Academic literature on the topic 'Historia Szkocji'

Po klęsce wrześniowej 1939 r. władze polskie odbudowywały armię na terenie Francji, następnie na Wyspach Brytyjskich. Poważnym problemem organizacyjnym był nadmiar kadry oficerskiej w stosunku do szeregowych. Dla nadwyżek oficerskich organizowano różnego rodzaju obozy oficerskie i stacje zborne. Niestety miejsca te od jesieni 1939 r. były również wykorzystywane jako miejsca odizolowania, swego rodzaju zesłania, przeciwników politycznych gen. Władysława Sikorskiego, w szczególności przedstawicieli władz Polski przedwrześniowej, oskarżanych o przyczynienie się do klęski państwa. Szczególną kartę w historii tych niechlubnych miejsc odegrały: obóz oficerski we francuskiej miejscowości Cerizay, Stacja Zborna Oficerów w miejscowości Rothesay na wyspie Bute w Szkocji oraz mała szkocka miejscowość Tighnabruaich. Oficerowie kierowani do tych miejsc nie zostali wprawdzie odizolowani żadnymi drutami kolczastymi, mało tego – rozlokowani byli w hotelach i prywatnych pensjonatach, otrzymywali również (wprawdzie mocno pomniejszone) pobory. Wielu z nich jednak odstawienie na boczny tor odbierało jako odwet ze strony gen. Sikorskiego, niczym nieuzasadnioną karę, przeżywając ten fakt jako osobisty dramat.

A struggle in the peripheries: a few remarks on devolution in the UKThe paper looks at the major issues underlying devolution in the United Kingdom, i.e. a process whereby the historically diverse areas and regions constituting the seemingly uniform state have been slowly striving for independence, along with the formation of local, regional and even national identities. Hinging on the idea of ‘multicultural citizenship’, the paper seeks to analyse the ongoing public discourse centered on the gradual transfer of centralized London-based power to local and regional bodies across the UK. This discourse forms the pivotal background of devolution, overtly pointing to the idea of the so-called ‘new opening’ of the entire British political scene, clearly promoting the notion of strengthening the position of Scotland, Wales, Northern Ireland, and English regions as increasingly autonomous geographical and cultural areas as part of a weakening monolith by the name of the United Kingdom. Resting almost entirely on historic tensions between British identity and Scottish identity, it is made clear that the Scottish public debate has basically neglected the issues of the assimilation of its cultural minorities with the ‘post-devolution’ reality. The devolution discourse stems from the rancorous debates and polemics which have taken place throughout the three hundred years of the Scottish and English Union, covering several social and political contexts, including the growing demands voiced by the SNP. Indeed, it has a major impact on the formation of Scots’ national distinctiveness alongside Scotland’s gradual emergence as a separate part of the British Isles. Walka na peryferiach: kilka uwag na temat procesu dewolucji w Wielkiej BrytaniiArtykuł omawia główne zagadnienia leżące u podstaw procesu dewolucyjnego w Zjednoczonym Królestwie, tj. stopniowego uniezależniania się historycznych krain – regionów współtworzących to pozornie jednolite państwo, oraz tworzenie się w tym procesie tożsamości lokalnych, regionalnych, a nawet narodowych. Bazując na pojęciu „obywatelstwa wielokulturowego”, dokonano analizy podjętego w tym państwie ożywionego dyskursu publicznego w kwestiach związanych ze stopniowym przekazywaniem władzy skupionej centralnie – w Londynie – instytucjom lokalnym i regionalnym. Dyskurs ten stanowi istotne zaplecze procesu dewolucji, wyraźnie wskazując na ideę tzw. „nowego otwarcia” całej brytyjskiej sceny politycznej, jednoznacznie promując umacnianie pozycji Szkocji, Walii i Irlandii Północnej oraz angielskich regionów jako niezależnych obszarów geograficzno-kulturowych w ramach słabnącego monolitu państwowego Zjednoczonego Królestwa. Dyskurs dewolucyjny ma swe źródła w burzliwych debatach i polemikach toczących się w ciągu trzystu lat istnienia unii angielsko-szkockiej. Obejmuje wiele środowisk społecznych i politycznych, w tym rosnącą w siłę Szkocką Partię Narodową (SNP) i ma istotny wpływ na kształtowanie się poczucia narodowej odrębności Szkotów oraz stopniowego umacniania pozycji tego „regionu – obszaru – kraju” na Wyspach Brytyjskich. Artykuł przybliża istotę dążeń odśrodkowych na przykładzie Szkocji, której coraz bardziej wyraziste dążenia niepodległościowe – ich apogeum jest zaplanowane na wrzesień referendum niepodległościowe – oznaczać będą istotne zmiany konstytucyjne, stanowiąc poważne wyzwanie dla spójności całego Zjednoczonego Królestwa. W ten sposób uwidacznia się istotny z punktu widzenia spójności kulturowej problem przyszłości tego państwa w obliczu możliwych dalszych zmian terytorialnych.

