To see the other types of publications on this topic, follow the link: Mevleviyeh.

Journal articles on the topic 'Mevleviyeh'

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the top 18 journal articles for your research on the topic 'Mevleviyeh.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.

1

Özden, Nurhayat. "Environmental Approach in Sufism Special of Mevlana Celaleddin-i Rumi and Mevleviyeh." Journal Of The Near East Unıversıty Islamıc Research Center 8, no. 1 (June 28, 2022): 17–32. http://dx.doi.org/10.32955/neu.istem.2022.8.1.02.

Full text
Abstract:
The word environment has a wide range of uses. Environment is defined as the setting in which people live and carry out their activities, or the conditions in which an organism exists. Environmental issue is considered as one of the most important issues of today's world. There are certain aspects, such as increasing population density, accompanying urbanization, industrialization, that imposes environmental pollution on the people of the modern era as a serious problem that needs to be dealt with. For this reason, this topic has become the interest of many disciplines and has made it almost mandatory for almost every science field and organization which has a claim for the future of humanity to determine their attitude and offer a solution. When we talk about our environment, we think of all living and non-living beings that both affect and are affected by humans. Allah has created human beings as notorious creatures in an environment and has placed all living and non-living creatures on earth under his command. The destruction of the nature which is created by the humans who were sent to earth as a caliph, is seen as one of the great dilemmas of the modern world. The pollution of rivers with chemical waste, the pollution of the sea and its gulfs, the indescribable slaughter of vegetation and many similar destructions are among the most important problems that need to be resolved in the near future. Sufism is the knowledge of ethics and self-discipline. It is the science of knowing Allah directly and serving Him sincerely in accordance with His consent. Sufism aims to purify people from all kinds of bad morals and behaviors and to reach the good, the right and the beautiful. The most distinctive feature of mysticism, which transforms people on the path to perfection and returns them to their original and natural qualities, is its holistic view of man and the universe. In Sufism, the spiritual structure of man has been handled in two ways; the brutish and the sultanic spirit. The brutish spirit is about maintaining life in this World by eating, drinking, having fun, etc. And the sultanic spirit is about goodness, worship, contemplation, etc. matters pertaining to the hereafter. The excessive desire of people who want to fulfil their passions and their dreams has caused the corruption of the balance of the nature. Therefore, environmental issues have led people to reconsider and make sense of the meaning of life and nature. In this article, we study the human-nature understanding of the Islamic wisdom tradition by exemplifying verses and hadiths. This article will be based on the thoughts of the important thinker Jalal Al-Din Rumi and Mevlevi, and it will point out how to provide environmental awareness.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Gür, Hande. "Spiritual but not Religious?" Journal of Empirical Theology 33, no. 1 (June 19, 2020): 122–48. http://dx.doi.org/10.1163/15709256-12341408.

Full text
Abstract:
Abstract Mevleviye as an Islamic religious order is established in Anatolia after the passing of Mevlana Celaleddin-i Rumi in the 13th century. Based on bigger ethnographic research, this paper tries to delve into the distinction between spiritual and religious from the perspective of new Mevlevis of contemporary Mevleviye in Turkey. The authenticity of new Mevlevis’ standpoint while defining themselves as spiritual but not religious reflects the effects of modernization and individualization in Turkey as well as Mevleviye’s particular approach to spirituality. This reflection seems to reveal the flaws of Western definitions of the spiritual that is often presented as a contrary notion to being religious. Besides offering a discussion on the case of new Mevlevis’ understanding of spiritual and religious, this paper also argues that spirituality has to be studied empirically and defined in regards to its context and culture rather than as an essentially contrasting notion to being religious.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

AKSOY, Mustafa, Ayşenur Burcu AKBULUT, and Nurhayat İFLAZOĞLU. "Mevlevilikte Mutfak Kültürü ve Ateşbaz-ı Veli Makamı (Culinary Culture and Atesbaz Veli Chair in Mevleviyeh)." Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4, no. 1 (March 30, 2016): 96. http://dx.doi.org/10.21325/jotags.2016.10.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

Maden, Fahri. "Şehitlik Dergâhı’nda Yenilikçi, Modern ve Bilge Bir Bektaşi Babası Nafi Baba (1835-1912)." Edeb Erkan 3 (June 19, 2023): 1–70. http://dx.doi.org/10.59402/ee003202301.

