Academic literature on the topic 'Aspekt polityczny'

Celem artykułu jest przedstawienie politycznych aspektów działalności NATO w zakresie realizacji planów obrony kolektywnej, której celem ma być zwiększenie intensywności ćwiczeń wojskowych prowadzonych na wschodniej wance Sojuszu, rozbudowa infrastruktury sojuszniczej oraz rozmieszczenie baz ze sprzętem na wschodniej wance NATO. Elementem, który ma spajać działania logistyczno-organizacyjne Sojuszu, było powołanie w ramach Sił Odpowiedzi NATO (NATO Response Force) Sił Natychmiastowego Reagowania (Very High Readiness Joint Task Force, VJTF), często przez publicystów i polityków zwanych „szpicą” NATO. Elementem „szpicy” są Jednostki Integracyjne Sił Sojuszu (NATO Force Integrations Units NFIU). Mają one koordynować współdziałanie sił zbrojnych kraju, w którym dana NFIU się znajduje, ze „szpicą” natowską złożoną z oddziałów innych państw. Dotyczy to szkoleń, wspólnych manewrów, czy koordynacji transportu ciężkiego sprzętu, działań wywiadowczych. Zagrożeniem dla koncepcji odstraszania konwencjonalnego jest zróżnicowanie interesów poszczególnych krajów. Część państw członkowskich NATO nie czuje się bezpośrednio zagrożona przez Rosję. Dlatego niezbędny będzie konsensus, polegający na wypracowaniu wizji współpracy strategicznej opartej na wspólnych wartościach i długofalowych interesach wszystkich członków NATO.

Tematem artykułu jest omówienie kategorii podmiotu wieszczącego w wybranych przepowiedniach elekcyjnych oraz wprowadzenie terminu politicus vates do opisu staropolskiej okolicznościowej poezji politycznej. Na wybór stylizacji profetycznej w tej poezji wpłynęła niezwykła popularność konwencji prorockiej i wieszczej, wypracowane w jej obrębie komunikacyjne schematy, rodzaj retoryczny – genus propheticum – wykorzystywany w kaznodziejstwie kościelnym oraz autorytet prorockich ksiąg biblijnych, wizyjnych tekstów chrześcijańskich i antycznych modeli apollińskich, sybillińskich i kasandrycznych. Omówione zostały teksty elekcyjnych przepowiedni powstałych w okresie bezkrólewia po śmierci Jana III Sobieskiego. Duża grupa utworów stanowi późniejszą recepcję proroctwa Jerzego Joachima Retyka i opiera się na przepowiedni o różnobarwności przyszłego monarchy (diversicolor). Mianem politicus vates (polityczny wieszcz) został określony twórca przepowiedni i wykreowany przez niego podmiot wieszczący przyszłość, interpretator proroctwa i jego adaptator do określonej sytuacji politycznej. Interpretacji poddane zostały teksty, w których dokonana została stylizacja na proroctwo. Omówione zostały modele profetyczne i ich funkcja perswazyjna. Pokazano również komunikacyjny aspekt gry z odbiorcą, kiedy podniosły ton proroctwa zastosowany został w celu politycznej agitacji.

Wielowiekowe trudne sąsiedztwo polsko-niemieckie skłania do refleksji nad wzajemną akulturacją, mającą swoje pozytywne i negatywne skutki, splataniem się w naszych dziejach wielkiej polityki i mikrohistorii, ludzkich losów wpisanych w dzieje obu narodów. W przeszłości relacje polsko - niemieckie kreowali nade wszystko intelektualiści i politycy, oni narzucali je społeczeństwom. W niemieckiej praktyce politycznej zagadnienie geopolityki łączyło się z pojęciami: Lebensraum (przestrzeń życiowa), Grossraum (wielka przestrzeń), Blut und Boden (krew i ziemia), Grossraumwirtschaft (gospodarka wielkiej przestrzeni) oraz Mitteleuropa (Europa Środkowa). Ta ostatnia koncepcja, głoszona przez ideologów i polityków niemieckich, miała bardzo istotne znaczenie, dotyczyła stworzenia zdominowanego przez Niemcy obszaru gospodarczego i geopolitycznego. Geopolityka to problem globalny, dotyczy każdego niemal państwa jako organizacji politycznej, której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa swym obywatelom. W przypadku Polski, położonej w sercu Europy, realia geopolityczne miały od wieków także bardzo istotny aspekt globalny, który stanowi część rozważań w prezentowanej pracy. Podstawą myślenia geopolitycznego był realizm polityczny, reprezentowany przez środowiska konserwatywne i narodowe. Do nurtu tego zaliczyć należy myśl polityczną ks. Adama Jerzego Czartoryskiego, Aleksandra Wielopolskiego, oraz tradycję krakowskich stańczyków. Poles and Germans in Geopolitical Reality in the 20th Century Long, difficult Polish-German neighborhood is an inspiration to reflect upon the mutual acculturation, which has both positive and negative outcomes, and to reflect on how the great politics and micro-history overlapped across our history. It is also aimed to consider individual histories inscribed in the history of both nations. In the past, Polish-German relations were primarily created by politicians and great intellectual minds. They imposed those relations onto society. In the German politics, the notion of geopolitics was related to the notions of Lebensraum (living space), Grossraum (the great space), Blut und Boden (blood and soil), Grossraumwirtschaft (the economy of the great space) and Mitteleuropa (Central Europe). The last one, advocated by some German ideologists and politicians, was of primary significance. It was about creating a German-dominated economic and geopolitical area. Geopolitics is a global issue, it concerns almost every state – a political organization – which aims to provide security for its own citizens. In the case of Poland, a country located in the heart of Europe, for centuries, geopolitical reality has had an important global aspect, which is part of the discussion in the article. Political realism was the foundation of geopolitical thought, and it was represented by the conservative and national circles, e. g. political thought of father Adam Jerzy Czartoryski and Aleksander Wielkopolski and the tradition of Stanczyks from Cracow.

