Journal articles on the topic 'Inteligence skupiny'

Cieľom práce bolo porovnať výkon bilingválnych jednotlivcov pri testovaní pozornosti, pamäti a inteligencie v ich prvom a druhom jazyku. Mienili sme tým preveriť implicitné predpoklady o zhoršení výkonu bilingválnych jednotlivcov pri psychodiagnostickom vyšetrení, ak to neprebieha v ich prvom jazyku. Výskumný súbor tvorilo 126 bilingválnych respondentov s priemerným vekom 17.87 (SD = 7.77), 66 žien a 60 mužov. Súbor bol rozdelený na štyri vekové skupiny – mladší školský vek, obdobie pubescencie, adolescencie a dospelosti. Vybrané kognitívne funkcie boli merané slovenskými a maďarskými jazykovými formami nasledovných psychologických testov: Číselný štvorec, Pamäťový test učenia, Wechslerov inteligenčný test pre dospelých a Wechslerova inteligenčná škála pre deti. Z výsledkov vyplýva zhoršenie výkonu pri psychodiagnostickom vyšetrení pozornosti, pamäti a inteligencie v druhom jazyku bilingvistov a to bez ohľadu na ich vek. Závery práce poukazujú na dôležitosť voľby primeraného jazyka psychologického testovania bilingválneho klienta kvôli eliminácii znevýhodňujúcich podmienok oproti monolingvistom. The aim of the study was to compare the performance of bilingual individuals in testing attention, memory and intelligence in their first (L1) and second (L2) languages. Our intention was to test the implicit assumptions about the deterioration of the performance of bilingual individuals by psychodiagnostic examination, if it does not proceed in their L1. The sample included 126 bilingual respondents with an average age of 17.87 (SD = 7.77), 66 women and 60 men. This work was divided into four age groups - younger school age, pubescence period, adolescence and adulthood. The selected cognitive functions were measured by Slovak and Hungarian language forms of the following psychological tests: Numeric Square, Memory test of learning, WAIS-R and WISC-III. The results indicate a deterioration of performance at psychodiagnostic test of attention, memory and intelligence in the L2 of bilinguals regardless of their age. The conclusions of the work show the importance of choosing the appropriate language of psychological testing of a bilingual client in order to eliminate disadvantageous conditions compared to a monolingual.

Ciało bez głowy”. Elita mniejszości muzułmańskiej na ziemiach bułgarskich na przełomie XIX i XX wieku Wojna rosyjsko-turecka lat 1877–1878 zakończyła panowanie osmańskie na ziemiach bułgarskich, co równocześnie doprowadziło do wielkiej emigracji ludności muzułmańskiej. Osmańskie elity jako pierwsze opuściły odrodzoną Bułgarię. Urzędnicy, hodżowie, imamowie, oficerzy, posiadacze ziemscy, mieszczanie oraz inteligenci wyjeżdżali do Imperium Osmańskiego w obawie przed rozliczeniami za powiązaniami z dawnymi władzami. Następnie, po zjednoczeniu Księstwa Bułgarii i Rumelii Wschodniej w 1885 roku, doszło do nowej fali migracyjnej muzułmańskich urzędników, działaczy lokalnych oraz oficerów milicji z ziem Bułgarii południowej. W okresie 1879–1949, w 80% muzułmanie w Bułgarii byli drobnymi chłopami, 19% żyli w miastach i pracowali jako rzemieślnicy, jedynie 1% miał szanse zrobić karierę. Artykuł skupia się na trzech grupach elity mniejszości muzułmańskiej w Bułgarii, co koresponduje z tradycyjnym podziałem elit: polityczna (mufti), ekonomiczna (posiadacze ziemscy, kupcy, przedsiębiorcy) oraz intelektualna (nauczyciele – hodżowie).

