Relevant bibliographies by topics / Türetme ekleri / Journal articles
To see the other types of publications on this topic, follow the link: Türetme ekleri.

Journal articles on the topic 'Türetme ekleri'

Author: Grafiati
Published: 5 June 2025
Last updated: 2 August 2025

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the top 31 journal articles for your research on the topic 'Türetme ekleri.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.

1

Ertürk, Halilibrahim. "Anadolu Ağızlarında Yaşayan ‘-k-’ ve ‘-t-’ Çatı Ekleri Üzerine." Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi 9, no. 1 (2025): 328–42. https://doi.org/10.34083/akaded.1623736.

Full text
Abstract:
Çatı ekleri, fiillere eklenerek onların anlamında kısmi değişikliklere yol açan, diğer yapım ekleri gibi yeni ve farklı bir fiil türetmeksizin eklendiği fiilde bildirilen işi yapanı veya işten etkileneni, bu ikisi arasındaki ilişkiyi değiştiren müstesna yapım ekleridir. Diğer bir ifadeyle fiil çatısı; öznenin kimliği, sayısı, işin yapılış biçimi, işten etkilenen kişi ya da nesne bakımından fiilin özne ile bağlantı durumudur. Bu ekler, türetme işlevine sahip olan diğer yapım ekleriyle kıyaslandığında, bunların yeni ve farklı bir anlam oluşturmadıkları, eklendiği fiile farklı bir nüans kattıklar
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Sebzecioğlu, Turgay. "EKLERİN TABANDA KALIPLAŞMASIYLA GERÇEKLEŞEN SÖZLÜKSELLEŞME SÜRECİ VE NEDENLERİ." Uluslararası Dil Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi 8, no. 1 (2025): 468–86. https://doi.org/10.37999/udekad.1636492.

Full text
Abstract:
Bir tabanla dilbilgiselliğini yitirerek aşamalı olarak kalıplaşan ekler, dilbilgiselden sözlüksel işleve doğru evrilen tek yönlü bir süreç izler. Bu çalışmada eklerin sözlükselleşme gücü ve hızının yalnızca çekim ve türetim başlıkları altında ele alınmasının çözümleme açısından yetersiz olduğu görülmüş, işlevsel yüklerine göre ekler çekim, çekimsi, türetimsi, türetim ve üst-türetim biçiminde adlandırılmış ve dilbilgiselden sözlüksele doğru hiyerarşik olarak çekim > çekimsi > türetimsi > türetim > üst-türetim biçiminde sıralanmıştır. Ekler sözlüksel işleve büründükçe
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

AYTEKİN, Emine Merve. "Arap Dilinde Telaffuz Edilmeyen veya Anlama Etkisi Olmayan Zevâid Harfler (Şekil Ekleri)." Gumushane Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi (GIFAD) 11, no. 22 (2022): 668–92. http://dx.doi.org/10.53683/gifad.10.25228.

Full text
Abstract:
Bu çalışmada Arap dilinde şekilsel işlevi dolayısıyla yer verilen zâid harflerin tespit edilmesi hedeflenmektedir. Bu harfler türetim ve çekim yapma amacıyla kullanılmamaktadır bilakis sanatsal gaye, imlası benzer sözcükler arasında ayrım sağlama, Kur’an-ı Kerim imlasına özel yazım kuralı, Arap Diline has imla özellikleri, Arap gramerinin özellikleri ve kafiye oluşturma gibi amaçlar ile kullanılmaktadır. Ayrıca çalışmada bu ekler sembolik özelliklerinden dolayı şekil eki olarak isimlendirilmişlerdir. Bu ekler eklendikleri sözcüklere nitelik ve nicelik yönünden herhangi bir etkide bulunmazlar.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

Bartu, Dilek, and Fikret Yıldırım. "Eski Türkçe, Yeni Uygurca ve Sarı Uygurcadaki -lA- Eki." Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Çalışmalar Dergisi 5, no. 1 (2024): 23–32. http://dx.doi.org/10.62001/gsijses.1422234.

