Academic literature on the topic 'Dwujęzyczne dzieci'

Artykuł poświęcony jest kwestii rozumienia przez dzieci dwujęzyczne pochodzenia ukraińskiego mieszkające w Polsce i mówiące zarówno po ukraińsku, jak i po polsku ukraińskich kodów kulturowych ukrytych w bajkach ludowych. Badanie mowy dzieci dwujęzycznych pochodzenia ukraińskiego jest zagadnieniem nader aktualnym i ważnym we współczesnej lingwistyce. Kody kulturowe są fundamentalną częścią każdej kultury. Celem danego badania jest wyeksponowanie i przeanalizowanie rozumienia przez dzieci dwujęzyczne pochodzenia ukraińskiego, mieszkające za granicą, kodów kulturowych ukrytych w nazwach popularnych bohaterów ukraińskich bajek ludowych. Rozumienie, umiejętność zdefiniowania i opisania wybranych bohaterów przez dzieci odzwierciedla znajomość ukraińskich bajek ludowych oraz ich konotacje związane z wybranymi nazwani własnymi. Analiza przeprowadzonych ankiet ujawnia identyfikację i szczegółowe cechyodbierania kodów kulturowych i tłumaczenie ich z punktu widzenia native speakera pod wpływemzewnętrznych czynników językowych i kulturowych.

Autorka omawia najważniejsze zagadnienia dotyczące dwu- i wielojęzyczności. Przedstawia specyfikę pracy Niepublicznego Dwujęzycznego Przedszkola Kids & Co., oferującego model edukacji dwujęzycznej. Nadrzędnym jej celem jest osiągnięcie przez dziecko dwujęzyczności funkcjonalnej oraz przygotowanie go do kontynuacji nauki w L2. Autorka opisuje problemy językowe dzieci wielojęzycznych, ktore utrudniają pełne porozumienie z innymi oraz ich aspekt psychologiczny. Korzystając z własnych doświadczeń, przedstawia metody pracy z dziećmi wielojęzycznymi z punktu widzenia logopedy praktyka i lektora języka polskiego jako obcego. Podkreśla, że wspomaganie akwizycji L2 musi być oparte na nauczaniu formalnym języka. Zwraca uwagę na potrzebę wspierania dzieci w ich wielojęzycznym rozwoju.

Od pewnego czasu obserwujemy wzrost zainteresowania nauczaniem dwujęzycznym. Nasze członkostwo w Unii Europejskiej, korzystanie z najnowszych osiągnięć technologicznych i możliwość komunikowania się z całym światem w naturalny sposób wymuszają podniesienie kompetencji lingwistycznych.Artykuł porusza zagadnienia związane z dwujęzycznością dzieci przedszkolnych. W literaturze możemy spotkać wiele odmian bilingwizmu, stąd przedmiotem niniejszych rozważań jest dwujęzyczność dziecka typu sukcesywnego (Wróblewska-Pawlak: 90) polegająca na wprowadzeniu drugiego języka do repertuaru językowego dziecka w czasie, gdy zaczęło już ono komunikować się w języku pierwszym. Natomiast celem badań uczyniono poznanie poziomu rozwoju poznawczego oraz emocjonalno-społecznego dziecka dwujęzycznego. W tym kontekście określono poziom rozwoju dzieci 6-letnich w wymienionych wyżej obszarach ze szczególnym uwzględnieniem stopnia rozwoju językowego. Główną metodą badawczą była metoda indywidualnych przypadków w ramach której wykorzystano techniki: obserwacji oraz analizy dokumentów. Badaniami objęto czworo 6-letnich dzieci (Paulina, Konrad, Kacper, Paweł), które od trzeciego roku życia uczęszczały do prywatnego, anglojęzycznego przedszkola „The Oxford Kids” znajdującego się w Cieszynie. Wyniki badań ukazały, iż poziom rozwoju badanych dzieci sześcioletnich, w zależności od obszaru, można określić jako wysoki lub przeciętny. Zatem wczesny kontakt dziecka z językiem obcym nie przynosi negatywnych skutków i nie stanowi zagrożenia dla jego prawidłowego rozwoju. Nie stoi on również w sprzeczności realizowania innych ważnych celów dydaktyczno-wychowawczych.

