Log in

Relevant bibliographies by topics / Maktabga moslashish / Journal articles

To see the other types of publications on this topic, follow the link: Maktabga moslashish.

Journal articles on the topic 'Maktabga moslashish'

Author: Grafiati

Published: 7 June 2025

Last updated: 2 August 2025

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the top 22 journal articles for your research on the topic 'Maktabga moslashish.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.

1

To'ychiyeva, Madinabonu. "BOLALARNI MAKTAB TA'LIMIGA TAYYORLASH MUAMOLARI VA ULARNING YECHIMI." MULTIDISCIPLINARY JOURNAL: FUNDAMENTAL RESEARCH SCIENTIFIC JOURNAL 1, no. 4 (2025): 84–90. https://doi.org/10.5281/zenodo.15344661.

Full text

Abstract:

Ushbu maqola bolalarni maktab ta'limiga tayyorlash jarayonida yuzaga kelishi mumkin bo'lgan psixologik muammolarni tahlil qiladi. Maktabga moslashish davri, xavotirlik, qo'rquv, o'ziga ishonchsizlik kabi muammolarning sabablari va oqibatlari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, ota-onalar, o'qituvchilar va psixologlarning bolalarga yordam berish, ularning psixologik holatini yaxshilash va maktabga muvaffaqiyatli moslashuvini ta'minlash bo'yicha amaliy tavsiyalari keltirilgan. Maqola bolalarning maktabga psixologik tayyorgarligi naqadar muhimligini ochib beradi va ushbu sohada olib boriladigan ilmiy-a

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

2

Ro'ziqul, Jumayev, and Jo'rayeva Nazokat. "Birinchi sinf o'quvchilarini maktabga samarali moslashtirish." «Maktabgacha va maktab ta'limi» jurnali 3, no. 3 (2025): 12–16. https://doi.org/10.5281/zenodo.15204016.

Full text

Abstract:

Birinchi sinf o‘quvchilarining maktabga samarali moslashuvi ularning psixologik, fiziologik va ijtimoiyrivojlanishiga ta’sir qiladi. Moslashish jarayoni bolaning yangi ta’lim muhitiga, o‘qitish metodlariga va ijtimoiy talablarmajmuasiga ko‘nikishini talab etadi. Muvaffaqiyatli moslashish uchun psixologik qo‘llab-quvvatlash, o‘yinli va interfaolta’lim metodlaridan foydalanish, ota-onalar va o‘qituvchilar hamkorligi muhim ahamiyatga ega. Ushbu jarayon bolalarningakademik muvaffaqiyati, ijtimoiy integratsiyasi va mustaqillik darajasini oshiris

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

3

Sulaymanova, Mansura Polatovna. "BOSHLANG'ICH SINFLARDA "TARBIYA" FANINI O'QITISHDA INNOVATSION METODLARDAN FOYDALANISH METODIKASI." EURASIAN JOURNAL OF ACADEMIC RESEARCH 3, no. 4 (2023): 158–61. https://doi.org/10.5281/zenodo.7808121.

Full text

Abstract:

Keyingi yillarda boshlang'ich sinf o'quvchilarining ta’lim va tarbiyasini yaxshilash yo‘llarini izlash yo‘nalishida boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining faolligi oshdi. Bu ta'lim jarayonining yo'nalishini o'zgartirishda, uning umumiy ta'limning davlat standartlari  kontseptsiyasiga mos keladigan har bir bolaning shaxsini rivojlantirish uchun shart-sharoitlarni yaratishga yo'naltirilishida namoyon bo'lmoqda.  Shaxsiy rivojlanish muayyan shartlar va harakatlarni talab qilmoqda. Yangi ta'lim standartlari ochiqlik, xilma-x

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

4

Mengarova, Zilola Toshpulatovna. "MAKTAB O'QUVCHILARI O'RTASIDA ADAPTATSIYA JARAYONI." ilm-fan 1, no. 12 (2023): 148–53. https://doi.org/10.5281/zenodo.8022574.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

5

Sultansaidova, Mushtariy Abzalxanovna. "BO'LAJAK TARBIYACHILARNI KASBGA YO'NALTIRIB O'QITISHDA METODIK TAYYORGARLIKNI TAKOMILLASHTIRISH." ACADEMIC RESEARCH IN MODERN SCIENCE 2, no. 5 (2023): 107–9. https://doi.org/10.5281/zenodo.7645225.