Referendum w Zjednoczonym Królestwie zorganizowane 23 czerwca 2016 roku, a następnie brexit formalnie przeprowadzony na początku 2020 roku i sfinalizowany po upłynięciu okresu przejściowego z początkiem 2021 roku wpływają znacząco na status granicy na wyspie Irlandia. Po opuszczeniu przez Zjednoczone Królestwo Unii Europejskiej granica oddzielająca Republikę Irlandii od Irlandii Północnej stała się także granicą Unii Europejskiej. Nawet jeśli z dnia na dzień życie mieszkańców Irlandii korzystających z przejść granicznych nie zmieniło się diametralnie, to powolne, dalekosiężne zmiany zachodzą w samej świadomości Irlandczyków i Brytyjczyków, a także w uwarunkowaniach ekonomicznych i perspektywach społeczno-politycznych po obu stronach nowej/starej granicy. Spojrzenie na jej historię oraz kontekst kulturowy i geopolityczny, jaki proponuje niniejszy esej, opiera się na badaniach z obszaru border studies. Poszerzenie eseju o wybrane aspekty badań nad pamięcią kulturową pozwala na ukazanie interesów i aspiracji mieszkańców terenów przygranicznych, którzy oparcie znajdują we własnej tradycji kulturowej i dyskursach literackich. Celem tego artykułu jest ukazanie wielowymiarowości takiego pojęcia jak granica w okolicznościach zdefiniowanych przez wyniki brytyjskiego referendum z 2016 roku. Optyka i retoryka mocarstwowa, tak chętnie stosowania przez rządzących Zjednoczonym Królestwem konserwatystów, na czele z Borisem Johnsonem, nie uwzględnia wymiaru lokalnego, regionalnego i mniejszościowego. W przypadku najbardziej poszkodowanych mieszkańców Irlandii Północnej (obok Szkocji) status niepogodzonej z opuszczeniem Unii Europejskiej mniejszości paradoksalnie przysługuje 56% głosujących w referendum dorosłych obywateli tego regionu.

Konferencja naukowa „Wokół Paula Ladewiga i jego Katechizmu biblioteki”, Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, 24-25 IV 2017 r. Zdzisław GębołyśKatedra Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz, Polskazdzislaw.gebolys@ukw.edu.pl Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 545-551. Międzynarodowa konferencja naukowa „The Printed Book in Central Europe”, St Andrews (Szkocja), 29 VI – 1 VII 2017 r. Marianna CzapnikGabinet Starych Druków Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Warszawa, Polskam.czapnik@uw.edu.pl Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 552-556. The Italian Renaissance Book, and afterwards – warsztaty w ramach „Book History Workshop”, Lyon, 4-7 VII 2016 r. Martyna OsuchGabinet Starych Druków Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Warszawa, Polskamartyna.osuch@uw.edu.pl Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 557-563. Międzynarodowy Kongres „500 lat białoruskiego drukarstwa książkowego” („500 гадоў беларускага кнігадрукавання”) Mińsk (Białoruś), 14-15 IX 2017 r. Lilia KowkielInstytut Historii PAN w Krakowie, Kraków, Polska lkowkiel@gmail.comZ Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 564-566. Konferencja naukowa „200 lat Ossolineum”, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 18-20 X 2017 r. Agnieszka Franczyk-CegłaDział Starych Druków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, Polskaagnieszka.franczyk-cegla@znio.pl Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 567-574. Znawcy opraw w Augsburgu. 22. Kongres zorganizowany przez Arbeitskreis für die Erfassung, Erschließung und Erhaltung historischer Bucheinbände, Biblioteka Uniwersytecka w Augsburgu, 12-14 X 2017 r. Joanna Milewska-KozłowskaGabinet Starych Druków Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Warszawa, Polskaj.milewska-kozlowska@uw.edu.pl Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 575-579. Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Ekslibris: znak własnościowy – dzieło sztuki”, Kraków, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, 15 XI 2017 r. „Ekslibris: znak własnościowy – dzieło sztuki”, Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Kraków 15 listopada 2017 Bogumiła CelerKsiążnica Pedagogiczna im. A. Parczewskiego w Kaliszu, Kalisz, Polskab.celer@interia.pl Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 580-586. Konferencja naukowa „Hinc Omnia. Zbiory historyczne, artystyczne i specjalne w bibliotekach oraz innych instytucjach kultury: Zbiory XIX-wieczne. Organizacja, terminologia, metodyka badań, konserwacja” Warszawa, 29-30 listopada 2017 r. Marta M. KacprzakGabinet Zbiorów XIX Wieku Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Warszawa, Polskam.m.kacprzak@uw.edu.pl Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 2017, t. 11, s. 587-595.