To see the other types of publications on this topic, follow the link: Arqueologia marítima.

Dissertations / Theses on the topic 'Arqueologia marítima'

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the top 34 dissertations / theses for your research on the topic 'Arqueologia marítima.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Browse dissertations / theses on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.

1

Duran, Leandro Domingues. "Arqueologia marítima de um bom abrigo." Universidade de São Paulo, 2008. http://www.teses.usp.br/teses/disponiveis/71/71131/tde-26062008-095339/.

Full text
Abstract:
A presente pesquisa integra os esforços de um projeto mais amplo que é aquele definido pelo Programa Arqueológico do Baixo Vale do Ribeira, coordenado pela Profª Drª Maria Cristina Mineiro Scatamacchia, e que, de forma sucinta, objetiva a produção de conhecimento arqueológico sobre as diferentes sociedades humanas que ocuparam, desde o período pré-histórico, a planície costeira de Cananéia-Iguape. No nosso caso, especificamente, a proposta foi a de agregar a esse esforço de pesquisa, o espaço insular do Bom Abrigo, propondo interpretações sobre os exemplares de cultura material aí presentes e seu papel no processo de formação e desenvolvimento da sociedade histórica que se estabeleceu no território brasileiro a partir do século XVI, em particular daquelas comunidades da planície costeira de Cananéia-Iguape. O foco de nossa discussão é aquele definido pela "Arqueologia Marítima", que procura analisar os diferentes aspectos do que podemos classificar como uma "cultura marítima" e de sua importância dentro dos processos sociais, políticos e econômicos produzidos pela diferentes sociedades humanas. Essa relação com o ambiente marítimo se reflete, também, na nossa metodologia de pesquisa que tem, como destaque, o emprego de técnicas de arqueologia subaquática. Em linhas gerais, a pesquisa realiza uma macro-análise da Ilha do Bom Abrigo, propondo interpretações sobre três diferentes contextos de interesse arqueológico aí identificados, a saber: a armação baleeira, o complexo faroleiro e a Enseada da Prainha. Em todos eles visamos discutir a importância do papel da cultura marítima dentro do processo de formação e desenvolvimento da sociedade comercial-mercantil capitalista que se instalou na região da planície costeira de Cananéia-Iguape, a partir dos primeiros anos do século XVI, e que serviu de base para a formação da atual sociedade brasileira.
The present research integrates efforts from a wider-ranging project which is defined by the Archeological Program from Baixo Vale do Ribeira coordinated by Professor Maria Cristina Mineiro Scatamacchia. The Archeological Program from Baixo Vale do Ribeira aims, in short, the production of archeological knowledge about different human societies that occupied the coastal plain Cananéia-Iguape since the pre historical period. In this case, specifically, the proposal was to aggregate into the research efforts the Bom Abrigo Island, presenting interpretations on the material culture found there and its role in the formation and development process of the historical society that was established in the Brazilian territory from the XVI century on , in particular of those communities from the coastal plain Cananéia-Iguape. The focus of our discussion is defined by the Maritime Archeology which analyzes the different aspects of what we can classify as a maritime culture and its importance in the social, political and economical processes produced by the different human societies. This relation with the maritime environment is also reflected in our research methodology which applies techniques of underwater archeology. In a broad sense, the research performs a macro analyzes of the Bom Abrigo Island proposing interpretations about three different contexts of archeological interest identified there: the whaling station, the lighthouse complex and the "Prainha" bay. In the three contexts we aimed to discuss the importance of the maritime culture in the formation and development process of the commercial, mercantile, capitalist society which was established in the coastal plain Cananéia-Iguape from the very first years in the XVI century, and which served as a basis for the formation of the current Brazilian society.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Porto, Otávio Arruda. "Arqueologia marítima / subaquática da 2ª Guerra Mundial: sua aplicabilidade no Brasil." Universidade Federal de Sergipe, 2013. https://ri.ufs.br/handle/riufs/3209.

Full text
Abstract:
The Twentieth Century was the scene of two World Wars and an undeclared Cold War. Through the collisions emerged, a great wealth of archaeological sites with many typologies from different nations have appareled. The World Wars Archaeology, in a historical context, proposes to study the material evidence remaining of warlike periods, emphasizing the social nature that exists behind the material cultures. Through this study, aims to contribute effectively to the Brazilian Archaeology, bringing to the given context some studies related to the World Wars Archaeology theme in foreign countries providing an initial bibliographical framework about these researches in Brazil. The work shows the scope of theme´s applicability by means of case studies: a survey of shipwrecks sites of Sergipe coast and from cultural materials from them that came to earth - beyond the shipwrecks sites formed by the remains of the ship Itapagé on the coast of Alagoas. The research has a proposal to show the importance for the Archaeology in Brazil for further studies in shipwrecks studies formed by leftovers ships made with iron hulls − in view of nautical archaeological studies involving vessels with these characteristics are unpublished in Brazil.
O Século XX foi palco de duas Guerras Mundiais e de uma não declarada Guerra Fria. Por meio dos embates surgiu uma grande diversidade de sítios arqueológicos com diversas tipologias provenientes de diferentes nações. A Arqueologia das Guerras Mundiais, dentro de um contexto histórico, se propõe a estudar os testemunhos materiais remanescentes dos períodos belicosos, dando ênfase ao cunho social que existe por trás da cultura material. Através do presente estudo, pretende-se contribuir efetivamente com a Arqueologia Brasileira, trazendo para o dado contexto alguns dos estudos relacionados à temática da Arqueologia das Guerras Mundiais em países estrangeiros disponibilizando um aporte bibliográfico inicial sobre essas pesquisas no Brasil. O trabalho mostrará as possibilidades da aplicabilidade do tema por meio de estudos de casos: o levantamento dos sítios de naufrágios da costa de Sergipe e das culturas materiais provenientes deles que chegaram a terra além do sítio de naufrágio formado pelos restos do navio Itapagé na costa do estado de Alagoas. A pesquisa tem como proposta mostrar a importância para a Arqueologia no Brasil de se realizarem estudos em sítios arqueológicos de naufrágios formados por restos de navios feitos com cascos de ferro tendo em vista que estudos náuticos arqueológicos envolvendo embarcações com essas características são inéditos no país.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

Amarante, Cristiane Eugenia da Silva. "Refletindo sobre musealização: um encontro entre público e arqueologia marítima em Santos." Universidade de São Paulo, 2014. http://www.teses.usp.br/teses/disponiveis/71/71131/tde-14052014-120829/.

Full text
Abstract:
Essa pesquisa tem como objeto a musealização da arqueologia marítima na cidade de Santos. Para tanto, recorreu ao estudo de recepção com estudantes de uma escola municipal de Santos visando a coletar dados norteadores de política de comunicação inerente ao processo de musealização. O propósito é trabalhar com a arqueologia pública, utilizando-se de estratégias participativas que aproxime as pessoas da ciência arqueológica considerando o museu e seu público. O estudo apresenta as pesquisas em arqueologia na cidade de Santos. Essas investigações trouxeram outras possibilidades de leituras para a história da cidade oriundas do campo arqueológico. Porém, muitas das coleções geradas por elas estão guardadas em outras cidades. Por esse motivo, é de suma importância que esse material permaneça em Santos, para que a comunidade santista tenha acesso a esses conhecimentos via comunicação museológica e a linguagem expositiva. O museu assume contemporaneamente um importante papel, para instigar seu público a participar da valorização e preservação desse patrimônio. Como patrimônio da união os vestígios arqueológicos marítimos musealizados devem estar a serviço da sociedade e a sociedade a serviço da preservação de forma a construir caminhos e soluções coletivamente.
This research has the objective of musealization of maritime archaeology in the city of Santos. For accomplishing that goal this research used the study of receptivity with students of a city public school to collect guiding data of the communication policy inherent to that process of musealization. The purpose is to work with the public archaeology using participative strategies that gather the people and the archaeological science, taking into consideration the museum and its audience. This study presents archaeological researches in the city of Santos. From those searches new possibilities of revisiting the history of the city arose originated from the archaeological field. However many of those archaeological collections are kept in other cities. For this reason it is of utmost importance that those archaeological findings stay in Santos so that its community has access to such knowledge through museological communication and expositive language. So the museum assumes contemporaneously a most important role by instigating its audience to participate in the valuation and preservation of such asset. As a Brazilian asset those musealized archaeological vestiges should stay to the service of the society and the society should stay to the service of preservation so to collectively build ways and solutions.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

LINS, JUNIOR Hamilton Marcelo Morais. "Arqueologia marítima: a evolução da canoa monóxila em Pernambuco, Brasil (Séc. XVI – XX)." UNIVERSIDADE FEDERAL DE PERNAMBUCO, 2015. https://repositorio.ufpe.br/handle/123456789/15320.

Full text
Abstract:
Submitted by Isaac Francisco de Souza Dias (isaac.souzadias@ufpe.br) on 2016-02-23T16:27:45Z No. of bitstreams: 2 license_rdf: 1232 bytes, checksum: 66e71c371cc565284e70f40736c94386 (MD5) CanMox-MLins - CD - Copy (2).pdf: 5305815 bytes, checksum: a204cf364986caa083d803e285145511 (MD5)
Made available in DSpace on 2016-02-23T16:27:45Z (GMT). No. of bitstreams: 2 license_rdf: 1232 bytes, checksum: 66e71c371cc565284e70f40736c94386 (MD5) CanMox-MLins - CD - Copy (2).pdf: 5305815 bytes, checksum: a204cf364986caa083d803e285145511 (MD5) Previous issue date: 2015-02-27
A canoa monóxila, popularmente conhecida como “canoa de um pau só”, por ser construída em um único tronco, é uma embarcação utilizada pelos indígenas do Brasil desde antes da chegada dos primeiros navegantes portugueses no século XVI. Apesar do crescente desenvolvimento tecnológico ocorrido ao longo dos últimos cinco séculos, em Pernambuco ela foi objeto de modificações adaptativas pontuais. O presente trabalho procura explicar a evolução da tecnologia da canoa monóxila, relacionando as transformações e acréscimos introduzidos sobre o casco monóxilo e as variáveis ambientais, socioeconômicos e históricas dos séculos XVI ao XX, entendida esta evolução como resposta às necessidades pertinente àqueles diversos contextos. Para atingir os objetivos desejados, foram utilizados os métodos e técnicas da Arqueologia Subaquática, com prospecções efetuadas na lagoa de Extremoz, RN, local onde foram encontrados 4 exemplares, cujas datações C-14 vão do século XIII ao XX. Um dos exemplares, a canoa Extremoz 04 (700 ± 30 BP), em conjunto com fontes etno-históricas e iconográficas, serviu como elemento na elaboração do modelo base, utilizado para o entendimento da evolução da canoa monóxila no período pós contato. Procurou-se estabelecer a relação entre os acréscimos tecnológicos introduzidos sobre o casco monóxilo e os novos usos e funções assumidos pela canoa no decorrer dos séculos. A presente dissertação se mostra relevante diante da inexistência de trabalhos de cunho acadêmico que versem sobre a tecnologia das embarcações tradicionais de Pernambuco, bem como por ter obtido a primeira datação de um artefato náutico anterior ao descobrimento do Brasil.
The dugout canoe, popularly known as “canoa de um pau só”, due to it is built on a single trunk, is a boat used by the natives of Brazil since before the arrival of the first Portuguese navigators in the sixteenth century. Despite the growing technological development occurred over the past five centuries, in Pernambuco it was the subject of specific adaptive changes. This paper seeks to explain the evolution of the logboat technology, relating the introduced changes and additions on the single trunk and environmental variables, socioeconomic and historical from the sixteenth to the twentieth, understood this evolution in response to relevant needs those different contexts. To achieve the desired goals, methods and techniques of underwater archeology were used, with surveys carried out in the lagoon of Extremoz, RN, where they were found 4 artifacts, whose C-14 dating will of the thirteenth century to the twentieth. One of the artifacts, the Extremoz 04 canoe (700 ± 30 BP), together with ethnohistorical and iconographic sources, served as an element in the development of the basic model, used for understanding the evolution of dugout canoe post contact period. Sought to establish the relationship between technological additions introduced on the single trunk and new uses and functions assumed by canoe over the centuries. This dissertation shows relevant given the lack of academic nature works that deal with the technology of traditional boats of Pernambuco and to have obtained the first dating from a previous nautical artifact to the discovery of Brazil.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

Freire, Jorge Leonel Vaz. "À Vista da Costa: A Paisagem Cultural Marítima de Cascais." Master's thesis, Faculdade de Ciências Sociais e Humanas, Universidade Nova de Lisboa, 2012. http://hdl.handle.net/10362/9373.

