Academic literature on the topic 'Indische talen'

ZUSAMMENFASSUNG Was ist das Indische an der indischen Mehrsprachigkeit? Dies ist ein Beitrag zu den Debatte über die Einmaligkeit der indischen Mehrsprachigkeit. In den letzten fünfzig Jahren hat man sich im Westen über das, was eine monistische Betrachtungs-weise Indiens Sprachenwirrwarr nennt, lustig gemacht. Hierauf hat es Reaktionen indischer Wissenschaftier gegeben, die das Gerücht, Indien sei sprachlich einmalig, übernehmen und diese Einmaligkeit als etwas Wertvolles hegen und pflegen. Dies wird besonders deutlich, wo die These aufgestellt wird, die indische Mehrsprachigkeit sei im Grunde konkurrenz- und konfliktfrei. Indische Wissenschaftier haben das Konfliktpotential der soziolinguistischen Vielfalt beschrieben, die Szene dabei jedoch als im ganzen harmonisch und friedlich dargestellt. Neuere Arbeiten zeigen demgegenüber, daß es beispielsweise durchaus eine Tendenz zur Aufgabe schwacherer Sprachen gibt. Die Vorstellungen in den Arbeiten mancher Autoren geben den Wunsch nach analytischer Homogenitat und ein Denken in gesamtstaatlichen Kategorien wieder. Ein echter Fortschritt läßt sich nur durch eine entschieden realistischen Analyseansatz erreichen, der genialen Verallgemeinerungen, Klischees und Stereotypen Einhalt gebietet und statt dessen von den Grundtatsachen ausgeht. RESUMO Kio estas hinda pri la hinda plurlingveco? Či tio estas kontribuo al la debato pri la unikeco de la hinda plurlingveco. Dum la pasinta duonjarcento la okcidenta moko pri tio kion monistoj perceptas kiel lingvan fatrason de Hindio, instigis reagojn de hindaj sciencistoj kiuj emas akcepti la onidiron pri tio, ke Hindio estas lingve unika, sed flegas tiun unikecon kiel valorajon. Tio farigas aparte evidenta en iuj tezoj, ke la hinda plurlingveco estas esence senkonkura kaj senkonflikta. Montrigas, ke hindaj sciencistoj verkis pri la konflikteco de la socia-lingva diverseco preferante bildigi la scenon harmonia kaj paca. Lastatempaj studoj tamen montras, ke ekzemple ekzistas tendenco cesi uzi kelkajn malfortajn lingvojn. La misperceptoj en la verkoj de kelkaj aŭtoroj reflektas deziron pri analiza unuececo en tutstataj kategorioj. Veran progreson eblas atingi nur per decide realisma analiza sinteno, kiu baras glorajn generaligojn, klisojn kaj stereotipajojn, kaj kiu kontraŭe respektas la bazajn faktojn.

Abstract In 1624, the Dutch East India Company (VOC) arrived on the island of Taiwan and established a trading post there, which would continue to function until 1662. During this period, Dutch missionaries came to the island with the intention of proselytizing the indigenous Formosan peoples. They built churches and schools and translated Gospels and catechisms into Formosan languages. Over time, language policy changed and there was a concerted effort to teach the indigenous people Dutch. Many Chinese, including traders, fishermen and farmers, also went to Taiwan in this period. To support its investment on the island, the VOC implemented a system of tax-farming among the Chinese, who eventually numbered some 50,000. In this article, an attempt is made to analyse the linguistic consequences of contact between the Dutch on the one hand and the Formosans and Chinese on the other hand. The first of these is that the Dutch taught Formosans to write using a modified Roman script. The Formosans continued to use this script long after the Dutch had been expelled in 1662. Second, Dutch missionaries translated texts into two Formosan languages, Siraya and Favorlang. Since 1662, both languages have died out and so the Dutch texts are among the few sources which allow scholars to study these languages. Third, because of contact with Chinese tax-farmers, at least two Dutch loanwords have been adopted by local Sinitic varieties, both of which function as productive morphemes. Furthermore, one of these words has its own Chinese character. In short, this article aims to illustrate how contact with Dutch influenced other languages in Taiwan and thus to contribute to our understanding of the consequences of contact between Dutch and other languages in East Asia. Samenvatting In 1624 arriveerde de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) op het eiland Taiwan en vestigde daar een handelspost, Fort Zeelandia, die tot 1662 zou blijven functioneren. Het hoofddoel van de VOC was het drijven van