Academic literature on the topic 'Cours d'eau – Vietnam – Hanoi (Viet-Nam)'

Hanoï est née de l’eau. La Tô Lịch (la Tô) fait partie de son réseau de lacs et de fleuves. Ses valeurs historico-culturelles-sociales et environnements ont favorisé une croissance urbaine équilibrée, pourtant très fragile, du paysage d’Hanoï. Notre étude permet d’identifier ses valeurs paysagères fondamentales, en lien avec les villages riverains constituant l’espace urbain de la région.La pollution de la Tô, miroir de la société, a gravement menacé l’équilibre urbain. L’espace et le paysage urbains sont aujourd’hui au cœur d’une tempête d’urbanisation incontrôlable.Notre recherche porte sur les villages traditionnels Cót et Định Công Hạ dans les secteurs II et III du paysage fluvial. Notre approche s’articule autour d’une enquête sociologique du géo-paysage et d’une étude d’aménagement, de patrimoine, d’architecture, d’écologie de la Tô actuelle sous l’impact de l’urbanisation.L’étude paysagère des tronçons concernés de la Tô, nos résultats ont attesté des impacts à différents niveaux d’intensité, qui constituent des outils pour l’identification de la morphologie du paysage fluvial et de ses caractéristiques. L’étude souligne également le rôle important de la Tô pour Hanoï à son échelle de métropole. Grâce à l’analyse de la structure paysagère d’un village riverain, nous proposons un modèle de conservation, préservation, de projet urbain, de gestion urbaine et de développement pour un paysage fluvial durable, ordonné en trois piliers : Culture-Social-Patrimoine-Histoire, Commerce-Artisanat-Agriculture et Environnement-Habitation-Ecologie. Ces éléments fondamentaux, qui façonnent l’identité du paysage de chaque village et de chaque tronçon de la Tô, constituent une démarche de mise en valeur paysagère pour d’autres rivières vietnamiennes
Hanoi was born of water. The Tô Lịch River (The Tô), within the city, is part of its lakes and rivers network. In the past, its historical, cultural, social and environment values allowed a balanced urban growth of Hanoi landscape, a sustainable yet very fragile development. Our research allows us to understand what are its core landscape values, to identify its characteristics and the area uniqueness related to the villages bordering this stream, establishing its urban space.The Tô is the mirror of urban society, with space and urban landscape being located in the heart of the uncontrollable urbanization storm. Did we forget it? Its urban landscape is threatened by serious landscape pollution.We study two traditional villages, Cót and Định Công Hạ, located at sector II and III of the river landscape. Our tools are sociological investigation of geo-landscape and study of settlement, architecture, heritage and environment of present Tô under the impact of urbanization. In both villages, our results have demonstrated such impacts on studied sections of the Tô, at different degrees. These results are also tools to identify present river morphology of the present river and its distinctive values. Moreover, the study shows the important role of the Tô in the landscape and the urban morphology of Hanoi as a metropolis.Through the analysis of landscape structure of a village set in relation to the river, the research offers a model of urban project and sustainable urban development for the river landscape. This structure consists on: Culture-Social-Heritage-History; Trade-Crafts-Agriculture; Environment-Housing-Ecology. These key elements are shaping the identity of the village landscapes and of each part of the Tô. They are a strategy of landscape development for other Vietnamese rivers
Hà nội được sinh ra từ nước, sông Tô Lịch đã là một phần trong mạng lưới sông hồ. Những giá trị văn hóa xã-hội-lịch sử-môi trường của con sông này thực sự đã giúp cho một đô thị sinh trưởng cân bằng nhưng rất mong manh cho cảnh quan Hà nội. Nghiên cứu của chúng tôi cho phép nhận dạng được những chất liệu hình thành cảnh quan, sự liên hệ với các làng mạc vùng ven sông hợp thành một vùng cảnh quan trong không gian đô thị.Sự ô nhiễm sông Tô, tấm gương phản chiếu xã hội hiện nay, nó đã thực sự đe dọa sự cân bằng đô thị. Không gian và cảnh quan đô thị đang ở giữa trung tâm của cơn bão đô thị hóa không kiểm soát.Chúng tôi nghiên cứu đề cập đến 02 làng truyền thống Cót và Định Công Hạ ở vùng đô thị hóa II và III của cảnh quan con sông. Tiếp cận nghiên cứu được khớp nối nhau xung quanh các trục, điều tra xã hội học trên không gian địa lý cảnh quan, nghiên cứu qui hoạch, di sản, kiến trúc và môi trường sông Tô hiện nay dưới tác động đô thị hóa.Phân tích cảnh quan của các đoạn sông Tô Lịch, kết quả nghiên cứu đã chứng thực những tác động đô thị hóa ở những mức độ khác nhau, cho phép