Academic literature on the topic 'Model światła'

The article deals with issues related to colored lighting occurring in urban space. On the example of the Colosseum Amphitheatre 3D model, applications of colorful illumination were shown and the rationale for using color in individual cases was discussed. The aim of the article is to draw attention to proper planning and modernization of lighting to limit the negative interference of light in the ecosystem. Full Text: PDF ReferencesP. R. Boyce, "The benefits of light at night", Building and Environment, 151, 356-367 (2019) CrossRef Y. Hu,T. Zhang ,J. Chen, D. Ma ,C. Cheng, " Hybrid Organic Light-Emitting Diodes with Low Color-Temperature and High Efficiency for Physiologically- Friendly Night Illumination", Israel Journal of Chemistry, 54, 979-985 (2014) CrossRef W. Jernarczyk, "Dwa oblicza światła", Kosmos, 64, 625-632 (2015) DirectLink J.D.Bullough, M.S Mies, "The blue-light hazard:A review", Journal of the Illuminating Engineering Society,29, 6-14 (2013) CrossRef M. Rivas., P.T. Santidrian, J. U. Dieguez, A. Marco, " Leatherback hatchling sea-finding in response to artificial lighting:Interaction between wavelenght and moonlight", Journal of Experimental Marine Biology and Ecology, 463, 143-149 (2015) CrossRef S. Marcinkowska, E. Tęgowska, "Oddziaływanie światła o różnym spectrum na bezkręgowce zmierzchu I pełnego dnia", Kosmos, 64, 589-597 (2015) DirectLink P. Jakubowski, "Wpływ rozkładu widmowego mocy promienistej ulicznych opraw oświetleniowych typu LED na zanieczyszczenie światłem otoczenia", Kosmos, 64, 643-653 (2015) DirectLink K. Skarżyński, "Iluminacja obiektów architektonicznych a zanieczyszczenie środowiska światłem", Kosmos, 64, 553-562 (2015) DirectLink P. Tabaka, I. Fryc, "Zależność poziomu zanieczyszczenia otoczenia światłem od kształtu krzywej użytkowanej oprawy oświetleniowej", Kosmos, 64, 669-677 (2015) DirectLink W.Żagan, K.Skarżyński, "Analysis of light pollution from floodlighting: Is there a different approach to floodlighting?", Light and Engineering, 25, 75-82 (2017) DirectLink J.Kowalska, "Zanieczyszczenie światłem barwnym obrazu miast", Polish Journal for Sustainable Development, 21, 69-76 (2017) CrossRef C.Gardner, "The use and misuse of coloured lighting in the urban enviroment", Optics&Laser Technology, 38, 366-376 (2006) CrossRef

Poprawa efektywności energetycznej budynków wiąże się z szeregiem działań, szczególnie biorąc pod uwagę kwestie instalacyjne i dobór urządzeń. Jednym z elementów budynku jest jego instalacja oświetleniowa, którą należy rozważać, zgodnie z normą PN-EN 12464-1:2012, jako instalację elektryczną zaopatrzoną w mechanizmy automatyki i uwzględniającą czynnik światła dziennego. Analizę światła dziennego oparto na wykorzystaniu charakterystycznych standardowych modeli nieboskłonów, które mogą realizować oświetlenie dzienne i opisanych w raporcie CIE. W opracowaniu wyników wykorzystano oprogramowanie typu DIALux, Relux oraz Ecotect, Analizę przeprowadzono na przykładzie budynku użyteczności publicznej, dla którego w referencyjnym pomieszczeniu określono rozkład natężenia oświetlenia światłem dziennym oraz sumaryczną moc promieniowania padającego na powierzchnię roboczą. W symulacjach uwzględniono orientację budynku względem stron świata, rozmiar i położenie okien oraz wpływ trzech typowych modeli nieboskłonów, z uwzględnieniem rozkładu luminancji sfery niebieskiej. Wyniki zaprezentowano w postaci rozkładu miesięcznego i godzinowego średniego natężenia oświetlenia oraz równomierności oświetlenia światłem dziennym na powierzchnię roboczą.