Celem pracy jest analiza twórczości filmowej rosyjskiego reżysera i scenarzysty Kantemira Bałagowa. Na podstawie dwóch pełnometrażowych produkcji – Bliskości (2017) oraz Wysokiej dziewczyny (2019) zwrócono uwagę na formalny aspekt wymienionych filmów, rolę feminizacji narracji historycznej, a także złożoną sieć inspiracji (kinowe klasyki i rosyjska literatura). Istotnym dla twórczości Bałagowa jest kontekst społeczno-polityczny Rosji, który służy omawianemu twórcy jako narzędzie rewizji narodowych mitów. Uzupełnieniem rozległego portretu reżysera jest charakterystyka twórczości Aleksandra Sokurowa, wprowadzająca istotny dla badań aspekt prawosławnego ikonopisarstwa. Autorka wskazuje, że kluczy interpretacyjnych dla twórczości Sokurowa i Bałagowa należy poszukać właśnie w symbolice prawosławnych ikon. Ambicją niniejszej pracy jest poszerzenie aktualnego stanu badań nad filmografią Kantemira Bałagowa, który obecnie ogranicza się do premierowych recenzji oraz festiwalowych wywiadów.

Autor omawia kontekst historyczny, filozoficzny i polityczny oraz artystyczną formę filmu Andrzeja Żuławskiego pt. Diabeł (1972, prem. 1988). Przywołuje także odniesienia do powieści-eseju historycznego autorstwa Żuławskiego pt. Moliwda (1979, wyd. 1994). Diabeł przypomina wyobrażenia na temat historii i zła metafizycznego znane z twórczości romantyków. Romantyczność Diabła oraz artystycznej metody Żuławskiego przejawia się w dwóch zasadniczych aspektach. Pierwszy z nich dotyczy wizji II rozbioru Rzeczypospolitej (1793). Drugi aspekt polega na sposobie ujęcia problematyki historycznej w formie filmowego fantazmatu. Żuławski posłużył się odniesieniami do gnozy oraz romantyczną poetyką grozy i frenezją. Diabeł stał się wyrazem buntu artystycznego i etycznego. Reżyser chciał swoim filmem stworzyć paralelę do czasów współczesnych. Obraz historii w Diable miał stać się przyczynkiem do refleksji na temat kondycji moralnej Polaków oraz wyrazem protestu w stosunku do wydarzeń polskiego Marca 1968 r. Ekspresyjna forma dzieła oraz kontekst historyczny i polityczny sprawiły, że dystrybucja filmu została wstrzymana przez cenzurę na szesnaście lat, a Żuławskiego zmuszono do wyjazdu z Polski.

Autor w niniejszym tekście skupia się na bliższym przedstawieniu wartości jakie reprezentuje ze sobą medium jakim są gry komputerowe. Analizując niektóre produkcje video stara się pokazać polityczny aspekt gier, a także przybliżyć istotę elementarnej cechy tego medium, jakim jest możliwość interakcji. Dodatkowo autor pokazuje wpływ rynku gier na rozwój obecnej sytuacji militarnej-jako środek odpowiadający za ewolucję technologii zbrojeniowej czy też sposób na wykreowanie żołnierza. Ważnym elementem pracy jest również wstęp do historii gier-streszczenie ich ewolucji i przyjrzenie się obecnemu fenomenowi społęczno-kulturalnemu jaki wywołały.

Współczesny rozwój banków, sektora bankowego i bankowości stygmatyzuje stosunki ekonomiczne, gospodarcze, polityczne, społeczne, ale także obyczajowe czy kulturowe. W zakresie dotychczas niespotykanym banki, poprzez dystrybucję środków finansowych, kształtują konsumpcję, styl życia i stratyfikację społeczną jednostki. Równolegle z tym postępuje uniezależnienie systemu bankowego od państwa.