xây dựng một công cụ cho sự nhận dạng hình thái cảnh quan con sông và những sự đặc trưng của nó. Nghiên cứu cũng đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của sông Tô cho Hà nội ở qui mô đại đô thị.Dựa vào nghiên cứu cấu trúc cảnh quan ở ngôi làng ven sông, chúng tôi đề xuất một mô hình cho việc bảo tồn, tôn tạo, quản lý, thiết kế đô thị & phát triển cho một vùng làng cảnh quan sông nước bề vững, được sắp đặt theo 03 trục : Văn hóa-Xã hội-Di sản-Lịch sử, Thương Mại-Nghề thủ công-Nông nghiệp và Môi trường-Nơi ở-Sinh thái. Từ những yếu tố hình thành con sông này, chúng giúp nhận dạng cảnh quan ở từng ngôi làng và từng đoạn sông Tô, cũng như tạo lập một công cụ để từng bước nâng cao giá trị cảnh quan các con sông khác ở lãnh thổ Việt nam

L’objectif de cette recherche est d’analyser les caractéristiques de la relation entre les villes et leurs fleuves, ainsi que les transformations des zones riveraines sous l’effet de l’urbanisation, avec le cas d’études de Hanoï et le fleuve Rouge, qui est représentatif de cette relation des pays du sud-est asiatique. Ce fleuve est la base importante de l’installation des Vietnamiens, de l’évolution des zones riveraines et de la forme urbaine de Hanoï. Sa relation avec cette ville est structurée par des caractères contradictories. Le fleuve offre la ville des opportunités, mais la menace par un risque d’inondations : tout d’abord, il contribue à développer l’agriculture en alimentant la ville en eau et alluvions, effectue un axe de transport fluvial important et constitue la forme d’une ville au milieu des eaux. Mais ses crues sont toujours un péril persistant de la ville. Au long de l’histoire, les habitants ont cherché à s’adapter au courant du fleuve. La construction et l’évolution de la digue est l’exemple de cette adaptation. La digue protège la ville contre les inondations, mais la sépare en deux parties. Cette séparation entraîne beaucoup de problèmes. Sous l’urbanisation et en raison du manque d’un cadastre d’autorités, les zones densément peuplées hors digue au centre ville et les nouveaux quartiers riverains du sud se transforment rapidement. Donc, une recherche pluridisciplinaire a été effectuée pour analyser le processus et les conséquences de ces transformations. Dans le contexte de la « nouvelle capitale » depuis 2008 et de son schéma directeur pour le développement de 2030, avec plusieurs stratégies du développement, l’étalement urbain et la migration vers le centre ville, cette recherche s’appuie particulièrement sur l’évolution économique suite aux changements administratifs, les questions foncières, les transformations des infrastructures et leurs conséquences environnementales des nouveaux quartiers ; les problèmes sociaux et démographiques des zones centrales où concentrent un grand nombre de migrants ; l’hésitation entre la préservation des valeurs architecturales et la modernité des villages de métiers. Enfin, la thèse cherche à analyser aussi les impacts de ces transformations sur le développement urbain de Hanoï, surtout au niveau du paysage et de la technique urbaine
This thesis is aimed to analyze the characteristics of the relation between cities and rivers, and also the transformations of riverine zones under urbanization, with the case study of Hanoi and Red river, which is typical of this relation in Southeast Asia. Red river is an important base of Vietnamese’s settlement, the evolution of the riverine zones and urban water form of Hanoi. Its relation with the city is built by some contrary characteristics. The river brings the city opportunities, but also threatens it with a risk of inundation: firstly, the river contributes to the development of agriculture by bringing water and depositing alluvium on the riverbank; it also creates an important fluvial traffic and make up the city’s form. However, flood from the river is always a persistent peril. Throughout the history, the inhabitants have been seeking to cohabit with the river. The construction and the evolution of the dyke is a typical example of this process. The dyke prevents the river from flooding the city, but it also divides the city into 2 parts. This separation brings on many problems. Under pressure of urbanization and lack of land register, the densely populated outside-dyke zones in city center and the new urban quarters in the South are transforming rapidly. Accordingly, an interdisciplinary research was carried out in order to analyze the process and the consequences of these transformations. In the context of a « new capital » from 2008 and its master plan for 2030 with many development strategies concerning urban expansion and the migration towards the city center, this research focus on economic evolution, land dispute, transformations of the system of urban infrastructure and their environmental consequences in the new riverine urban quarters, social problems in the central zones where concentrated by a lot of immigrants, the hesitation between modernity and tradition in the handicraft villages. Finally, this thesis is aimed to analyze the contrary impacts of these transformations to urban development of Hanoi, especially in landscape and in urban infrastructure