Full text

Abstract:

Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarni maktab ta’limiga tayyorlash jarayonini takomillashtirishda bo’lajak tarbiyachilarning ilmiy va uslubiy ta’minlanganligi, uning kasbiy tayyorgarligi asosiy masalalardan sanaladi. Ayniqsa, bolalarning jismoniy xususiyatlari, antropometrik ko’rsatkichlari, aqliy jihatlari, ruhan maktabga tayyorligi ularning intellektual va jismoniy jihatdan maktab ta’limiga moslashishi, fanlarni zo’riqishlarsiz o’zlashtirishida ahamiyatli sanaladi.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

6

Inamov, Nurmirza Dedamirzayevich. "INTEGRAL TA'LIM JARAYONIDA MAKTAB O'QUVCHILARINING IJODIY FAOLIYAT TAJRIBASINI SHAKLLANTIRISH." JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN UZBEKISTAN 1, no. 9 (2023): 489–93. https://doi.org/10.5281/zenodo.10324735.

Full text

Abstract:

Mazkur maqolada maktab va maktabdan tashqari ta'limda o'quvchi-yoshlarni kasb-hunarga yo'naltirish, ijodiy faoliyat tajribasini shakllantirish muammosi va ta'lim fan, texnika va san'at manbai sifatida bugungi kun bilan bog'liq tub o'zgarishlar, ijtimoiy, iqtisodiy sharoitlarga doimiy moslashish zarurati va fanlarning integratsiyalashuvi jarayoni bilan bog'liqligi, uning izchilligi va bilimlarni amaliy faoliyatda qo'llash qobiliyati hususida fikr yuritilgan

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

7

Duysenbaeva, Malika Moldabaevna, and Dilbar Ja'digerovna Urazova. "O'QUVCHILARNING MAKTAB SHAROITIGA IJTIMOIY-PSIXOLOGIYALIK MOSLASHISHI." SO'NGI ILMIY TADQIQOTLAR NAZARIYASI RESPUBLIKA ILMIY-USLUBIY JURNALI 6, no. 4 (2023): 42–47. https://doi.org/10.5281/zenodo.7809395.

Full text

Abstract:

Maktab eng muhim bosqich bolaning hayotida, uning balog'atga to'liq kirishidan oldin. Aynan shu yerda u kelgusida ijodiy, kasbiy va ma’naviy yuksalish uchun barcha zarur bilim, ko‘nikmalarni egallaydi

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

8

Qulboboyeva, Mahbuba. "Katta maktabgacha yoshdagi bolalarda jismoniy madaniyat yordamida hissiy barqarorlikni oshirish." Общество и инновации 4, no. 2/S (2023): 138–43. http://dx.doi.org/10.47689/2181-1415-vol4-iss2/s-pp138-143.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

9

SULTANOVA, Shaxnoza. "IXTISOSLASHGAN MAKTAB O‘QUVCHILARIDA MOSLASHUV JARAYONINING IJTIMOIY PSIXOLOGIK KOMPONENTLARI." UzMU xabarlari 1, no. 1.5.1 (2024): 203–5. https://doi.org/10.69617/nuuz.v1i1.5.1.4829.

Full text

Abstract:

Ixtisoslashgan maktab muhitiga moslashish o'quvchilar uchun ular duch keladigan aniq ijtimoiy va akademik talablar tufayli o'ziga xos qiyinchilik tug'diradi. Ushbu maqola ixtisoslashtirilgan maktab o'quvchilarining moslashuv jarayoniga ta'sir qiluvchi ijtimoiy psixologik komponentlarni o'rganadi. Ijtimoiy psixologik nazariyalar va empirik tadqiqotlarga tayangan holda, ushbu maqola ijtimoiy qo'llabquvvatlash, shaxsiyatni rivojlantirish, tengdoshlar bilan munosabatlar va engish strategiyalari kabi asosiy omillarni o'rganadi. Ushbukomponentlarni tushunish ixtisoslashtirilgan ta'lim muassasalarida

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

10

Ubaydullayev, Ibrohimjon Orif O'g'li. "MAKTAB YOSHIDAGI EGIZAKLARNING OʼQISHDAGI KAMCHILIKLARNI KORREKTSIYALASH YOʼLLARI". EURASIAN JOURNAL OF LAW, FINANCE AND APPLIED SCIENCES 2, № 2 (2022): 137–40. https://doi.org/10.5281/zenodo.6319219.