Full text
Abstract:
Türk dili ekler ve eklerden türetilen sözcükler bakımından oldukça zengindir. Gerek Türkçenin tarihsel dil alanlarında gerek çağdaş Türk dillerinde türetme son eklerle yapılmaktadır. Kullanıldığı sahanın fonetik özelliklerine göre çok şekilli yahut tek şekilli olabilen bu ekler, isimden isim, isimden fiil, fiilden isim ve fiilden fiil türetmelerine göre dört kategoride incelenmektedir. Bu çalışmada çağdaş Türk dilleri arasında bulunan Sarı Uygurca ve Yeni Uygurcada eklendiği yapıların anlamlarını derinden etkilemeyip bazen sadece anlamın pekişmesine yardımcı olan ya da bir işin sürekli yapıldı
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

SEÇKİN, Pelin. "TÜRKÇEDE ALINTILARDAN KELİME TÜRETMEDE KULLANILAN EKLER." International Journal Of Turkish Literature Culture Education 6, no. 6/3 (2017): 1398–442. http://dx.doi.org/10.7884/teke.3972.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
6

AYDIN ÖZKAN, Işıl. "Can a Suffix that Make Verbs from Nouns Determine the Government Frame of the Verb? A study on +(X)K- Derivational Suffix." Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi (HÜTAD), no. 38/Özel Sayı (July 7, 2023): 127–41. http://dx.doi.org/10.20427/turkiyat.1232573.

Full text
Abstract:
Modern dilbilim kuramları tümce kuruluşunu belirleyen unsuru eylem olarak görür. Her eylem, sahip olduğu sözlüksel kütükte yer alan belli bir tümce kuruluşu meydana getirir. Eylemlerin belli bir yönetim çerçevesi ya da belli bir tümce kurma çerçevesi vardır. Bu çerçeve, eylemin hangi üyelerle tümce kurabileceğini, eylemle kurulacak tümcede yer alması gereken minimum ve maksimum üyeleri gösterir. Bu çerçeveler çeşitli genellemeler içerebilirler. Örneğin, al- vb. çiftgeçişli eylemler yönetim çerçevelerinde bir özneye, HEDEF, KONU ya da ALICI gibi anlamsal ro
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
7

Uluscu, Gizem. "Divânu Lûgâti’t-Türk’teki Tekçil (Donuk) Türetim Ekleri Üzerine Biçim Bilimsel Bir İnceleme." Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi / Journal of Turkish Language and Literature 65, no. 1 (2025): 35–48. https://doi.org/10.26650/tuded2025-1438376.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
8

Karaca, Mehmet Fatih, and Şafak Bayır. "Türkçe Doğal Dil İşleme: Ses Bilgisi ve Morfolojik Analiz." Journal of Innovative Engineering and Natural Science 4, no. 2 (2024): 448–65. http://dx.doi.org/10.61112/jiens.1472513.

Full text
Abstract:
Bu çalışmada Türkçe Doğal Dil İşleme teknikleriyle 230 cümlenin ses bilgisi ve morfolojik analizi gerçekleştirilmiştir. İşlemlerde Zemberek’le entegre şekilde çalışan Visual Studio ortamında ve C# dilinde geliştirilen yazılım kullanılmıştır. Zemberek’te bulunan 130 ekten 120’sinin Türkçe dil bilgisindeki ek karşılıkları belirlenmiştir. Zemberek eklerinden 13’ü kök adı, 46’sı çekim eki, 39’u yapım eki ve 22 tanesi diğer eklerdir (birleşik fiil, fiilden sıfat fiil ve fiilden zarf fiil türeten). Veri kümesindeki 230 cümlenin 744 kelimeden oluştuğu, kelimelerin ortalama 5.30 harf ve 2.26 heceli ol
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
9

TÜRK, Osman, and Fatma KOÇ. "DÎVÂNÜ LÜGÂTİ’T-TÜRK’TE FİİLDEN İSİM YAPAN EKLERİN MORFOLOJİK İŞLEVLERİ ÜZERİNE." Folklor Akademi Dergisi, April 18, 2023. http://dx.doi.org/10.55666/folklor.1144165.

