Log in

Relevant bibliographies by topics / Açıklanabilir Yapay Zekâ / Journal articles

To see the other types of publications on this topic, follow the link: Açıklanabilir Yapay Zekâ.

Journal articles on the topic 'Açıklanabilir Yapay Zekâ'

Author: Grafiati

Published: 7 June 2025

Last updated: 2 August 2025

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the top 18 journal articles for your research on the topic 'Açıklanabilir Yapay Zekâ.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.

1

BAŞ, Erhan, and Ahmet Ali Süzen. "Web Uygulama Zafiyetlerinin Keşfinde Açıklanabilir Yapay Zekânın Yeri." International Conference on Applied Engineering and Natural Sciences 1, no. 1 (2023): 517–27. http://dx.doi.org/10.59287/icaens.1048.

Full text

Abstract:

Günümüzün dijital çağında, siber güvenlik, toplumlar ve kuruluşlar için önemli bir endişe kaynağıdır. Yapay Zeka ve Makine Öğrenmesi teknolojileri, karmaşık ve sürekli değişen tehdit ortamında güvenliği sağlama çabalarını hızlandırırken, onların karar verme süreçlerini anlama yeteneği, bu teknolojilerin genel kabulünü ve etkinliğini sınırlar. Bu anlaşılmazlık, Açıklanabilir Yapay Zeka ihtiyacını doğurur. Açıklanabilir Yapay Zekâ, modelin kararlarının insanlar tarafından anlaşılabilir olmasını sağlayarak, karmaşık veri setleri üzerinde derinlemesine analiz yapma yeteneğine sahiptir. Bu sayede,

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

2

Alpkoçak, Adil. "Sağlıkta açıklanabilir yapay zekâ." TOTBİD Dergisi 23, no. 1 (2024): 18–23. http://dx.doi.org/10.5578/totbid.dergisi.2024.04.

Full text

Abstract:

Bu makale, öncelikle sağlık alanında yapay zekâ (YZ) kul- lanımıyla ortaya çıkabilecek potansiyel riskleri inceleyerek mevcut yasal ve etik değerler üzerinden durumunu inceler. Ardından sağlık sektöründe gelecekteki YZ kullanımının etki- lerini ve bu etkilerin giderilmesi için açıklanabilir YZ’nin kilit rolünü ele alır. Hasta memnuniyetini arttırmak, sağlık profes- yonellerine destek olmak ve genel sağlık sonuçlarını iyileştir- mek için YZ’nin potansiyel risklerini en aza indirgeyerek nasıl kullanılabileceğini tartışır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

3

Yaz, Özer, and Ahmet Ali Süzen. "Kurumsal Ağlara Yapılan Saldırılarda Açıklanabilir Yapay Zekânın Yeri." International Conference on Applied Engineering and Natural Sciences 1, no. 1 (2023): 528–34. http://dx.doi.org/10.59287/icaens.1049.

Full text

Abstract:

Bilişim sistemlerinin her alanda kullanılması nedeniyle siber güvenlik tehditleri artmaktadır. Bilindiği üzere günümüzde bilgiye erişim ihtiyacı her an doğabilmektedir. Artan kişisel erişim ve İnternet kullanımı milyarlarca cihaza yayılmakta, zettabayt boyutunda verileri ortaya çıkarmakta ve siber güvenlik tehditleri oluşturmaktadır. Siber güvenlik tehditleri, kişi ve kurumların bilgi ve iletişim sistemlerindeki bilgi güvenliği açıklarını her geçen gün artırmaktadır. Bu durum sistem çalışmazlığına, finansal kayıplara ve siber güvenlik riskine neden olmaktadır. Yeni teknolojilerin siber savunma

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

4

CANBAY, Pelin, and Zübeyde DEMİRCİOĞLU. "Endüstri 5.0’a Doğru: Zeki Otonom Sistemlerde Etik ve Ahlaki Sorumluluklar." AJIT-e Online Academic Journal of Information Technology 12, no. 45 (2021): 106–23. http://dx.doi.org/10.5824/ajite.2021.02.006.x.