Wstęp: Przewlekłe zapalenie ślinianki przyusznej jest chorobą o etiologii wieloczynnikowej. Przyczyną jest najczęściej zwężenie światła przewodów wyprowadzających przez zalegający złóg. Na tle zmian obturacyjnych oraz toczącego się procesu zapalnego może dochodzić do powstawania torbieli retencyjnych. Opis przypadku: W opisanym przypadku u 56-letniego pacjenta doszło do masywnego wielotorbielowatego rozrostu ślinianki na tle kamiczego przewlekłego zapalenia, w którym jedyną skuteczną metodą leczenia była parotidektomia całkowita. Omówiono metody leczenia i model postępowania w przewlekłym zapaleniu przyusznicy.

Przestrzeń profilaktyki pedagogicznej należy do najważniejszych pojęć w obszarze szeroko pojmowanej profilaktyki, często jest jednak rozumiana nieprecyzyjnie, wręcz intuicyjnie. Rozwój nowych technologii informatycznych, jak też towarzyszące mu przemiany cywilizacyjne oraz rodzący się nowy model wirtualnego ucznia, coraz bardziej zanurzonego w cyberrealnym świecie, prowadzą do konieczności zmiany interpretacji przestrzeni profilaktyczno-pedagogicznej. Dotyczy to także redefinicji przedmiotu i pola badawczego samego pojęcia profilaktyki pedagogicznej. W rezultacie mamy do czynienia z rzeczywistością praktyki pedagogicznej i profilaktycznej, w której granice między światem realnym i wirtualnym są jedynie umowne, dla każdego inne, i tracą swój sens. Współczesny uczeń staje się podmiotem nowych zagrożeń cyberrealnego świata. Świat ten oznacza spektakularne poszerzenie przestrzeni profilaktyczno- -pedagogicznej. To rodzi nowe wyzwania badawcze dla profilaktyki pedagogicznej. Słowa kluczowe: przestrzeń profilaktyczno-pedagogiczna, rzeczywistość wirtualna, świat realny, świat hybrydowy, cyberprzestrzeń

W nowo projektowanych budynkach edukacyjnych o radykalnie zmniejszonym zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania oraz wysokim oporze cieplnym przegród budynku poszukuje się rozwiązań zapewniających bezpieczne oraz komfortowe warunki dla młodych ludzi. To, co jest niezwykle pożądane zimą (dobra izolacyjność, duże przeszklenia po stronie południowej, wysoka szczelność), latem może stanowić problem w uzyskaniu komfortu cieplnego. Ochrona pomieszczeń przed przegrzewaniem staje się działaniem równie ważnym co zapewnienie odpowiednich warunków użytkowych zimą. Przy użyciu programu symulacyjnego Design Builder utworzono model szkoły. Sprawdzono, w jakim stopniu modyfikacje zastosowanych w szkole systemów osłon zewnętrznych i wewnętrznych wpłyną na zyski solarne w trakcie wybranych miesięcy wiosenno-letnich. Na podstawie analizy stwierdzono, że zewnętrzne łamacze światła na elewacji wschodniej w bardzo ograniczonym zakresie redukują zyski solarne latem. Z kolei wysokie wartości współczynnika przepuszczalności energii słonecznej w pasywnych szkleniach generują niepożądane latem znaczne zyski solarne, z którymi zastosowane osłony wewnętrzne nie są w stanie sobie dostatecznie poradzić w okresach użytkowych.

W obrębie nowego animizmu proponuje się podejście do podmiotowości odmienne od zbudowanego na tradycji judeochrześcijańskiej, inną relację między naturą a kulturą, światem ludzkim i nie-ludzkim oraz ożywionym i nieożywionym. Elementy tego nurtu, peryferyjnego w kulturze polskiej, można odnaleźć w filmowych obrazach pogańszczyzny nadających mu status zjawiska wypartego bądź oswojonego przez chrześcijański kontekst. Twórcy współczesnych filmów polskich odwołujących się do tej tradycji szukają w niej spojrzenia na świat innego niż hierarchiczne, dualistyczne, oparte na modelu antropocentrycznym. Dzieła te łączy z ową tradycją egalitarny stosunek do świata zwierzęcego, szacunek do sprawstwa roślin, wiara w obecność duchów wykraczająca poza kontekst chrześcijański, wrażliwość na środowisko czy odniesienie do kultur pierwotnych. Jednocześnie autorzy tych dzieł dokonują jej rewaloryzacji, traktując ją jak „perspektywę ratunkową” w obliczu współczesnego kryzysu cywilizacyjnego.