Full text
Abstract:
Dil, toplumları ayakta tutan, gelenek ve göreneklerini bir sonraki nesile aktaran milli benliğin oluşmasını sağlayan temel unsur olarak canlı bir varlıktır. Dil toplumların var olmasını sağlayan en önemli temel taşı ve insan ile toplum arasındaki bağı sağlayan en güçlü kültür ögesidir. Dil vasıtasıyla kültür ögelerini bir sonraki kuşağa aktarımının sağlanabildiği ve toplum yapısıyla bağlantılı olarak yaşayış şekli vardır. Bu düşünceyle bağlantılı olarak Türk dünyasının kültürel değerlerini ele alan yaşantıları hakkında önemli kaynaklar sunan Kaşgarlının Divânü Lügâti’t-Türk adlı eseridir. Mill
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
10

Türkmen, Emre. "TÜRKÇEDE “ÇOKÇA YAPAN” VE “OLAN”: TARAMA SÖZLÜĞÜ NDE -AGAN~-AĞAN, -GAN VE DİĞER EKLİ KELİMELER." Turk Dunyasi Dergisi, March 25, 2022. http://dx.doi.org/10.24155/tdk.2022.197.

Full text
Abstract:
Türkçede yeni kelimeler; türetme, birleştirme, kelimeye yeni anlam katma, ödünçleme gibi farklı şekillerde elde edilmektedir. Bu yollardan biri olan türetme, fiil ya da isim kök ve gövdelerine getirilen türetim ekleri ya da yapım ekleri ile yapılmaktadır. Eklendikleri kök ve gövdelerin türüne göre isimden isim, isimden fiil ya da fiilden isim, fiilden fiil türeterek çeşitlenen bu ekler aracılığıyla dildeki yeni kavramlara karşılık bulunmaktadır. -AGAn~-AğAn, -GAn gibi bazı fiilden isim yapan ekler, üzerine geldikleri fiil kök ve gövdelerinden “çokça yapan” ve “olan” anlamı taşıyan isimler türe
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
11

AZERTÜRK, Semine İmge. "Çağdaş Çincede Ek Kavramı." SÖYLEM Filoloji Dergisi, February 13, 2023. http://dx.doi.org/10.29110/soylemdergi.1230349.

Full text
Abstract:
Çince morfolojik değişikliklerden yoksun bir dil olarak bilinmektedir. Ancak Çincede, kendine özgü morfolojik değişikliklerin görüldüğünü söyleyebiliriz. Son dönemlerde teknolojinin, bilimin, sosyal hayatın sürekli gelişip zenginleşmesi ve bunlara bağlı olarak çok sayıda yeni sözcük ve terimin oluşması, yabancı dillerden Çinceye yapılan çevirilerin de etkisiyle Çincede, sözcük türetme de önemli değişikliklere uğramıştır. Bütün bunların sonucu olarak birçok ek ve ekleşme eğilimi gösteren biçimbirimin ortaya çıktığı görülmektedir. Çincede sık başvurulan yöntem olamayan ekle sözcük türetme yöntem
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
12

KÜÇÜK, Murat. "Türkçede Söz Varlığı Üretimi Yönünden İkilemelerin Kuruluşunda Çekim Morfolojisinin Rolü." Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi, December 19, 2022. http://dx.doi.org/10.53838/ankarad.1220477.

Full text
Abstract:
Öz: Diller sahip olduğu söz varlığını geliştirmek ve yeni kavramları karşılamak için kendi dil işleyişine göre birtakım yollara başvurmaktadır. Türkçe gibi eklemeli dillerde sözcük yapımı için sıklıkla kullanılan araç, türetme ekleridir. Bununla birlikte sözcük yapımında türetme eklerinin yanı sıra çekim eklerinin de sözlükbirimlerin kuruluşunda etkin rolü olduğu görülmektedir. Türkçede, cümle kuruluşunda rol alan yani dil bilgisel kategoriler oluşturan çekim ekleri aynı zamanda yeni kavramları karşılayacak sözcükler üretmiş ve bu sözcükler Türkçe Sözlük’te madde başı veya iç madde durumuna ge
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
13

DEMİREZ, Aysun. "Türkiye Türkçesi ve Yeni Uygur Türkçesinde Yön Zarfları + Fiil Kalıplaşmasıyla Oluşmuş Birleşik Fiiller." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, February 20, 2024. http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1439611.