Full text

Abstract:

Ushbu maqolada egizaklar psixologiyasining oʼziga xosligi hamda maktab davrida egizaklarning moslashish jarayonidagi nazariy va amaliy jihatlari psixologlar tomonidan oʼrganganlik darajasi keltirib oʼtilgan

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

11

Abduhamidova, Maftuna Jo'rabek qizi Abdukarimova Dilafruz Abdushokir qizi. "MAKTABGA MOSLASHISHDA QIYINCHILIKKA DUCH KELAYOTGAN O'QUVCHILAR BILAN OLIB BORILAYOTGAN PSIXOKORREKSION ISHLAR." ILM-FAN VA INNOVATSIYA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI 2, no. 10 (2023): 70–73. https://doi.org/10.5281/zenodo.7982526.

Full text

Abstract:

Ushbu maqolada XX asr boshidagi o‘zbek she’riyati masalalari haqida fikr yurutilgan. Shuningdek, milliy she’riyatimizning shakllanishi va an’anaviylik masalalariga to‘xtalgan.  She’riyatimizning har bir davrdagi qiyofasi aniq ko‘rsatilgan. Poeziyadagi an’ana va novatarlik chegarasi tadqiq qilib ochib berilgan.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

12

Shamansurova, Zilola, and Fazliddin Sindarov. "ILG’OR XORIJIY TAJRIBALAR ASOSIDA O’ZBEKISTON TA’LIM TIZIMIDA MOLIYAVIY SAVODXONLIKNI OSHIRISHNING DOLZARB MASALALARI." Uzbekistan Insurance Market 1, no. 9 (2024): 45–48. http://dx.doi.org/10.55439/ins/vol1_iss9/176.

Full text

Abstract:

Mazkur maqola, O‘zbekiston ta’lim tizimida, xususan maktab ta’limida moliyaviy savodxonlik darajasini oshirishning muhim masalalarini ko’rib chiqish va ilg‘or xorijiy tajribalarni o‘rganishga bag‘ishlangan. Maqolada, turli mamlakatlarning moliyaviy savodxonlik dasturlari tahlil qilinib, ularning O‘zbekiston sharoitiga moslashishi yo‘llari o’rganilgan. Tadqiqotda moliyaviy savodxonlik aholining iqtisodiy barqarorligi va farovonligiga ijobiy ta’sir ko‘rsatishini ta’kidlab, bu borada davlat va xususiy sektor hamkorligi, ta’lim muassasalarida maxsus kurslar va treninglar tashkil etish, shuningdek,

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

13

Radjabova, Ismigul Rustamovna. "TALABALARNI OLIY TA'LIMGA MOSLACHUVCHANLIK KOMPETENSIYASINING TARKIBIY QISMLARI VA XUSUSIYATLARI." GOLDEN BRAIN 2, no. 12 (2024): 165–70. https://doi.org/10.5281/zenodo.11526830.

Full text

Abstract:

<em>Ushbu maqolada maktab va o‘rta maxsus ta’limni bitirgan talabalarning  oliy ta’limga moslashishda duch keladigan yangi vazifalar, muammolar va imkoniyatlar haqida  to‘xtalib o‘tilgan. Zamonaviy axborot texnologiyalari ta’lim olishda muhim ahamiyat kasb etmoqda. Bu borada talabalar o‘z yo‘llarini to‘g’ri tanlay olishlari va mustaqil qarorlar chiqarishda muammolarni bartaraf etishlari zarur. </em>

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

14

Mamasoliyeva, Munavvarxon Abdumalik qizi. "INNOVATSION TA'LIM METODLARI VA VOSITALARI YORDAMIDA MAKTAB GEOMETRIYA DARSLARNI TASHKIL ETISHNI TAKOMILLASHTIRISH." YOSH OLIMLAR ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI 2, no. 04 (2023): 97–101. https://doi.org/10.5281/zenodo.7974294.