Celem niniejszego artykułu jest rzucenie nowego światła na rolę postaci męskich w średniowiecznej literaturze arabskiej. Koncentruje się on na przedstawieniu modelu władcy, który pojawia się w andaluzyjskiej literaturze adabowej – w Al-cIqd al-farīd, dziele Ibn cAbd Rabbiha. . Opis uprawnień, przywilejów, zadań i obowiązków władcy znajduje się w pierwszym rozdziale pracy, która jest typowym przykładem literatury parenetycznej i w której zarysowano specyficzne wzorce zachowań związane z zajmowanym stanowiskiem. Przedstawiając wzorowego władcę, Ibn c Abd Rabbih skorzystał z tych samych źródeł, które były znane na Wschodzie, i wybrał te, które jego zdaniem składały się na wizerunek doskonałego władcy. Opisane w jego dziele fundamentalne cechy władcy wskazują na to, że w średniowieczu istniały pewne uniwersalne atrybuty dynasty. The Perfect Ruler According to the „Book of the Sovereign Power”, Chapter One of the Kitāb al-cIqd al-Farīd by Ibn cAbd Rabbih The purpose of this paper is to shed some new light on the role of the male character in medieval Arabic literature. It focuses on the model of the ruler which features in Andalusian adab literature in Al-cIqd al-Farīd, a work of Ibn cAbd Rabbih. The description of the ruler’s powers, privileges, tasks, and duties are included in the first chapter of the work, which is a typical example of paraenetic literature outlining specific patterns of conduct related to one’s position. Presenting the model ruler, Ibn c Abd Rabbih used the same sources that were known in the East and selected those that, in his opinion, made up the image of a perfect ruler. The fundamental features of the ruler described in his work indicate that there were some universal attributes of the dynast in the Middle Ages.

Małe dzieci chcą poznawać świat, dążąc do nabywania nowych doświadczeń. Są ekspansywne i ciekawe. Do niedawna w żłobkach dominował model opiekuńczy. Nadal można spotkać opiekunów, którzy twierdzą, że w tych placówkach uczy się dzieci jedynie samoobsługi. Obecnie obowiązujące prawo podkreśla równorzędną rolę opieki, wychowania i edukacji w żłobkach. W artykule przedstawiono znaczącą rolę warsztatu pracy opiekunów, jak również na podstawie wyników przeprowadzonych badań, opisano zalety wykorzystania animacji w pracy z najmłodszymi. W żłobkach bowiem nie sprawdza się realizacja zajęć z wykorzystaniem modelu szkolnego. Szczególnie ważne jest stymulowanie naturalnej ciekawości dzieci, podążanie za nimi, ale i inspirowanie do działania. Słowa kluczowe: animacje dla dzieci, animator dziecięcy, zabawa dziecięca, koncentracja uwagi, ciekawość świata

Autor artykułu przypomina Życie sieroty (1849), zapomniany dramat Jana Barszczewskiego (ok. 1780−1851), polskiego romantyka działającego w Petersburgu, na białoruskich ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i w Cudnowie na Ukrainie. Barszczewski stworzył oryginalny model nawiązania równocześnie do poetyki Dziadów Adama Mickiewicza i Godziny myśli Juliusza Słowackiego. W mroczną, „czarną” wizję świata wpisał konsekwentnie odwołania do obu poetów romantycznych, unikając jakiegokolwiek antagonizowania, przeciwstawiania jednego wieszcza drugiemu. Jest to zarazem jeden z najwcześniejszych przykładów sięgania w romantyzmie polskim po inspiracje obu autorytetów. Spójność światu przedstawianemu Barszczewskiego zapewnia jego pesymistyczna, mroczna wizja kosmosu, w której jedyną pociechę − ale już w wymiarze pośmiertnym, metafizycznym − niesie religia, rzymski katolicyzm w jego odmianie unickiej.

W niniejszym artykule autor stara się odpowiedzieć na pytania dotyczące jak najlepszego sposobu jakościowego realistycznego odtworzenia elementów rzeczywistych, takich jak budynki, małe budynki oraz detale architektoniczne gliwickiego budownictwa. Poruszona została reprezentacja świata wirtualnego jako model 3D. Ponadto wykonywanie modeli architektonicznych autor porównuje z dotychczasowymi metodami studentów w ramach fakultetu na Wydziale Architektury. Ma to na celu poprawę jakości koncepcji i ustalenie metodologii tworzenia modeli do oświetlania modelu w wirtualnie skonstruowanym środowisku. Aplikacje oraz urządzenia będą wykorzystywane przez autora do porównania efektów końcowych.