Full text
Abstract:
Dissertação apresentada para cumprimento dos requisitos necessários à obtenção do grau de Mestre em Arqueologia
O conceito de paisagem Cultural Marítima é, na arqueologia subaquática portuguesa, de discussão muito recente. Com esta dissertação pretendemos analisar o impacto que este tipo de abordagem tem numa costa que é fortemente recortada e num litoral que é morfologicamente complexo, pois têm influência do Oceano Atlântico e do Estuário do Rio Tejo. O litoral de Cascais, localizado junto a Lisboa, é o espaço que pretendemos confrontar com este paradigma epistemológico. Fortes, fortalezas, faróis, portos, fundeadouros e naufrágios fazem parte de um leque que perspectiva uma utilização de longue durée onde as influências mediterrânicas estão presentes, mas com a singularidade de serem compreendidas e aplicadas pelo Homem atlântico. As relações e as redes entre o homem e os vestígios do passado náutico, directos e indirectos, serão observados numa diacronia centrada na época moderna, mas sem esquecer as influências históricas anteriores e os condicionamentos na época posterior. Esta análise, baseada na proposta teórica e metodológica de Chister Westerdahl, Ben Ford e Brad Duncan, faz uso do trabalho desenvolvido no âmbito do ProCasc – Projecto de Carta Arqueológica Subaquática de Cascais, da responsabilidade da Câmara Municipal de Cascais e do Centro de História de Além-Mar da Faculdade Ciências Sociais e Humanas da Universidade Nova de Lisboa e Universidade dos Açores).
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
6

Silva, Felipe Neves da. "Construção da paisagem aracajuana: modernidade e suas redes marítimas em Sergipe." Pós-Graduação em Arqueologia, 2017. http://ri.ufs.br/jspui/handle/riufs/7469.

Full text
Abstract:
Coordenação de Aperfeiçoamento de Pessoal de Nível Superior - CAPES
This work deals with the emergence of the city of Aracaju as a modern landscape, aiming, at one time, to deal with multitemporal contingencies that enabled this emergency, without losing sight of its spatiality. The objective is to analyse the material characteristics of the Aracaju city landscape. To do so, we start with na archaeological approach of the landscape in relation with subjects such as history, anthropology, geography and architecture. The materiality, as a support of time, and its implantation, as a testimony in space, are the vestiges of the construction of Aracaju that we aim to emphasize. The temporality of capitalism will be contemplated by an archaeological approach, however, without compromising with an archeology of capitalism in order to avoid historical anachronism. Spatiality will be approached trying to balance the advantages and limitations of a systemic approach in consideration of the spatial characteristics of capitalism present in the conformation of the city. Attention will be given to navigation aiming to restore the "aquatic designs" as a condition of an historical transformation to the nineteenth century. Together with the environmental peculiarities and the space built, this activity brought a concrete dimension of the relations continuum that we understand by landscape.
Este trabalho aborda a emergência da cidade de Aracaju, enquanto paisagem moderna, visando, a um só tempo, dar conta das contingências multitemporais que possibilitaram essa emergência, sem perder de vista sua espacialidade. O objetivo é analisar as características materiais da paisagem aracajuana. Para tanto, partiremos de uma abordagem arqueológica da paisagem em diálogo com disciplinas como história, antropologia, geografia e arquitetura. A materialidade, como suporte do tempo, e sua implantação, como testemunho no espaço, são os vestígios da construção da Aracaju que objetivamos evidenciar. A temporalidade do capitalismo será contemplada por uma abordagem arqueológica atenta a seu caráter mundial, porém, sem se comprometer com uma arqueologia do capitalismo visando evitar anacronismo histórico. A espacialidade será abordada tentando equilibrar as vantagens e limitações de uma abordagem sistêmica à consideração das características espaciais do capitalismo presentes na conformação da cidade. O devido relevo será dado à navegação objetivando restituir aos “desígnios aquáticos” a condição de devir histórico imanente a penetração capitalista. Juntamente com as peculiaridades ambientais e o espaço construído tal atividade legou a dimensão concreta do continuum de relações que compreendemos por paisagem.
Laranjeiras, SE
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
7

Lazzarotti, Marcelo dos Santos. "Arqueologia da margem Porto Alegre:a formação de uma cidade portuária (do século XVIII a meados do século XIX)." Pontifícia Universidade Católica do Rio Grande do Sul, 2013. http://hdl.handle.net/10923/3802.

Full text
Abstract:
Made available in DSpace on 2013-08-07T18:58:11Z (GMT). No. of bitstreams: 1 000446631-Texto+Completo-0.pdf: 19420169 bytes, checksum: 5667006db259db79a12ae29fb7f5da40 (MD5) Previous issue date: 2013
Porto Alegre, a city that grew out of a port and developed in close relationship with the browsing activities, had turned its edge over the eighteenth and nineteenth centuries by those activities, which left under layers of landfill, concrete and current city asphalt, material traces that witness the everyday aspects of a port town that no longer exists. This dissertation focuses on the study of the constitution and the transformations undergone by the port area of the city of Porto Alegre eighteenth century to the mid nineteenth century. The study seeks, through the intersection of information obtained in archaeological research and information obtained in documentary written and iconographic sources, reveal the physical changes undergone by the coast of the city and the activities that conditioned these changes.
Porto Alegre, cidade que nasceu a partir de um porto e se desenvolveu em intima relação com as atividades de navegação, teve sua orla transformada ao longo dos séculos XVIII e XIX por essas atividades; as quais deixaram, sob as camadas de aterro, concreto e asfalto da cidade atual, vestígios materiais que testemunham aspectos do cotidiano portuário de uma cidade que não mais existe. A presente dissertação tem como foco de estudo a constituição e as transformações por que passou a área portuária da cidade de Porto Alegre do século XVIII a meados do século XIX. O estudo busca, através do cotejamento das informações obtidas em pesquisas arqueológicas e das informações obtidas em fontes documentais escritas e iconográficas, desvelar as modificações físicas por que passou o litoral da cidade e as atividades que condicionaram essas modificações.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
8

Camargo, Paulo Fernando Bava de. "Arqueologia de uma cidade portuária: Cananéia, séculos XIX-XX." Universidade de São Paulo, 2009. http://www.teses.usp.br/teses/disponiveis/71/71131/tde-24072009-145945/.

Full text
Abstract:
Esta tese de doutorado tem como objetivo mapear e cadastrar as estruturas portuárias do vale do Ribeira (SP) especialmente aquelas situadas no município de Cananéia que forneçam informações sobre o período de 1850-1950, época em que teria se estabelecido um modo capitalista de produção na região alicerçado na lavoura comercial do arroz. Essa abordagem se justifica pela necessidade de se avaliar as contradições existentes entre o discurso e a sociedade concreta. Hoje a região é conhecida por suas belezas naturais, patrimônio histórico mas, paradoxalmente, é a mais pobre do estado de São Paulo. No entanto, as estruturas portuárias, desde o século XIX até hoje apresentam grande dinâmica construtiva. Como explicar esse conflito? Observando os contextos através de uma Arqueologia Marítima embasada no materialismo histórico. Esses contextos foram delimitados através do mapeamento, cadastramento e prospecção extensiva de estruturas, bens e locais relativos à evolução de embarcações, dos portos e da dinâmica comercial expressa no ambiente urbano. O resultado desse trabalho foi o entendimento de que duas modificações causaram grandes transformações na dinâmica produtiva de todo o vale do Ribeira. A primeira delas foi a transição da lavoura comercial para pesca e para o turismo. A segunda foi a inversão do sentido do fluxo das mercadorias gerado pela substituição do transporte marítimo, em primeiro lugar, pelo conjunto navegação fluvial/ ferrovia, depois pelo transporte rodoviário. Esse processo colocou os lucros nas mãos de novos agentes econômicos, mas manteve a produção do discurso como primazia dos antigos donos do poder.
The aim of this Ph.D. thesis is to map and register the ports of the Ribeiras valley (SP) especially those situated in Cananéia that provide information about the period 1850-1950, when a capitalist production mode based on the trade of rice was developed in the region. The justification for this kind of approach is the necessity to evaluate the contradictions between the speech and the real society. Nowadays the region is known by its natural resources and historical buildings but at the same time it is the poorest region of São Paulo state. However, since the 19th century until today the ports have had a great structural dynamics. How to explain this conflict? By observing the context through a Maritime Archaeology based on the historical materialism. These contexts have been delimitated with mapping, registering and extensive surveying of the structures, patrimony and places related to evolution of water craft, ports and the commercial dynamics in urban environment. The result of the research was the understanding that two changes have caused huge transformation in the productive dynamics of the entire Ribeiras valley. The first one was the transition from commercial agriculture to commercial fishing and tourism. The second one was the inversion of the direction of the trade caused by the substitution of maritime transportation, first by river transportation/ railroad, secondly by the road transportation. This process put the profits in the hands of new economical agents, but kept the production of the speech with the old power owners.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
9

Calippo, Flávio Rizzi. "Sociedade sambaquieira, comunidades marítimas." Universidade de São Paulo, 2010. http://www.teses.usp.br/teses/disponiveis/71/71131/tde-23062010-160307/.