Rządy mniejszościowe stały się nieodłącznym elementem sceny politycznej wielu współczesnych demokracji. Częstość ich występowania nie świadczy jednak o wyczerpaniu i braku prakseologicznego uzasadnienia dla formuły koalicyjnej, opartej na funkcjonowaniu parlamentarnej większości złożonej z co najmniej dwóch ugrupowań. Stanowi raczej asumpt do prowadzenia analizy i próby naukowego opisu „mniejszościowej sytuacji” będącej niewątpliwie wyzwaniem zarówno dla elit sprawujących władzę, jak i rekrutujących je wyborców. Wtedy bowiem – gdy niemożliwe okazuje się sformowanie większościowego gabinetu złożonego z partii, które zawarły porozumienie programowe, a ponadto przy korzystnych rozwiązaniach prawnych oraz funkcjonalnej wobec systemu kulturze politycznej – warto odwołać się do instytucji rządu, który na skutek konkretnego zdarzenia funkcjonuje bez poparcia większości ustawowej liczby członków parlamentu. Przy czym owo konkretne zdarzenie odnosi się zarówno do sytuacji powyborczej, w której partie zasiadające w legislatywie nie są w stanie osiągnąć porozumienia w sprawie kreacji gabinetu większości, jak i okoliczności zaistniałych w trakcie kadencji parlamentu, przykładowo rozpadu koalicji. Nie determinuje on wprawdzie upadku rządu, lecz rodzi konieczność jego dalszego funkcjonowania przy mniejszościowym statusie. Problematyka rządów mniejszościowych nie była dotychczas przedmiotem analizy w polskiej literaturze, a i opracowań zagranicznych podejmujących ten temat znaleźć można stosunkowo niewiele. Wprawdzie niektóre publikacje opisujące władzę wykonawczą, w tym instytucję gabinetu, zawierają fragmenty dotyczące rządzenia w sytuacji „mniejszościowej”, jednak wątki te nie w pełni wyczerpują istotę problemu. Zazwyczaj rządy mniejszościowe przeciwstawia się rządom parlamentarnej większości, nierzadko dokonując negatywnego wartościowania tych pierwszych. Tymczasem analizowane gabinety już na stałe zostały wkomponowane w polityczną rzeczywistość zachodnich demokracji. Różne są jednak przyczyny ich tworzenia oraz sposoby funkcjonowania, odmienne wydają się także być uwarunkowania społecznego przyzwolenia i ewentualnego poparcia. Wiele państw stanęło przed wyzwaniem radzenia sobie z paradoksem gabinetów mniejszościowych, zwłaszcza w kontekście definicji demokracji, pojmowanej jako rządy większości. Trudno w takich okolicznościach obiektywnie zaakceptować sytuację, w której sprawująca władzę elita dobrowolnie i w pełni racjonalnie decyduje się na rządzenie z poparciem parlamentarnej mniejszości. Zasadniczy cel pracy stanowiła analiza powstawania i funkcjonowania rządów mniejszościowych w III Rzeczypospolitej. Okres objęty przedmiotem badań stanowiły lata 1989-2007, czyli początek transformacji systemowej oraz zakończenie sprawowania władzy przez ostatni jak dotychczas w historii III Rzeczypospolitej rząd mniejszościowy, kierowany przez premiera Jarosława Kaczyńskiego. Wybory parlamentarne, które odbyły się w październiku 2007 roku, na nowo otworzyły bowiem okres funkcjonowania gabinetów większościowych. Zarówno w VI, jaki VII kadencji Sejmu, premier Donald Tusk, zdecydował się na zawarcie koalicji z Polskim Stronnictwem Ludowym. Porozumienie to zapewniło zwycięskiej Platformie Obywatelskiej rządzenie przy poparciu sejmowej większości. Fundamentalna teza rozprawy zakładała racjonalność powoływania rządów mniejszościowych w przypadku zaistnienia następujących okoliczności: funkcjonowaniu sprzyjających rozwiązań konstytucyjnych; braku możliwości utworzenia koalicji programowej, a jedynie takiej, która opiera się na przewadze liczebnej; zewnętrznym wsparciu ze strony jednej bądź większej liczby partii, najbliższej w sensie ideowym i programowym ugrupowaniu sprawującemu władzę; stabilizacji relacji rząd – opozycja; funkcjonalnej wobec systemu kulturze politycznej. Nie znajduje uzasadnienia podważanie, zwłaszcza w systemie politycznym III Rzeczypospolitej, prymatu zasady koalicyjnych gabinetów większościowych. Dopuszczalna wydaje się jednak konstatacja, iż czasami dominacja synkretycznych koalicji z jednej strony niweczy cele programowe rządzącej partii, a z drugiej – nie pozwala w pełni zrealizować postulatów jej elektoratu. Pamiętać trzeba, iż kreacją gabinetów koalicyjnych rządzi niekiedy polityczna pragmatyka, a nie racjonalizm decydentów głównych partii w parlamencie. Koalicje wreszcie dotykają różnego rodzaju kryzysy, nierzadko prowadzące do ich szybkiego upadku. Wtedy, niejako raz jeszcze, biorąc pod uwagę okres jednej kadencji Sejmu, pojawia się możliwość utworzenia rządu mniejszościowego, tyle że już nie w efekcie optymalnej decyzji, a wskutek nieplanowanych i z reguły negatywnie postrzeganych okoliczności.
The dissertation discusses theoretical aspects of creation and activity of minority governments, mainly in Poland after transformation starting in 1989. This kind of the executive authority appears also in eastern democracies and very often is connected with an unstable political system, a cabinet crisis or a fractionalization of party system. Contrary to the statements, in the opinion of the author, minority governments need stable conditions, consensus of main forces in parliament and functional for system political culture. It’s very useful to see these governments in the holistic depiction – always in the scheme of networks and interaction with other institutions. Many authors and specialists in the field of constitutional law give some reasons why the government without majority support may be a good and reasonable solution. Regarding to these opinion, minority cabinets form when even oppositional parties can influence parliamentary legislation, and when government participation is likely to be a liability in future elections (see K. Strøm, e.g. Minority Government and Majority Rule, Cambridge 1990). On the opposite side there are some assertions of another scientists, who describe such cabinets as extraordinary cases in specific political situation. A lot of Polish authors are very near of the opinion above. Regardless of that, after transformation in Poland, eight minority governments were created (out of 14 in general). How will be in the future? What quality of governance will be able to achieve? Everything depends on several factors: one thing is existing of rational legal mechanisms (such as constructive vote of no confidence), another issue is the ability of the political elite to reach a compromise and create political culture which will be functional for whole political system. The fulfillment of these criterion is positively correlated with stability and legislative effectiveness of minority governments. Systemic approach proves that the institution of government without majority itself is not dysfunctional for political system. On the contrary, sometimes system and his components adversely affect the operation of the state institutions.