Hanoï est née de l’eau. La Tô Lịch (la Tô) fait partie de son réseau de lacs et de fleuves. Ses valeurs historico-culturelles-sociales et environnements ont favorisé une croissance urbaine équilibrée, pourtant très fragile, du paysage d’Hanoï. Notre étude permet d’identifier ses valeurs paysagères fondamentales, en lien avec les villages riverains constituant l’espace urbain de la région.La pollution de la Tô, miroir de la société, a gravement menacé l’équilibre urbain. L’espace et le paysage urbains sont aujourd’hui au cœur d’une tempête d’urbanisation incontrôlable.Notre recherche porte sur les villages traditionnels Cót et Định Công Hạ dans les secteurs II et III du paysage fluvial. Notre approche s’articule autour d’une enquête sociologique du géo-paysage et d’une étude d’aménagement, de patrimoine, d’architecture, d’écologie de la Tô actuelle sous l’impact de l’urbanisation.L’étude paysagère des tronçons concernés de la Tô, nos résultats ont attesté des impacts à différents niveaux d’intensité, qui constituent des outils pour l’identification de la morphologie du paysage fluvial et de ses caractéristiques. L’étude souligne également le rôle important de la Tô pour Hanoï à son échelle de métropole. Grâce à l’analyse de la structure paysagère d’un village riverain, nous proposons un modèle de conservation, préservation, de projet urbain, de gestion urbaine et de développement pour un paysage fluvial durable, ordonné en trois piliers : Culture-Social-Patrimoine-Histoire, Commerce-Artisanat-Agriculture et Environnement-Habitation-Ecologie. Ces éléments fondamentaux, qui façonnent l’identité du paysage de chaque village et de chaque tronçon de la Tô, constituent une démarche de mise en valeur paysagère pour d’autres rivières vietnamiennes
Hanoi was born of water. The Tô Lịch River (The Tô), within the city, is part of its lakes and rivers network. In the past, its historical, cultural, social and environment values allowed a balanced urban growth of Hanoi landscape, a sustainable yet very fragile development. Our research allows us to understand what are its core landscape values, to identify its characteristics and the area uniqueness related to the villages bordering this stream, establishing its urban space.The Tô is the mirror of urban society, with space and urban landscape being located in the heart of the uncontrollable urbanization storm. Did we forget it? Its urban landscape is threatened by serious landscape pollution.We study two traditional villages, Cót and Định Công Hạ, located at sector II and III of the river landscape. Our tools are sociological investigation of geo-landscape and study of settlement, architecture, heritage and environment of present Tô under the impact of urbanization. In both villages, our results have demonstrated such impacts on studied sections of the Tô, at different degrees. These results are also tools to identify present river morphology of the present river and its distinctive values. Moreover, the study shows the important role of the Tô in the landscape and the urban morphology of Hanoi as a metropolis.Through the analysis of landscape structure of a village set in relation to the river, the research offers a model of urban project and sustainable urban development for the river landscape. This structure consists on: Culture-Social-Heritage-History; Trade-Crafts-Agriculture; Environment-Housing-Ecology. These key elements are shaping the identity of the village landscapes and of each part of the Tô. They are a strategy of landscape development for other Vietnamese rivers