Full text
Abstract:
Tendo como referencial teórico abordagens focadas na Arqueologia Marítima (MUCKELROY, 1978; ADAMS, 1998, 2002), na Antropologia Marítima (MALINOWSKI, 1986 [1922]; DIEGUES, 1998) e em estudos de Percepção Ambiental (INGOLD, 2000), buscou-se desenvolver e testar a hipótese de que, embora houvesse uma unidade cultural que permitisse o estabelecimento de uma ampla sociedade sambaquieira, os povos dos sambaquis estariam organizados em comunidades costeiras regionais, as quais teriam se desenvolvido e se organizado em diferentes comunidades marítimas, costeiras e fluviais, em conseqüência dos diferentes modos com que eles se relacionariam (dialeticamente) com o ambiente. Para sustentar tal hipótese foi elaborado um modelo de predição de sítios submersos e realizadas análises da composição isotópica do estrôncio (HÖLZL, 1997; PRICE et al., 2000; BENTLEY et al, 2003; HODELL, 2004), do carbono e do oxigênio (KEITH, 1964; COSTA, 2000; MIZUTA, 2007) presentes (em amostras de conchas e ossos humanos) em sambaquis localizados ao longo do médio e baixo Vale do Ribeira, bem como em sítios do litoral central (Baixada Santista e Bertioga) e norte do estado de São Paulo (Ubatuba). Essas evidências foram correlacionadas à abordagem teórica através de uma proposta elaborada a partir do estudo dos processos de formação do registro arqueológico desenvolvidos por Schiffer (1972). Com base nessas análises, além de diferenciar os povos do médio Ribeira dos sambaquieiros do litoral, foi possível, entre outras, propor uma fronteira cultural entre os conjuntos de sítios do litoral sul/centro do estado de São Paulo e os sambaquis do litoral norte de São Paulo/sul do Rio de Janeiro. Especificamente em relação aos sambaquis de Cananéia, a análise isotópica das conchas evidenciou, ainda, que os locais e os propósitos da coleta estariam mais relacionados a aspectos culturais do que à simples exploração dos recursos mais abundantes.
Using as theoretical reference approaches focused on the Maritime Archaeology (MUCKELROY, 1978; ADAMS, 1998, 2002), on the Maritime Anthropology (MALINOWSKI, 1986 [1922]; DIEGUES, 1998) and on studies of Environmental Perception (INGOLD, 2000), we tried to develop and test the hypothesis that, notwithstanding the evidence of a cultural unity that allowed for the establishment of an ample shellmound society, people of the shellmounds were organized in regional coastal communities. These would have developed and organized in different maritime communities, both coastal and fluvial, in consequence of the different ways in which they (dialectically) related with the environment. To support such hypothesis a model was elaborated predicting underwater sites, an analyses was realized of the isotopic composition of strontium (HÖLZL, 1997; PRICE et al., 2000; BENTLEY et al, 2003; HODELL, 2004), of carbon and of oxygen (KEITH, 1964; COSTA, 2000; MIZUTA, 2007) present (in samples of shells and human bones) in shellmounds located along the medium and low Vale do Ribeira, as well as in sites at the central coast (Baixada Santista and Bertioga) and north (Ubatuba) of the state of São Paulo. The evidences were correlated to the theoretical approach through a proposal elaborated from the study of the formation processes of the archaeological record developed by Schiffer (1972). Based on these analyses, beyond differentiating the people from the medium Ribeira from the coastal shellmound people, it became possible, among other things, to propose a cultural borderline between the ensembles of sites of the south/center coast of São Paulo and the shellmounds of northern São Paulo and southern Rio de Janeiro. Specifically with regard to the shellmounds of Cananéia, the isotopic analysis of shells evinced, yet, that the locals and goals of collecting were more related to cultural aspects than to the simple exploration of the more abundant resources.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
10

Celestino, Rios e. Souza Carlos. "Arqueologia subaquática: identificação das causas de naufrágios nos séculos XIX e XX na costa de Pernambuco." Universidade Federal de Pernambuco, 2010. https://repositorio.ufpe.br/handle/123456789/430.

Full text
Abstract:
Made available in DSpace on 2014-06-12T15:02:41Z (GMT). No. of bitstreams: 2 arquivo1476_1.pdf: 4263090 bytes, checksum: fca95b350e246352695e054bc2e4455c (MD5) license.txt: 1748 bytes, checksum: 8a4605be74aa9ea9d79846c1fba20a33 (MD5) Previous issue date: 2010
Conselho Nacional de Desenvolvimento Científico e Tecnológico
O presente trabalho versa sobre uma nova metodologia para ser aplicada na Arqueologia Subaquática, especificamente em naufrágios, onde em um único mergulho, dependendo das condições ambientais e do suporte técnico, o arqueólogo pode coletar até 37 dados sobre um mesmo naufrágio. A metodologia dinamiza e padroniza o cabedal de informações de um dado sítio arqueológico subaquático, o qual contempla desde o tipo de ambiente do sítio, as características geológicas e hidrometeorológicas, considerando também dados sobre cronologia, porte, estado, material construtivo, particularidades dimensionais, aparelhos e acessórios, tipologia e possíveis fatores causadores do naufrágio de uma determinada embarcação. Essa metodologia foi aplicada em três cascos desconhecidos soçobrados na costa pernambucana, tendo sido possível descobrir o nome da embarcação e o fator causador de um naufrágio, determinar os fatores causadores dos outros dois, bem como confirmar o nome de um e sugerir o nome do outro, mostrando a exequibilidade desse método
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
11

Amundson, Margaret. "An Alternative History: A Maritime Archaeological Study of Menorca as a Key Ancillary in the Roman Epoch." Doctoral thesis, Universitat Rovira i Virgili, 2019. http://hdl.handle.net/10803/668395.

Full text
Abstract:
Es tracta d’un estudi arqueològic marítim de l’època romana a l’illa balear de Menorca a la Mediterrània. Les troballes revelen que la rellevància i la utilitat de Menorca a Roma es troben no tant en la seva facilitació de la connectivitat com en la seva capacitat per interrompre les transmissions marítimes i fer valer els actors en la desestabilització regional. Les qüestions relacionades amb la pirateria són molt destacades en aquest sentit, encara que també es consideren altres problemes de seguretat, com ara la rebel·lió i la guerra. També es van revelar els problemes derivats de la conceptualització estàndard de la història de Menorca durant I’època romana com a conseqüència d’una "conquesta" romana de Ies IIIes Balears. Mitjançant la redefinició de les narratives tradicionals sobre l’interès de Roma a l’illa, es fa evident que I’annexió deIs ports de Menorca i Ia pacificació de Ies seves aigües es poden entendre miIIor com un component clau d’una iniciativa regional per garantir la seguretat de vies marítimes occidentals crítiques i potser fins i tot una major estabilitat geopolítica a la Mediterrània occidental.
Este es un estudio arqueológico marítimo de la época romana en la isla balear española de Menorca en el mar Mediterráneo. Los hallazgos revelan que la relevancia y utilidad de Menorca para Roma no radica tanto en su facilitación de la conectividad como en su capacidad para interrumpir las transmisiones marítimas e instar a los actores en la desestabilización regional. Las cuestiones de piratería ocupan un lugar destacado en este aspecto, aunque también se consideran otras cuestiones de seguridad, como la rebelión y la guerra. También se revelaron problemas derivados de la conceptualización estándar de la historia de Menorca durante la época romana como resultado de una "conquista" romana de las Islas Baleares. Al replantear las narrativas tradicionales sobre el interés de Roma en la isla, queda claro que la anexión de los puertos de Menorca y la pacificación de sus aguas pueden entenderse mejor como un componente clave en una iniciativa regional para garantizar la seguridad de las rutas marítimas occidentales críticas. Quizás incluso mayor estabilidad geopolítica en el Mediterráneo occidental.
This is a maritime archaeological study of the Roman period in Spain's Balearic island of Menorca in the Mediterranean Sea. The findings reveal that Menorca's relevance and utility to Rome lay not so much in its facilitation of connectivity as in its capacity to disrupt maritime transmissions and abet actors in regional destabilization. Issues of piracy figure most prominently in this respect, although other security concerns, such as rebellion and warfare, are also considered. Also disclosed were problems arising from the standard conceptualization of the history of Menorca during the Roman epoch as stemming from a Roman 'conquest' of the Balearic Islands. By reframing traditional narratives concerning Rome's interest in the island, it becomes clear that the annexation of Menorca's ports and the pacification of its waters can be better understood as a key component in a region-wide initiative to ensure the security of critical western sea lanes and perhaps even greater geopolitical stability in the Western Mediterranean.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
12

Blot, Maria Luísa Pinheiro 1946. "Os portos na origem dos centros urbanos-contributo para a arqueologia das cidades marítimas e fluvio - marítimas em Portugal." Master's thesis, Instituições portuguesas -- -Universidade do Minho -- -Instituto de Ciências Sociais, 2001. http://dited.bn.pt:80/30073.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
13

Pérez, Burgos José Manuel. "Nueva Tabarca, patrimonio integral en el horizonte marítimo." Doctoral thesis, Universidad de Alicante, 2016. http://hdl.handle.net/10045/73330.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
14

Vivar, Lombarte Gustau. "El derelicte d’Illa Pedrosa. Comerç marítim i xarxes de redistribució en època tardorrepublicana al Mediterrani centre-occidental." Doctoral thesis, Universitat de Barcelona, 2013. http://hdl.handle.net/10803/113555.

Full text
Abstract:
L’any 1959 en Federico Foerster Laures, submarinista soci del CRIS (Centro de Recuperaciones i Investigaciones Submarinas), enviava una carta al Dr. Oliva, cap de l’arqueologia gironina i director del Museo Arqueológico Provincial de Girona, on li notificava la descoberta, a les aigües del Massís del Montgrí, d’un derelicte amb una gran quantitat de plats, que podrien de ser de gran interès per la realització d’un estudi arqueològic. Aquí va començar un treball que es perllongà fins l’any 1970 i que ha donat peu a diferents publicacions i estudis, a vegades contradictoris, sobre el jaciment que es coneix amb el nom d’Illa Pedrosa. Aquesta tesi doctoral que presentem és un estudi aprofundit del carregament que transportava el derelicte d’Illa Pedrosa en el moment del seu enfonsament. Aquest jaciment subaquàtic excavat per F. Foerster entre els anys 1959 i 1970, tot i que la direcció científica correspongué al Dr. Oliva, es pot considerar el primer derelicte excavat amb una metodologia amb intenció científica a les costes catalanes (Foerster 1975, 114). Els estudis preliminars del carregament del jaciment li donaven una cronologia al voltant de l’inici del segle I aC (Foerster 1975). Posteriorment altres autors li han donat cronologies més detallades i més antigues, com Morel, el qual el situà entre el el 150-140 aC. (Morel 1981, 63) o bé Sanmartí que l’inclou entre el 140-130 aC. (Sanmartí 1985, 155). Fins i tot hi ha autors que han vist en aquest jaciment una superposició de vaixells de diverses cronologies (Roman 1987). Aquestes divergències posen de manifest la necessitat d’un estudi aprofundit del derelicte, així com una revisió a fons dels seus materials.
Illa Pedrosa was a small ship, 10-12 meters length, with a heterogeneous cargo, that was doing some redistribution trade around Empúries and sunk in 140-130 b.C. The study of the shipment remains, especially the Campanian A ceramic and italic amphorae, it can be established that the ship departure from Empúries and made a north-south route. The results of the study of Illa Pedrosa wreck, together with the comparative analyses of other contemporaneous sites, especially those geographically close to it, such as Cala Galladera (Cadaqués, Alt Empordà) and Aiguablava VI (Begur, Baix Empordà), it can be establish a model about the organization of maritime trade in Northeastern Peninsula. These heterogeneous shipments, id est different products from different origins, are characteristics of the navigation return towards the secondary ports. This situation is explained by the theory of the redistribution trade between principal and secondary ports (Nieto 1988, Nieto et al. 1989). The costal navigation from the secondary ports supplied the main ports with homogeneous shipments. In contrast to this situation, the trips of return were adapted to the demands of the secondary ports, in particular related to the products that they can find stored in the main ports. This coastal navigation was an integral part of a large-scale redistribution from other main ports. The infrastructure of each main port was also used to the small-scale distribution of products between some secondary ports, which were located in the limits of their hinterland. The information provided by the study of Isla Pedrosa allows to developing the theory Illa Pedrosa of X. Nieto about the redistribution of products and maritime trade between the main and secondary ports (Nieto 1988, Nieto et al. 1989).
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
15

Pozorski, Thomas, and Shelia Pozorski. "Una reevaluación del desarrollo de la sociedad compleja durante el Precerámico Tardío en base a los fechados radiocarbónicos y a las investigaciones arqueológicas en el valle de Casma." Pontificia Universidad Católica del Perú, 2012. http://repositorio.pucp.edu.pe/index/handle/123456789/113443.