Blogosferę polityczną współtworzą blogi polityczne, ich autorzy, komentatorzy i czytelnicy oraz portale blogowe, umożliwiające publikację. Praca "Polska blogosfera polityczna" opisuje to zjawisko, przedstawiając najczęstsze motywacje autorów blogów i dominujące w tym środowisku poglądy. Omówiony został też jego szerszy kontekst, a więc przemiany na rynku medialnym i technologii web 2.0, w ujęciu praktycznym i społecznym, a także relacje blogosfery politycznej z polskimi mediami tradycyjnymi, takimi, jak prasa, radio i telewizja. Blogosfera została zanalizowana jako nowe medium i instytucja społeczeństwa obywatelskiego.
The political blogosphere is created by political blogs and their authors, commentators and readers of blogs and portals enabling publication. Dissertation "Polish political blogosphere" describes this phenomenon, presenting the most frequent motivations of bloggers and dominant views in that environment. Its wider context has also been discussed, the changes of the media market and web 2.0 technology, in practical and social perspective, as well as the political blogosphere relations with traditional Polish media such as newspapers, radio and television. Blogosphere has been analyzed as a new medium and the institution of civil society.

Tematem pracy jest przedstawienie i analiza wybranych aspektów struktur ponadpaństwowych we francuskiej myśli polityczno-prawnej w okresie od Oświecenia do czasów współczesnych. Tytułowe pojęcie odnosi się do struktur (ośrodków) władztwa i organizacji politycznej społeczeństwa innych niż państwo, a także idei to tradycyjnie absolutne władztwo ograniczających. Chodzi zatem o przejawy zjawisk nazywanych niekiedy w literaturze „metawładzą” („metasuwerennością”), stanowiących w dzisiejszych czasach element szerszych procesów globalizacyjnych, przenoszących stopniowo suwerenność, w tym zwłaszcza esencjonalną dla tego pojęcia kompetencję prawodawczą, z klasycznego, zwykle narodowego, państwa nowożytnego na inne ośrodki wewnętrzne i ponadnarodowe. Pociąga to za sobą zarówno ewolucję tradycyjnych systemów prawnych w kierunku „multicentryczności” i deterytorializacji, jak i zmianę pojmowania samego „państwa” i „rządu” ze scentralizowanej struktury na szerszy zespół różnie umiejscowionych władz publicznych, które dysponują imperium na danym terytorium, także spoza jego granic, pomijając niejako przy podejmowaniu decyzji, działań, realizacji zadań oraz bezpośrednich kontaktach ze społeczeństwem miejscowe organy. Jednocześnie wraz z uznaniem prymatu praw człowieka następuje dekompozycja tradycyjnego modelu relacji między państwem a jednostką, zgodnie z którym to pierwsze posiadało wyłączną jurysdykcję nad swoim terytorium mogąc traktować obywateli wedle uznania, gdy rolą obywateli była służba racji stanu. Perspektywa myśli francuskiej wynika z przyjętej zasadniczej hipotezy badawczej, zgodnie z którą nowożytne koncepcje zastępowania bądź ograniczania suwerenności państwowej na rzecz struktur władztwa ponadpaństwowego i ponadnarodowego stanowią wyraz radykalnych idei francuskiego Oświecenia, rewolucji 1789 roku oraz późniejszej myśli skrajnie progresywnej. Nie ulega wątpliwości, że „Wiek Świateł” (Lumières) na płaszczyźnie filozofii politycznej przybrał nad Sekwaną postać najbardziej radykalnego zerwania, a niekiedy wręcz anihilacji zasad ancien regime’u na rzecz tworzenia zupełnie nowych fundamentów porządku społeczno-politycznego opartych na wskazaniach nieomylnego zdaniem ówczesnych luminarzy rozumu i prawidłach postępu ludzkości, często przy tym sytuujących się w obszarze utopii. Stąd omawianą epokę przyjęto za punkt początkowy niniejszych rozważań. Z kolei zamknięcie rozważań problematyką integracji europejskiej podyktowane jest kilkoma przyczynami. Po pierwsze, Unia Europejska stanowi niewątpliwie najbardziej wydatny przykład współczesnego „systemu ponadnarodowego”, wielopłaszczyznowo ograniczającego suwerenność państw członkowskich na rzecz instytucji wspólnotowych. Następnie, wydaje się, że wobec zdecydowanej przewagi badań dogmatycznych nad Unią Europejską, wciąż istnieje pole do analiz przeprowadzanych z punktu widzenia historii doktryn polityczno-prawnych. Wreszcie, biorąc pod uwagę kluczową rolę państwa francuskiego w najważniejszych projektach integracji Starego Kontynentu, pozostaje w dużej mierze otwarty problem wkładu tamtejszej myśli, zwłaszcza istotnych z punktu widzenia niniejszej pracy nurtów radykalnych, w tworzenie tzw. „ideologii” europejskiej. Co więcej, należy zauważyć, że przedmiotowy problem jest, jak się wydaje, starszy od tradycyjnego rozumienia państwa sięgającego swymi korzeniami jeszcze myśli mediewalnej, a powstałego zasadniczo jako opozycja do tego typu koncepcji. Wypada wspomnieć chociażby antyczne państwa-miasta (polis) i orientalne imperia, a także wypływające z chrześcijańskiego uniwersalizmu Wieków Średnich papiestwo, cesarstwo czy zakony. Tym niemniej, wydaje się, że współczesne przejawy „metasuwerenności” mają, z punktu widzenia historii doktryn polityczno-prawnych, zasadniczo inny charakter niż przednowożytne odpowiedniki, co stanowi również jedną z pobocznych hipotez badawczych pracy. Głównym przedmiotem dociekań był w tym zakresie francuski republikanizm jako swego rodzaju model nowoczesnej wspólnoty politycznej, oderwanej od determinantów kulturowych, światopoglądowych, etnicznych i historycznych, a skupiony na relacji czysto „politycznej”, na przyjęty po rewolucji praktycznie na całym Zachodzie. Ponadto istnieje potrzeba uzupełnienia powszechnie panującego utożsamiania tamtejszej kultury polityczno-prawnej z głębokim przywiązaniem do etatyzmu i centralizmu tak w sferze wewnętrznej jak i na płaszczyźnie międzynarodowej. O ile bez wątpienia z perspektywy głównego nurtu tradycji politycznej „ojczyzny”, nowożytnego pojęcia suwerenności zachodzi wciąż dominacja tego typu kierunków, to niniejsze rozważania mają pośrednio ukazać bogactwo nurtów skrajnie odmiennych, które mimo, że raczej nieznane w powszechnym odbiorze i sytuujące się na bocznym torze dyskursu, dzięki swojej oryginalności, czasem przechodzącej w skrajny utopizm, zachowały jednak żywotność stanowiąc niejednokrotnie przedmiot recepcji za granicą. Francja jawi się zatem jako swoisty „matecznik”, z którego czerpią bezpośrednio bądź pośrednio liczni radykałowie bez względu na narodowość. Kraj ten stanowi tradycyjnie ośrodek powstawania śmiałych koncepcji ideowych, ciągłej debaty nad rzeczywistością społeczno-polityczną. Co istotne, mimo podkreślanego wielokrotnie radykalizmu, w znacznej mierze próbuje się te swoiste eksperymenty ideowe realizować, zwłaszcza na płaszczyźnie normatywnej. Praca ma za zadanie ukazać w tym kontekście wielokierunkową ewolucję francuskich nurtów radykalnych od Oświecenia do współczesności, udowadniając przy tym, że następuje pomiędzy nimi wyraźna ciągłość. Za kolejnymi, równie bądź jeszcze bardziej utopijnymi projektami ponadpaństwowych struktur władztwa politycznego i ograniczania tradycyjnej suwerenności stało progresywne w swej istocie przekonanie, że wyłącznie dzięki takiej a nie innej organizacji społeczeństwa będzie możliwa realizacja ideałów Oświecenia i rewolucji. Klasyczne państwo narodowe, symbolizujące tutaj nie - jak na przykład w myśli marksistowskiej - narzędzie rewolucji, lecz „reakcji”, miało w rezultacie albo stać się elementem szerszej całości, albo zaniknąć, ustępując miejsca innym formom.