Artykuł przedstawia procedurę BID (ang. briefing, interaction, debriefing) jako użyteczne narzędzie dla logopedów, którzy stykają się z problematyką prawidłowej diagnozy podsystemów i sprawności językowych u dwujęzycznych dzieci. Przykładem wykorzystania BID jest ocena procesów fonologicznych u dzieci reprezentujących dwujęzyczność ukraińsko-polską. Dzięki procedurze BID udało się przeprowadzić dwujęzyczną diagnozę i spośród zebranych danych wyodrębnić procesy rozwojowe, interferencje oraz procesy nietypowe. Niniejszy tekst podkreśla również współpracę logopedy z interpretatorem, czyli neofilologiem języka ukraińskiego, umożliwiającym dokonanie interpretacji zebranych dwujęzycznych danych językowych.

Międzynarodowe standardy logopedyczne przewidują różne formuły diagnozy dzieci wielojęzycznych (w tym dwujęzycznych). Jedną z nich jest formuła RIOT (Review, Interaction, Observa­tion, Test), oparta na etnograficznym studium pacjenta/klienta w różnych kontekstach funkcjonowania, analizie zgromadzonej dokumentacji oraz testowaniu kompetencji językowej. Niniejszy artykuł stanowi przykład zastosowania formuły RIOT w badaniu dwujęzycznej, polsko-rosyjskiej dziewczynki (B.) z Białorusi. Przeprowadzone badania były wielokontekstową analizą dwujęzyczności dziecka, zakończoną diagnozą rosyjskich i polskich podsystemów językowych.

W codziennym życiu osób prelingwalnie głuchych implant ślimakowy (CI) odgrywa ważną rolę. W Polsce, jak dotąd, nie ma badań jakościowych na ten temat oprócz wypowiedzi autobio¬graficznych użytkowników CI. Celem pracy było poznanie tego zagadnienia u osób prelingwalnie głuchych, biegłych w języku polskim fonicznym, znających bądź nie, polski język migowy. Uczestników, którzy odpowiedzieli na ankietę z pytaniem dotyczącym znaczenia CI, podzielono na „grupę foniczną” (n = 29) i „grupę dwujęzyczną” (n = 20) z subiektywnie ocenianą dobrą znajomością języka migowego. Do analizy otrzymanego materiału zastosowano metodę analizy treści (CA). Znaczenie CI zostało dowiedzione (bardzo) pozytywną jego oceną dokonywaną przez użytkowników oraz poprawą ich jakości życia. W grupie „fonicznej” dzieje się tak w związku przede wszystkim z faktem, że CI stwarza badanym możliwość słyszenia, łącznie z muzyką, i ułatwia edukację. „Dwujęzyczni” koncentrowali się na poprawie (rozumienia) mowy i komu¬nikowania się z innymi w języku fonicznym, także na pracy, a niektórzy z nich doświadczali możliwości samorozwoju w związku z korzystaniem z CI.

Celem artykułu było przedstawienie procesu edukacji dwujęzycznej w rodzinie polonijnej mieszkającej w Niemczech na podstawie badań przeprowadzonych wśród dorosłych przedstawicieli drugiego pokolenia migrantów. Tło do prezentacji wyników badań stanowi omówienie specyfiki funkcjonowania rodzin polonijnych w Niemczech oraz podstaw teorii edukacji dwujęzycznej w ujęciu interdyscyplinarnym. Przegląd literatury przedmiotu oraz analiza wyników badań pozwala na sformułowanie rekomendacji w zakresie rozwijania pełnej dwujęzyczności dziecka oraz pielęgnowania relacji z kulturą polską i niemiecką poprzez odpowiednią edukację językową w domu.