Full text
Abstract:
A Reexamination of the Development of the Late Preceramic Complex Society through the Radiocarbon Dates and Archaeological Researches in Casma ValleyIn many aspects, the preceramic sites of Casma are typical of preceramic occupations in other parts of Peru. Nevertheless, the beginnings of nondomestic or monumental architecture are present at the Casma sites of Tortugas and Huaynuna. In addition, at the site of Huaynuna there is evidence of an "aceramic" occupation that coexisted with the first settlements associated with ceramics in the Early Formative or Initial Period. The existence of aceramic sites in Casma called attention to other sites that, though lacking ceramics, have radiocarbon dates later than 1800 a.C., that is, during the time period typically considered as the Early Formative. This realization has implications with respect to the maritime hypothesis and the development of complex society along the Peruvian coast.
En muchos aspectos, los sitios precerámicos de Casma son típicos de las ocupaciones precerámicas del resto del Perú. Sin embargo, en los sitios de Tortugas y Huaynuná de Casma se encuentran los inicios de la arquitectura no doméstica o monumental. Además, en el sitio de Huaynuná tambien hay evidencia de una ocupación "acerámica" que coexistía con los primeros asentamientos con cerámica del Periodo Inicial o Formativo Temprano. El reconocimiento de los sitios acerámicos en Casma llamó la atención a otros sitios que, aunque carecen de cerámica, tienen fechados radiocarbónicos después de 1800 a.C., es decir durante lo que típicamente se consideraba como el Formativo Temprano. Este hallazgo tiene implicaciones con respecto a la hipótesis marítima y el desarrollo de la sociedad compleja en la costa peruana.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
16

Caparroy, Benjamin. "Géographie et morphologie des lieux sacrés maritimes dans le détroit de Gibraltar, du VIe siècle a.C. au Ier siècle p.C." Thesis, Pau, 2018. http://www.theses.fr/2018PAUU1045/document.

Full text
Abstract:
Au cours du XIe siècle avant notre ère la zone du détroit de Gibraltar assiste à l’arrivée sur ses côtes de populations phéniciennes venues du Proche-Orient. Ces peuples traversent en effet la mer Méditerranée pour venir s’installer et commercer avec les populations locales dans le but d’approvisionner la métropole de Tyr en métaux, pourpre et autres denrées susceptibles d’alimenter le commerce méditerranéen. C’est dans ce contexte, riche en contacts et en échanges, que se développe notre étude. Elle a pour objet les espaces sacrés qui jalonnent le parcours des pilotes, des voyageurs et des commerçants qui sillonnent le Détroit à bord de leurs navires. Les auteurs antiques, qu’ils soient poètes, géographes ou historiens, signalent un grand nombre d’autels, de temples ou même d’anecdotes mythologiques qui mettent en lumière un paysage sacré particulièrement riche dans cette zone de confins. Notre travail consiste à synthétiser toutes ces informations littéraires pour les mettre en parallèle avec les données obtenues par l’archéologie depuis la fin du siècle dernier. Au fil de l’analyse se révèle en filigrane l’existence d’un réseau d’espaces sacrés et de mythes qui viennent offrir un cadre religieux dans le Détroit. Cette synthèse inédite des données religieuses, recueillies sur les deux rives, permet une analyse et une première approche des phénomènes religieux maritimes dans la zone.Cette compilation des données religieuses doit nous permettre de mieux appréhender et de décrire avec plus d’acuité ce que devait être la vie religieuse des marins qui fréquentaient les colonnes d’Hercule. Il s’agit de déterminer les motivations qui justifient une présence si forte du religieux sur ces rivages : besoin de protection pendant la traversée, motifs économiques, contrôle des côtes et guide de la navigation… Il est également question de caractériser ces dévotions, de savoir par quels moyens et en quels types de lieux s’exprime la religion des marins. Il faut aussi s’interroger sur les émetteurs et les récepteurs de ce type de dévotions : les commerçants sont-ils les seuls à faire des offrandes ? Et quelles divinités sont mises en avant par la religion maritime de ces populations ?L’objectif de la démonstration est clairement de mettre en lumière et de mieux définir les différents éléments qui composent le paysage religieux maritime du détroit de Gibraltar. Le résultat est un essai de définition, de description et de mise en lien des divers éléments de ce réseau fait d’hommes, de divinités, de mythes, de lieux sacrés et de marques de dévotions, qui ont tous un point commun : la mer
This work deals with the localisation and functions of the Punic sacred places located at the strait of Gibraltar. The main purpose of this PHD is to discuss the links between those sacred spaces and navigation in this special part of the Mediterranean antique world. Using ancient writers’ quotes, talking about consecrated places on the shore of the south of Spain and the north of Morocco, we shall try and reveal a part of the sacred landscape that sailors and sea-sellers used to frequent. Many sites that have been excavated can be linked to a religious function (temple, sacred areas, holy caves or springs), we aim at discussing the evolution of those sites and the place they have in shore navigations and ports of trade
Este trabajo de tesis se centra en la localización y las funciones de los lugares sagrados púnicos del estrecho de Gibraltar. El objetivo principal de este proyecto es de describir los vínculos que existen entre estos espacios consagrados del litoral y la navegación en la zona del estrecho. Utilizando principalmente las referencias proporcionadas por los autores antiguos y los datos arqueológicos recuperados en las excavaciones de ambas orillas del estrecho (Andalucía, Algarve, Norte de Marruecos), intentamos describir, dibujar de la forma mas precisa posible el paisaje sagrado que los navegantes y comerciantes de esa época conocían. Varios de los sitios excavados tienen una función religiosa (templos, áreas sagradas, cuevas-santuario, fuentes consagradas), el objetivo del trabajo nuestro es presentar una síntesis de estos sitios, describiendo su evolución y el papel que ocupaban en las navegaciones costeras y en la red de puertos del estrecho
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
17

Munuera, Navarro David. "Musulmanes y cristianos en el Mediterráneo. La costa del sureste peninsular durante la Edad Media (ss. VIII-XVI)." Doctoral thesis, Universidad de Murcia, 2010. http://hdl.handle.net/10803/11019.

Full text
Abstract:
En 1245, las tropas castellanas conquistaban Cartagena. Tras el intento alfonsí de conseguir una fuerte proyección mediterránea de Castilla, la costa murciana se convierte en un inmenso despoblado. Castilla, especialmente durante el siglo XIV, manifestó un claro desentendimiento de los asuntos mediterráneos. Sólo Cartagena, reducida a su mínima expresión urbana, sobrevive como único núcleo habitado hasta el nacimiento de Mazarrón en la segunda mitad del siglo XV.Los intereses políticos de los Reyes Católicos y la proyección de la Monarquía Hispánica en el Norte de África y el Mediterráneo occidental, recuperarán el importante papel de Cartagena y la costa murciana en el contexto geopolítico de la época. Se convirtió, en el siglo XVI, en la línea de retaguardia del gran frente abierto frente al Islam. Entonces, la costa murciana dejó de tener definitivamente un papel marginal en las maniobras políticas de la corona.
In 1245, the Castilian troops conquered Cartagena. After the attempt to achieve a strong Mediterranean projection of Castile during the reign of Alfonso X "the Wise", the coast of kingdom of Murcia becomes a vast desert. Castile, especially during the fourteenth century, has a clear misunderstanding of Mediterranean affairs. Only Cartagena, reduced to a minimum core urban, survives until the birth of Mazarrón in the second half of the fifteenth century. The political interests of the Catholic Monarchs and the projection of the Hispanic Monarchy in North Africa and the western Mediterranean, recovered the important role of Cartagena and the coast of Murcian district in the geopolitical context of the time. He became, in the sixteenth century, in rear line of the large open front face of Islam. Then, the coast of kingdom of Murcia finally stopped having a marginal role in the political maneuvers of the crown.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
18

Marques, Sandra Maria Rosa. "Projecto carta arqueológica subaquática do concelho de Cascais. Relatório de estágio." Master's thesis, 2015. http://hdl.handle.net/10362/15814.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
19

Ferreira, Catarina da Silva Lourenço. "A arqueologia na cidade de Angra do Heroísmo: educar para o património." Master's thesis, 2018. http://hdl.handle.net/10362/58441.

Full text
Abstract:
O presente relatório resulta do estágio efectuado na Câmara Municipal de Angra do Heroísmo, sendo que o principal objectivo centrou-se na divulgação e sensibilização para o património arqueológico subaquático da Baía de Angra. Entende-se que através da educação patrimonial, é possível estabelecer uma ponte entre miúdos e graúdos e a sua herança cultural, garantindo assim a sua salvaguarda. As actividades realizadas envolveram todas as faixas etárias e contribuíram directamente para a salvaguarda e valorização do património junto da comunidade. O Espaço Mar, criado para divulgar a cultura científica dos mares dos Açores, foi o alicerce para o começo das actividades propostas. Este Espaço nasceu da vontade de três entidades distintas, preocupadas com o conhecimento científico a nível marítimo. Foi um projecto que envolveu alunos, encarregados de educação bem como outros membros e entidades da comunidade local, permitindo assim a inversão do alheamento e ausência de relevância social que normalmente ocorrem em questões patrimoniais. Procurámos fomentar um processo activo de conhecimento, apropriação e valorização do património histórico e arqueológico. De facto, é esse património que nos permite diferenciar de outros locais a nível regional ou nacional.
This report results from an internship realized in the City Hall of Angra do Heroísmo. The primary concern was publicizing and aware of the issue of underwater heritage of Angra. Through heritage education, it is possible to establish a bridge between children and adults and their cultural heritage, thus ensuring their safeguard. The activities carried out, involved all age groups and contributed directly to the safeguarding and valuation of the legacy in the community. The foundation for the beginning of the proposed activities was Espaço Mar, created to spread the scientific culture of Azorean seas. This Space was born of the will of three distinct entities, concerned with scientific knowledge at sea level. It was a project that involved students, parents as long as others community members. That allowed the reversal of alienation and lack of social relevance that usually occur in patrimonial matters. We sought to foster an active process of knowledge, appropriation, and appreciation of the historical and archaeological heritage. In fact, it is our culture that allows us to differentiate from other locations at regional or even national level.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
20

Bettencourt, José António. "Os naufrágios da baía de Angra (ilha Terceira, Açores): uma aproximação arqueológica aos navios ibéricos e ao porto de Angra nos séculos XVI e XVII." Doctoral thesis, 2018. http://hdl.handle.net/10362/37601.