Full text
Abstract:
Türkçenin söz varlığı türetme, birleştirme, ödünçleme, anlam değişiklikleri, kısaltma, derleme, kalıplaşma vb. yollarla zenginleşir. Ad ve fiil çekim ekleri, cümleler, kelime grupları kalıplaşarak yeni kelimeler türetir. Birleştirme dilde en çok kullanılan türetme yollarından biridir. Birleştirme ve kalıplaşmalar birbiriyle ilişkilidir. Kalıplaşmalarda dil birimleri yapı bakımından sınırlı sayıdaki kelimeyle belirli bir biçim oluşturur; kelime grubu meydana getirir. Ad veya ad soylu bir kelime ya da fiil, bir yardımcı fiille birleşerek yeni bir anlam kazanabilir; aynı yapı kalıplaşma yoluyla d
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
14

KARADENİZ, Yasin. "Özbek Türkçesinde Fiil İşletme Eklerinde Kalıplaşma." Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, May 18, 2023. http://dx.doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1282967.

Full text
Abstract:
Her dilin kelime ve cümle üretiminde belirli kuralları olmakla birlikte bazen çeşitli sebeplerle kuraldışı kullanımlar olmaktadır. Mesela kelime oluşumunda eklerin belirli görevleri vardır. Türk dilinde kelime türetmek için isim ve fiil türünde yapım ekleri kullanılır. Yapım ekleri Türk dili için kelime türetmenin en temel birimidir. Ancak bazı durumlarda çekim ekleri de tıpkı yapım ekleri gibi yeni anlamlı kelimeler türetmede kullanılır. Burada dili kullanan toplumun ihtiyaçları ve dildeki en az çaba yasası etkili olmaktadır. Çalışmanın konusunu oluşturan fiil işletme eklerinden sıfat fiil, z
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
15

YENER, Mustafa Levent. "Türkiye Türkçesinde +CI Eki ve Kavramsal Eş Dizimliliği." RumeliDE, August 21, 2024. https://doi.org/10.5281/zenodo.13337619.

Full text
Abstract:
Dil, konuşurun dil dışı dünyayı söze dönüştürdüğü bir dizgedir. Sözcükler olay, olgu, varlık veya hareketleri etiketleyerek kavramlaştıran dil birimleri olarak bu dizgenin yapıtaşlarını oluştururlar. Bir dilin söz varlığı dil dışı dünyanın kavramlaştırılmasını sağlayan sözcüklerin toplamından oluşur. Söz varlığı sürekli değişen, gelişen ve genişleyen bir niteliğe sahiptir. Söz varlığının genişletilmesi için en sık kullanılan yol eklerle türetmedir. Türetme yeni bilgilerin etiketlenerek kavramlaştır
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
16

AYDIN, Ayşe, and Ebrar ER. "Category of Supplement of Productıon in Mu‘înü’l-Mürîd." Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, June 13, 2023. http://dx.doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1300606.

Full text
Abstract:
Türk dilinin on (10) ek sınıfından biri olan yapım eki kategorisinin dil çalışmaları açısından önemi yadsınamaz bir gerçektir. Dilin söz varlığının gelişmesinde en önemli rolü oynayan ek sınıfı olan yapım ekleri bu özelliği sebebiyle Türk dilinin tarihî seyri içerisinde pek çok farklı işlevde kullanılarak zengin söz varlığımızın oluşmasına katkılar sağlamıştır. Müstakil olarak Türk dilinde yeni kelime yapma işlevini üstlenen bu ek kategorisi, diğer kategorilerden farklı olarak dilin en çok başvurulan ek sınıflarından biri olmuştur. Dil açısından bu denli önemli olan yapım ekleri, dili ne derec
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
17

Sebzecioğlu, Turgay. "Türetim ve Çekimin Sınırsız Aralığında Çatı Eklerinin Türü: Bulanık Küme Kuramı Çerçevesinde Bir İnceleme." Interdisciplinary Language Studies, December 13, 2024. https://doi.org/10.48147/dada.1538481.