The thesis aims to present and analyze selected aspects of supranational structures in French political and legal thought from Enlightenment to contemporary times. The title term refers to the structures (centers) of power and political organization of society other than the state, as well as the ideas traditionally limiting an absolute state power. Therefore, it is about the manifestations of phenomena sometimes referred to in literature as "meta-power" ("metasovereignty"), which are nowadays an element of broader globalization processes, gradually shifting sovereignty, including especially the legislative competence essential for this concept, from the classical, usually national, modern state to other internal and supranational centers. This entails both the evolution of traditional legal systems towards "multicentricity" and deterritorialization, as well as a change in the perception of the "state" and "government" from a centralized structure to a broader set of differently placed public authorities that have an empire in a given territory, also from outside its territory borders, bypassing the local authorities when making decisions, actions, tasks and direct contacts with the public. At the same time, along with the recognition of the primacy of human rights, there is a decomposition of the traditional model of relations between the state and the individual, according to which the former had exclusive jurisdiction over its territory, being able to treat citizens at its discretion, while the role of citizens was the service of reasons of state. The perspective of French thought results from a basic research hypothesis, according to which modern concepts of replacing or limiting state sovereignty with supranational power structures express the radical ideas of the French Enlightenment, the revolution of 1789 and later radically progressive thought. There is no doubt that the Enlightenment (Lumières) in political philosophy took in France the form of the most radical break, sometimes demanding even annihilation of the principles of ancien regime in favor of creating entirely new foundations of the socio-political order based on the infallible – according to the philosophers - statements of reason and the progress of humanity, often situated in the area of utopia. Therefore, the discussed epoch was taken as the starting point of these considerations. On the other hand, closing the discussion with the issues of European integration is dictated by several reasons. Firstly, the European Union is undoubtedly the most prominent example of the modern "supranational system", which limits the sovereignty of member states to Community institutions on multiple spheres. Then, it seems that given the decisive advantage of dogmatic research over the European Union, there is still room for analysis carried out from the point of view of the history of political and legal doctrines. Finally, taking into account the key role of the French state in the most important projects for the integration of the Old Continent, the problem of the contribution of that thought, especially of radical currents important from the point of view of this work, to the creation of the so-called European "ideology". Moreover, it should be noted that the problem of thesis seems to be older than the traditional understanding of the state that goes back to its roots in medial thought and arose essentially as an opposition to this type of concept. It is worth mentioning even ancient city-states (polis) and oriental empires, as well as the papacy, empire and religious orders arising from Christian universalism of the Middle Ages. Nevertheless, it seems that the contemporary manifestations of "meta-sovereignty" have, from the point of view of the history of political and legal doctrines, a fundamentally different nature than the pre-modern counterparts, which is also one of the side research hypotheses of the work. The main subject of investigation in this respect was French republicanism as a kind of model of a modern political community, detached from cultural, ideological, ethnic and historical determinants, and focused on a purely "political" relationship, adopted after practically the whole of the West after the revolution. In addition, there is a need to supplement the generally prevailing identification of the local political and legal culture with a deep attachment to statism and centralism both internally and internationally. While, without a doubt, from the perspective of the mainstream political tradition of the "homeland", the modern concept of sovereignty, there is still the dominance of this type of directions, these considerations are to indirectly show the richness of extremely different currents, which, although rather unknown to the general public and located on the side track discourse, thanks to its originality, sometimes transforming almost into utopian, have retained vitality, often being the subject of reception abroad. Therefore, France appears to be a kind of "backyard" from which many radicals, regardless of their nationality, derive directly or indirectly. This country has traditionally been the center of the formation of bold ideological concepts, a continuous debate on socio-political reality. Importantly, despite well-known radicalism, these specific ideological experiments, especially on the normative level, are constantly being carried out. The work is intended to show in this context the multidirectional evolution of French radical currents from Enlightenment to the present day, proving that there is a clear continuity between them. Behind subsequent, equally or even more utopian projects of supra-state structures of political power and limitation of traditional sovereignty was the progressive belief that only thanks to such and no other organization of society it would be possible to realize the ideals of Enlightenment and revolution. The classic nation-state, symbolizing here not - as in Marxist thought, for example - the tool of revolution, but "reaction", was to either become an element of a wider whole or disappear, giving way to other forms.