Full text
Abstract:
Tese arquivada ao abrigo da Portaria nº 227/2017 de 25 de Julho-Registo de Grau Estrangeiro
Este projecto de Doutoramento procura contribuir para o conhecimento sobre os navios e a navegação ibérica nos séculos XVI e XVII, através do estudo arqueológico sistemático de três sítios de naufrágio e do seu contexto marítimo na baía de Angra, principal porto do arquipélago dos Açores no apoio às grandes rotas oceânicas. Como primeiro objectivo, pretendemos abordar os navios Angra B, D e F, desde o trabalho nos estaleiros até aos métodos adoptados na sua concepção e construção. Em segundo lugar procura-se integrar estes vestígios no seu contexto histórico regional e internacional, definindo a sua função, rota e área de operação. Esta abordagem considera a cultura material dos vários naufrágios e permite analisar aspectos sobre a vida a bordo e a operação dos navios. Como terceiro objectivo, tentamos contribuir para a caracterização da organização do porto, através do estudo integrado da paisagem marítima, apoiado na análise de cartografia, de dados de geofísica e em trabalho arqueológico intensivo, informação organizada num Sistema de Informação Geográfica. Esta fase da investigação inclui o estudo alargado dos vestígios arqueológicos existentes na baía de Angra, de todas as cronologias e origens, privilegiando a longa duração.
This PhD project aims to contribute for the study of Iberian ships and navigation in the in 16th and 17th centuries, through the archaeological analysis of three shipwreck sites and their maritime context, located in Angra (Terceira island), the main port of call in Azores archipelago during that period. The first objective is the study of the shipbuilding of Angra B, D and F ships, from the working stage in the shipyards to the methods adopted in its design and construction. The second is the analyses of those remains in their historical, regional and international context, setting its function, route and operation areas. This approach will consider the material culture and will examine aspects of life aboard and related to ships operation. A third objective, aims to contribute to the characterization of the harbour organization, through the integrated analysis of the maritime landscape, supported by cartographic analysis, geophysical surveys and intensive archaeological work, interpreted in a Geographic Information System project. This stage considered the general research of all archaeological sites on Angra Bay, besides there chronology and origin, focusing on a long term approach.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
21

Beltrán, González Andrés Camilo. "Alimentación y salubridad en los navios de la Carrera de Indias entre los signos XVI a XVII: El caso de Angra D desde una perspectiva ictioarqueológica." Master's thesis, 2020. http://hdl.handle.net/10362/107209.

Full text
Abstract:
Embora a fauna sempre tenha sido parte integrante das viagens marítimas, geralmente como comida, mas também como acompanhantes, curiosidades, mercadorias ou pragas, sua presença material nem sempre é evidente em contextos arqueológicos subaquáticos, principalmente devido a possíveis vieses metodológicas ou por razões tafonômicas que afetam diferencialmente os restos ósseos. Essa situação é ainda mais perceptível na ictiofauna, pois seus ossos são geralmente mais frágeis e pequenos que os de outras taxas, mas também porque muitas vezes podem ser considerados como intrusões naturais do ambiente aquático circundante. Assim, na presente investigação, os restos de peixes recuperados do naufrágio de Angra D, localizado na baía de Angra do Heroísmo (Ilha Terceira), foram identificados e analisados, com o objetivo de expandir, de uma perspectiva ictioarqueológico, o conhecimento atual sobre a alimentação e salubridade a bordo de os navios que cruzavam o Atlântico na época da Carrera de Índias (séculos XVI a XVIII E.C.). Através da análise, foi possível determinar que a maioria dos restos ictiológicos pertença a um acúmulo antrópico, principalmente porque algumas das espécies identificadas são exclusivas do Atlântico ocidental, observa-se uma sub-representação de certas regiões anatômicas, e são apreciados vários elementos com marcas de corte e sinais de combustão, típicos de um método de processamento pesqueiro. A quantidade significativa de restos esqueléticos espalhados por todo o contexto arqueológico sugere que a tripulação de Angra D se alimentou de peixe fresco capturado na América, que processou e consumiu antes ou no início da viagem de volta à Espanha e descartou os ossos dentro do navio, os quais foram preservados muito bem após o naufrágio, graças às boas condições criadas pela camada de pedras que serviam de lastro para o navio.
Although the fauna has always been an integral part of sea travel, commonly as food, but also as companions, curiosities, merchandise or pests, its material presence is not always evident in underwater archaeological contexts, mainly due to possible methodological biases or for taphonomic issues that differentially affect bone remains. This situation is even more noticeable in the ichthyofauna, since its bones are usually more fragile and smaller than those of other taxa, but also because often they can be taken as natural intrusions of the surrounding aquatic environment. Accordingly, in the present investigation, the fish remains recovered from the shipwreck of Angra D, located in the bay of Angra do Heroísmo (Terceira Island), were identified and analyzed, with the aim of expanding, from a ichthyoarchaeological perspective, the knowledge that is currently held about foodways and healthiness on board of ships that crossed the Atlantic at the time of the Carrera de Indias (16th to 18th centuries C.E.). Through the analysis, it was possible to determine that most of the ichthyological remains belong to an anthropic accumulation, mainly because some of the identified species are exclusive to the western Atlantic, an underrepresentation of certain anatomical regions is observed, and several elements with cut marks and signs of combustion are appreciated, typical of a fishing processing method. The significant amount of skeletal remains scattered throughout the archaeological context, suggests that the Angra D crew fed on fresh fish caught in America, which processed and consumed before or at the start of the return trip to Spain, and discarded the bones inside of the ship. Moreover, the remains were preserved very well after the sinking, thanks to the good conditions created by the layer of stones that served as ballast to the ship
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
22

Lopes, Carlos Jorge Alves. "Portugal e o Bloqueio Naval na Grande Guerra. Uma lição aprendida e esquecida." Doctoral thesis, 2019. http://hdl.handle.net/10362/69917.

Full text
Abstract:
A presente investigação tem por base a problematização do modo como a tecnologia e a doutrina naval propiciaram uma evolução na política de defesa naval, mas também como factores de política interna e externa influenciaram a frente interna marítima nacional no contexto da Grande Guerra de 1914-1918. Até que ponto essa evolução marcou a modelação da Marinha Mercante e de Guerra portuguesas perante uma situação de guerra ao comércio marítimo à escala mundial, mas também a sua interligação com as crises política nacionais, ou as consequências das políticas de bloqueio naval internacionais que foram transformando o acesso ao mar. Para a contextualização da existência de uma frente interna marítima foram sustentadas dois objectivos que deram rumo à investigação, reconhecendo claramente a existência de um plano comum indissociável entre a economia e a liberdade nos mares, numa relação causa-efeito dentro de uma visão enquadrável na evolução da guerra no mar e em especial no seu contributo para a beligerância nacional no conflito mundial. O primeiro objectivo de procurar até que ponto o enquadramento tecnológico e geográfico influenciaram a transformação da marinha, no sentido de apreender a evolução da defesa marítima e como as concepções históricas do espaço atlântico e colonial estiveram ligadas com a estratégia peninsular e de neutralidade. O segundo objectivo examinar a envolvência de questões operacionais de marinha perante o objectivo político nacional de beligerância e da ameaça real e material que a evolução da guerra ao comércio marítimo sem restrições foi progressivamente exercendo. Em suma, dentro de uma perspectiva que coloca a frente interna marítima num plano com elevada relevância para um alargamento da sua análise histórica, em ambiente comparativo e internacional, mas também interessante confirmar a importância da frente interna marítima para a logística comercial, defesa de soberania e para a diplomacia externa nacional.
The present investigation is based on the problematization of the way in which technology and naval doctrine propitiated an evolution in naval defence policy, but also internal and external policy factors influenced the internal maritime front in the context of the Great War of 1914-1918. To what extent has this development marked the shaping of the Portuguese Merchant and War Navy in the face of a war on world trade, but also its interconnection with national political crises, or the consequences of the international naval blockade policies that have transformed the access to the sea. In order to contextualize the existence of the internal maritime front, two objectives have been supported which have led to the investigation, clearly recognizing the existence of a common plan inseparable between the economy and freedom in the seas, in a cause-and-effect relationship within the framework of evolution of war at sea and especially in its contribution to national belligerence in the world conflict. The first objective was to examine to what extent the technological and geographic framework influenced the transformation of the navy in order to understand the evolution of maritime defence and how the historical conceptions of the Atlantic and colonial space were linked to the peninsular and neutrality strategy. The second objective was aimed at examining the involvement of navy operational issues in the face of the national political goal of belligerence and the real and material threat that the evolution of the war to unrestricted maritime trade was progressively exerting. In brief, from a perspective that places the internal maritime front on a plane with a high relevance for an extension of its historical analysis, in a comparative and international environment, but also the interesting to confirm the importance of the internal maritime front for commercial logistics, defence of sovereignty and for national foreign diplomacy.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
23

Brandão, Veralissa Galveia Jacinto. "O Compromisso Marítimo de Olhão (1765-1873)." Master's thesis, 2012. http://hdl.handle.net/10400.1/10668.

Full text
Abstract:
O objecto de estudo deste trabalho é a Real Casa e Confraria do Corpo Santo de Olhão, comummente conhecida por Compromisso marítimo de Olhão, entre os anos de 1765, data da sua fundação, e 1873.            
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
24

Martins, Adolfo Miguel Borges Pinheiro da Silveira. "Contributo para o estudo das rotas marítimas e comerciais: Região Sado, no séc. XIX." Master's thesis, 2014. http://hdl.handle.net/11144/718.

Full text
Abstract:
No âmbito do mestrado em História, Arqueologia e Património, do discente Adolfo Miguel Martins pela Universidade Autónoma de Lisboa em colaboração com o Instituto Politécnico de Tomar e tendo como objecto de estudo o achado identificado por Tróia 1, encontra-se a ser desenvolvido um projecto dinâmico, que irá considerar a intervenção arqueológica tal como a conhecemos, mas também a interdisciplinaridade, em áreas tão distintas como a Biologia, a Geologia ou Hidrografia. O presente trabalho foi desenvolvido ao longo de mais de dois anos e pretendeu encontrar repostas para questões tão pertinentes como: que navio é este? O porquê do seu naufrágio? Qual o seu propósito? e Desde quando ali se encontra? Para tal foi desencadeado um conjunto de acções na espectativa de que as respostas obtidas sejam esclarecedoras e contribuam para o estudo desta região e do seu contexto socioecónomico. Recorde-se que o século XIX representa o exponente máximo das técnicas construção empregues pelos carpinteiros navais e que a crescente necessidade de transportar mais produtos, por maiores distâncias e a grande velocidade promoveram a construção desenfreada de embarcações e provocaram a alteração do paradigma de construção naval que veio a desafiar as regras básicas da flutuabilidade e da segurança marítima. Em paralelo com esta crescente necessidade de produzir embarcações tecnicamente mais evoluídas, também os estaleiros navais tiveram a necessidade de se adaptar a esta nova realidade e a dar resposta aos interesses comerciais além-fronteiras. Neste século as rotas comerciais marítimas já se encontravam praticamente definidas e os corredores marítimos albergavam frequentemente embarcações das mais diversas nacionalidades e funcionalidades. Ao consultarmos (por exemplo) o acervo existente no Arquivo Distrital de Setúbal sobre as entradas e saídas das embarcações no porto desta região, poderemos verificar que por ali passaram só no ano de 1867 1 um total de 12 nacionalidades excluído as embarcações portuguesas - Suecos, russos “perusianos” noruegueses, italianos, ingleses, holandeses, espanhóis, alemães, franceses dinamarqueses e belgas, o que nos leva a presumir talvez por analogia com a actualidade que os portos nesse período representam um panorama multicultural e multifuncional onde tripulações, passageiros, estivadores e por vezes armadores se cruzavam em tão pequeno espaço. Tendo por base este contexto socioeconómico, marítimo e cultural o presente trabalho desenrolar-se-á em três fases sendo que no primeiro capitulo será apresentado o panorama genérico das principiais rotas adoptadas pelas companhias de navegação portuguesas, seguidamente será apresentado um caso de estudo que abordará as técnicas de construção naval utilizadas no séc. XIX, bem como o sitio arqueológico designado por Tróia 1: que representa o naufrágio de uma embarcação inserida cronologicamente nesse século de forma a permitir traçar a “vida” de um navio desde a sua construção até aos nossos dias. Por fim, serão apresentadas algumas considerações e reflexões sobre esta matéria.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
25

Bonomo, Mariano. "Ocupaciones humanas en el litoral marítimo pampeano: un enfoque arqueológico." Tesis, 2004. http://hdl.handle.net/10915/4287.