Full text
Abstract:
Nafi Baba is one of the most important Bektashi fathers who grew up under the conditions of the banned period of Bektashism. He was born in the Martyrdom Lodge in 1835. He started his education life by taking private lessons at a young age, and he learned religious sciences from important classes of the time. His scientific career started with the title of Istanbul professor conferred on him in 1846. The scientific rank of Nafi Baba, who also received a madrasa education, rose to the position of professorship in Süleymaniye and the Mevleviyeh of Aleppo. In 1861, he was brought to the post of the Martyrs' Lodge, and although he received a madrasa education, he did not act like an ordinary mudarris and became a special Bektashi father. He learned French and English, as well as Arabic and Persian languages, and adopted a modern and innovative understanding as a world of thought and lifestyle. He transformed his lodge into a center of science, culture and art, making it an institution where the intellectual part of Istanbul is among the regulars. Among the regulars of the lodge were famous thinkers, artists and poets of the period such as Philosopher Rıza Tevfik, Cartoonist Cem, Gedai, Rami, Hüseyin Kamî and Künci (Günci). The fact that he established political relations with the Young Turks, defended the transition to the constitutional administration and contributed to the establishment of Robert College, a missionary school, are reflections of Nafi Baba's modern personality. He had his grandchildren educated at Robert College, and some of them were teachers and administrators at this school. In this study, the life of Nafi Baba as an Istanbul gentleman, a modern, innovative and wise personality is discussed in the light of main sources. Keywords: Istanbul, Mahmut II, Bektashism, Sehitlik Lodge, Mahmut Baba, Nafi Baba.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

Göyünç, Nejat. "Osmanlı Devleti'nde Mevleviler." Belleten 55, no. 213 (August 1, 1991): 351–58. http://dx.doi.org/10.37879/belleten.1991.351.

Full text
Abstract:
Türk fikir ve kültür hayatına eserleri ile büyük hizmetlerde bulunan Abdülbaki GÖLPINARLI Mevlânâ'dan sonra Mevlevîlik'e yazdığı "Ön-Söz"de "Mevlevilik, Mevlânâ'dan sonra ve derhal menâsikiyle teessüs etmediği için tarîkat hakkında yazılan risaleler, çok muahhar devirlere ait. Kaldı ki, onlar da tarîkatin öz hüviyetini vermekten ziyade yazarlarının düşüncelerini ve tesiri altında kaldıkları müesseselerin karakterini tesbit etmekte ve yazarları, tarîkati bilfiil kuranların fikriyatından tamamiyle uzak kalmakta. Hatta Mevlevîler ve Mevlânâ muhibleri, işi o kadar Mevlânâ'dan ayırmışlar ve o kadar kendilerine mal etmişler ki Mesnevî'yi şerh edenler bile onun diğer eserleriyle hakkında yazılmış ana kaynakları, hele Şems'in Makaalât'ını okumak lüzumunu duymuyorlar ve tasavvufta, hatta dinde bir reform eri olan Mevlânâ'nın, kalıplaşmış tasavvufa verdiği insânî ve reel karakteri düşünmüyorlar, onu, onun ve sohbet dostu Şems'in yoluna aykırı bir yolun mümessili olan İbn-i Arabî'ye dayanarak şerh ediyorlar" der. GÖLPINARLI, bu şartlar altında Mevlevîlik Tarihi'ni yazmanın çok güç olduğuna değinir,eğer Sakıp Dede'ye inansa, söylenenleri tekrarlamaktan başka bir şey yapamıyacağını belirtir, XVI. yüzyıl ortalarında vefat eden Muğlalı derviş ve mutasavvıf şâir ŞÂHİDÎ'nin Gülşen-i Esrâr'ını bulmasaydı, mevlevîliğin köylere kadar yayıldığını, Anadolu'da mevlevî köyleri bulunduğunu öğrenemeyeceğini söyler. Konya'da bir süre bulunuşu, ona Mevlânâ Müzesi'ndeki yazmalardan faydalanmak imkanını sağlamış, Rüsuhî BAYKARA da kendisine Başbakanlık Arşivi'ndeki memuriyeti sırasında görüp kopya ettiği bir kısım belge suretlerini vermiş, böylece eseri "yalnız bir tarîkatin hal tercümesi değil, bir yandan da vesikalar topluluğu" olmuştur.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
6

Köç, Ahmet. "Mevleviler ve Devlet: Ankara Mevlevîhanesi Örneği (Ekonomik Statü, Vakıflar ve Yönetim)." Belleten 76, no. 276 (August 1, 2012): 527–52. http://dx.doi.org/10.37879/belleten.2012.527.