Celem badań było opisanie sposobu rozumienia zdrowia przez młodzież szkół ponadgimnazjalnych, ustalenie, jak młodzież szkół ponadgimnazjalnych ujmuje atrybuty zdrowia, jakie przypisuje mu kryteria oraz jak lokuje zdrowie pośród innych wartości.Grupę badaną stanowiło 276 uczniów liceum ogólnokształcącego oraz technikum w wieku 17–19 lat, 152 kobiety i 124 mężczyzn. Zastosowano skalę ocen typu dyferencjału semantycznego, skalę Lista Kryteriów Zdrowia oraz skalę Lista Wartości Osobistych.Wyniki wskazują na to, że dla młodych osób zdrowie jest podstawowe i osiągalne, ale jednocześnie jest łatwe do utracenia i trudne do odzyskania. Jednocześnie w oparciu o analizę skupień wyodrębniono grupę osób przypisujących zdrowiu stabilność i grupę osób przypisujących zdrowiu niestabilność. W przypadku kryteriów zdrowia okazało się, że dla młodych ludzi bycie zdrowym jest łączone z hedonistycznymi i sprawnościowymi kryteriami zdrowia. Zdrowie jako wartość miało wysoką pozycję w rankingu wartości, ale wyżej stawiane były inne wartości, jak miłość i przyjaźń oraz inteligencja.

<p>Od 1851 r. na terenie Królestwa Polskiego funkcjonowała rosyjska administracja celna. W strukturach terenowych Departamentu Opłat Celnych Ministerstwa Finansów pojawiło się wielu urzędników pochodzenia rosyjskiego i wyznania prawosławnego. Zaczęły kształtować się lokalne społeczności rosyjskie, które bardzo często skupiały się wokół urządzanych cerkwi prawosławnych. Przez cały okres obecności tej administracji, od połowy XIX w. do 1914 r. urzędnicy celni i funkcjonariusze straży granicznej z własnej inicjatywy angażowali się w różne projekty związane z funkcjonowaniem Kościoła prawosławnego i aktywnością na polu dobroczynną. Władze carskie bardzo przychylnie odnosiły się do tych oddolnych inicjatyw. Bardzo chętnie akceptowały zaangażowanie się urzędników w komitety budowlane cerkwi, w tworzenie i funkcjonowanie cerkiewnych parafialnych komitetów opiekuńczych czy bractwa religijne. Chęć pomocy macierzystej świątyni parafialnej czy biednym parafianom działało mobilizująco na przedstawicieli rosyjskiego inteligencji urzędniczej zatrudnionej w resorcie celnym. Inicjatywy te nasiliły się po 1864 r. i były zauważalne do chwili wybuchu I wojny światowej.</p>

W latach 1903-1907 wydawane było czasopismo „Maryawita”. W ciągu 1906 r. czasopismo zmieniło nazwę na „Jutrzenka”. Zmiana była podyktowana potrze­bą odróżnienia się od mariawitów – odłamu religijnego potępionego w tym czasie przez papieża Piusa X. Redaktorem i wydawcą czasopisma był ks. Win­centy Bogacki. Stworzył on ogólnopolski zespół autorów. Bezpośrednią przy­czyną wydawania czasopisma były obchody jubileuszu 50-lecia ogłoszenia dogmatu Niepokalanego Poczęcia NMP. W roku 1906 wydawano „Jutrzenkę” wraz z dwoma dodatkami – „Czytelnia Niedzielna” i „Tygodnik Diecezjalny”. Czasopismo podejmowało w początkowych latach tematykę kultu maryjnego oraz treści związane z kultem Najświętszego Sakramentu. Po przemianach związanych z rokiem 1905 czasopismo zmieniło tematykę, wprowadzając treści społeczne, polityczne i narodowe. Pierwotnie odbiorcami treści czasopisma byli duchowni, ziemianie i inteligencja. Po wprowadzeniu tematyki społecznej zwiększyła się liczba odbiorców świeckich, w tym chłopów i robotników. Pre­numeratorzy czasopisma skupieni byli w zaborze rosyjskim, austriackim i pru­skim, ponadto w europejskiej i azjatyckiej części Rosji oraz w Stanach Zjedno­czonych. Czasopismo przyczyniło się do rozwoju piśmiennictwa duchownych, którym dało możliwość szerszego dotarcia do społeczeństwa z treściami teologicznymi, narodowymi, społecznymi i politycznymi.