Full text
Abstract:
En este trabajo se presentan las investigaciones arqueológicas desarrolladas en la costa atlántica del Area Interserrana de la Región Pampeana. Las mismas se focalizan en el estudio de los cazadores-recolectores del Holoceno medio y tardío que ocuparon la franja litoral comprendida entre Cabo Corrientes y el río Quequén Salado. Con esta tesis doctoral se profundiza el conocimiento acerca de la tecnología, la subsistencia y la movilidad de estos grupos humanos, así como su interacción con las sierras y las llanuras. Además se exploran algunos problemas vinculados a las esferas sociales y simbólicas de las poblaciones pampeanas. De las investigaciones realizadas durante el siglo XX en el área de estudio se desprenden dos hipótesis alternativas. Por un lado, se sostuvo la existencia de grupos culturales costeros diferentes de los de las llanuras, y por el otro, se propuso que tanto los sitios arqueológicos de la costa como los del interior están formados por materiales pertenecientes a las mismas poblaciones. En este trabajo se aportan datos que contribuyen a su contrastación y se presenta un modelo regional acerca de la utilización de la costa por los cazadores-recolectores prehispánicos. En esta tesis se plantea que el litoral marítimo bonaerense fue utilizado por las mismas poblaciones del interior que incluyeron a la costa atlántica dentro de sus circuitos anuales de movilidad. Los cazadores-recolectores pampeanos cuando se encontraban en las llanuras y las sierras aprovecharon el guanaco y la cuarcita como recursos principales. Estos mismos grupos también ocuparon la cadena de médanos, aunque no establecieron allí habitualmente sus campamentos base, es decir que no eran frecuentes los movimientos residenciales hacia esta zona. Sin embargo, para aprovechar los recursos de la faja costera localizaron sus campamentos residenciales en las llanuras ubicadas detrás de la línea de dunas. Estos campamentos fueron abastecidos con rocas transportadas desde las sierras y ocupados por períodos prolongados. Desde estos espacios domésticos se explotaba la costa, donde se desarrollaron tareas específicas destinadas a la reducción de rodados locales para la manufactura de instrumentos. Estas actividades generaron los talleres de la faja de médanos en los cuales, durante breves estadías, además se pudieron cazar y procesar animales terrestres y pinnípedos. En conclusión, estos talleres no son la imagen completa de la cultura material de una sociedad establecida en el litoral marítimo sino que representan una parte del sistema de asentamiento de los cazadores-recolectores prehispánicos que también habitaron las llanuras y las sierras pampeanas a lo largo del Holoceno medio y tardío.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
26

Costa, Adelino Braz Rodrigues da. "A cartografia náutica portuguesa no século XVIII." Master's thesis, 2017. http://hdl.handle.net/10451/32030.

Full text
Abstract:
A história da Cartografia atribui um destacado papel à cartografia portuguesa do século XVI e regista o trabalho pioneiro de alguns cartógrafos portugueses. No século XVII a actividade cartográfica portuguesa ainda continuou a ser significativa e a ser reconhecida pelas outras nações marítimas, mas já foi a cartografia dos Países Baixos que adquiriu maior relevância à escala mundial. Porém, ao longo do século XVIII a produção cartográfica europeia intensificou-se em quantidade e em qualidade, sobretudo na França e na Inglaterra, enquanto a produção portuguesa diminuiu acentuadamente e a navegação portuguesa passou a utilizar cartas estrangeiras impressas. Na presente dissertação procuramos analisar os contextos que terão condicionado a limitada produção cartográfica portuguesa durante o século XVIII, fazer um estudo comparativo da produção cartográfica das principais nações marítimas europeias e, sobretudo, identificar e analisar a produção cartográfica portuguesa. Esse estudo baseou-se na pesquisa e estudo de algumas centenas de cartas existentes em arquivos e bibliotecas portuguesas e, embora mostre que houve uma concentração de recursos na actividade cartográfica e no reconhecimento geográfico do Brasil, também evidencia um panorama geral de declínio da cartografia portuguesa e, de forma especial, da cartografia náutica portuguesa. Essa situação foi percebida pelos responsáveis portugueses que procuraram soluções para o problema. Assim, reconhecendo-se que havia “falta e penúria” de boas cartas hidrográficas, em 1798 foi criada a Sociedade Real, Marítima, Militar e Geográfica para o Desenho, Gravura e Impressão das Cartas Hydrograficas, Geográficas e Militares, destinada a superar a reconhecida debilidade e carência cartográfica portuguesa, mas a sua actividade ficou aquém das expectativas devido aos acontecimentos político-militares de 1807 e à conjuntura que se seguiu. A resposta às necessidades da cartografia náutica só apareceu na segunda metade do século XIX quando se institucionalizou a actividade hidrográfica em Portugal.
The history of Cartography has attributed a prominent role to Portuguese cartography of the 16th century and has noted the pioneering work of some Portuguese cartographers. In the 17th century, the activity of Portuguese cartography continued to be significant and recognized by other maritime nations but it was the cartography from the Netherlands, which acquired major relevance at a global level. However, during the 18th century, the European cartographic production intensified in quantity and quality, specially in France and England, while the Portuguese production declined steeply and the Portuguese navigation began to use foreign printed charts. In this dissertation we endeavoured to analyze the contexts which may have influenced the limited Portuguese cartographic production during the 18th century as well as performed a study comparing the cartographic production of the principal European maritime countries and above all identify and analyze the Portuguese cartographic production. This study is based on research involving several hundred charts existing in the Portuguese archives and libraries and although it shows that there was a concentration of resources in the cartographic activity and geographic recognition of Brazil, it also shows a general panorama of decline in Portuguese cartography and specially in the Portuguese nautical cartography. This situation was recognized by the responsible Portuguese authorities who sought solutions for this problem. Having recognized that there was a lack and paucity of good nautical charts, in 1798, the Sociedade Real, Marítima, Militar e Geográfica para o Desenho, Gravura e Impressão das Cartas Hydrograficas, Geográficas e Militares was created but its activity remained below expectations due to political and military events in 1807 and the conjuncture which evolved later. The answers to the nautical cartography needs were only obtained in the second half of the 19th century when the nautical activity in Portugal was institutionalized.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
27

Silva, Fernando Alberto Carvalho David e. "Liga Naval Portuguesa - do “Ressurgimento marítimo” ao “Ressurgimento nacional”, entre quatro Regimes (1900-1939)." Doctoral thesis, 2019. http://hdl.handle.net/10451/43799.

Full text
Abstract:
A Liga Naval Portuguesa foi criada em 1900 por iniciativa de um conjunto de oficiais da Armada e civis com interesses ligados ao mar. Acompanhando o movimento que se desenvolvia na Europa e nas Américas desde 1894, a nova associação tinha como fins estatutários a promoção do ressurgimento das marinhas nacionais de guerra, mercante, de pescas e de recreio. As actividades desenvolvidas nos primeiros anos da Liga Naval acompanharam de perto os seus propósitos fundadores. Em 1908, depois do Regicídio, por iniciativa dos seus dirigentes, a Liga lançou a realização de um Congresso Nacional, que tinha por objectivo encontrar soluções para os grandes problemas do País, que se agravavam na crise permanente que Portugal atravessava desde 1890. Esta iniciativa, concretizada em Maio de 1910, agrupou monárquicos e republicanos de diversas tendências e aprovou mais de uma centena de “votos finais”, que pretendiam reflectir o debate das teses apresentadas. Entre outros factores, a implantação da República constituiu um obstáculo à continuação do referido diálogo, mas não ao prosseguimento das iniciativas da Liga Naval no domínio político, como foi o caso da criação da União Patriótica (1913) e da Liga Nacional (1915-1918) cuja actividade, ainda que efémera, contribuiu para as correntes de pensamento que, mais tarde, formaram o substrato ideológico do Estado Novo. No pós-guerra e durante a Nova República Velha, a Liga Naval atravessou um período de apagamento, até ao seu reaparecimento, em 1930, quando foi solicitada a colaborar na propaganda do programa naval da Ditadura, lançado nessa ano. Decaiu, depois, até que em 1939, debaixo de uma grave e prolongada pressão financeira, decidiu suspender a actividade. Esta tese tem o objectivo de estudar a Liga Naval Portuguesa, nas suas duas dimensões, entre os grandes objectivos de “ressurgimento marítimo” e de “ressurgimento do País”, oferecendo um contributo para a compreensão da sua natureza e do seu impacto nas actividades ligadas ao mar, bem como nas correntes de pensamento político em Portugal, nas primeiras décadas do séc. XX.
At the initiative of a group of naval officers and civilians, following the movement that had developed in Europe and the Americas since 1894, the Portuguese Navy League was created in 1900, with the statutory purposes of promoting the resurgence of the Navy, merchant marine, fisheries and recreational boating. Combining personalities and associations of the civil society with connections to naval and maritime activities, the first years of the Navy League closely followed its founding purposes. In 1908, after the Regicide, at the initiative of its main leaders, the League launched a National Congress, whose aim was to find solutions to the country's problems, which were worsened by the permanent crisis that Portugal had been undergoing since 1890. This congress, which took place in May 1910, convened monarchists and republicans of different currents of thought and approved more than a hundred "final votes", which were intended to reflect the debate of the theses submitted to the event. The establishment of the Republic in October 1910 constituted an obstacle to the pursuance of that debate, but not to the continuation of the initiatives of the Navy League in the political field, as was the case of the creation of the Liga Nacional/ National League (1915-1918), whose activity, brief as it was, contributed to the currents of thought that later formed the ideological substratum of the Estado Novo/ New State (1933-1974). In the post-war period, during the Nova República Velha/ The New Old Republic /1919-1926) the Navy League went through a period of lesser activity, which lasted until 1930 when it was summoned to cooperate in the propaganda of the naval program by the Dictatorship (1926-1933). Subsequently and under heavy and long-lasting financial pressure, the League voluntarily suspended its activity in 1939. This thesis aims to study the two dimensions of the Naval League, amid its great objectives of "maritime resurgence" and of "National resurgence", offering a contribution to understand its nature and its impact on the activities related to the sea, as well as in the currents of political thought in Portugal in the first decades of the XXth century.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
28

Simões, João Carlos Caramês. "Projecto de um museu marítimo da Ericeira." Master's thesis, 2019. http://hdl.handle.net/10451/41723.