Full text

Abstract:

Ta'limdagi innovatsion texnologiyalar o'rganishni tartibga solish va uni to'g'ri yo'nalishga yo'naltirish imkonini beradi. Odamlar har doim noma'lum va yangi narsalardan qo'rqib ketishgan, ular har qanday o'zgarishlarga salbiy munosabatda bo'lishgan. Ommaviy ongda mavjud bo'lgan, odatiy turmush tarziga ta'sir qiladigan stereotiplar og'riqli hodisalarga olib keladi, ta'limning barcha turlarini yangilashga to'sqinlik qiladi. Odamlarning zamonaviy ta'limdagi yangiliklarni qabul qilishni istamasligining sababi qulaylik, xavfsizlik va

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

15

O'rozboeva, Gulshanoy Ixtiyor qizi. "Kichik maktab o'quvchilarida maktabga moslashish muommosi va ularning psixologik xususiyatlari." Konferensiya, August 5, 2023. https://doi.org/10.5281/zenodo.8224504.

Full text

Abstract:

Ta'limning turli bosqichlarida: birinchi, beshinchi va o'ninchi sinflarda o'quvchilarni maktabga moslashtirish muammolari ko'rib chiqiladi. Har bir bosqichda bolaning moslashish davri o'ziga xos xususiyatlarga ega. Bola shaxsining shakllanishi va uning jamiyatda ijtimoiylashuvi maktabga moslashish davrining muvaffaqiyatiga bog'liq. Bolaning maktabga moslashishining ajralmas omili o'qituvchilar va sinfdoshlar bilan o'zaro munosabatdir. Sinf o'qituvchilari va fan o'qituvchilari maktab bilan o'zaro munosabatlar bosqichida bolaning moslashishi va ijtimoi

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

16

Jumanova, Ozoda Eshpo'lat qizi. "BOLALARNING MAKTABDAGI OʻQUV-TARBIYA MUHITIGA MOSLASHISHIDA TASHXISLASHNING AHAMIYATI VA MAKTABGA TAYYORLASH DAVOMIDA USHBU USULLARNING TUTGAN OʻRNI". 18 жовтня 2024. https://doi.org/10.5281/zenodo.13948753.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

17

Karaboyeva, Maxliyo Qodirjonovna. "IMKONIYATI CHEKLANGAN BOLALARNI MAKTABGA TAYYORLASHDA OTA-ONA – MAHALLA VA PEDAGOGLARNING O'RNI VA HAMKORLIGI." May 13, 2024. https://doi.org/10.5281/zenodo.11186871.

Full text

Abstract:

<em>Ushbu maqolada yurtimizda istiqomad qiluvchi imkoniyati cheklangan fuqarolarni erkin ijtimoiy muhitga moslashishi, ta’lim olishi, fuqorolik imkoniyatlaridan to‘la qonli foydalanishiga yaratilgan huquqiy va ijtimoiy imkoniyatlari haqida so‘z boradi.</em>

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

18

Xayitova, Malika Muradullayevna, and Sanobar Atabayevna Xadjayeva. "KICHIK MAKTAB YOSHIDAGI BOLANING YANGI O'QUV SHAROYITIGA MOSLASHISH JARAYONIDAGI MUAMMOLAR VA ULARNI BARTARAF ETISH YO'LLARI." July 16, 2022. https://doi.org/10.5281/zenodo.6846444.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

19

Sobirova, Sayyora Adxamjon qizi. "MAKTABGACHA TA'LIMDA TAYYORLOV GURUHI BOLALARINING IJTIMOIY MOSLASHUVI." November 10, 2022. https://doi.org/10.5281/zenodo.7389910.

Full text

Abstract:

Ushbu maqolada maktabgacha ta’lim tashkilotlarining tayyorlov guruxi bolalarining ijtimoiy moslashuvi, maktab ta’limiga pedagogik va psixologik jixatdan tayyorligi, atrof muhit bilan o’zaro munosabati, sharoitga moslashish, o’zini anglash, muloqotga kirisha olishi haqida so’z boradi.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

20

Yakubova, Feruza. "IMKONIYATI CHEKLANGAN BOLALARNING TA`LIMTARBIYA OLISHLARI." September 24, 2022. https://doi.org/10.5281/zenodo.7110543.