Reformacja jawi się jako czynnik kulturotwórczy w powstaniu literatury litewskiej. W Litwie Pruskiej rozwijało się piśmiennictwo litewskie, począwszy od druku pierwszej książki litewskiej, katechizmu luterańskiego Martynasa Mažvydasa, który ukazał się w 1547 r. w Królewcu, ówczesnym ośrodku protestantyzmu w Prusach. W ciągu niemalże 300 lat wykształciło się tu wiele pokoleń pastorów luterańskich, przeważnie pochodzenia niemieckiego, którzy wyda-wali literaturę religijną na potrzeby parafii litewskich. Na podłożu oświeceniowych idei promieniujących z Królewca, a także wzmożonego ruchu wydawniczego mógł powstać pierwszy utwór o tematyce świeckiej – Metai [Pory roku] pastora luterańskiego Kristijonasa Donelaitisa. Poemat dydaktyczny o czterech porach roku, o pracy i życiu codziennym chłopów litewskich w Prusach powstał w drugiej połowie XVIII w., jednakże opublikowany został prawie 40 lat po śmierci poety. Dwujęzyczne litewsko-niemieckie wydanie Ludwika Rhesy z 1818 r. zapoczątkowało podwójną recepcję dzieła Donelaitisa. W XIX w. był on znany przede wszystkim w Prusach Wschodnich, począwszy od XX w. recepcja jego dzieła przechyla się w stronę litewskości. Od okresu powojennego aż do dnia dzisiejszego nie ustają na Litwie badania nad jego twórczością, gdzie jest uważany za „ojca literatury litewskiej“. Dzieło Donelaitisa doczekało tłumaczeń na wiele języków. Polskie tłumaczenie Metai Zygmunta Ławrynowicza ukazało się w Olsztynie w 1982 roku.