Jednym z problemów współczesnych nauk kognitywnych jest niewypracowana spójna definicja świadomości oraz samoświadomości. Jest to związane z interdyscyplinarnością kognitywistyki, czyli czerpania z takich dziedzin nauki, jak: neurobiologia, psychologia poznawcza, filozofia umysłu, lingwistyka, logika, fizyka, a także z zakresu badań nad sztuczną inteligencją. W związku z powyższym mimo istnienia m.in. kognitywnej teorii świadomości J. Baarsa w niniejszym artykule skupiono się na procesach poznawczych, które wpływają na samoświadomość jednostki. W celu uzyskania obrazu samoświadomości w ujęciu kognitywnym przedstawiono mechanizmy poznawcze zawarte w teorii umysłu (ToM) oraz przedstawiono teorie jej rozwoju, czyli teorię teorii (TT), teorię modularności oraz teorię symulacji. Coraz częściej samoświadomość ujmowana jest poprzez znalezienie neurofizjologicznych korelatów pomiędzy rozpoznawaniem świadomych bodźców w danej sytuacji od tych, których podmiot nie jest świadomy. Celem niniejszego artykułu jest próba wskazania wpływu przedstawionych procesów poznawczych na samoświadomość osób z autyzmem. W artykule odniesiono się do literatury przedmiotu dotyczącej spektrum autyzmu, a także zwrócono uwagę na neurologiczne i neurofunkcjonalne korelaty autyzmu. Nieprawidłowy proces mentalizacji u osób autystycznych znajduje potwierdzenie w badaniach opartych na neuroobrazowaniu. Niniejsze opracowanie jest koncepcją teoretyczną wyłaniającą się z analizy wybranych mechanizmów poznawczych oraz w odniesieniu do dotychczasowych badań na temat samoświadomości u osób z autyzmem. Jest także próbą zarysowania istniejących niejasności i otwartych pytań dotyczących samoświadomości osób ze spektrum autyzmu.

Cmentarz – zinstytucjonalizowane miejsce składania zwłok, w znanej dziś formie jest efektem rewolucyjnych przemian, jakie przyniosło Europie oświecenie. Ich główną cechą jest lokowanie nekropolii z dala od ludzkich osiedli. Urzędowa akcja przenoszenia cmentarzy zbiegła się z potrzebą kultywowania pamięci o bliskich zmarłych. Tak rewolucyjne zmiany nie mogły pozostać bez wpływu na postrzeganie śmierci. Artykuł jest próbą naszkicowania poglądów, wierzeń i fantazji na temat cmentarzy chrześcijańskich wśród inteligencji kaliskiej w II połowie XIX wieku. Zebrany materiał źródłowy pochodzi z wychodzącego w latach 1871–1892 „Kaliszanina”. Większość analizowanych tekstów dotyczy nekropolii kaliskich, ale nie pominięto też wypowiedzi dotyczących innych miast i zawartych w fikcji literackiej. Ze względu na obszerność problematyki skupiono się na trzech wybranych problemach. W centrum zainteresowań stoi postrzeganie nekropolii i ich „mieszkańców” – zmarłych. Cmentarze są miejscem przeznaczonym do składowania ludzkich szczątków i kultywowania pamięci o zmarłych. Jednak przez związki z eschatologią są miejscami wymykającymi się kategoriom racjonalnym. Wynikająca z tego niejednoznaczność niewątpliwie warta jest uwagi badaczy. Sporo uwagi poświęcono postrzeganiu przez ludzi II połowie XIX wieku szczątków już złożonych w grobie. Jest to tytułowy „trup”. Kolejnym obszarem zainteresowania jest dusza – hipotetyczna forma egzystencji pośmiertnej ludzi. W kulturze chrześcijańskiej wiara w zmartwychwstałe ciała jest ściśle związana z wiarą w nieśmiertelną duszę. Cmentarz jest nie tylko miejscem złożenia oczekujących na zmartwychwstanie ciał, ale również strefą, w której mogą ukazać się ludziom „duchy”. Stąd nie sposób pominąć poglądów i fantazji na ten temat. Dokonano przy tym próby interpretacji zebranego materiału, mając nadzieję, że przyczynek ten będzie przydatny do dalszych badań nad zagadnieniem.