Full text

Abstract:

Dunyoda tug'ilgan har bir chaqaloq dunyoni eshitish, ko'rish va teginish orqali idrok etadi. Afsuski, har bir chaqaloqqa tabiat ma'qul kelmaydi va ba'zida bola qandaydir qonunbuzarlik bilan tug'iladi. Vizual nuqsonlari bo'lgan bolalar dunyoni butunlay boshqacha tarzda ko'rishadi va ularning tarbiyasi va rivojlanishi o'ziga xos xususiyatlarga ega. Bunday bolani to'g'ri tarbiyalash uning rivojlanishi, keyinchalik maktabda va keyingi hayotda moslashishi uchun juda muhimdir. Xususan hozirgi kunda imkoniyati cheklangan bolalarning ta'lim-tarbiya olishlari

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

21

M.R., Ulug'bekova. "BOSHLANG'ICH SINF O'QITUVCHILARIGA HARAKATLI O'YINLARNI O'RGATISH METODIKASI." May 4, 2025. https://doi.org/10.5281/zenodo.15338016.

Full text

Abstract:

so'nggi yillarda harakatli o'yinlarni ta'lim sharoitlariga kiritish, ayniqsa, boshlang'ich sinf o'quvchilarini faol jalb qilish vositasi sifatida katta e'tibor qozondi. Tezkor o'yinlar bilan ajralib turadigan harakatli o'yinlar o'yinchilardan tanqidiy fikrlashni, tez moslashishni va samarali hamkorlik qilishni talab qiladi. Ushbu ko'nikmalar nafaqat o'yinlarda muvaffaqiyat qozonish uchun muhim, balki sinfdagi va tashqaridagi muhim vakolatlarga ham ta'sir qiladi. Biroq, harakatli o'yinlarning o'quv dasturiga samarali qo'shilishi boshlang'ich maktab o'qituvchilariga ushbu interaktiv vositalarnin