Full text
Abstract:
Anadolu Selçuklu Devleti'nin son yıllan ve Beylikler devrinde Mevlevîlerin devlet adamlarıyla kurmuş oldukları dostluklar, zamanla tarikatın büyümesinde, dergâhların inşa edilmesinde önemli bir etken olmuştur. Genel olarak söylenebilir ki; Anadolu Selçuklu Devleti'nden OsmanlI Devleti'ne kadar geçen sürede Mevlevîlerin padişah ve devlet adamlarıyla karşılıklı iyi niyetli yaklaşımları çerçevesinde gerek aynî ve gerekse Mevlevîhânelerin ihtiyacı olan nakdî yardımlar artarak sürmüştür. Bütün bu gelişmeler, tesis edilmiş olan iyi niyetli çabaların bir ürünüdür. Mevlevi tekkeleri, XIV. yüzyıldan beri Konya'da oturan ve Mevlana Celâleddîn-i Rûmî'nin soyundan gelen Çelebiler tarafından kurulmuş ve yönetilmiştir. Anadolu'da Mevlevîhânelerin ilk ortaya çıkışı, Mevlâna'nın vefatından sonra yerine geçen oğulları ve torunları zamanında olmuştur. Özellikle Ulu Arif Çelebi'nin devlet adamlarıyla kurduğu iyi ilişkiler, pek çok şehirde yeni tekkelerin açılmasına zemin hazırlamıştır. Osmanlı Devleti'nin kurulmasından sonraki dönemde ise Mevlevîhânelerin sayısı önce yetmişaltı, sonra da doksanikiye kadar ulaşmıştır. Mevlevîliğin şehirli bir tarikat olması nedeniyle kurulan tekkeler, genellikle büyük yerleşim sahalarında ortaya çıkmıştır. Elimizdeki kaynaklardan Ankara'da bir Mevlevîhânenin olduğu biliniyor olsa da bunun şehrin hangi kısmında olduğu, kimler tarafından idare edildiği, tekkenin fizikî yapısının nasıl olduğu ve bütün bu sorular içerisinde belki de en önemlisi tekkenin temel geçim kaynaklarının nelerden oluştuğu hiç bilinmemektedir. Bu yazı, gerek şer'iyye sicilleri ve gerekse Osmanlı Arşivi'nden elde edilen belgeler ışığında, Ankara Mevlevîhânesi'nin tarihi hakkında bazı bilgiler ortaya koymaya çalışacaktır.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
7

Ilić, Slobodan. "Seyyid Fazıl Mehmed Paşa, Şerh-i Evrad-ı Mevleviyye: Hz. Mevlânâ’nın Dualarındaki Hikmetler. Edited by Tahir Galip Seratlı. Seyyid Fâzıl Mehmed Paşa, Mevleviyye Silsilesi. Edited by Tahir Hafızalioğlu." Mawlana Rumi Review 5, no. 1 (January 25, 2014): 216–22. http://dx.doi.org/10.1163/25898566-00501015.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
8

Güçlü, Yücel. "Teşkilat-ı Mahsusa (Umur-ı Şarkıyye Dairesi)." Belleten 79, no. 286 (December 1, 2015): 1139–44. http://dx.doi.org/10.37879/belleten.2015.1139.