Hà nội được sinh ra từ nước, sông Tô Lịch đã là một phần trong mạng lưới sông hồ. Những giá trị văn hóa xã-hội-lịch sử-môi trường của con sông này thực sự đã giúp cho một đô thị sinh trưởng cân bằng nhưng rất mong manh cho cảnh quan Hà nội. Nghiên cứu của chúng tôi cho phép nhận dạng được những chất liệu hình thành cảnh quan, sự liên hệ với các làng mạc vùng ven sông hợp thành một vùng cảnh quan trong không gian đô thị.Sự ô nhiễm sông Tô, tấm gương phản chiếu xã hội hiện nay, nó đã thực sự đe dọa sự cân bằng đô thị. Không gian và cảnh quan đô thị đang ở giữa trung tâm của cơn bão đô thị hóa không kiểm soát.Chúng tôi nghiên cứu đề cập đến 02 làng truyền thống Cót và Định Công Hạ ở vùng đô thị hóa II và III của cảnh quan con sông. Tiếp cận nghiên cứu được khớp nối nhau xung quanh các trục, điều tra xã hội học trên không gian địa lý cảnh quan, nghiên cứu qui hoạch, di sản, kiến trúc và môi trường sông Tô hiện nay dưới tác động đô thị hóa.Phân tích cảnh quan của các đoạn sông Tô Lịch, kết quả nghiên cứu đã chứng thực những tác động đô thị hóa ở những mức độ khác nhau, cho phép xây dựng một công cụ cho sự nhận dạng hình thái cảnh quan con sông và những sự đặc trưng của nó. Nghiên cứu cũng đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của sông Tô cho Hà nội ở qui mô đại đô thị.Dựa vào nghiên cứu cấu trúc cảnh quan ở ngôi làng ven sông, chúng tôi đề xuất một mô hình cho việc bảo tồn, tôn tạo, quản lý, thiết kế đô thị & phát triển cho một vùng làng cảnh quan sông nước bề vững, được sắp đặt theo 03 trục : Văn hóa-Xã hội-Di sản-Lịch sử, Thương Mại-Nghề thủ công-Nông nghiệp và Môi trường-Nơi ở-Sinh thái. Từ những yếu tố hình thành con sông này, chúng giúp nhận dạng cảnh quan ở từng ngôi làng và từng đoạn sông Tô, cũng như tạo lập một công cụ để từng bước nâng cao giá trị cảnh quan các con sông khác ở lãnh thổ Việt nam

L'eau est la source de la vie et toutes les grandes civilisations humaines se sont construites autour des fleuves et rivières. Actuellement, l'eau existe non seulement dans toutes les activités de la vie humaine, mais constitue aussi un facteur important dans la planification et le développement durable de la ville. Hà Nội est une ville vietnamienne née de l’eau. Avec plus de mille ans d'histoire, les espaces en eaux ont toujours été disponibles et visibles, le linéaire bleu constituant la trame principale des quartiers. De nos jours, l’urbanisation rapide et la croissance mal-maitrisée de la ville fait peser sur l’ensemble des surfaces en eau une menace environnementale sérieuse : remblais, inondations, égouts à ciel ouvert, espaces de friches désaffectés. L'objectif poursuivi par cette recherche est double : identifier les problèmes et le jeu d’acteurs autour de l’aménagement urbain des lacs et trouver des solutions pour restaurer et améliorer les valeurs d’usage de l'eau des lacs dans la ville de Hà Nội. Cette thèse permet de clarifier le rôle et la valorisation de l'eau dans la formation et le développement de la ville de Hà Nội, de démontrer l'importance de l'eau dans la gestion et de la planification urbaine au Việt Nam en général et à Hà Nội en particulier et enfin de proposer des scénarios urbains qui peuvent intégrer davantage de surfaces en eau dans le cadre d’une urbanisation durable. En outre, l'étude a également confirmé l’hypothèse selon laquelle l’eau est en mesure de participer à la création et au renforcement de l’identité urbaine spécifique
Water is the source of life and all the great civilizations were built around rivers. Water not only appears in all activities of human life, but also plays an important role in planning and sustainable development of the city. Hanoi is the capital of Viet Nam that was born from water. With over one thousand years of history, water spaces have been existed in the city with rivers that created the main system and the organic development of the city. Nowadays, rapid urbanization and poor management of the city has threaten all water surfaces in environmental aspects : embankments, flood, open sewers, abandoned wasteland areas. The aim of the research includes two aspects : identifying problems and the roles of residents who control the water surfaces to find out solutions to restore and to improve the value of water surfaces in Hanoi. This thesis also clarifies the role and enhances the value of water in the setting and development of Hanoi capital city, to prove the importance of water in the management and urban planning of Vietnam in general and in Hanoi in particular. In addition, this thesis proposes urban scenarios that can better integrate water surfaces in the sustainable urbanization. Finally, the research also confirmed the hypothesis that the water is able to participate in the establishment and strengthening of specific urban identity