Full text
Abstract:
Klasik Mantık eksenli İkili Mantık Dizgesi (Binary Logic System), diğer bilim dallarında olduğu gibi, dilbilgisine yönelik sınıflandırmalarda da içkin olarak yer almaktadır. Ne var ki, insan zihninin bilişsel süreçlerinde gerçek dünyaya ilişkin sınıflamalar kesin ayrımlarla işlemlenmez. Birçok değişkene bağlı olarak gerçeklik, doğrusal olmayan geniş bir değerler yelpazesi üzerinde bulunur. Bulanık Küme Kuramı (Fuzzy Set Theory), ikili mantığın aksine gerçekliği ve insan zihninin gerçekliği algılamaya yönelik sezgisel süreçlerini matematiksel göstergelerle betimlemiş, 0-1 arasına sonsuz sayıda
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
18

AKGÜN, Ayşe Nur, and Mustafa Levent YENER. "Karahanlı Türkçesinde Somut Adlardan Soyut Eylemler Türeten Ekler." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, December 20, 2023. http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1406968.

Full text
Abstract:
Karahanlı Türkçesiyle ilgili yapılan gramer çalışmalarında, dil bilimi açısından önemli bir nokta da yapım eklerinin sınıflandırılmasıdır. Bu sınıflandırma, Karahanlı Türkçesinde türetilen eylemlerin özelliklerini belirlemek ve dilin yapısını daha iyi anlamak için büyük bir öneme sahiptir. Karahanlı Türkçesi ile ilgili dil bilgisi çalışmalarında addan eylem yapım eklerinin sınıflandırılması için çeşitli ölçütler kullanılmaktadır. Literatürdeki gramer çalışmalarında başvurulan ölçüt, türetilen eylemlerin geçişli-geçişsiz olmaları, ekin eklendiği ad kökünün hece sayısına göre tercihi, olma ya da
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
19

Gökbayır, Tuğba, and Mehmetcan Gökbayır. "ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİNDE RENK ADLARINDAN TÜRETİLEN İSİMLER VE KULLANIM ALANLARI." Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, October 30, 2024. http://dx.doi.org/10.59182/tudad.1515782.

Full text
Abstract:
Renk adları, Çağdaş Türk lehçelerinde büyük bir çeşitliliğe sahiptir. Renk adlarının fazla olması yapım eklerinin pekiştirilmesiyle ilişkilidir. Yapım ekleri isim ve fiil gövdelerine gelerek yeni kelimelerin türetilmesini sağlar. Renk adlarına da isimden isim yapan eklerin getirilmesiyle yeni veya pekiştirilmiş bir renk adı ortaya çıkar. Bu sebeple, renk adlarında artış görülür ve renklerin farklı işlevleri ortaya çıkar. Renklerin sahip olduğu bu farklı işlevler, dilin işlenişine ve gelişimine katkı sağlar. Her dilin sahip olduğu sözcük hazinesi, tarihi süreçte gelişen ve canlılığını sürdüren
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
20

MEMMEDOVA, Afag. "RABGÛZÎꞌNİN KISASÜꞌL-ENBİYÂ’SINDA “BAĞIRMAK” ANLAMLI FİİLLER VE ONLARIN ETİMOLOJİSİ ÜZERİNE". HAFIZA, 29 липня 2023. http://dx.doi.org/10.56671/hafizadergisi.1290959.