Full text
Abstract:
A história da vila da Ericeira, vai muito para além das suas famosas praias e do seu estatuto de estação balnear nas proximidades de Lisboa. Existe toda uma história rica, de ligação ao mar, que merece ser contada, explicada e visitada. O principal objetivo desta dissertação é o seguinte: Fazer um projeto de museu, que possa agregar, os momentos mais importantes de história marítima da Ericeira, num só espaço. Desenhando um percurso cronológico que ajude a compreender as diferentes épocas históricas da vila, recorrendo às mais recentes técnicas museológicas. Para isso, foi necessário, estudar em detalhe, todos os principais momentos da história marítima da Ericeira, dividindo-a em 8 partes: Ericeira fundação e antiguidade; As embarcações típicas da Ericeira; A Ericeira e a pesca; A Ericeira e a época da expansão e dos descobrimentos; Ericeira porto de comércio; As gentes do mar da Ericeira; Ericeira e a partida da família Real para o exílio; Ericeira, o turismo e o surf. O Arquivo-Museu da Santa Casa da Misericórdia da Ericeira, é o local onde se reúne a coleção das peças mais importantes, da história da misericórdia da Ericeira e da vila da Ericeira, onde podemos salientar: O primeiro foral da vila de 1229; uma árula votiva romana do século II DC. No entanto com o passar dos anos, e apesar do esforço da Misericórdia, a exposição das peças não tem evoluído. (faltam textos, tabelas e um percurso cronológico que possa ajudar o visitante a compreender, os vários elementos que compõem o museu). Existe também, alguma preocupação, relativamente à conservação das peças. Por outro lado, existem peças dispersas, (resultado de escavações arqueológicas ou de achados fortuitos), relacionadas com a história marítima da Ericeira e que não se encontram no AMSCME. Estão nesta situação, por exemplo, o astrolábio «Ericeira» (que se encontra no Museu de Marinha), e a lápide funerária romana (que se encontra no Museu Nacional de Arqueologia). Faria sentido reunir estas e outras peças, com o espólio do Museu da Misericórdia. Sendo assim esta dissertação tem como objeto de estudo, a compilação de todos os estudos e fontes conhecidas relativas à história marítima da Ericeira. Em segundo lugar, uma listagem das peças, existentes no AMSCME, relacionadas com a história marítima da vila, bem como todas as peças que se encontram dispersas e que vêm mencionadas no portal do arqueólogo do IPAAR. Em terceiro lugar, propor uma nova contextualização e proposta de exposição das peças, com um projeto museológico e museográfico, que se adapte ao século XXI.
The history of Ericeira village goes far beyond its famous beaches and its seaside resort status near Lisbon.There is a rich history of connection to the sea that deserves to be told, explained and visited. This is the main objective of this dissertation: Make a museum project, that can reunite, the most important moments of maritime history of Ericeira, in a single space. Drawing a chronological path that helps to understand the different times, using the latest museum techniques. For this, it was necessary to study in detail all the main moments of the maritime history of Ericeira, dividing it into 8 parts: Ericeira foundation and antiquity; The typical boats of Ericeira; Ericeira and fishing; Ericeira and the age of expansion and discovery; Ericeira port of commerce; The maritime people of Ericeira; Ericeira and the departure of the Royal family into Exile; Ericeira, tourism and surf. The Museum-Archive of the Santa Casa da Misericórdia da Ericeira, is the place where the collection of the most important pieces, from the History of the Santa Casa da Misericórdia da Ericeira and the village of Ericeira, are gathered: The first foral of the village of 1229; a Roman votive árula from the 2nd century AD, are the best examples of that. However over the years, and despite the efforts of the Santa Casa, the exhibition of the pieces has not evolved, without texts and without a chronological path that can help the visitor to understand, the various elements that make up the museum. There is also some concern regarding the conservation of pieces. On the other hand, there are scattered pieces (resulting from archaeological excavations or fortuitous finds) related to the maritime history of Ericeira and not found in AMSCME. In this situation, for example, the astrolabe "Ericeira" (which is in the Navy Museum), and the Roman funerary tombstone (which is in the National Archaeological Museum). It would make sense to bring these and other pieces together with the pieces of the AMSCME. Thus, this dissertation has as its object of study the compilation of all known studies and sources related to the maritime history of Ericeira. Secondly, a list of the pieces, existing in AMSCME, related to the maritime history of the village, as well as all the scattered pieces mentioned in the IPAAR Archaeologist Portal. Thirdly, to propose a new contextualization and proposal of exhibition of the pieces, with a museological and museographic project that adapts to the 21st century.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
29

Alves, Ticiano Vanderlei de Siqueira. "Navegações Marítimas Mercantes no Extremo Oriental das Américas - 1850-1950." Doctoral thesis, 2019. http://hdl.handle.net/10316/87646.

Full text
Abstract:
Tese de Doutoramento em Arqueologia, apresentada ao Departamento de História, Estudos Europeus, Arqueologia e Artes da Faculdade de Letras da Universidade de Coimbra
A Paraíba é um dos nove estados do nordeste brasileiro localizado no extremo oriental continental das américas. Com aproximadamente 138 km de costa e uma posição geográfica privilegiada foi durante muitos séculos um porto, principalmente de escala, para grandes embarcações de longo curso e para a volumosa navegação de cabotagem. Da década de 1860 até meados do século XX, o ouro branco paraibano, o algodão, atraiu navios de vários países, principalmente, Inglaterra, que precisava dessa matéria prima para manter a "todo o vapor" a produção de suas máquinas. Conhecer as características e peculiaridades das navegações na Paraíba entre os anos de 1850 e 1950, resgatando a memória naval do Estado, foi o objetivo desse presente trabalho. Entretanto, a ausência de investigações arqueológicas na Paraíba, no âmbito da arqueologia naval, remeteu esta pesquisa a prospecção de documentos escritos, cartas, jornais, ilustrações, pinturas, fotos e testemunhos orais. Bancos de dados digitais, como a Hemeroteca da Biblioteca Nacional Brasileira, foram as principais contribuintes, permitindo uma busca sistemática e proporcionando uma grande soma de dados válidos que responderam as perguntas relativas as embarcações que navegavam no mar da Paraíba, suas cargas, nacionalidade e portos de origem e destino, as infraestruturas navais em terra e na água, as instituições públicas e empresas ligadas à navegação, os naufrágios e achados isolados, os profissionais do mar, e outros. Para a obtenção de informações, que muitas vezes excediam àquelas provenientes dos bancos de dados, recorreu-se à coleta de testemunhos orais de pescadores e mergulhadores, resgatando na memória daqueles que vivem na região há tantos anos, parte das experiências do passado. Ao longo do trabalho foi possível perceber as transformações tecnológicas provenientes da Revolução Industrial setecentista, como: a queda do domínio dos ventos na navegação e a ascensão dos vapores, que ao final do século XIX reinavam nas águas paraibanas; o surgimento de um novo modal logístico que diminuiu os custos e acelerou o transporte de mercadorias entre as áreas produtivas e os portos, o ferroviário; a morte de um porto colonial e o nascimento tardio de um porto com características industriais; entre outras. Em contrapartida, a Paraíba nos mostrou deficiências nas infraestruturas navais que mantiveram, durante todo o período estudado, o "odiado" comércio indireto, que impedia o desenvolvimento necessário do Estado, com a queda das arrecadações sobre as exportações e com os preços acrescidos de impostos de mercadorias europeias importadas por outros portos brasileiros. A presente tese compôs a primeira versão de uma carta arqueológica naval da Paraíba para os anos de 1850-1950, tendo sido identificadas 41 embarcações naufragadas e 5 achados isolados. Esperamos que esse trabalho contribua como ponto de partida para novas investigações e também para o desenho de estratégias de prospecções e escavações de sítios arqueológicos navais que serão adotadas em trabalhos futuros na Paraíba.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
30

Laurentino, Fábio Neves Luiz. "Fuzileiro marinheiro e artilheiro marítimo: instrução ao soldado da Brigada Real da Marinha em Portugal nos finais do Antigo Regime." Master's thesis, 2021. http://hdl.handle.net/10451/49287.

Full text
Abstract:
A seguinte dissertação tem como objetivo estudar o método de instrução militar naval dado a um soldado recruta, recém incorporado à vida militar, utilizado no início do século XIX pelo corpo vocacionado para guarnecer a artilharia das embarcações de guerra e atuar como infantaria de desembarque da Marinha Real portuguesa, a Brigada Real da Marinha. Para trazer à luz vivências de inserção a um mundo novo, o mundo militar (pautado pelas suas próprias características e ethos), escolheu-se como documento base o livro Instruções para a Brigada Real da Marinha, principiando pela escola do soldado até a de pelotão, um compêndio de instruções contemporâneo as políticas de reorganização e modernização de uma Marinha cuja a necessidade de proteção do comércio marítimo com o Atlântico e a percepção da ameaça de uma guerra com a França Revolucionária lhe fizera reestruturar-se. Desta forma, a instrução para soldados é uma preocupação presente neste período e essencial neste processo de modernização, mostrando-a primordial para dominar a tecnologia vigente.
The following dissertation aims to study the method of naval military instruction given to a recruit soldier, newly incorporated into military life, used in the early 19th centurie by the corp dedicated to manning the artillery of warships and acting as landing infantry of the portuguese Royal Navy, the Brigada Real da Marinha. To bring experiences of insertion into a new world (based on its own characteristics and ethos), the book Instruções para a Brigada Real da Marinha, principiando pela escola do soldado até a de pelotão was chosen as the base document, a contemporary compendium of instructions on the policies of reorganizing and modernizing a Navy whose need to protect maritime trade with the Atlantic and the perceived threat of war with Revolutionary France had restructured it. Thus, instruction for soldiers is a preoccupation present in this modernization process, showing it to be essential to master the current technology.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
31

Garcia, Ana Catarina Abrantes. "Portos insulares atlânticos dos impérios marítimos português e inglês: uma abordagem comparativa (séculos XV-XVIII)." Doctoral thesis, 2021. http://hdl.handle.net/10362/123109.

Full text
Abstract:
Esta tese propõe uma análise comparada sobre o surgimento dos novos portos insulares do Atlântico, centrado em cinco casos de estudo que integraram os impérios marítimos português e inglês: o porto do Funchal no arquipélago da Madeira, o porto de Angra no arquipélago dos Açores e o porto da Ribeira Grande no arquipélago de Cabo Verde, Bridgetown na ilha dos Barbados e Port Royal na ilha da Jamaica, situados nas Caraíbas. Através da abordagem multidisciplinar da arqueologia com integração da análise histórica, esta é uma pesquisa sobre a globalidade dos espaços portuários nas suas diferentes dimensões, geomorfológica, estrutural e funcional, entre os séculos XV e XVIII. Centrados no surgimento dos espaços portuários, analisa-se a paisagem costeira e a geomorfologia de cada contexto insular, condição determinante no processo de eleição e evolução de cada um dos casos de estudo. Identificam-se as estruturas e a forma como cada porto organizou o seu funcionamento para poder responder às demandas da expansão marítima europeia. Esta abordagem permite comparar as dinâmicas que se estabeleceram em cada caso, no sentido de perceber a existência ou não de um ou vários “sistemas portuários”. Deste modo, é aqui criada uma proposta de classificação das estruturas portuárias e uma matriz de análise que, aplicada à evolução das cidades portuárias, permite obter, além de uma visão de conjunto, uma facilitada comparação sobre o desenvolvimento de cada porto. Esta tese procura ser um contributo para uma arqueologia portuária, reforçando os estudos de síntese que, considerando o agrupamento de diferentes levantamentos parcelares, incluindo as particularidades do meio insular ligadas às suas geografias e ambientes específicos, permitam a sua reunião no enfoque na problemática portuária da Época Moderna.
The purpose of this thesis project was to conduct a comparative study between the Portuguese and English empires’ port systems, in connection with the imperial dynamics and maritime networks of both policies during the Early Modern Age - between the 17th and 18th centuries. For that purpose, we analyzed Angra do Heroísmo in the Azores, Funchal in Madeira, Cidade Velha in Cape Verde, Bridgetown in Barbados and Port Royal in Jamaica It is the intent of this study to analyze seaports of the New Portuguese and English Atlantic world based on the study of new territory occupation strategies and imperial models: new unoccupied territories versus new vindigenous territories. In this thesis we identify: 1) the criteria behind the selection of certain key locations for port structures construction; 2) the contexts and strategies that influenced the option for different solutions to transform the newly occupied landscapes; 3) analyze in what way this occupation determined or helped to define each expansion pattern in a specific region. In other words, the goal of the study was to understand the structures and their functions within the port's evolution and the imperial frameworks that determined or not a functioning model. The proposed matrix applied to port’s evolution resulted in a tool that, applied to port archeology studies, fulfilled the need for an overall view, thus contributing to a global approach to insular contexts during Early Modern age. In conclusion, the Portuguese and British empire’s port systems study in the Atlantic during the Modern Age is based on a multidisciplinary approach. It includes data from archaeological interpretation, geomorphology, cartographic sources and historical documentation that was all intersected and compared.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
32

Borges, Marco Oliveira. "O trajecto final da carreira da Índia na torna-viagem (1500-1640) : problemas da navegação entre os Açores e Lisboa : acções e reacções." Doctoral thesis, 2020. http://hdl.handle.net/10451/44863.