L'eau est la source de la vie et toutes les grandes civilisations humaines se sont construites autour des fleuves et rivières. Actuellement, l'eau existe non seulement dans toutes les activités de la vie humaine, mais constitue aussi un facteur important dans la planification et le développement durable de la ville. Hà Nội est une ville vietnamienne née de l’eau. Avec plus de mille ans d'histoire, les espaces en eaux ont toujours été disponibles et visibles, le linéaire bleu constituant la trame principale des quartiers. De nos jours, l’urbanisation rapide et la croissance mal-maitrisée de la ville fait peser sur l’ensemble des surfaces en eau une menace environnementale sérieuse : remblais, inondations, égouts à ciel ouvert, espaces de friches désaffectés. L'objectif poursuivi par cette recherche est double : identifier les problèmes et le jeu d’acteurs autour de l’aménagement urbain des lacs et trouver des solutions pour restaurer et améliorer les valeurs d’usage de l'eau des lacs dans la ville de Hà Nội. Cette thèse permet de clarifier le rôle et la valorisation de l'eau dans la formation et le développement de la ville de Hà Nội, de démontrer l'importance de l'eau dans la gestion et de la planification urbaine au Việt Nam en général et à Hà Nội en particulier et enfin de proposer des scénarios urbains qui peuvent intégrer davantage de surfaces en eau dans le cadre d’une urbanisation durable. En outre, l'étude a également confirmé l’hypothèse selon laquelle l’eau est en mesure de participer à la création et au renforcement de l’identité urbaine spécifique
Water is the source of life and all the great civilizations were built around rivers. Water not only appears in all activities of human life, but also plays an important role in planning and sustainable development of the city. Hanoi is the capital of Viet Nam that was born from water. With over one thousand years of history, water spaces have been existed in the city with rivers that created the main system and the organic development of the city. Nowadays, rapid urbanization and poor management of the city has threaten all water surfaces in environmental aspects : embankments, flood, open sewers, abandoned wasteland areas. The aim of the research includes two aspects : identifying problems and the roles of residents who control the water surfaces to find out solutions to restore and to improve the value of water surfaces in Hanoi. This thesis also clarifies the role and enhances the value of water in the setting and development of Hanoi capital city, to prove the importance of water in the management and urban planning of Vietnam in general and in Hanoi in particular. In addition, this thesis proposes urban scenarios that can better integrate water surfaces in the sustainable urbanization. Finally, the research also confirmed the hypothesis that the water is able to participate in the establishment and strengthening of specific urban identity

En Asie du Sud-Est, le problème du contrôle des invasions d’insectes ravageurs du riz est un problème économique de premier ordre, qui fait intervenir de multiples disciplines scientifiques et de nombreuses échelles de décision. Cette thèse contribue aux recherches depuis bientôt 40 ans sur les moyens d’éradiquer ce fléau en proposant une méthodologie de conception de modèles à échelles dynamiques comme support à des systèmes d’aide à la décision et à l’évaluation des politiques de lutte d’invasion de cicadelles brunes. Elle a été appliquée et validée sur des scénarios de propagation des cicadelles brunes dans la région du delta du Mékong, Vietnam, scénarios qui couplent quatre niveaux géographiques et politiques (village, commune, province et région du Delta), chacun représenté avec sa dynamique propre (écologique, biologique, sociale), mais aussi dans ses relations avec les autres niveaux. La principale contribution de cette recherche est un système de modélisation multi-niveaux à base d’agents, qui permet aux modélisateurs de simuler et d’évaluer différentes stratégies de lutte contre les invasions de cicadelles brunes à différentes échelles d’espace et de temps. Ce système couple et organise différents sous-modèles aux fonctions différentes: modèles de croissance et d’invasion de cicadelles brunes prenant en compte les processus écologiques et les facteurs environnementaux à différentes échelles spatio-temporelles, modèles sociaux des différents intervenants (depuis les fermiers jusqu’aux décideurs politiques), modèles géographiques hiérarchiques, modèles dédiés au «passage à l’échelle» capables de faire transiter des informations entre niveaux
In South-East Asia, the problem of controlling the invasions of rice pests is a major economical problem, which is tackled by multiple scientific disciplines and is dealt with by several decisional scales. This PhD thesis contribute to the researches undertaken since 40 years on the eradication (or at least the control) of the rice pest named Brown plant hopper (BPH) by proposing a design methodology of dynamically scaling models as a foundation for decision support systems dedicated to the assessment of regional and local control policies. It has been applied to and validated on different scenarios of BPH migrations in the Vietnamese Mekong Delta, where four different geographical and political levels have been coupled in the same framework (village, commune, province, and