Full text
Abstract:
Tarihî Türk yazı dillerinin derinlemesine incelenmesi için Eski ve Orta Türkçe döneminde yazılan eserler hem tek tek hem de bir bütün olarak, eş zamanlı ve art zamanlı biçimde araştırılmalı, kelimelerin derivasyon (kelime türetme) ve etimolojik değerlendirmesi yapılmalıdır. Bu bakımdan, Harezm Türkçesi dönemi içerisinde özel bir değer taşıyan Rabgûzîꞌnin Kısasüꞌl-Enbiyâ adlı eserinde “bağırmak” anlamı ifade eden fiillerin semantik düzeyi; bağlamsal analiz ve karşılaştırmalı yöntem yardımıyla incelenmiş, fiillerin etimolojisi üzerinde durulmuştur. Çalışmanın temel amacı, eserde “bağırmak” anlam
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
21

Sarı, İsa. "Önekleşme Süreçleri ve Türkçede Önekimsiler." Dil Araştırmaları, June 4, 2024. http://dx.doi.org/10.54316/dilarastirmalari.1420069.

Full text
Abstract:
Önekimsiler, sözcükbirimlerden ortaya çıkarak kök ya da gövdelere eklenip en sola bitişen öğelerdir ve türetkenlikte bir artış göstererek sınırlı ölçüde kısmen dilbilgiselleşme eğiliminde olan türetim ya da çekim ekleri gibi davranırlar. Türkçede, anafikir, başkent, ön(-)basım gibi SIFAT+AD tipi bileşiklerin bazı sıfat bileşenleri bu eğilimi gösterir ve bu bileşenle sözlüksel boşlukları doldurmak için anlık adlandırma ihtiyaçlarında önekler gibi davranır, ayrıca kavramları adlandırmak için türetken bir şekilde kullanılır. Dolayısıyla Türkçe tipolojik olarak yerleşik bir önekleme mekanizmasına
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
22

DURSUN, Sidika. "+lAt- Biçimbirimine İşlevsel Bir Yaklaşım." HUMANITAS - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, September 22, 2022. http://dx.doi.org/10.20304/humanitas.1174091.

Full text
Abstract:
Bu çalışmada +lAt- biçimbiriminin +lA-t’ tan ayrı bir addan eylem yapan ek olarak değerlendirilmesi gerektiği örnekler ve kanıtlarla savunulmaktadır. Çalışmamızda +lAn, +lAş ve +lAt ile +lA-n, +lA-ş ve +lA-t’ın birleşik yapıda mı yoksa ayrı ekler olarak mı değerlendirilmesi gerektiği üzerinde durulup, ayrı bir +lAt eki olması durumunda adları doğrudan ETTİRGEN eylemlere çevirip çeviremeyeceği tartışılmaktadır. Bu ekler arasındaki ilişkiler BAŞLAMALI/ETTİRGEN eylem çiftleri olgusu üzerinden açıklanmaya çalışılmaktadır. Söz konusu ekler arasındaki türetim ilişkilerini artzamanlı yöntemlerle açık
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
23

CAMBAZ, Cansel. "Kazak Türkçesinde {-BA,-mA} Yapım Eklerinin Semantik Tasnifi Üzerine*." Çeşm-i Cihan (Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi) E-Dergisi, November 16, 2023. http://dx.doi.org/10.30804/cesmicihan.1342377.

Full text
Abstract:
ÖZ
 Türk dilleri yapı bakımından eklemeli dil ailesi grubu içerisinde yer alır. Türk dillerinde yeni bir kelime oluşturulurken yapım eklerine başvurulur. Yapım ekleri, ad soylu sözcükler ve fiiller arasında sürekli bir ilişki kurar. Kelimenin başına veya sonuna eklenen bu eklerin en önemli yanı, kökle bir ilişki kurarak kelimede anlam ve görev değişikliği ortaya çıkarmasıdır. Kelime yapımında kök ve ek uyumunun tutarlılığı kadar türetilmiş sözcüklerin semantik olarak tasnif edilmesi de büyük önem arz etmektedir. Bugüne kadar yapılmış semantik tasniflerde semantik nitelikler çok dağınık ve
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
24

Kaçar, Güler. "Kırgızcada Birleşik Fiillerin Sınıflandırılmasına Dair." Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, December 23, 2024. https://doi.org/10.34083/akaded.1572240.