Full text

Abstract:

Endüstri 4.0 ile makinelerin birbiriyle haberleştiği bir sürece girmiş bulunmaktayız. Bu süreç, makinelerin otonom kararlar vereceği ve bu kararlar ile insanların hayatına önemli etkilerde bulunacağı Endüstri 5.0 döneminin de ilk adımlarını oluşturmaktadır. Endüstride meydana gelen bu gelişmelerin temelinde yapay zekâ algoritmaları ile birçok alanda elde edilen yüksek başarılar yer almaktadır. Geliştikçe başarısı ve karmaşıklığı artarken anlaşılabilirliği azalan yapay zekâ temelli sistemlerin insanları etkileyen önemli kararların alınmasında kullanılacak olması birçok şüpheyi de beraberinde ge

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

5

Kesgin, Kadir. "Yapay Zekâ Tabanlı Karar Destek Sistemlerinde Teknik, Etik ve Yönetişimsel Yaklaşımlar: Çok Sektörlü Bir Derleme Çalışması." Uluslararası Yönetim Bilişim Sistemleri ve Bilgisayar Bilimleri Dergisi 9, no. 1 (2025): 29–48. https://doi.org/10.33461/uybisbbd.1691218.

Full text

Abstract:

Bu derleme çalışması, yapay zekâ tabanlı karar destek sistemlerinin (YZ-KDS) teknik, etik ve yönetişim boyutlarını sistematik bir analiz çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Sağlık, finans, üretim/lojistik ve çevre yönetimi gibi kritik sektörlerde YZ-KDS sistemlerinin uygulamaları, veri kalitesi, açıklanabilirlik, adalet ve hesap verebilirlik bağlamında ele alınmıştır. Çalışmanın veri temeli, Kesgin ve Dözer (2025) tarafından geliştirilen BiBLoX yazılımı aracılığıyla Web of Science, Scopus ve TR Dizin veri tabanlarından çekilen 4824 bibliyografik kayda dayanmaktadır. PRISMA protokolü doğrul

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

6

Altunbas, Emine, and Cevriye Altıntaş. "BİLGİSAYAR BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİ İÇİN MAKİNE ÖĞRENME ALGORİTMALARI İLE KARİYER ÖNERİSİ VE AÇIKLANABİLİR YAPAY ZEKA İLE DEĞERLENDİRİLMESİ." Uluslararası Sürdürülebilir Mühendislik ve Teknoloji Dergisi 9, no. 1 (2025): 133–49. https://doi.org/10.62301/usmtd.1720980.

Full text

Abstract:

Bu çalışmada, bilgisayar mühendisliği öğrencilerinin teknik becerilerine ve akademik performanslarına göre hangi mesleki alanda çalışabileceklerinin makine öğrenme algoritmaları ile tahmin edilmesi ve bu tahminlerin açıklanabilir yapay zekâ (AYZ) teknikleriyle değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 174 öğrenciden oluşan özgün veri kümesinde, genel not ortalaması, programlama dili yeterlilikleri, proje bilgileri ve staj alanları yer almaktadır. AdaBoost, Decision Tree, Gradient Boosting, KNN, Logistic Regression, Naive Bayes, Random Forest, SVC algoritmaları LazyClassifier ile kıyaslanmış ve en başar

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

7

Sevimli Deniz, Serpil. "Shap Analizi ile Sosyal Medya Bağımlılığı Dinamiklerinin Açıklanması: Temel Etkenler ve Önleyici Stratejiler." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 35, no. 2 (2025): 643–57. https://doi.org/10.18069/firatsbed.1582662.

Full text

Abstract:

Bu araştırmada, sosyal medya bağımlılığını etkileyen temel faktörleri belirlemek amacıyla SHAP (Shapley Additive Explanations) analizi kullanılmıştır. Çalışma, 500 katılımcıdan elde edilen veriler doğrultusunda, günlük sosyal medya kullanım süresi, ekran süresi ve kullanım motivasyonları gibi değişkenleri detaylı şekilde incelemiştir. Elde edilen bulgular, özellikle eğlence amaçlı kullanımın sosyal medya bağımlılığı riskini önemli ölçüde artırdığını göstermektedir. Buna karşın, iş veya eğitim odaklı kullanımın bağımlılık üzerindeki etkisi daha sınırlıdır. Çalışma, sosyal medya bağımlılığıyla m

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

8

KARAPINAR, DENIZ. "Meme Kanseri Teşhisi Üzerine Yapılan İstatistiksel Analiz ve Makine Öğrenmesi Uygulamaları." Turkish Journal of Statistics and Data Science 01, no. 1 (2025): 41–53. https://doi.org/10.5281/zenodo.15364696.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

9

İli, Muhammet Doğukan, and Fatih Özyurt. "AÇIKLANABİLİR YAPAY ZEKA YÖNTEMLERİYLE MR GÖRÜNTÜLERİNDEN BEYİN TÜMÖRÜ TESPİTİ." Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 28, no. 2 (2025): 1092–109. https://doi.org/10.17780/ksujes.1614945.