Full text
Abstract:
Ahmet Tetik meslekten tarihçi olmayıp Türk dili ve edebiyatı uzmanıdır. Lisans eğitimini Atatürk Üniversitesinde görmüş; doktorasını Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünde yapmıştır. Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığında (ATASE) arşiv şube müdürlüğünde bulunmuştur. Adıgeçenin, Balkan Savaşları (1912-1913), Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) ve Kurtuluş Savaşı (1919-1922) dönemleri hakkında yayına hazırladığı ATASE arşiv derleme kitap ve makaleleri mevcuttur. XII + 500 sayfa uzunluğundaki çalışma; sunuş, kuruluş ve kapatılış, İspanya-Fas 1914- 1916, Trablusgarp 1914-1916, Rusya 1914-1916, İran 1914-1916, Kafkas Cephesi 1914-1916, Ek Bilgiler (1. Fuat Balkan'ın Balkan Harbindeki Faaliyetlerine Dair Raporu, 2. Rusya'da Sakin Müslüman Türk Tatarların Haklarını Müdafaa Cemiyetinin 14 Kasım 1915 Tarihli Bildirisi, 3. İran Özel Komisyonu Raporu, 4. Harb-i Umumide Mücahiddin-i Mevleviye Alayı, 5. Ömer Naci Bey), Notlar ve Dizin bölümlerinden meydana gelmektedir. Birbirinden ilginç fotoğrafların yer aldığı eserde bibliyografya bulunmamaktadır. Ekler Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı alanlarında birçok araştırmacı için değerli mehazdır. Ele alınan konuların coğrafi kapsamı ve stratejik özellikleri göz önüne alındığında, kitapta tek bir harita, savaş planı veya cephe krokisinin bulunmayışı hayret-i muciptir. Ciddi bir eksiklik teşkil ettiği düşünülen bu konuda ATASE Haritalar-Albümler koleksiyonundan yararlanılabilecek olunması aşikardır.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
9

KAVAK, Abdulcebbar. "ŞEYH ABDÜLGANÎ en-NABLUSÎ'NİN (ö. 1143/1731) MEVLEVÎLİK MÜDAFAASI: el-UKÛDÜ'L-LÜ'LÜİYYE FÎ TARÎKİ'S-SÂDETİ'L-MEVLEVİYYE ADLI ESERİ." Journal of Turkish Research Institute -, no. 56 (January 1, 2016): 1125. http://dx.doi.org/10.14222/turkiyat1491.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
10

ÜNAL, Mehmet. "Mevlana and Mevlevism in the Last Period Mevlevi Followers Mehmed Eşref and His Manzumes." Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi 7, no. 2 (July 1, 2023): 217–33. http://dx.doi.org/10.32711/tiad.1249670.

Full text
Abstract:
Mevlâna ve onun fikir yapısı üzerine inşa edilen Mevlevilik, Türk tasavvuf ve kültür hayatında derin etkiler bırakmıştır. Yüzyıllarca kültür ve sanat çevrelerinde oldukça geniş bir çevre meydana getiren Mevleviler, üstatları Mevlâna’nın büyük bir şair oluşu sebebiyle şiire dolayısıyla şairliğe ayrı bir önem vermişlerdir. Bu durum edebiyatımızda bilhassa klasik şairlerin rağbet ettikleri tarikatların başına Mevleviliği yerleştirmiştir. Mevlevi şairlerin sayısı 16. yüzyıldan itibaren kayda değer bir artış göstermiştir. Bundan dolayı klasik edebiyatımızda en çok tarikata üye olan şair sayısı da Mevlevî tarikatı olmuştur. 20. yüzyılın başlarında Klasik edebiyatın son numunelerini ortaya koyan Mehmed Eşref de bu dergâha bağlanmıştır. Okunmamış, ulaşılamamış her kitap, her bilgi, keşfedilmemiş bir kıta gibidir. Sahip olduğumuz değerleri daha iyi anlayabilmek, anlamlandırabilmek için bu değerlerin arkasında yatan dinamikleri bulmamız gerekmektedir. Klasik şiirin varlığını ortaya koymak da bu şiir çerçevesi içinde yetişen şairlerin eserlerini gün yüzüne çıkarmakla sağlanacaktır. Bu çalışmada, bugüne dek yapılan Mevlevi edebiyatı araştırmalarında adı fazla anılmayan, hayatı hakkında yeni bilgilerin ışığında tekrar gözden geçirilmesi elzem olmuştur. Gençlik yıllarından sonra kendini Mevlevîliğe adayan ve Galata Mevlevihane’sinde çilesini tamamlayan bir Mevlevi’nin hayatı, eserleri, Mevlânâ ve Mevlevîlikle ilgili görüşleri ortaya konularak Mevlevî edebiyatının hangi mazmunları üzerinde durduğu gibi konuları örneklerle açıklanmaya çalışılacaktır.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
11

DAĞLAR, Abdülkadir. "An Essay Of Comparing Mevlevî Literature Resourches Esrâr Dede’s Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye With Alî Enver’s Semâ’-Hâne-i Edeb." Journal of Turkish Studies Volume 3 Issue 2, no. 3 (2008): 229–77. http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.297.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
12

ALTUNTAŞ, Zeynep. "The Search For New Order In The Mevleviyet Kadiships [1839-1861]." Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, July 11, 2023. http://dx.doi.org/10.21021/osmed.1297090.