W niniejszej pracy przyjęto, że kod komunikacyjny płcijest narzędziem marketingu politycznego. Służy przekazaniu treści mających na celu pozyskanie poparcia wyborców. Polega na uwypukleniu tych spośród zachowań autoprezentacyjnych polityków, których podłożem są role społeczne związane z płcią. Zgodnie z tą definicjązałożono, że kod komunikacyjny męskości zawarty jest w zachowaniachpolityków, które nawiązują do ról społecznych związanych z męskością. Za pośrednictwem kodu przekazywane są treści społeczno-kulturowe i polityczne, których celemjest propagowanie danych poglądów, wywoływanie określonych wrażeń, a w efekcie kreowanie wizerunku osób publicznych i ich promowanie. Przeprowadzona w niniejszej pracy analiza jest porównaniem wybranych artykułów na temat przedwyborczych zachowań polityków, które ukazały się w prasie polskiej i francuskiej. Wybór tych dwóch krajów uzasadniają zarówno zachodzące między nimi liczne podobieństwa, jak i różnice pozwalające na stworzenie płaszczyzny porównania. W oparciu o założenie, że kod komunikacyjny jest nośnikiem komunikatów zakodowanych, które wymagają odkodowania przez odbiorcę przyjęto, że jego istotą jest przekazywanie jednych treści za pośrednictwem drugich. Rozumiany w ten sposób kod komunikacyjny męskości może być przedmiotem badań analizy tekstowej culturalstudies. W badaniach tego typu zaznaczenia wymaga jednak to, że odczytanie jednego konkretnego sensu nie jest możliwe. W związku z tym przeprowadzana w niniejszej pracy analiza kodu komunikacyjnego męskościpolegała m.in. na próbie zrozumienia aspektu kulturowego danego przekazu, nie zaś na jego dosłownym tłumaczeniu. W pracy wyróżniono dwa typykodu komunikacyjnego płci – kod komunikacyjny męskości i kod komunikacyjny kobiecości. Obydwa kody zostały poddane analizie: kod męskości jako główny przedmiot badań, kod kobiecości jako kontekst pogłębiający to badanie. W toku przygotowań rozprawy zdecydowano przyjąć za główny cel badawczy zdefiniowanie kodu komunikacyjnego męskości, jego rozpoznanie w analizowanych tekstach, klasyfikację typów, ich opis i określenie funkcji, jakie pełnią w marketingu politycznym w Polsce i we Francji. Za cel poboczny pracy przyjęto analizę poszczególnych typów kodu komunikacyjnego męskości, którąprzeprowadzono w oparciu o role społeczne związane z płcią oraz współcześnie funkcjonujące przekonania na temat płci, w tym stereotypy. Ponadto podjęto próbę charakterystyki kodu komunikacyjnego kobiecości występującego we Francji poprzez (analogicznie jak w przypadku kodu komunikacyjnego męskości) jego rozpoznanie w analizowanych tekstach, klasyfikację typów, ich opis i określenie funkcji, jakie pełnią w marketingu politycznym. Za hipotezę główną pracy przyjęto stwierdzenie, że kod komunikacyjny męskości jest narzędziem marketingu politycznego w Polsce i we Francji, które uwypukla u polityka męskie cechy charakteru i tym samym służy przekazaniu treści mających na celu pozyskanie poparcia wyborców. Podczas formułowania powyższego stwierdzenia, uszczegółowieniu przedmiotu badań posłużyły następujące hipotezy poboczne: kod komunikacyjny męskości ma wymiar społeczno-kulturowy, w związku z czym można go badać w oparciu o role społeczne związane z płcią, wśród których głównymi są rola ojca i męża oraz współcześnie funkcjonujące przekonania na temat płci, w tym stereotypy. Celem przeprowadzonego w rozprawie badania jest zdefiniowanie kodu komunikacyjnego męskości, a następnie stwierdzenie, czy i w jaki sposób jest stosowany jako narzędzie marketingu politycznego.
In this dissertationit was assumed that communication code of gender is a tool of political marketing. The aim is to convey the content in order to gain the support of voters. It highlights those from self-presentation behavior of politicians, which are based on gender roles. According to this definition, it was assumed that the communication code of masculinity is used in those behavior of politicians, which refer to the social roles associated with masculinity. The aim of this code there isto transmit socio-cultural and politicalcontent, and in effect to create the image of politicians and promote it. The analysis in thisdissertation is a comparison of selected articles on the pre-election political behavior, which were published in the Polish and French press. The choice of these two countries is justified by many similarities but also differences between them, which allow to create the dimension of comparison. Understood in this way, the communication code of masculinity can be the subject of text analysis of cultural studies. However in these type of studies,it is needed to highlight that it is not possible to talk about one oarticular sense. Consequently, this analysis of communication code of masculinity is attempt to understand of the cultural aspect of the message, rather than the literal translation. In this dissertation there were distinguished two types of communication code of gender –code of masculinity and code of femininity. Both codes have been analyzed: the code of masculinity as the main object of analysis, the code of femininity as a context for deepening the study. The main thesis is that the communication code of masculinity is a tool of political marketing. It is used for sending messages in order to gain the support of voters. The main objective of the research is to define the communication code of masculinity, its recognition in the analyzed texts, the classification of types, description and definition of the role which they play in political marketing in Poland and in France. The secondary objective is the analysis of different types of communication code of masculinity, which are based on social gender roles and contemporary beliefs about the functioning of gender, including stereotypes. In addition, the author tried tocharacterize also the communication code of femininityin France through (as in the case of communication code of masculinity) by diagnosis if it is present in analyzed texts, the classification of types, their description and definition of the role that they play in political marketing. The main hypothesis is a statement that the communication code of masculinityis a tool of political marketing in Poland and France, which highlights male character of politicians behavior in order to gain the support of voters. The other hypotheses which were used are: communication code of masculinity hasthe socio-cultural dimension and because of that it is possible to analyze it on the basis of social roles based on gender, belong which the main are the role of father and husband, and on contemporary beliefs about gender, including stereotypes.The main aim of the dissertation is to define the communication code of masculinity and then to verify if and how it is usedas a tool of political marketing.