Full text
Abstract:
Türkçede söz türetme yollarından biri birleşik fiillerdir. Yardımcı fiiller aracılığıyla oluşturulan birleşik fiiller Kırgızcada önemli bir yere sahiptir. Kırgızcanın öğrenilmesinde ve öğretilmesinde, karşılaştırmalı çalışmalarda, mütercim-tercümanlıkta bu önemi fark edilmekle birlikte bir sorun teşkil etmektedir. Ayrıca bu yapıların sınıflandırılması konusunda Kırgız gramer yazarları arasında görüş ayrılıkları da vardır. Söz gelimi esas ve yardımcı fiillerin almış olduğu ekler, bu eklerin dil bilgisel, sözcüksel anlamları ve işlevleri de dikkate alınınca kaçınılmaz ayrımlar oluşmuştur. Sınıfl
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
25

Bilveren, Tugba. "ÖZBEKÇEDE ÖN EK OLAN YA DA ÖN EK OLARAK KULLANILAN UNSURLAR." Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, August 3, 2024. http://dx.doi.org/10.33692/avrasyad.1465694.

Full text
Abstract:
Tarihî gelişim seyri içinde farklı kültürel çevrelerin etkisiyle değişimler yaşamış olan Türk dili, yabancı unsurların dile girmesiyle sadece söz varlığı olarak değil söz yapımı konusunda da bu kültürlerin etkisinde kalmıştır. Doğrudan Çağataycaʻnın temsilcisi olan Özbekçe; Tacikçe, Arapça ve Farsçaʻnın büyük oranda etkilediği Türk lehçelerindendir. Yapısı gereği sondan eklemeli bir dil olan Türk dilinde ön eklerle türetim yapılmaz. Ancak alla-, bad-, ba-, bar-, be-, bo-, no-, ser-, ham, kam, xush, gʻayri ile türetilen sözcüklerin Özbekçenin söz varlığında yer aldığı görülmüştür. Söz yapımında
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
26

AYDIN, Erdal. "Savunma Sanayimizde Yerli ve Millî Askeri Araçlara Verilen Adlar." International Journal of Filologia, April 6, 2022. http://dx.doi.org/10.51540/ijof.1089142.

Full text
Abstract:
Savunma sanayiileri milletlerin sahip olduğu kültürün teknoloji alanındaki yansımalarıdır; bir ülkenin eğitim, ekonomi, teknoloji ve sosyokültürel gelişmişliğinin en önemli göstergeleridir. Günümüzde yaşanan önemli siyasi olaylar, savunma sanayiindeki yerli ve millîliğin önemini bir kez daha göstermiştir. Üretilen her bir askerî ürün, bayraklaşan vatan topraklarının savunulmasında olduğu kadar, dil alanında da önemli bir yere sahiptir. Çünkü dil, bu alanlardaki ilerlemelere bağlı olarak gelişmekte ve dünyadaki nüfuzunu korumaktadır. Üretilen ürünler, sadece yurt içinde değil, başka ülkelerde d
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
27

Yılmaz, Çağlayan. "TÜRKÇEDE İKİ AYRI -lIk EKİ." Uluslararası Dil Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi, September 26, 2024. http://dx.doi.org/10.37999/udekad.1533489.

Full text
Abstract:
Bu çalışmada Türkçede birbirinden farklı iki -lIk ekinin var olduğu kanıtlanmak istenmiştir. Bu eklerden biri isimden sıfat türetirken diğeri sıfattan isim türetmektedir. Çalışmada öncelikle -lIk eki üzerine yapılmış olan değerlendirmeler eleştirilmiş, sıfat türeten ekle isim türeten ekin aynı ek olamayacağına dikkat çekilmiştir. Aradaki biçimsel ve sözdizimsel farklara değinilmiş, bu farkların tek bir ekin iki farklı işlevi olarak yorumlanamayacak denli önemli olduğu vurgulanmıştır. İki farklı ekin var olduğunu kanıtlayabilmek için bir köken araştırması yapılmıştır. Öncelikle ekin, tarihî ve
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
28

ÜSTÜNER, Ahat, and Fecri YAVİ. "Kıpçak Grubu Türk Lehçelerinde Şart ve Emir Eklerindeki Kalıplaşmalar." Ege Universitesi Turk Dunyasi Incelemeleri Dergisi, September 1, 2023. http://dx.doi.org/10.32449/egetdid.1335116.