region), each of them represented with its own dynamics (social, biological, ecological ones) but also with its relationships with the other levels. The main contribution of this research is an agent-based multi-level modeling system that allows modelers to simulate and evaluate different control policies against invasions of the Brown plant hoppers at different scales of time and space. This system couples and organizes several sub-models with separate functions: growth and migration models of BPH that take ecological and environmental processes into account at different spatial and temporal scales, social models of the various stakeholders (from farmers to political deciders), models dedicated to the up- and downscaling processes occurring between the levels of representation

Dans de nombreux pays en développement, la qualité médiocre de l'eau constitue une menace majeure pour la santé humaine. Par ailleurs, le manque d'accès à l'eau potable et à l'assainissement sont un frein majeur au développement. La Fleuve Rouge est le deuxième plus grand fleuve au Vietnam et constitue la principale source d'eau pour la population du Nord-Vietnam. Cette thèse présente les résultats des observations et de la modélisation des bactéries indicatrices de la contamination fécales (BICF) et du carbone organique (CO) dans la Fleuve Rouge. Le modèle Seneque/RIVERSTRAHLER utilisant l’ensemble des données recueillies a permis d'étudier la dynamique et la répartition saisonnière des BICF et du CO dans la Fleuve Rouge et ses affluents. Un scénario, basé sur l’évolution démographique et les changements d’usage des terres prévus à l'horizon 2050, a montré une augmentation limitée des nombres des BICF par rapport à la situation actuelle. Ceci est particulièrement le cas pour la ville d’Hanoi même si la population devrait tripler d'ici 2050. Les apports en CO et la respiration hétérotrophe résultant du CO abouti à un système qui est une forte source en CO2 pour l’atmosphère. Les résultats du modèle reflètent également l'importance des différents usages des terres, le débit et la prédominance des sources diffuses relatifs aux sources ponctuelles sur les BIFC et CO dans le Fleuve Rouge. Cette thèse fournit de nouvelles informations sur les teneurs en BICF et CO dans la Fleuve Rouge ainsi qu’une base de discussion pour les décideurs sur la gestion future des eaux usées rejetés dans ce Fleuve
In many developing countries, poor water quality poses a major threat to human health and the lack of access to clean drinking water and adequate sanitation continues is a major brake on development. The Red River is the second largest river in Vietnam and constitutes the main water source for the population of North Vietnam. This thesis presents the results from observations and modeling of both faecal indicator bacteria (FIB) and organic carbon (OC) in the Red River system, North Vietnam. The objective of this work was to measure FIB numbers and OC concentrations in this system and then to model these parameters in order to investigate scenarios for 2050 when population in the area is estimated to have doubled. The dataset was then modeled using the Seneque/Riverstrahler model in order to investigate the dynamics and seasonal distribution of FIB and OC in the Red River and its upstream tributaries. A scenario, based on the predicted changes in future demographics and land use in the Red River system for the 2050 horizon, showed only a limited increase of FIB numbers compared with the present situation. This was particularly the case in Hanoi even though the population is expected to triple by 2050. The OC inputs and the resulting heterotrophic respiration of this OC resulted in a system that was a strong CO2 source. The model results also reflected the importance of land use, discharge and the dominance of non-point sources over point sources for FIB and OC in the Red River. This thesis provides some new information on FIB in the Red River as well as providing a base for discussion with decision makers on the future management of wastewater in the Red River