Autor w swojej pracy omówił wybrane aspekty funkcjonowania państwa bośniackiego na przestrzenie piętnastu lat (1995-2010) po zakończeniu wojny. Podkreślił specyfikę sceny politycznej podzielonej w najważniejszych kwestiach pod względem pochodzenia etnicznego, gdzie każdy z trzech narodów miał i ma odrębne cele działania. Nadal ważnym problemem jest brak odpowiedzialności elit za polityczny rozwój kraju jako całości. Na końcu Badacz rozważał funkcję Unii Europejskiej , która mogłaby stać się stymulatorem prowadzącym do zmian w Bośni.

This article is intended to discuss disinformation as a common practice in political communication. This is a phenomenon which, contrary to popular belief, is not only a component of propaganda campaigns, but a permanent element of politicians' communication with the public. The aim of the article is to highlight this everyday disinformation, to isolate it from the entire spectrum of activities of a similar nature (deliberate manipulation, fraud or propaganda). The article discusses three definitional issues: the functional and objective aspect of disinformation, its intentionality (and connection with the concept of misinformation) and the purpose. In addition, a catalogue of possible types of everyday disinformation is presented: using the truth (and untruth), unverifiable message, ambiguity of the message, presenting opinions as facts, transforming the opinions of other authors, manipulating the context of the message, departing from the essence of the message in favour of a selected aspect, using stereotypes, myths and proverbs. e analysed types of disinformation are illustrated with examples from Polish political life.