handel met China en eveneens het oprichten van een stophaven voor schepen onderweg tussen Batavia en de VOC-handelsposten in Japan (Hirado 1609-41; Decima vanaf 1641). In hun kielzog kwamen Nederlandse missionarissen in deze periode naar het eiland met de bedoeling, de inheemse Formosanen te bekeren tot het protestantisme. De VOC bouwde kerken en scholen en de missionarissen vertaalden Bijbelteksten en catechismussen in Formosaanse talen, die behoren tot de Austronesische taalfamilie, waartoe o.a. het Maleis en het Tagalog eveneens behoren. In de loop van de tijd veranderde het taalbeleid van de VOC en werd er een gezamenlijke inspanning geleverd om de inheemse bevolking Nederlands te leren. In 1649 stonden er 315 dorpen onder het gezag van de VOC, die 68.675 inwoners telden. Vóór de Nederlandse periode woonden er zo’n 10.000 Chinezen op Taiwan, waarvan de meerderheid handelaren, vissers, piraten en smokkelaars was. In die periode gingen veel andere Chinezen, waaronder veel landarbeiders, naar het eiland. Zij kwamen vooral uit de zuidelijke Chinese provincies Fujian en Guangdong. Om haar investeringen op het eiland te ondersteunen, voerde de VOC een pachtsysteem onder de Chinezen in. In dit artikel wordt een poging gedaan om de gevolgen betreffende de taal te analyseren van het contact tussen de Nederlandse taal enerzijds en de Formosaanse talen en regionale Sinitische talen anderzijds. Drie gevolgen zullen specifiek onder de loep worden genomen. Ten eerste hebben de Nederlandse missionarissen Formosanen geleerd met Latijnse letters te schrijven. Na 1662 bleven de Formosanen dit schriftsysteem om praktische redenen gebruiken tot in de negentiende eeuw. Ten tweede vertaalden de Nederlandse missionarissen christelijke teksten in twee Formosaanse talen, het Siraya en het Favorlangs, die inmiddels zijn uitgestorven. Daarom vormen deze teksten een belangrijke bron voor de hedendaagse studie van die talen, en ook voor de nakomelingen van deze Formosanen die nu proberen het gebruik van het Siraya nieuw leven in te blazen. Ten derde bestaat er als gevolg van het contact tussen de Nederlanders en Chinese pachters een klein aantal toponiemen en leenwoorden, en een nieuw ‘dialectkarakter’ in twee Sinitische talen opgenomen: het Mandarijn en het Taiwanees Zuidelijk Min ofwel het Taiwanees Hokkien. Kortom, dit artikel doet een poging om een aantal van de gevolgen betreffende de taal van de Nederlandse kolonisatie van Taiwan in de zeventiende eeuw aan te tonen en daarmee iets bij te dragen aan onze kennis van de invloed van het Nederlands buiten de Lage Landen, vooral in Oost-Azië.

A long story could be told about the educational institutions where young Dutchmen were trained for an administrative and legal career in the Indies. This educational process started with the foundation of the Javanese Institute (Instituut voor dejavaanse taal) in Surakarta in 1832. Ten years later this institute was closed and the training of Dutch civil servants was transferred to the city of Delft in the Netherlands. A Royal Academy for Engineers has been established in that town and was subsequently made subservient to this overseas task too. The study of language at an engineering academy reads strangely but was done for reasons of economy. In the words of the Minister of the Colonies (J.C. Baud) who was responsible for this decision: the arid and unpleasant study of Oriental languages could better be accomplished in a cold climate than in the hot climate of Java which was not at all conducive to hard work and study! In 1864 the instruction of civil servants for Indonesia was transferred to a state institution in Leiden (Rijks-instelling van onderwijs in Indische taal-, land- en volkenkunde). But the municipal authorities of Delft were unwilling to lose the young hopefuls for the Indies and their wealthy parents, many of them with a colonial background themselves, who, for the sake of the education of their children, had taken domicile in Delft after their retirement. In the same year 1864 the municipal council of Delft established a local Indies Institute (Indische Instelling) of its own that turned out much more successful than the Leiden state institute which soon disappeared. On the other hand, the training of Indies lawyers and judges became a firm monopoly of Leiden University after the passing of a new law on Dutch universities in 1876.