Full text
Abstract:
Na primeira parte desta tese são identificados e analisados os problemas associados à navegação da carreira da Índia no trajecto entre os Açores e Lisboa, se bem que estando integrados numa problemática mais geral da rota global e das próprias relações políticas e económicas de Portugal com outros reinos europeus. Não esquecendo as debilidades da construção naval, a degradação estrutural das embarcações e a sua sobrecarga com mercadorias, assim como as condicionantes da vida a bordo dos navios, veremos como esses aspectos pesavam fortemente no sucesso das viagens, tornando ainda mais difícil a chegada a Lisboa. Aos perigos ligados ao decurso da navegação e da própria realidade da geografia física, podendo levar a naufrágios e a encalhes, somava-se o risco de encontro com corsários e piratas, cuja presença entre os Açores e a costa portuguesa revelou-se bastante activa. Outros problemas surgiam com o descaminho e o contrabando de mercadorias, não apenas de especiarias mas também de escravos. Por sua vez, na segunda parte estudaremos as medidas adoptadas pela Coroa para tentar combater os problemas atrás indicados. Isso passará pela existência de estruturas de apoio à navegação, de um sistema de defesa e de informação, bem como pela promulgação de legislação. Assim, veremos os Açores como local fundamental de escala da carreira da Índia, mas também Cascais a prestar um apoio final inevitável, inclusive através dos pilotos locais. No plano defensivo as armadas da costa e das ilhas tinham um papel basilar, do mesmo modo que a construção de fortificações ajudou a impedir ataques inimigos e beneficiou a protecção que se pretendia dar aos navios que regressavam a Portugal, marcando a paisagem cultural marítima. Para se estabelecer comunicação entre os Açores e Lisboa e manter actualizado o sistema defensivo, havia um sistema de informação em funcionamento baseado no envio de navios de aviso. Algumas das notícias que circulavam vinham directamente do estrangeiro, onde os espiões ao serviço de Portugal iam recolhendo dados sobre o destino das armadas de corsários ou outras que se preparavam para diferentes territórios ultramarinos. Por fim, veremos a promulgação de legislação como forma de tentar evitar o descaminho e o contrabando de mercadorias, assim como outras medidas tomadas de forma extraordinária.
In the first part of this thesis, the difficulties associated with the navigation of the carreira da Índia on the route between the Azores and Lisbon are identified and analysed, although these are integrated into a more general problem of the global route and of Portugal's own political and economic relations with other European kingdoms. Without forgetting the weaknesses of shipbuilding, the structural degradation of vessels and the fact of these being often overloaded with merchandise, as well as the constraints of life on board of the ships, we will see how these aspects weighed heavily on the success of the trips, making it even more difficult to arrive to Lisbon. In addition to the dangers linked to the course of navigation and the very reality of physical geography, which could lead to shipwrecks and embankments, there was a risk of encounter with corsairs and pirates, whose presence between the Azores and the Portuguese coast proved to be very active. Other problems arose with the loss and smuggling of goods, not only of spices but also of slaves. On the second part the focus will be placed on the measures taken by the Crown to try to combat the aforementioned problems. This will involve support structures for shipping, a defense and information system, and the enactment of legislation. Thus, we will see the Azores as a fundamental stopover location of the carreira da Índia, but also Cascais providing an inevitable final support, including through the local navigators. On the defensive level, the coastal and the island's navy forces had played a fundamental role, just as the construction of fortifications helped prevent enemy attacks and benefited the protection that was intended to provide to ships returning to Portugal, determining the maritime cultural landscape. In order to establish communication between the Azores and Lisbon and keep the defense system up to date, there was an information system in place based on sending warning ships. Some of the news that circulated came directly from abroad, where the spies at Portugal's service were collecting data on the fate of the corsairs' navy forces or others that were preparing for different overseas territories. Finally, we will see the enactment of legislation as a way of trying to prevent the loss and smuggling of goods, as well as other extraordinary measures.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
33

Brito, Cristina Maria Ribeiro da Silva. "Os Mamíferos Marinhos Nas Viagens Marítimas pelo Atlântico Entre os Sécs. XV e XVIII: a Evolução da Ciência e do Conhecimento." Doctoral thesis, 2010. http://hdl.handle.net/10362/116184.

Full text
Abstract:
Os mamíferos marinhos constituem um grupo animal que pode ser usado como um paradigma para a história da ciência e para a história da história natural, tanto em Portugal como no Altântico. Apesar de serem animais marinhos que vivem num meio que nos é inóspito, neste grupo de mamíferos incluem-se animais grandes, que dependem da superfície para respirar e que desde sempre suscitaram interesses, interrogações e motivações nas diversas culturas e populações humanas que com eles contactaram. Para Portugal Continental encontram-se as primeiras referências a mamíferos marinhos desde o século XII, seja através de registos de arrojamentos como de actividades associadas à baleação em diversas zonas do país. Em Portugal e paralelamente ao País Basco, reconhecido berço da baleação ocidental, desenvolveu-se uma importante cultura baleeira. Esta avançou para o Atlântico apoiada no desenrolar das navegações portuguesas oceânicas, ultramarinas e transatlânticas a partir dos séculos XV e XVI e também aí se estabeleceu. É igualmente na exploração do grande e desconhecido Mar Oceano, primeiro ao largo da costa ocidental africana e das ilhas atlânticas e posteriormente atingindo o seu expoente máximo na costa brasileira durante o século XVII, que se observaram os animais marinhos, se fizeram relatos e perpetuaram descrições, se transmitiram informações recém-descobertas e se criaram as bases para as ciências naturais. Este facto particulariza-se para as descrições zoológicas e classificações animais que apenas são reconhecidas enquanto disciplinas a partir do século XVIII. Existe um Naturalismo Atlântico, formalizado neste trabalho, que decorreu num período de abertura e criação de novas concepções mentais sobre o mundo e que se desenvolveu simultaneamente ao Naturalismo Enciclopédico Europeu, este último resultante dos movimentos científicos e culturais do Renascimento. No entanto observou-se que poucas interligações ou influências existiram entre estas duas linhas das ciências naturais. Este facto é indicativo da pouca expressão da ciência natural Atlântica à época provavelmente como resultado da inexistência de edições impressas, do uso comum da língua portuguesa em detrimento do latim ou de uma deficiente divulgação e propagação do conhecimento. No entanto, ao estudar as fontes históricas e analisando especificamente as referências a baleias, golfinhos, focas, manatins e outros grandes animais marinhos, concluiu-se que a partir do Além-Mar Português surgiram contribuições relevantes para a formação e a evolução da história natural num contexto de revolução científica e de globalização de conceitos e ideias.
Marine mammals are an animal group that can be used as a paradigmatic example for the history of science and for the history of natural history, both in Portugal and the Atlantic. Although being aquatic mammals living in an intimidating environment, they are big animals that need to come to the surface to breathe and have always motivated interests and raised questions throughout different human cultures around the world. In Mainland Portugal first references to marine mammals were found since the 12th century, through stranding records or whaling related activities registers in several coastal regions. In Portugal together with the Basque Country, the renowned place of birth of occidental whaling, an important whaling culture developed. These whaling activities and its techniques moved towards the Atlantic along with the oceanic Portuguese journeys since the 15th and 16th centuries. Also, other Atlantic records were made and descriptions were perpetuated through the exploration of the big and unknown Sea Ocean, first along the occidental African coast and the Atlantic islands and then across the ocean reaching the coast of Brazil during the 17th century. These narratives are particularly rich in terms of zoological descriptions and marine animal classifications, disciplines which were only recognized as so since the 18th century. The formal concept of Atlantic Naturalism, considered in this work, arose in a time of minds opening and new mental conceptions in parallel with the Encyclopedic Naturalism that resulted from the Renascence scientific and cultural movements. Nevertheless, there were few influences or connections between these two lines of natural science and they only cross each other very briefly. This may indicate that the Atlantic natural science had none or little expression in that period, probably as a result of few printed editions, the use of Portuguese instead of Latin or a poor dissemination of the knowledge. However, studying the historical sources and analyzing specifically the occurrence of whales, dolphins, seals, manatees and other big marine animals, we conclude that from the Portuguese Overseas relevant contributions to the formation and evolution of marine natural history came to light, in a context of scientific revolution and globalization of ideas and concepts.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
34

Guimarães, Raquel Alexandra dos Santos. "O comércio em Período Romano nas Ilhas Baleares - um conjunto anfórico do Porto de Pollentia (Alcúdia, Maiorca, Espanha)." Master's thesis, 2018. http://hdl.handle.net/10362/65520.

Full text
Abstract:
Pollentia tornou-se, em período Romano, a principal cidade das ilhas Baleares. Desde a sua fundação histórica em 123 a.C., data não confirmada arqueologicamente, até ao século VI d.C., período em que a contínua decadência do núcleo urbano transformou a periferia da cidade romana na actual Alcúdia, manteve-se como ponto central das dinâmicas comerciais no Mediterrâneo Ocidental. O objectivo da dissertação é o estudo dos materiais anfóricos exumados na intervenção arqueológica realizada no ano de 2014 no porto comercial de Alcúdia, Maiorca. O conjunto, apesar de tipologicamente diversificado, é apenas composto por aproximadamente 200 indivíduos. Estes materiais, embora não estejam contextualizados estratigraficamente, são testemunho do papel central de Maiorca, e das Ilhas Baleares, na panóplia de rotas comerciais que ligavam a Península Itálica, num primeiro momento, e as restantes províncias mais orientais, à Hispania Citerior. Pretende-se compreender qual o papel da cidade de Pollentia, e num aspecto mais abrangente Maiorca, nas dinâmicas comerciais do período Tardo-Republicano e Alto-Imperial e o papel do Porto da cidade como potencial centro redistribuidor de produtos de distintas proveniências.
Pollentia, in the Roman period, became the main city of the Balearic Islands. Since its historical foundation in 123 BC, a date which is not confirmed archaeologically, until the 6th century AD, moment in which the continuous decandence of the urban centre gave life, in the periphery of the roman town, to the city of Alcudia, stood as a central and focal point in the commercial dynamics of the Western Mediterranean. This Dissertation seeks to analyse the amphorae that were found during the archaeological interventions in the commercial port of Alcudia, Mallorca, in the year of 2015. Despite being tipologically diversified, the ceramic ensemble is composed by little more than 200 individuals. In spite of their relatively low number, and the lack of statigraphical contexts, these materials are verifiable evidences of the important part that Mallorca, and the Balearic Islands, played in the panoply of the commercial routes that connected the Italic Peninsula, in a first moment, and later the remaining eastern provinciae, to Hispania Citerior. We strive also to determine where did Pollentia stand as an economical power in the Late Republican period and the first centuries of the Roman Empire and if we can ascertain it as a potencial redistribution center of products to other parts of the insular territory.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!

To the bibliography