Celem artykułu jest przedstawienie zachodzących zmian politycznych w Polsce głównie na przełomie lat 2014-2022. Ukazany zostanie aspekt destabilizacji rządów w kraju, wpływ obecnej sytuacji na jakość życia oraz pozycję państwa na arenie międzynarodowej. Podjęta zostanie próba analizy obecnego ustroju poprzez pryzmat prowadzonej przez rząd polityki we wskazanym okresie. Istotną rolę będą stanowić cechy prawidłowo funkcjonującej demokracji i zestawienie ich z obecnymi realiami w Polsce. Bazą do rozważań będą liczne dokumenty takie jak Democracy Index, Fragile State Index, sondaże społeczne oraz publikacje naukowe i ich analiza. Podany przedział czasowy jest istotny ze względu na zmiany jakie nastąpiły w tym okresie w Polsce. Odnosi się do raportów DI które ukazują, że od 2014 roku notuje się wyraźny spadek jakości demokracji naszego Państwa. Ten niekorzystny trend uwidacznia problemy, które już od paru lat zaczynają przybierać na sile i w bliskiej perspektywie przyczynić się do istotnych zmian w reżimie władzy politycznej, jeśli Polska chce pozostać państwem demokratycznym. Przedstawione zostaną skutki zaistniałych wydarzeń oraz prognoza możliwych scenariuszy na najbliższe lata. Wnioski końcowe będą konkluzją całego procesu badawczego i zawarte w nich treści będą potwierdzały, że Polska jest obecnie wadliwą demokracją. Na poparcie tezy przedstawione zostaną liczne przykłady łamania praw człowieka, wolności słowa i zasad praworządności.

Z badań przeprowadzonych przez Autorki opracowania na temat czterdziestoletniej działalności Wydawnictwa „Iskry” wynika, że jego niezwykle bogata oferta w postaci literatury beletrystycznej miała rozbudzać i kreować zainteresowania młodzieży, zaś piśmiennictwo społeczno-polityczne, pod względem liczby tytułów pozostające zresztą w mniejszości – kształtować poglądy obowiązujące w państwie socjalistycznym.

Przytaczanie przez polityków cudzych wywodów, powoływanie się na czyjąś twórczość to zjawisko rzadko spotykane, ale budzące skrajne emocje, dlatego też stanowi temat przewodni niniejszego tekstu. Przywołanie (zwłaszcza niedokładne) fragmentu obcego autorstwa może powodować niezrozumienie, pomyłki w odczytaniu treści i zmianę pierwotnego sensu, a dzięki dostępowi do mediów każdy ze stosowanych na scenie politycznej tego typu chwytów retorycznych można wyśledzić i kilkakrotnie obejrzeć. Politycy, podobnie jak aktorzy, poprzez dobór określonych środków autoprezentacji (w tym przypadku cytatów z literatury pięknej, powoływanie się na autora cieszącego się uznaniem ogółu) przekazują odbiorcom rzeczywistość zmienioną, taką, jaką chcieliby, żeby ci widzieli (Goffman 2008). Analizowana mowa werbalna w ławach sejmowych nacechowana jest dużym ładunkiem emocjonalnym i obrazuje, daleki od klasycznych kanonów, savoir vivre językowy (Marcjanik 2014; Achtelik, Tambor 2013). Bon ton słowne w Sejmie ma poprzez swoje zastosowanie spełniać wiele funkcji, od grzecznego sarkazmu wobec współtowarzyszy, przez manifest supremacji, do prezentacji osobistej erudycji. Na wstępie artykułu dokonano opisu najczęściej używanych w tekście pojęć. W dalszej części zajęto się szczegółowym omówieniem filmików z udziałem polityków, którzy podczas swoich publicznych wystąpień przytaczali treści z literatury pięknej. W podsumowaniu skupiono się na funkcji cytowań oraz wzięto pod uwagę pozytywne aspekty korzystania z literatury przez osoby wyłonione podczas wyborów do sprawowania funkcji publicznych.

Praca Autorki świadczy o zróżnicowanym charakterze publikacji wydawanych przez instytucje edytorskie w czasach Polski Ludowej. Badaczka zaprezentowała instrukcyjną, a także propagandową rolę wydawanego nakładem „Czytelnika” i RSW „Prasa” czasopisma „Nasze Koło Pracuje” przeznaczonego dla aktywu jednej z największych, politycznych organizacji – Związku Młodzieży Polskiej.

Bośnia i Hercegowina (BiH) od 2009 r. znajduje się w stanie głębokiego kryzysu ekonomicznego i społecznego. W mniejszym stopniu jest on rezultatem światowego kryzysu finansowego (choć jego negatywnego wpływu nie można nie zauważać), a w większym — wynikiem braku woli i umiejętności miejscowych władz przy przeprowadzaniu koniecznych reform. W niniejszym artykule główna uwaga skupiona jest na najważniejszych kwestiach gospodarczych oraz na tym, jaki wpływ wywierają one na relacje społeczno-polityczne w Bośni i Hercegowinie. Ze względu na skomplikowaną materię i ogrom problemów z całą pewnością nie zostanie wyczerpane to zagadnienie. Pozostanie zatem pole do dalszych, pogłębionych badań.