- Matthew Amster, Jérôme Rousseau, Kayan religion; Ritual life and religious reform in Central Borneo. Leiden: KITLV Press, 1998, 352 pp. [VKI 180.] - Atsushi Ota, Johan Talens, Een feodale samenleving in koloniaal vaarwater; Staatsvorming, koloniale expansie en economische onderontwikkeling in Banten, West-Java, 1600-1750. Hilversum: Verloren, 1999, 253 pp. - Wanda Avé, Johannes Salilah, Traditional medicine among the Ngaju Dayak in Central Kalimantan; The 1935 writings of a former Ngaju Dayak Priest, edited and translated by A.H. Klokke. Phillips, Maine: Borneo Research Council, 1998, xxi + 314 pp. [Borneo Research Council Monograph 3.] - Peter Boomgaard, Sandra Pannell, Old world places, new world problems; Exploring issues of resource management in eastern Indonesia. Canberra: Centre for Resource and Environmental Studies, Australian National University, 1998, xiv + 387 pp., Franz von Benda-Beckmann (eds.) - H.J.M. Claessen, Geoffrey M. White, Chiefs today; Traditional Pacific leadership and the postcolonial state. Stanford, California: Stanford University Press, 1997, xiv + 343 pp., Lamont Lindstrom (eds.) - H.J.M. Claessen, Judith Huntsman, Tokelau; A historical ethnography. Auckland: Auckland University Press, 1996, xii + 355 pp., Antony Hooper (eds.) - Hans Gooszen, Gavin W. Jones, Indonesia assessment; Population and human resources. Canberra: Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University, 1997, 73 pp., Terence Hull (eds.) - Rens Heringa, John Guy, Woven cargoes; Indian textiles in the East. London: Thames and Hudson, 1998, 192 pp., with 241 illustrations (145 in colour). - Rens Heringa, Ruth Barnes, Indian block-printed textiles in Egypt; The Newberry collection in the Ashmolean Museum, Oxford. Oxford: Clarendon Press, 1997. Volume 1 (text): xiv + 138 pp., with 32 b/w illustrations and 43 colour plates; Volume 2 (catalogue): 379 pp., with 1226 b/w illustrations. - H.M.J. Maier, David T. Hill, Beyond the horizon; Short stories from contemporary Indonesia. Clayton, Victoria: Monash Asia Institute, 1998, xxxviii + 201 pp. - John N. Miksic, Helena A. van Bemmel, Dvarapalas in Indonesia; Temple guardians and acculturation, 1994, xvii + 249 pp. Rotterdam: Balkema. [Modern Quarternary Research in Southeast Asia 13.] - Remco Raben, Paul van Beckum, Adoe Den Haag; Getuigessen uit Indisch Den Haag. Den Haag: SeaPress, 1998, 200 pp. - Cornelia M.J. van der Sluys, Colin Nicholas, Pathway to dependence; Commodity relations and the dissolution of Semai society. Clayton: Centre of Southeast Asian Studies, Monash University, 1994, vii + 130 pp. [Monash Papers on Southeast Asia 33.] - David Stuart-Fox, Herman C. Kemp, Bibliographies on Southeast Asia. Leiden: KITLV Press, 1998, xvii + 1128 pp. - Sikko Visscher, Lynn Pan, The encyclopedia of the Chinese overseas. Richmond, Surrey: Curzon, 1999, 399 pp. - Sikko Visscher, Jurgen Rudolph, Reconstructing identities; A social history of the Babas in Singapore. Aldershot: Ashgate, 1998, 507 pp. - Edwin Wieringa, Perry Moree, ‘Met vriend die God geleide’; Het Nederlands-Aziatisch postvervoer ten tijde van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Zutphen: Walburg Pers, 1998, 287 pp. - Edwin Wieringa, Monique Zaini-Lajoubert, L’image de la femme dans les littératures modernes indonésienne et malaise. Paris: Association Archipel, 1994, ix + 221 pp. [Cahiers d‘Archipel 24.]