Full text

Abstract:

Bu çalışma açıklanabilir yapay zeka yöntemleri kullanılarak MR görüntülerinden beyin tümörlerinin tespit edilmesini amaçlamaktadır. GradCAM, LIME ve Shapley görselleştirme yöntemleri CNN modellerine entegre edilerek, dört farklı beyin durumu (No Tumor, Glioma, Meningioma, Pituitary) sınıflandırılmıştır. GradCAM yöntemi modelin genel odaklanma alanlarını belirlerken, LIME modelin kararlarını detaylandırmış, Shapley ise modelin genel performansını ve eksikliklerini ortaya koymuştur. Çalışmada bu yöntemlerin birlikte kullanılması, model performansının artırılması için önemli bir yol gösterici ola

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

10

Kayacı, Müslüm. "Kamu Yönetiminin Şeffaflığından Algoritmaların Şeffaflığına Geçiş: Şeffaflığı Algoritmaların Opaklığı ve Kara Kutu Problemi Çerçevesinde Yeniden Değerlendirmek." Abant Sosyal Bilimler Dergisi 25, no. 2 (2025): 827–41. https://doi.org/10.11616/asbi.1658320.

Full text

Abstract:

Bu çalışma, kamu yönetiminde şeffaflık kavramının, yapay zeka (YZ) ve algoritmik sistemlerin yaygın kullanımıyla nasıl yeniden şekillendiğini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Algoritmaların iç işleyişinin anlaşılmasını zorlaştıran ‘opaklık’ ve ‘kara kutu problemi’, geleneksel şeffaflık anlayışını yetersiz hale getirmekte ve karar alma süreçlerinin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesini gerektirmektedir. Çalışmada, YZ tabanlı sistemlerin kamu yönetiminde kullanımının doğurduğu etik, sosyal ve hukuki meseleler ele alınarak, ‘açıklanabilir YZ’ (Explainable AI - XAI) ve ‘açık kaynak politikaları’ g

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

11

KIRAT, Selçuk Sinan, and İlhan AYDIN. "Açıklanabilir Yapay Zekâ Tabanlı Denetimsiz Öğrenme ile Ray Kusur Tespiti." Demiryolu Mühendisliği, February 6, 2023. http://dx.doi.org/10.47072/demiryolu.1231751.

Full text

Abstract:

Demiryolları insanı ve yükünü geçmişten günümüze kadar taşımış, artan ilgi ve talep nedeniyle gelecekte de taşımaya devam edecektir. Demiryollarında güvenli seyir için ray sağlamlığının otonom olarak tespit edilip önceden önlem alınması önem arz etmektedir. Yapay zekâ tabanlı bilgisayarlı görü uygulamaları kapsamında derin öğrenme modelleri ile otonom kusur tespiti yapılabilmektedir. Son yıllarda açıklanabilir yapay zeka yaklaşımı kusur (anomali) tespitinde popüler olmuştur. Sistem tarafından tespit edilen kusurun, niçin kusurlu olduğunun asıl karar verici olan insana açıklanması gerekmektedir

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

12

Aydın, Noyan. "Türkiye’de yapay zekâ alanında yapılan çalışmaların bibliyometrik analizi." Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, October 17, 2024. https://doi.org/10.31795/baunsobed.1545006.

Full text

Abstract:

Bu çalışma, Türkiye'de yapay zekâ alanında yapılmış araştırmalara ilişkin bir bibliyometrik analiz sunmaktadır. Böylece, alandaki temel eğilimler ve temalar, literatüre katkıda bulunmuş etkili yayınlar, üretken kişi ve kurumlar ile iş birliği ağları belirlenerek Türkiye’deki araştırmaların odağı ve gelişimi değerlendirilebilecektir. Çalışmada, yayın üretkenliği, ortak yazarlık kalıpları, anahtar kelime birlikteliği, atıf ağları ve tematik harita gibi bibliyometrik göstergeleri belirleyebilmek amacıyla Scopus veri tabanındaki 4.049 makalenin bibliyometrik verisi VOSviewer ve R yazılımları aracı

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

13

Vırıt, Ali, and Ali Öter. "Kardiyovasküler HastalıklarınDerin Öğrenme Algoritmaları İle Tanısı." Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, October 10, 2024. http://dx.doi.org/10.29109/gujsc.1506335.