Niniejszy artykuł jest poświęcony rosyjskojęzycznemu przekładowi Alicji w Krainie Czarów Lewisa Carrolla wykonanemu przez Vladimira Nabokova w 1923 roku (Аня в Странe Чудес). Istotnym elementem jego genezy jest fakt, iż tekst sekundarny powstawał w czasie, gdy pisarz, podobnie zresztą jak inni członkowie rosyjskiej inteligencji, przebywał na emigracji. Punktem wyjścia dla rozważań jest potraktowanie Nabokovowskiej wersji jako adaptacji, celem – wskazanie w jaki sposób adaptacyjne zabiegi zniekształciły oryginał, na jakie zyski i straty go naraziły. Autor skupia się na dwóch elementach tytułowej Krainy Czarów: nazwach bohaterów oraz literackich aluzjach przepuszczonych przez tłumacza przez filtr rosyjskiej kultury. Ich zestawienie z oryginałem ujawniło zmiany w warstwie semantycznej antroponimów i układzie formalnym parodiowanych tekstów. Niemniej jednak, udomowienie przyniosło również zyski w postaci wzbogacenia tekstu o funkcję terapeutyczną pozwalającą rosyjskim ekspatriantom przetrwać trudy wygnania i zachować pamięć o utworach należących do rosyjskiego kanonu literackiego.

Machina Ludens: The Real and Imagined History of Chess ComputersThe essay offers a reading of the place of non-human machines in the game discourse, focusing on computer chess’s real as well as literary and film history. Chess, as the Drosophila melanogaster of artificial intelligence, a special case facilitating the study of the entire field, allows for going beyond the primary area of interest – computer science – and entering the realm of the text, where new languages of storytelling and new contexts present themselves. The paper discusses a multifaceted, posthumanist analysis of the game as a medium of non-anthropocentric and empowering narratives of the Other. It also sheds new light on the ongoing paradigm shift in human categories and human-technology relations. Machina ludens. Rzeczywista i wyobrażona historia komputerów szachowychCelem artykułu jest próba odczytania sposobu funkcjonowania nie-ludzkich maszyn w dyskursie growym, skupiona na rzeczywistej i literacko-filmowej historii komputerów szachowych. Szachy i sztuczna inteligencja wchodzą w przestrzeń tekstu, przekraczają pierwotny obszar zainteresowań – informatykę – i dzięki innym językom opowieści otwierają się na nowe konteksty. W tekście przedstawiono wieloaspektową, posthumanistyczną analizę gry jako medium nieantropocentrycznych i upodmiotawiających narracji Innego. Historia szachów i komputerów szachowych oraz ich tekstowe przedstawienia stanowią egzemplifikację zmian ludzkich kategorii oraz relacji człowiek-technologia.