Full text
Abstract:
Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan itibaren devlet nizamının taşıyıcıları olan müesseseler/kurumlar zamanın ihtiyaçlarıyla bağlantılı olarak bazı değişikliklere maruz kalmıştır. Kurumlarda yapılan düzenlemeler değişimin ve dönüşümün her alanda yaşandığı 19. yüzyılda artarak devam etmiştir. Modernleşme dönemi olarak tanımlanan bu devirde kazaî, idarî görevlerle birlikte tedris hizmetini de bünyesinde barındıran ilmiye teşkilatında önemli düzenlemeler yapılmıştır. Bu çerçevede ilmiye teşkilatı içinde yer alan büyük kadılıklarda yani mevleviyet kadılıklarında da zaman zaman idarî ve yetki bağlamında yeni uygulamalara gidilmiştir. Bazı mahallerin statüleri siyasî karışıklıklar nedeniyle değiştirilmiş, kimi yerler stratejik ve coğrafi konumlarından dolayı bir üst dereceye çıkartılırken kimi yerler alt derecedeki mevleviyet kadılıklarına indirilmiştir. Bu makalede ilmiye teşkilatının hiyerarşik yapısında kazaî ve idarî alanı oluşturan mevleviyetlerdeki ve bu mevleviyetlere dahil olan kadılıklardaki düzenlemeler ele alınmıştır. Bu yapılırken idarî, hukukî, tedris gibi birçok sahada değişimin ve dönüşümün had safhada yaşandığı Sultan Abdülmecid dönemi (1839-1861) tercih edilmiştir. Dereceleri, görev alanları ve sınırları her devir için aynı olmayan Osmanlı mevleviyet kadılıklarının genel durumları ortaya konulmuş, yirmi bir yıllık bir süreyi içeren Sultan Abdülmecid döneminin yedi kadılığında farklı sosyal ve siyasi sebeplerle meydana gelen düzenlemeler gün yüzüne çıkartılmıştır. Böylece kadılıkların ne zaman mevleviyete yükseltildiğine veya mevleviyetten çıkartıldığına dair literatürdeki bazı belirsizlik ve eksiklikler ortadan kaldırılmıştır. Tüm bunlar Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi ve Tarik Defterleri’ndeki belge ve bilgiler esas alınarak yapılmıştır.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
13

KILIÇ, Cihan. "Osmanlı Devleti'nde Üst Düzey Kadı Atamaları (19. Yüzyılın İlk Yarısı)." İslami İlimler Dergisi, March 13, 2023, 77–104. http://dx.doi.org/10.34082/islamiilimler.1264721.

Full text
Abstract:
Osmanlı Devleti’nde ulema, devletin temel faaliyet alanlarında önemli mevkilere sahip olmuştur. Ulemanın icra ettiği fonksiyonun adli, idari ve beledi kısmında da kadılar, eğitim kısmında müderrisler, fetva kısmında müftüler hizmet etmiştir. Diğer ilmiye görevlileri gibi devlet için önemli hizmet gerçekleştiren kadıların göreve getirilmesi belli şartlarda gerçekleşmiştir. Genel anlamda kadılıklar merkez ve taşra kadılıkları olarak ikiye ayrılmıştır. Merkezde teşkilatlanma şeyhülislamın koordinesinde ilerlerken, taşra teşkilatı kazaskerler tarafından yürütülmüştür. Bu çalışmada XIX. yüzyılın ilk yarısında şeyhülislamlar tarafından ataması gerçekleştirilen üst düzey kadıların (mevali) atamaları ele alınmıştır. Mevleviyet olarak adlandırılan yüksek dereceli kadılıklar devriye, mahreç, bilâd-ı erbaa, Haremeyn mevleviyeti, İstanbul kadılığı ve Anadolu ile Rumeli kazaskerliği basamaklarından oluşmuştur. En yüksek ilmiye makamı olan şeyhülislamlığa da bu derecelerden geçen ilmiye mensubunun atanması beklenmektedir. Söz konusu bu derecelere yapılan atamalar şeyhülislamlar tarafından “Tarîk Defterleri”ne kaydedilmiştir. Bu defterlerden Osmanlı mevleviyet kadılıkları, buralara atanan kadılar, onların görev süreleri ve meslekteki yükselmeleri hakkında bilgi elde etmek mümkündür. Bu araştırmada Meşihat Arşivinde, Şeyhülislamlık Defterleri başlığı altında tasnif edilen 1245 tarihli, 13/1 numaralı tarik defterindeki 529 üst düzey kadı atamalarının bireysel hareketlilikleri tespit edilmiştir. Bireysel olarak her bir kadının kayıtlarının tasnif edilmesiyle kadıların ilmiye yolculuğundaki bireysel hareketleri ve mevali hareketliliğinin genel bir fotoğrafı çıkarılmış, ayrıca bulgular hakkında değerlendirme yapılmıştır.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
14