Erosion et transferts de matières (i.e. matières en suspension-MES, associées avec le carbone et les éléments traces métalliques - ETM) par les fleuves et rivières sont contrôlés par des facteurs naturels (ex. géologie, climat) et peuvent être significativement modifiés par les pressions anthropiques et/ou, le changement climatique. En se basant sur une banque de données de concentrations en MES et de débits, à hautes résolutions temporelles (journalières) sur le long terme (1960-2008) à l’exutoire du bassin versant du Fleuve Rouge (Chine/Vietnam), les taux d’érosion ont été estimés en moyenne à 600 t/km²/an avec des valeurs variant de 160 à 1330 t/km²/an selon les années. Cette large gamme de taux d’érosion est liée fortement aux conditions hydrologiques interannualles, mais aussi à la présence de réservoir de HoaBinh en 1989. En effet, à partir 1989, chaque année, 50% de matières transportées par le Fleuve Rouge sont piégées dans ce réservoir, correspondant à un taux de sédimentation dans le réservoir de 52 à 200 cm/an. La variabilité spatiale des flux de MES du bassin versant du Fleuve Rouge au Vietnam suggère que les MES du Fleuve Rouge viennent principalement de l’érosion en amont du bassin versant (~80%), contrairement à ce que l’on observe pour le flux liquide (~21%). De plus, l’échange des processus érosion-transport-sédimentation dans la partie médiane du bassin versant dépend fortement des conditions hydrologiques ; à l’inverse, une forte sédimentation a été observée à l’entrée du Fleuve Rouge dans le delta, quelle que soit la condition hydrologique. De même, dans la partie vietnamienne du Fleuve Rouge, les facteurs majeurs influant sur le taux d’érosion seraient les maximas d’élévation et la pente moyenne du bassin. Un suivi hebdomadaire à bimestriel en 2008-2009 des paramètres biogéochimiques (carbone et ETM) ont permis de caractériser la qualité des eaux et des particules sur l’ensemble du bassin versant du Fleuve Rouge. Les concentrations en carbone organique (particulaire et dissous) dans les eaux du Fleuve Rouge sont relativement faibles et majoritairement d’origine allochtone. Les concentrations en carbone inorganique dissous (CID) sont très importantes, en faisant le composé majoritaire (60-90%) des eaux du Fleuve Rouge, en relation avec la présence de roches carbonatées dans le bassin versant. En terme de concentrations en ETM, la qualité des eaux et des particules transportées dans le bassin versant du Fleuve Rouge au Vietnam peut être qualifiée de mauvaise dans la partie amont et de médiocre en aval. L’étude de la répartition entre phase dissoute et phase particulaire a montré que l’essentiel des transferts se fait sous forme particulaire pour plupart des ETM (excepté Mo), dû aux forts taux d’érosion mécanique. De plus, l’étude à haute résolution spatiale (40 points) réalisée sur l’ensemble bassin versant du Fleuve Rouge au Vietnam des concentrations en ETM et de leur spéciation (dissous et particulaire) a mis en évidence de fortes anomalies géochimiques dans la partie amont. Enfin, l’identification des signatures géochimiques des particules érodées a révélé des signatures similaires entre les particules de l’amont et de l’aval du Fleuve Rouge, démontrant une contribution quasi-exclusive de la partie chinoise aux flux de matière (80-95% au flux total)
Erosion and transfer of suspended particulate matter (SPM), and associated elements (e.g. carbon, trace metal elements-ETM) by river are attributed to a combination of natural parameters related to geology and climatic influences and affected by human disturbance. Based on an extensive dataset of daily water discharge and SPM concentrations between 1960 and 2008 at the outlet of the Red River system, the annual SPM yield of the Red River is estimated at 600 t/km²/yr (ranged between 160 and 1330 t/km²/yr). This large range of sediment yield is strongly related to the inter-annual hydrological conditions and the operation of the HoaBinh Reservoir in 1989. In fact, the HoaBinh Reservoir reduces annual SPM delivery to the delta by half after 1989, i.e. the mean sedimentation rate of 52-200 cm/yr. The spatial variability of SPM fluxes in the Red River watershed suggests that most SPM were eroded from the upstream catchment located in China (80%), contrasting the water discharge with only 21%. In addition, the complex processes of erosion/sedimentation occurring in the middle Red River basin strongly depend on hydrological conditions; in contrast, an important sedimentation was observed at the entry point to the Red River Delta whatever the hydrological conditions. The major factors controlling the spatial variation of the sediment yields of the Vietnamese Red River watershed are maximum elevation and mean surface.During 2008-2009, high resolution sampling (weekly to bimestrial) of biogeochemical parameters (carbon and ETM) were performed at five key sites along the Red River system. The organic carbon (particulate and dissolved) concentrations in the Red River are relatively low and mainly allochtonous; in contrast, the dissolved inorganic carbon are very important and is the major carbon form (60 -90%) in relation to the abundance of carbonate rocks in the Red River watershed. In terms of ETM concentrations, the quality of water and SPM transported in the Vietnamese Red River watershed can be classified as poor upstream