Full text

Abstract:

Kardiyovasküler hastalıklar dünyada en ölümcül hastalıkların başında gelmektedir ve erken teşhis bir hayli önem taşımaktadır. Bu çalışmada Yapay Zeka algoritmaları kullanılarak Kardiyovasküler Hastalıkların erken teşhisindeki etkisi araştırılmaktadır. Çalışmada Yapay Zeka Algoritmalarından ANN, CNN ve LSTM algoritmaları kullanılarak Kardiyovasküler Hastalıkların teşhis edilmesi ve Açıklanabilir Yapay Zeka ile sınıflandırmanın daha şeffaf olarak sunulması amaçlanmıştır. Yapılan çalışmada bu üç yönteminde benzer sonuçlar verdiği ve Açıklanabilir Yapay Zeka ile de neden hasta veya hasta olmadığın

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

14

DELİLOĞLU, Rahmi Ahmet Selim, and Ayça ÇAKMAK PEHLİVANLI. "Hibrit Açıklanabilir Yapay Zeka Tasarımı ve LIME Uygulaması." European Journal of Science and Technology, August 7, 2021. http://dx.doi.org/10.31590/ejosat.959030.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

15

Baydemir, Elif. "TÜRK İDARİ TEŞKİLATINDA YAPAY ZEKA ALANINDA DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUM İHTİYACI." Kırıkkale Hukuk Mecmuası, September 24, 2024. http://dx.doi.org/10.59909/khm.1528254.

Full text

Abstract:

İdarenin faaliyetlerinde yapay zekanın kullanılması, düzenlenmesi ve idari denetimi konusu, yapay zekanın idare hukuku konuları üzerindeki artan etki nedeniyle gün geçtikçe önemli hale gelmektedir. Yapay zeka teknolojileri bir yandan fonksiyonel anlamda idare üzerinde görünür hale gelirken, öte yandan organik anlamda idarenin yeniden şekillenmesine yol açmaktadır. Yapay zekanın kurumsal yapıya yansımaları, idari teşkilatta yapay zekaya özgü görev ve yetkileri bulunan idari yapılarla açıklanabilir. Türk idari teşkilatında yapay zeka alanında görev ve yetkileri bulunan idari birimlerin yapay zek

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

16

Kök, İbrahim. "Açıklanabilir Yapay Zekaya Dayalı Müşteri Kaybı Analizi ve Elde Tutma Önerisi." Mühendislik Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, October 23, 2023. http://dx.doi.org/10.46387/bjesr.1344414.

Full text

Abstract:

Mobil telekomünikasyon pazarında aboneler yüksek hizmet kalitesi, rekabetçi fiyatlandırma ve gelişmiş servis beklentisindedirler. Müşteri bu beklentilerini telekom servis sağlayıcısından karşılayamaması durumunda onu değiştirme yoluna gitmektedir. Hizmet sağlayıcı operatörlerin ise abone kaybı olarak nitelendirilen bu durumla başa çıkmak için abonelerin iletişim kalıpları, davranışları ve abonelik planlarına ait verileri analiz ederek stratejik öngörü sağlayan yorumlanabilir müşteri kaybı tahmin modellerine ihtiyacı vardır. Bu çalışmada biz K-En Yakın Komşu, Karar Ağacı, Rastgele Orman, Destek

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

17

AKIN, Korhan Deniz, Caglar GURKAN, Abdulkadir BUDAK, and Hakan KARATAŞ. "Açıklanabilir Yapay Zeka Destekli Evrişimsel Sinir Ağları Kullanılarak Maymun Çiçeği Deri Lezyonunun Sınıflandırılması." European Journal of Science and Technology, September 23, 2022. http://dx.doi.org/10.31590/ejosat.1171816.

Full text

Abstract:

The World Health Organization (WHO) has given people various protective warnings for Monkeypox. If monkeypox spreads rapidly, it becomes a serious public health problem. In this case, it creates a serious congestion in hospitals. Therefore, auxiliary systems can be needed in hospitals. In this study, explainable artificial intelligence (xAI) assisted convolutional neural networks (CNNs) based a decision support system was proposed. The data set was used for this task consists of 572 images in two classes, such as Monkeypox and Normal. 12 different CNN models were used for Monkeypox and Normal

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

18

BAYRAM, Ahmet Furkan, Caglar GURKAN, Abdulkadir BUDAK, and Hakan KARATAŞ. "Böbrek Hastalıkları için Açıklanabilir Yapay Zeka Destekli Derin Öğrenmeye Dayalı Bir Tespit ve Tahmin Modeli." European Journal of Science and Technology, September 23, 2022. http://dx.doi.org/10.31590/ejosat.1171777.

Full text

Abstract:

Kidney diseases are one of the most common diseases worldwide and cause unbearable pain in most people. In this study aims to detecting the cyst and stone in the kidney. For the this purpose, YOLO architecture designs were used for detection of kidney, kidney cyst and kidney stone. The YOLO architecture designs were supported by the explainable artificial intelligence (xAI) feature. CT images in three classes, namely 72 kidney cysts, 394 kidney stones and 192 healthy kidneys were used in the performance analysis part of the YOLO architecture designs. As a result, YOLOv7 architecture design out

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!