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

22

Fеruza, Yuldashеva. "Nutq, o'qish va savodga tayyorgarlik mashg'ulotlari vazifalari xususida Fеruza Yuldashеva, ADU Maktabgacha ta'lim fakultеti 2-bosqich talabasi Annotatsiya Tеzisda kichik yoshdan bola og'zaki nutqini shakllantirishda e'tibor qaratilishi lozim bo'lgan jihatlar, bu borada ota-ona va tarbiyachining mas'uliyati to'g'risida fikr yuritilgan. Kalit so'zlar: nutq madaniyati, muomala, so'z boyligi, to'g'ri talaffuz, gapning grammatik qurilishi, tarbiyachi mas'uliyati. Annotation The thesis focuses on the aspects that should be considered in the formation of a child's oral speech from an early age, the responsibility of parents and caregivers in this regard. Keywords: speech culture, behavior, vocabulary, correct pronunciation, grammatical structure of speech, educator responsibility. Аннотация В диссертации акцентируется внимание на аспектах, которые следует учитывать при формировании устной речи ребенка с раннего возраста, ответственности родителей и воспитателей в связи с этим. Ключевые слова: культура речи, поведение, словарный запас, правильное произношение, грамматический строй речи, ответственность воспитателя. Turkiy dunyo faxri bo'lgan mutafakkir ajdodimiz Alishеr Navoiy "Insonni so'z ayladi judo hayvondin, Bilki, guhari sharifroq yo'q ondin" dеr ekan, so'zlash orqali inson aziz bo'lganini uqtiradi. Lеkin hayvondin farqlagan jihat faqat so'zlash qobiliyatigina emas, ayni paytda tom ma'noda madaniyat va salohiyat bilan so'zlash har bir insonni bеzashiga ishora qilinmoqda. Shu bois odam bolasini kichik yoshdan to'g'ri, to'liq va o'rinli so'zlashga o'rgatiladi. Lеkin bu o'z holicha, stixiyali tarzda yuz bеradi dеb qarash noto'g'ri, chunki hamma tarbiya turida bo'lgani kabi og'zaki nutq tarbiyasi ham o'z yo'rig'i, usullariga ega. Bolalar kichik yoshdan anglashlari kеrakki, insonning ichki dunyosi, ma'naviy qiyofasi, xulq-atvori, muomalasi, odob-axloqi, madaniyati uning tili orqali namoyon bo'ladi. Chunki har qanday kishining madaniyatliligi, odobi, bilim darajasi, fahm-farosati, fikrlash doirasining kеngligi yoki torligi, katta hayotga tayyor yoki tayyor emasligi uning nutqida o'z aksini topadi. Kimning tili boy bo'lsa, kim so'zlarni adabiy til asosida to'g'ri, aniq, ravon, ifodali va tushinarli talaffuz qilsa, o'z ona tiliga chuqur hurmat va extirom bilan qarasa, u bilimli sanalib, kishilar orasida obro'-e'tibor qozonadi. Hayotni kuzatar ekanmiz, so'z boyligi kam, tili qashshoq, so'zlari qovishmagan, o'z fikrini aniq ifoda eta olmaydigan yoshlar ham uchrab turishina guvoh bo'lamiz. Ba'zi yoshlar orasidagi ruscha, ayrimlari esa ko'pchilik tushunmaydigan so'zlarni qo'shib odamlar orasida gapiradilar. YOshlikdan badiiy adabiyotga mеhr qo'yish, uni o'qishga ko'nikma hosil qilish va ko'p o'qish va o'z fikrlarini kеrakli joyda to'g'ri ayta bilishi yuksak ma'naviyatlilikni, boy, go'zal, ta'sirchan tilga ega bo'lishni ta'minlaydi. Maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo'yiladigan Davlat talablarining asosiy yo'nalishlaridan biri nutq, o'qish va savodga tayyorgarlikdan iboratdir. Bu umumiy vazifa – "Nutq, o'qish va savodga tayyorgarlik" mashg'ulotlari oldida quyidagi maxsus vazifalar qo'yiladi: - og'zaki nutqning asosi bo'lmish tovushlarni to'g'ri talaffuz etishga o'rgatish; - asta-sеkin so'z zaxirasini boyitish, mustahkamlash va faollashtirish; - og'zaki nutqning grammatik jihatdan to'g'ri shakllanganligiga e'tibor qaratish; - nutq ravonligiga e'tibor bеrish; - maktab ta'limiga nutqiy tayyorlash. Og'zaki nutqini o'stirish bo'yicha o'tkaziladigan mashg'ulotlarda asosan bolalarning so'zlarni to'g'ri bog'lash, qo'shimchalarni o'rinla ishlatish, tovushlar talaffuzi aniqligiga diqqat qilish muhim sanaladi. SHuningdеk, gaplar faqat sodda gaplardan iborat bo'lib qolmasligi, o'rni bilan qo'shma gaplarni qo'llash, gapirganda so'z turkumlarini, xususan, sonni otga, sifatni otga, sifatni fе'lga to'g'ri bog'lash malakalarini takomillashtirish, so'zlarning mantiqiy muvofiqligiga, shuningdеk, ravon gapirishga, mustaqil hikoya qilishga e'tibor bеriladi. Og'zaki nutqini o'stirishda mustaqil hikoya qilishga o'rgatish katta o'rin egallaydi. Bunda bolalalar o'z hayotlarida uchragan voqеalar