BAYTAR, İlona, and İlkay Canan OKKALI. "Gelenekten Beslenen Modernlik; İbrahim Çallı ve Mevleviler Serisi." Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, March 21, 2020, 126–37. http://dx.doi.org/10.32547/ataunigsed.659286.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
15

LEVENT ABUL, Lamia. "MEVLEVİLERİN ÇEVRE ANLAYIŞI." AKRA KÜLTÜR SANAT VE EDEBİYAT DERGİSİ, September 1, 2023. http://dx.doi.org/10.31126/akrajournal.1346511.

Full text
Abstract:
Mevlânâ Celaleddin Rumî’nin öğretileriyle şekillenen Mevlevilikte, yaratılan bütün varlıklar Cenab-ı Hakk’ın esma ve sıfatlarının tecellisidir. Kâinat Yaratıcının güzelliklerine ayinedârlık yapmaktadır. Her şey bir gayeye mebni olarak yaratılmış ve Yüce Yaratıcının varlığına işaret eden bir ayettir. Âlemde bulunan canlı ve cansız bütün varlıklar bir bilince sahiptir. Onların şuurlu olması, insanı eşyaya karşı daha nahif davranmaya sevk eder. Mevlânâ, Allah’ın insanı bir avuç topraktan yarattığını, bizim cansız zannettiğimiz toprağın ne büyük bir canlılık barındırdığını hatırlatır. Mevlânâ’ya göre dağların, taşların görür gözleri, işitir kulakları vardır. Kâinatta her varlık şuuru sayesinde kendisine verilen görevi yerine getirir. Bu yaklaşım sebebiyle Mevleviler dokundukları, kullandıkları her eşyaya zarif davranırlar. Onlarla konuşurlar, teşekkürlerini sunarlar. Mevleviliğe has manevi eğitim sürecinde, sadece insana değil çevresindeki bütün varlıklara saygı ve özenle davranmak öğretilir. Bu saygılı tutum, tarikat adap ve erkânı aracılığıyla Mevlevilerin günlük yaşamlarının parçası hâline gelir. Onlar için Allah’a şükür, cümle yaratılmışlara teşekkür manası taşır. Evrendeki diğer varlıklara karşı nahif, hassas ve müteşekkir davranmak Mevleviliğin temel öğretilerindendir. Hz. Mevlânâ bu görüşlerini Kur’an-ı Kerim ve hadislere dayandırır. Mevlevilikte ideal insan tipinin özünü, çevreye ve evrene saygı oluşturmaktadır. Çevre sorunlarının gittikçe arttığı günümüzde Mevlevi öğretinin daha da önem kazandığı görülmektedir.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
16

TANIK, Saliha. "İZNİKMİD (İZMİT) HURUFAT DEFTERLERİNE GÖRE İZMİT KAZASINDAKİ TEKKE VE ZAVİYELER." Dini Araştırmalar, May 17, 2023. http://dx.doi.org/10.15745/da.1253538.