Our lexicon includes terms that demonstrate our understanding of the fact that people’s actions are governed by internal states such as beliefs, desires, and emotions. These words are internal state terms (IST) and their examples include “think”, “want”, “notice”, “surprised”, “scared”. Altogether, they constitute the Internal State Lexicon (ISL). The ISL might be placed at the intersection of language and theory of mind (ToM) development: IST need to be learned as any other words in the lexicon, and their use is an indicator of children’s mentalizing abilities. The present thesis set out to investigate the use of IST in Polish-English bilingual children at pre- and early school age (4.5-7 years old). Bilingual upbringing may uniquely shape the use of IST. On one hand, bilingual children hear less of each language and have to exert constant control over the two languages. This may translate to lower language performance (e.g. Haman, et al., 2017). On the other hand, bilinguals often outperform monolinguals in their cognitive ability, including theory of mind (Farhadian, et al., 2010; Goetz, 2003; Kovács, 2009). The primary aims of the present analysis were to investigate whether language status (bilingual vs. monolingual) influences the use of IST, and whether IST develop comparably in both languages of the bilingual child. The participants included 75 Polish-English bilingual children aged 4.5-7 years old and living in the UK, and matched 75 Polish monolingual children living in Poland. The internal state terms were elicited via child-made narratives based on a set of pictures. Three subclasses of IST were coded: emotional, mental, and perceptual terms. Children were also asked to retell the story immediately after listening to a model story, and to answer comprehension questions about the story protagonists’ internal states. This was done to explore the effect of modelling on the IST production and to compare the IST production in storytelling and a relatively more interactive context of explicit conversation about internal states. Additionally, the children’s vocabulary and grammar knowledge was assessed in their respective languages, and their theory of mind performance was measured with a test of reflection on thinking. The results showed that while bilinguals exhibited relatively poorer language abilities than monolinguals, the children did not differ in the amount of internal state terms produced when telling a story. However, bilinguals outperformed monolingual peers on the theory of mind task. Thus, these two differences might have evened each other out, leading to no overall difference in the use of IST between the groups. Also, bilinguals used IST similarly in their two languages. It was also found that giving children a model story and explicitly asking them about the internal states of story protagonists sensitized them to their knowledge, desires, and beliefs which resulted in more internal state references in the retellings and answers to the questions than in the narratives told by children on the basis of pictures alone.
Nasz słownik zawiera pojęcia, które wskazują na to, że rozumiemy iż ludzkim zachowaniem kierują stany wewnętrzne takie jak przekonania, pragnienia i wiedza. Są to terminy wyrażające stany wewnętrzne (ang. internal state terms, IST) i należą do nich np. „myśleć”, „chcieć”, „zauważyć”, „zaskoczony”, „przestraszony”. Razem terminy te tworzą leksykon terminów wewnętrznych (ang. Internal State Lexicon, ISL). ISL można umiejscowić na styku języka i teorii umysłu: IST muszą zostać przyswojone jak każde inne słowo, a ich użycie jest jednym z wyznaczników zdolności do mentalizacji. Niniejsza praca doktorska bada użycie IST u polsko-angielskich dzieci dwujęzycznych w wieku przed- i wczesnoszkolnym (4,5 – 7 lat). Dwujęzyczność może w sposób unikalny wpływać na użycie IST. Z jednej strony, dzieci dwujęzyczne mają mniej kontaktu z każdym ze swoich języków, w porównaniu z jednojęzycznymi rówieśnikami i muszą monitorować aktywację obu języków. To może skutkować niższymi umiejętnościami językowymi w porównaniu z dziećmi jednojęzycznymi (np. Haman i in., 2017). Z drugiej strony, dzieci dwujęzyczne prześcigają swoich jednojęzycznych rówieśników w zdolnościach poznawczych, w tym teorii umysłu (Farhadian i in., 2010; Goetz, 2003; Kovács, 2009). Głównym celem pracy było zbadanie czy status językowy (jedno- lub dwujęzyczność) wpływa na użycie IST i czy dzieci dwujęzyczne używają IST w podobny sposób w obu swoich językach. Uczestnikami badania było 75 polsko-angielskich dzieci dwujęzycznych w wieku 4,5 – 7 lat mieszkających w Wielkiej Brytanii i grupa dobranych 75 polskich dzieci jednojęzycznych mieszkających w Polsce. Badano użycie terminów wyrażających stany wewnętrzne w dziecięcych opowiadaniach tworzonych na podstawie zestawu obrazków. Kodowano trzy rodzaje terminów: emocjonalne, mentalne i percepcyjne. Dzieci proszone były również o ponowne opowiedzenie historyjki od razu po wysłuchaniu wersji modelowej i o odpowiedzenie na pytania dotyczące rozumienia historyjki, które skupiały się na stanach wewnętrznych postaci. Tym sposobem badano efekt modelowania na użycie IST i porównano produkcję IST podczas opowiadania historyjki i w stosunkowo bardziej interakcyjnym kontekście rozmowy o stanach wewnętrznych. Dodatkowo mierzono zasób słownictwa dzieci, ich zdolności rozumienia struktur gramatycznych w obu językach, oraz refleksję nad myśleniem. Wyniki wskazały, że choć dzieci dwujęzyczne osiągają niższe wyniki w testach językowych od jednojęzycznych rówieśników, to obie grupy nie różnią się ilością IST użytych podczas opowiadania historyjki. Jednakże dzieci dwujęzyczne osiągnęły wyższe – niż dzieci jednojęzyczne – wyniki w teście teorii umysłu. Te dwie różnice w rozwoju dzieci mogły się zniwelować, prowadząc do braku różnic między grupami w ilości użytych IST. Ponadto, dzieci dwujęzyczne używały IST podobnie w obu swoich językach. Wyniki pokazały również, że prezentowanie dziecku historyjki modelowej i pytanie o stany wewnętrzne bohaterów uczula dzieci na wiedzę, przekonania i pragnienia postaci, co prowadzi do zwiększenia – względem opowiedzianych historyjek – użycia IST w ich ponownie opowiedzianych historyjkach oraz w odpowiedziach na pytania dot. rozumienia historyjki.

Przedmiotem niniejszej pracy jest rozwój dwujęzyczności indywidualnej, występującej w przypadku dzieci rodzin mieszanych. Jest on niezależny od otaczającego ich rodzaju środowiska językowego. Chodzi o tzw. „rodzimą dwujęzyczność”, a mianowicie o taką, jaką wynosi się z domu, w którym regularnie używa się dwóch lub więcej języków. Skupiam się przede wszystkim na rozwoju dwujęzyczności u dzieci z rodzin mieszanych od urodzenia do 9 roku życia. Przyjmuje się bowiem, że w tym okresie życia zachodzą wszystkie najważniejsze procesy, w wyniku których dziecko opanowywuje swój język ojczysty, a w przypadku dwujęzyczności rodzinnej – obu języków ojczystych.