Full text
Abstract:
Çekim eki kalıplaşmaları, isim veya fiil çekim eklerinin çeşitli nedenlere ve dilin kendi ihtiyaçlarına bağlı olarak görevlerinin dışında eklendiği kelimeyle kaynaşarak kalıcı sözcükler türetmeleridir. Bu kalıplaşmalarla Türkçenin söz varlığına çok yönlü, genellenemeyen, sınırlandırılamayan ve anlam bilimi ile dil biliminin ortak ürünleri olan yeni sözcükler eklenir. Çekim eki kalıplaşmalarının sözcük türetme işlevi, yapım eklerindeki gibi kurallı ve sistematik değildir. Bu yüzden kalıplaşmalarla yapılan türetmelere, kural dışı türetmeler demek daha mantıklı görünmektedir. 
 Bu çalışmada
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
29

TOLKUN, Selahittin. "ÖZBEK TÜRKÇESİNDE BENZETME BİLDİREN BİÇİMBİRİMLER." International Journal of Volga - Ural and Turkestan Studies, August 29, 2023. http://dx.doi.org/10.59305/ijvuts.1347490.

Full text
Abstract:
Dilin gelişmesi belki de öz olarak benzetme düşüncesinin bir sonucudur. Dildeki soyut anlamlı kelimelerin hemen hepsi bu benzetmenin bir ürünüdür. İlaveten dilbilgisinde kullanılan yan anlam, mecaz anlam, ikinci anlam gibi kavramlar da benzetme düşüncesiyle ilintilidir. Öte yandan gelişmiş dillerde benzetme eylemi beraberinde tahmin, çağrışım, yaklaşıklık, aynılık, karşılaştırma, varsayma, kabul, telakki, görünme, ihtimal, bakış açısı, yorumlama, öngörü gibi düşünceleri de içerir. Dolayısıyla yüzey yapıda benzetme yokmuş gibi görülen cümlelerin bile derin yapısına inildiğinde benzetmenin olduğ
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
30

BARUT, Özge. "Tarihi olaylar sürecinde Türkçe ve Rusçanın Sırpça üzerindeki etkileri." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, June 20, 2023. http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1316395.

Full text
Abstract:
Tarihsel süreçler incelendiğinde Ruslar, Sırplar ve Türkler birbirleri ile yakın ilişkiler içinde olmuşlardır. Elbette bu durum dil açısından da birçok etkileşime sebep olmuştur. Bu çalışmada üç farklı ülkenin ve kültürün tarihsel süreçlerden etkileşimi ve bunun dile yansımaları incelenmiştir. O dönemde bölgeye hakim olan milletlerin dillerinden birçok kelime geçmiş ve benzer birçok kelimenin aynı anlamda ya da farklı anlamlarda günümüzde de hala kullanıldığı görülmektedir. Rusça, Sırpça ve Türkçeyi aynı araştırmada incelememin en önemli sebebi Sırpçanın kiril alfabesinde yazılması hem de lati
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
31

BULUT, Gülfer. "Hamzavî’nin İskendernâmesi’nin on sekizinci cildinde tasvirî fiiller." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, April 21, 2023. http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1285313.

Full text
Abstract:
Dil, insanlar arasındaki iletişimi sağlayan önemli bir araçtır. Canlı bir varlık olan dil, her toplumda zaman içinde değişime uğramaktadır. Bu değişim, söz varlığını etkilemekle birlikte aynı zamanda sözcük ve sözcük gruplarının yapım şeklini de belirler. Sözcük gruplarının anlamlı en küçük parçası köktür. Kökler, isim ve fiil soylu olmak üzere iki bölümde incelenir. Fiil kök ya da gövdelerine bazı ekler getirilerek veya birtakım sözcüklerin yan yana kullanılması sonucunda birçok yeni sözcük türetimi yapılabilir. Bu yeni sözcük oluşumları içerisinde birleşik fiiller dikkat çeker. Birleşik fiil
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!

To the bibliography