Full text
Abstract:
Hurufat Defterleri, bir şehrin imar faaliyetlerini belgeleyen önemli arşiv vesikalarıdır. İznikmid (İzmit) Hurufat Defterleri, Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nden temin edilmiştir. İzmit’te yer alan tekke ve zaviyeler hakkında 1711-1806 tarih aralığında kayıt tutulduğu anlaşılmaktadır. Kayıtlarda adı geçen yapıların, kaydın oluşturulduğu tarihte aktif olup olmadığı bu kayıtlara göre bilinmektedir. Söz konusu olan defter kayıtlarında yer alan dört tekke, dört zaviye ve bir tane de tekke/zaviye yapısı incelenmiştir. Yapıların şehirde sık sık meydana gelen depremler neticesinde günümüze intikal edemediği anlaşılmıştır. Tekke ve zaviyelerdeki günümüze ulaşan birimlerin türbe ve hamam yapıları olduğu tespit edilmiştir. İncelediğimiz hurufat kayıtlarına göre İzmit kazasındaki tekke ve zaviyelerin daha çok merkez mahallelerde konumlandığı, birkaçının köy ve mezra (kırsal) alanlarda yer aldığı saptanmıştır. Yapılan araştırma neticesinde sözü edilen eserlerde, çeşitli bilgi ve kayıt örnekleri ışığında “Bayramiyye”, “Mevleviyye” ve “Halvetiyye” tarikatlarının rol aldığı anlaşılmaktadır. Çalışmamıza konu olan söz konusu eserler, “tekke”, “zaviye” ve “tekke/zaviye” yapıları olarak 3 ayrı alt başlıkta sınıflandırılmıştır. Araştırmamızda, İzmit’in Osmanlı dönemi tekke ve zaviyelerinde, görevli atamalar, sahip olunan vakıflar, bâni bilgileri ve eserlerin tarihlendirilmesi gibi konular işlenmiştir. Alan çalışmasında günümüze kadar ulaşan müştemilat yapıları yerinde incelenip, fotoğrafları çekilerek ölçüleri alınmıştır. Ayrıca gerekli çizim ve belgeler Kocaeli Kurumu ve mimari şirketlerden temin edilmiştir. Günümüze intikal etmiş tekke ve zaviye birimleri (türbe-hamam), mimari olarak destekleyici görsellerle tanıtılarak Sanat Tarihi disiplinine önemli şekilde kaynak oluşturmuştur.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
17

KILIÇ, Halim, and Gökhan YURTOĞLU. "Sultan II. Mahmud Döneminde 1817-1834 Yıllarına Ait Keşif Defterlerine Göre Konya Mevlana Külliyesi’nin Tamir ve Termimi." Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, March 13, 2024. http://dx.doi.org/10.60163/tkhcbva.1387035.

Full text
Abstract:
Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminden itibaren tasavvufi zümreler ve ekoller toplumsal hayatın, ilim-kültür ortamının ve iktisadi ilişkilerin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu ekoller arasında kökenleri ve teşekkülü Türkiye Selçuklu Devleti’nin inhitat devrelerine uzanan Mevlevilik edebi gücü ve sultanlar, vezirler gibi nüfuzlu devlet adamları üzerindeki tesirleriyle ön plana çıkar. Ancak Osmanlı merkezi idaresi ve Konya Mevlana Külliyesi’nde temekkün eden ve oradan Osmanlı coğrafyasının uçlarına kadar yayılan Mevlevilerin münasebetleri değişen toplumsal ve siyasi koşullardan bağımsız durağan ve yeknesak bir surette gelişmemiştir. Erken modern dönemde söz konusu münasebetlerin pek çok çatışma unsuru barındırdığı bilinmektedir. Tasavvufi zümrelerin Osmanlı merkezi ideolojisinin taşıyıcı unsurlarından biri olarak üstlendiği işlevin ortadan kalkması yahut bozulması durumunda merkezi otoritenin sağladığı muafiyetlerin, gelir kalemlerinin kesilmesi gibi uygulamalara başvurulduğu görülmektedir. Bu cümleden olarak bilhassa muafiyetler ve Mevlevilerin vakıflardan elde ettikleri gelirlerin idaresi, kontrolü Osmanlı bürokratları ile Mevlevi postnişinlerinin karşı karşıya geldiği başlıca çatışma alanlarıdır. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nin merkeziyetçi politikalarının teferruatlı bir plan ve zihinsel şema çerçevesinde yürütüldüğü Sultan II. Mahmud döneminde Konya Mevlana Külliyesi’nin teferruatlı tamiri ve belli mekanların yeniden inşası süreci tamirat defterleri ve vakıf kayıtları üzerinden incelenerek Mevlevilere yönelik merkezi politikanın izleri söz konusu süreç bağlamında izah edildi. Osmanlı Devleti’nde merkeziyetçiliğinin genişlemeye başladığı ve modern devlet imkanlarının ortaya çıktığı 19. yüzyılın ilk yarısından itibaren Mevleviler örneğinde tasavvufi yapılara karşı Osmanlı merkezi otoritesinin bakış açısı bu çerçevede analiz edildi. Ayrıca postnişin tayin, azil süreçleri, toplumsal konularda Mevlevi postnişinlerin üstlendiği sözcülük rolleri bu bağlamda Osmanlı merkezi hükümetinin Mevlevilere yönelik politikasını ortaya koyan tarihsel veriler olarak izah edildi.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
18