and as mediocre downstream. The study of the partition between the dissolved and particulate phases showed that most ETM transported in the Red River are in particulate phase (except Mo), due to the high mechanical erosion rate. In addition, high spatial resolution study (40 sites) performed in the Vietnamese Red River watershed of ETM concentrations and their speciation (dissolved and particulate) has highlighted strong geochemical anomalies in the upstream Red River. Finally, the identification of geochemical signals showed a similarity in the geochemical signal of particulate metal transport between upstream and downstream of the Red River, suggesting a contribution quasi-exclusively from the upstream part (in China) in the ETM fluxes of the Red River (80 -95%)
Quá trình xói mòn và vận chuyển vật chất (chất rắn lơ lửng, các-bon và kim loại nặng) bởi các dòng sông, suối chịu ảnh hưởng tổng hợp từ các quá trình tự nhiên (địa chất, khí hậu) và các hoạt động của con người. Dựa trên các bảng số liệu ngày về hàm lượng chất rắn lơ lửng và lưu lượng nước trong giai đoạn từ năm 1960 đến năm 2008 trên trục chính của sông Hồng tại trạm Sơn Tây (hạ nguồn của hệ thông sông Hồng trước khi chảy vào vùng đồng bằng), mục tiêu đầu tiên của luận án là nghiên cứu sự biến đổi theo thời gian tải lượng trung bình chất rắn lơ lửng của sông Hồng. Các kết quả cho thấy trong giai đoạn quan trắc, hàng năm sông Hồng chuyển tải ra biển khoảng 24×106 đến 200×106 tấn/năm (trung bình các năm là 90×106 tấn /năm), tương đương với hệ số xâm thực từ 160 đến 1330 tấn/km²/năm. Chính sự phụ thuộc mạnh mẽ của hàm lượng chất rắn lơ lửng vào các điều kiện thuỷ văn khác nhau đã tạo ra sự đa dạng về tải lượng chất rắn chuyển tải hàng năm của hệ thống sông Hồng. Tuy nhiên, trong những năm 1989-1990, khi hồ chứa Hoà Bình đi vào hoạt động, tải lượng chất rắn lơ lửng chuyển tải ra biển của hệ thống sông Hồng đã giảm sút còn khoảng 50×106 tấn, tức là đã giảm khoảng 50%. Dựa trên chiều cao và thể tích của hồ Hoà Bình, hệ số lắng đọng chất rắn lơ lửng trong lòng hồ được xác định vào khoảng 52-200 cm/năm. Như vậy, sau 20 năm đi vào hoạt động, độ dầy lớp bùn đất lắng đọng trong hồ Hoà Bình khoảng 10.4-40m, làm giảm đáng kể thể tích của hồ Hoà Bình.Mục tiêu tiếp theo của luận án là thiết lập cân bằng hàm lượng chất rắn lơ lửng trong các đoạn sông từ thượng nguồn sông Hồng (trạm Lào Cai), tại các hạ nguồn của 3 nhánh sông chính (sông Hồng tại Phú Thọ, sông Đà và sông Lô tại Việt Trì) và tại Sơn Tây trong thời kỳ 2003-2008. Diễn biến của các quá trình xói mòn, chuyển tải và lắng đọng diễn ra trên các đoạn sông một cách phức tạp, đan xen lẫn nhau và phụ thuộc chặt chẽ vào các điều kiện thuỷ văn. Tuy vậy, hiện tượng lắng đọng mạnh mẽ các chất rắn lơ lửng trong vùng hạ nguồn của hệ thống sông Hồng (từ Phú Thọ đến Sơn Tây) đã được ghi nhận trong tất cả các năm quan trắc, không phụ thuộc vào điều kiện thuỷ văn. Ngoài ra, dựa vào các số liệu thu thập được, chúng tôi đã lập bản đồ xói mòn cho toàn bộ lưu vực sông Hồng tại Việt Nam. Hơn thế, các kết quả còn chỉ ra rằng độ cao và độ dốc trung bình lưu vực là hai yếu tố chính ảnh hưởng đến hệ số xâm thực của lưu vực sông Hồng.Đánh giá chất lượng nước và chất lượng chất rắn lơ lửng chuyển tải trong hệ thống sông Hồng là mục tiêu thứ 3 của luận án. Để đạt được mục tiêu trên, chúng tôi đã tiến hành lấy các mẫu nước và chất rắn lơ lủng trên trục chính cũng như trên các nhánh sông chính của sông Hồng để phân tích hàm lượng các-bon hữu cơ và vô cơ cũng như hàm lượng kim loại nặng trong hai năm 2008-2009, với chu kì lấy mẫu hàng tuần đến hàng tháng. Hàm lượng các-bon hữu cơ (dạng hoà tan và lơ lửng) trong nước sông Hồng tương đối thấp tại tất cả các điểm lấy mẫu và nguồn gốc chính của các-bon hữu cơ là allochtone. Ngược lại, hàm lượng các-bon vô cơ hoà tan rất cao, chiếm khoảng 60-90% hàm lượng các-bon tổng và được giải thích bằng sự có mặt phong phú của núi đá vôi trên toàn lưu vực. Đối với kim loại nặng, dựa trên các kết quả phân tích về hàm lượng kim loại nặng trong nước và trong chất rắn lơ lửng và các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng nước QCVN 08, chúng tôi đã đánh giá chất lượng nước cho toàn bộ hệ thống sông Hồng từ Lào Cai đến Sơn Tây. Nếu nước sông Hồng trên vùng thượng nguồn (tại Lào Cai và Phú Thọ) không đảm bảo chất lượng để có thể sử dụng làm nguồn nước sinh hoạt thì tại các vùng hạ lưu của sông Hồng, sông Đà và sông Lô, nhìn chung nước của 3 nhánh sông có thể dùng để cung cấp nước sinh hoạt nhưng phải qua các quá trình xử lí tách cặn lơ lửng. Hơn nữa, trong năm 2008, chúng tôi đã thực hiện hai chương trình lấy mẫu nước, chất rắn lơ lửng và trầm tích trên 40 điểm phân bố đều trên toàn bộ lưu vực sông Hồng tại Việt Nam trong mùa cạn và mùa mưa