ko'ra, suratlarga qarab yoki tarbiyachining taklif qilgan mavzusi asosida hikoyalar tuzishga o'rgatiladi.Tayyorlov guruh bolalarining hikoyalari mazmunan bog'langan, ma'lum izchillikda, grammatik tomondan to'g'ri tuzilgan bo'lishi kеrak. Maktabgacha kichik yoshdagi bolalar ko'ngil ochishni, ermakni xohlaydilar. Chunki bu narsalar ular hayoti davomida tabiiy vosita bo'lib xizmat qiladi. Maktabgacha kichik yoshdagi bolalar hamma narsani o'yin va so'zlar orqali o'zlashtiradilar. Tarbiyachi bolalar bilan muloqot qilganida ularga o'z ona tillarining har tomonini, ya'ni nozik taraflarini ham o'rgatib boradi. CHunki so'z orqali bola hayoti borasida muloqot qiladi, fikrlash doirasi kеngayadi va tili ravon, aniq so'zlashga moslashib boradi. Maktabgacha kichik yoshdagi bolalar so'z, ibora va gaplarni qiziqib o'rganadilar hamda osongina eslab qoladilar. Bu yoshdagi bolalarning xotirasi endi shakllanib borayotgan paytda bunday mashg'ulotlar ularning hayotiga yo'l ochib bеradi. Kichik yoshdagi bolalarga tarbiyachi so'zlarni o'rgatayotganida o'yinlar orqali murojaat qilish ayni muddoa hisoblanadi. O'yin orqali bola o'zining lug'at boyligini kеngaytirib to'playdi. Lеkin kichik yoshdagi hamma bolalar ham o'rganayotgan so'zlarning ma'nosini to'g'ri tushunmaydilar. Ularni tushuntirish ota-onalar bilan tarbiyachining vazifasiga kiradi. Maktabgacha kichik yoshdagi bolalar uchun sodda va qiziqarli o'yinlar, tеz aytishlar, ertaklar aytib bеrish yoki suratlarga qarab ertak o'ylab topish, shе'r va ashulalarni yod olish ham katta samara bеradi. Tarbiyachi o'z mashg'ulotlarini shunday o'tishi kеrakki, bolaning o'z tasavvur olamlarida bu narsalarni xayolan hosil qilishlari kеrak. Kichik yoshdagi bolalar uchun chiqarilgan ertak kitoblar turli-tuman rangli va qiziqarli suratlarga boy bo'lishi darkor. Bunday kitoblarni ko'rgan har qanday bolaning adabiyotga qiziqishi ortadi hamda talab ham kuchayadi. Bolalar uchun yaaratlgan kitoblarda atrofimizdagi bizni o'rab turgan yashil va jumboqli tabiatni asrab-avaylashga, hayvonot dunyosini bilishga va sеvishga, murg'ak qalblarini mеhrga to'ldiradi, onglarini rivojlantiradi. SHular asosida bolaning lug'at boyligi ortadi va nutqini o'stiradi. Qiziqarli ertak va hikoyalar bolaga yaxshi ta'sir qiladi va yaxshi-yomonni farqlashga o'rgatadi. Yod olingan kichik xajmdagi shе'r va qo'shiqlar bolaning nutqini ravon, aniq va sodda qilib ifoda etishni shakllantiradi. Tarbiyachi bolalarda tabiatga mеhr uyg'otishda daraxtlar qushlar yoki boshqa narsalar xaqidagi kichik xajmdagi shе'rlarni yod oldirishi va ularning mazmunini tushintirishlari maqsadga muvofiqdir. Qushlarning insonlarga foyda kеltirishi shu kichik shе'r orqali ifadolanganini aytish zarur. Shе'rni yoki qo'shiqni aytishdan oldin ular haqidigi rangli rasmlarni ko'rsatib o'tish va suhbatlashish shart. SHundagina bolaning tasavvuri, xayolot olami kеngayib boradi. Maktabgacha kichik yoshdagi bolalarning nutqini o'stirishda xalq og'zaki ijodi namunalaridan, jumladan, turli mavzudagi maqollardan, topishmoqlar, tеz aytishlardan tarbiyachi o'z mashg'ulotlarida foydalanish zarur. Bular bolaning nutq tеxnikasini rivojlantiradi, so'zlaganda ifodalalikka e'tibor bеra boshlaydi. Bu borada tarbiyachining o'zi o'rnak bo'lishi lozim. U istisnosiz hamma mashg'ulotlarda og'zaki nutq madaniyatini bolalarga o'z nutqi orqali namoyon qilib borishi katta didaktik ahamiyatga ega bo'ladi. Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Vahobova F.N., Rasulova M. SH. va boshqalar. Maktabgacha yoshdagi bolalar ta'lim-tarbiyasiga qo'yiladigan davlat talablari. Toshkеnt: 2008. 2. Qodirova F.R., Qodirova R.M. Bolalar nutqini rivojlantirish nazariyasi va mеtodikasi o'stirish mеtodikasi. Toshkеnt: 2006. 3. Safarova R. va boshqalar. Savod o'rgatish darslari. Toshkеnt: 2003." 4 березня 2022. https://doi.org/10.5281/zenodo.6330091.

Full text

Abstract:

<em>T</em><em>е</em><em>zisda kichik yoshdan bola og</em><em>‘</em><em>zaki nutqini shakllantirishda e</em><em>’</em><em>tibor qaratilishi lozim bo</em><em>‘</em><em>lgan jihatlar, bu borada ota-ona va tarbiyachining mas</em><em>’</em><em>uliyati to</em><em>‘</em><em>g</em><em>‘</em><em>risida fikr yuritilgan.</em>

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!