Deset let po odločitvi o postopni prekinitvi služenja obveznega vojaškega roka in oblikovanju poklicne vojske, dopolnjene s prostovoljno rezervo, se postavljajo vprašanja o tem, kako uspešna je profesionalizacija Slovenske vojske. Ali je cilj, ki je bil zastavljen s projektom profesionalne vojske (PROVOJ) dosežen, ali pa je, kot piše eden od avtorjev v tej številki, profesionalizacija le pot in nikoli končno stanje. Pot k vzpostavitvi vojaške profesije. Danes je Slovenska vojska tisto, kar je bilo načrtovano – pretežno poklicna. Kako blizu ali kako daleč smo v Slovenski vojski od vojaške profesije in katere so njene značilnosti in izzivi, so bila nekatera vprašanja, na katera smo iskali odgovore v tej številki. Vprašanja, na katera bosta morala odgovoriti častniški in podčastniški zbor. Tista, ki sta morda zadovoljna s tem, da smo le še ena od skupin državnih uradnikov v javni upravi, ali pa imata morda željo po izgradnji vojaške profesije. Takšne s pre- poznavnimi odnosi, značilnimi za vojaško organizacijo, organizacijsko kulturo ter predvsem z izraženo skrbjo in odgovornostjo za strokovno avtoriteto. Profesiji s prepoznavno vojaško inteligenco. Takšno, kot jo imajo nekatere druge družbene de- javnosti, na primer zdravstvo, ki mu je poleg nedvomne strokovne avtoritete uspelo vzpostaviti tudi veliko stopnjo odpornosti pred politiko. Kako blizu smo odgovorom na vprašanja o današnjem vojaškem profesionalizmu in profesiji, lahko bralec razbere tudi iz sporočil avtorjev člankov v tej številki. V ure- dništvu priznamo, da smo imeli večje ambicije in pričakovanja glede odzivnosti pripadnikov Slovenske vojske. Vsekakor pa je odziv lahko eden od pokazateljev, ki pokaže položaj po desetih letih. Tako Igor Kotnik v svojem članku Profesionalizacija Slovenske vojske – cilj ali pot izhaja iz projekta, ki se je začel leta 2003 in se imenuje Prehod na poklicno vojsko, dopolnjeno s pogodbeno rezervo ali kratko PROVOJ, ter ugotavlja današnje razmere in se sprašuje, kako naprej v danih okoliščinah in ob omejitvah, ki jih strne v devet tematskih izzivov. V članku z naslovom Vojaška profesija in profesionalni častnik včeraj, danes in jutri poskuša Viktor Potočnik odgovoriti na vprašanje, kaj danes pomenita pojma vojaška profesija in profesionalni častnik ter kako bi vprašanja razvoja vojaške profesije in profesionalnega častnika morala reševati Slovenska vojska. Mojca Pešec in Uroš Krek v članku Ali lahko proces profesionalnega vojaškega iz- obraževanja ustvari vojaške stratege predstavljata poglede na programe izobraževa- nja vojaških strategov v Sloveniji s teoretičnega in praktičnega vidika ter utemelju- jeta potrebo po intenzivnejšem in kakovostnejšem študiju strateške teorije. Slovenski vojaški zgodovinski tradiciji in vojaškemu zgodovinskemu spominu sta se posvetila Vladimir Prebilič in Jelena Juvan v članku (Ne)obstoj slovenske vojaške identitete, v katerem ugotavljata, kdo pravzaprav sploh lahko opredeli slovensko vojaško tradicijo in kako se bo ta utrjevala v prihodnje. Žarko Henigman in Anže Rode pravita, da je temeljni namen njunega članka z naslovom Smernice razvoja obveščevalno-varnostne dejavnosti 21. stoletja ana- lizirati delovanje obveščevalno-varnostne dejavnosti v Republiki Sloveniji na obrambnem področju in predlagati nekaj rešitev za racionalnejše in kakovostnejše opravljanje poslanstva, prilagojenega novim izzivom. V Sistemih upravljanja ognjene podpore v sodobnih oboroženih silah Jurij Jurtela poudarja pomen razvoja teh sistemov na nacionalni ravni in njihove povezljivosti s sistemi ognjene podpore drugih držav zaradi skupnega učinkovitega delovanja v mednarodnem okolju. Bralke in bralce Sodobnih vojaških izzivov želimo s tokratno tematsko številko ponovno spodbuditi k razmišljanju in sodelovanju pri nastajanju novih prispevkov z aktualnimi vojaškoobrambnimi vsebinami.