CEYLAN EROL, Elif. "Dervish Lodge Candlesticks of Çankırı Museum." Hitit İlahiyat Dergisi, May 18, 2022. http://dx.doi.org/10.14395/hid.1064832.

Full text
Abstract:
Candlesticks, which are functionally utilized as a means of illumination in religious and civil architecture, have also reflected symbolic meanings in many beliefs, especially within the framework of light symbolism, and this symbolism has also affected the design of the works. Candlesticks produced from materials such as ceramic, glass and metal were produced in different sizes according to the place they were used and named accordingly. One of the places where candlesticks used in mosques in religious architecture in Turkish-Islamic societies draw attention to with their symbolic meanings as well as functionality are dervish lodges. In this study, after giving information about candlesticks as a type of work and the functional and symbolic aspects of the concepts of candlestick-candle-candle-cerag in Sufism and sects, thirteen lodge candlesticks, which are in the Çankırı Museum and brought to the museum from the Çankırı Taş Mescid Mevlevihane, are the discipline of art history, in this context, they were introduced and evaluated by dating in terms of material-technical-ornamentation. In this study, it is aimed to determine the place of the lodge candlesticks in Turkish-Islamic art by examining the works within the framework of the art history discipline, as well as the symbolic expressions in the Sufi literature, and to contribute to the literature for further research with the studies on this subject. Although cerag and oil lamps, which are among the lighting tools used in lodges, are mentioned a lot in the sources, both written and visual works and works dated to the 13th-14th centuries, which came to museums from different dervish lodges, show that the candelabra was also used as a lighting tool in the lodge since the early periods, and those adorned with herbal, geometric, figural and written compositions as well as it has also shown the artistic aspects of these works. Nowadays, lodge candlesticks in different museums and collections differ in form. In general, the candlesticks in the squares are similar, however there are also different examples such as the Kırk Budak Candlestick in Bektaşiyya or the eighteen-armed candelabra in Mevleviyye. In the formation of these different forms, the symbolic reflections of the Sufi literature in general and the relevant sect were effective within the framework of Islamic belief. In addition to the symbolic elements that affect the form of candlesticks, there are also some meanings which represent these items. Candlesticks in dervish lodges, like cerag andcandes, were an element that reminds the light of Allah, the Prophet Muhammad, the Qur'an, the leader of the relevant sect, which must be followed constantly by the dervish in the course of his journey and enable him to walk on his path. While the cerags and candles among the lighting tools in the lodges, especially those belonging to the Bektashi order, are the subject of different researches with special names and symbolic aspects in their designs, there are few studies on the lodge candlesticks, which are important examples of Turkish Islamic art with their designs and the symbolic meanings they reflect such as oil cerags and candles. All candlesticks reviewed in this study are metal and were produced by forging and casting techniques. While some of the works with different candle holder, there are also single examples which body and pedestal forms were produced in pairs. There is no decoration element in some of the works except the tulip form seen on the candle holders and the writing texts. When the candlesticks without the date inscription are compared with the similar foundation and lodge candlesticks in different museums and considering the historical process of the Çankırı Mevlevihane, it is seen that they are examples from the 19th century. Nevertheless, while it is realized from the inscription on many candlesticks in different collections that they are foundation works, in the studies there is no any record in the pieces. Apart from dating, another important thing is the issue of the artist. There is no any artist-master expression on the works. However, when the works are compared with the candlesticks utilized in different areas belonging to the same period, it is seen that they reflect the common language of the period because they exhibit the common forms of candlestick found in the 19th century. These examples of the pieces, which reflect the characteristics of the period in which they were produced, are important examples of Turkish-Islamic metal art with their forms and symbolic meanings.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!

To the bibliography