We may speak about syntax. From this point of view any logic can be considered as as the set of axioms and rules. Here we are interested in formal proofs and deduction systems. Second, we can also think about semantics, namely, about some models in which it is possible to de ne the notions of truth and falsity. As for the logical calculi, we are working with propositional logics. Thus, we are not so much interested in quanti ers. Our logics are non-classical. Of course, there are many kinds of non-classical logic and many reasons for which certain system can be considered as nonclassical. In our case, there are two main ways which are notoriously combined. On the one hand, we are interested in intuitionistic, superintuitionistic and subintuitionistic systems. This means that we narrow down the set of axioms and rules of classical logic. On the other hand, we use modal operators to de ne and analyse the ideas of necessity and possibility. As a result, we often obtain classical and intuitionistic modal logics. Our semantic models are mostly neighborhood, topological and relational. These three approaches are also combined. For this reason, we may speak about bi-relational and relational-neighborhood structures. Moreover, we go beyond the standard notion of topology in order to study its various generalizations. Finally, our aim is to investigate several non-classical calculi using all the tools mentioned above. We are interested in the issues of completeness (axiomatization), nite model property, bisimulation and decidability. Moreover, we analyse some purely topological properties of the structures in question. The philosophical aspect is also important.

Kukurydza jest rośliną o typie metabolicznym C4 podtypu NADP-ME, posiada w liściach dwa typy chloroplastów: mezofilowe (M) oraz pochew okołowiązkowych (BS) zróżnicowane strukturalnie i funkcjonalnie. Podstawowym procesem stanowiącym szybką odpowiedź chloroplastów na stres świetlny jest zjawisko przejścia stanów. W literaturze przedstawione są wyniki badań dotyczące głównie chloroplastów roślin typu C3 i brak jest danych jak ten proces zachodzi w chloroplastach roślin C4. W szczególności brak prac, w których badano by zmiany organizacji fotosystemów i ich anten w bezgranowych chloroplastach kukurydzy. W pracy badano aklimatyzację chloroplastów kukurydzy do zmiennych warunków światła. Stosowano trzy natężenia światła podczas wzrostu roślin: niskie, średnie i wysokie (odpowiednio 80, 200 i 800 µmol fotonów m-2 s -1 ). Wykorzystano też zjawisko preferencyjnego wzbudzania fotosystemów światłami dalekiej czerwieni i czerwieni w celu wywołania szybkiej odpowiedzi chloroplastów M i BS. W pracy posłużono się techniką fluorescencji niskotemperaturowej (77K) pozwalającej badać zmiany w organizacji kompleksów tylakoidowych wiążących chlorofil. Mierzono aktywność fotosystemów przy użyciu elektrody tlenowej Clarka. Do zbadania super i megakompleksów tylakoidowych wykorzystano między innymi elektroforezę niedenaturującą, immunodetekcję, oczyszczanie kompleksów na gradientach sacharozowych. Wykazano, że w chloroplastach mezofilowych kukurydzy zachodzi proces przejścia stanów polegający na odłączaniu się anten LHCII od PSI-LHCII i przyłączaniu do PSII w warunkach preferencyjnego pobudzania fotosystemu I światłem dalekiej czerwieni. Udowodniono, że w bezgranowych chloroplastach BS nie zachodzi klasyczny proces przejścia stanów, ponieważ pobudzanie PSI nie prowadzi do odłączania się anten LHCII od tego fotosystemu, w BS występuje permanentny stan 2. Natomiast wolne anteny LHCII łączą się w dużej ilości z PSII zmieniając znacząco jego fluorescencję w temperaturze 77K. Udowodniono, że w chloroplastach mezofilowych kukurydzy występują trzy typy kompleksów, w których ma udział PSI: monomer PSI-LHCI, PSI-LHCI-LHCII-Lhcb4 oraz kompleksy PSI-LHCII-PSII. Udało się scharakteryzować je pod względem składu białkowego i zaproponowano budowę przestrzenną. U kukurydzy w kompleksie PSI-LHCI-LHCII-Lhcb4 nie występuje białko Lhcb3. Istnieje pogląd, że Lhcb3 jest kluczowym białkiem w przejściu stanów. Zbadano zmiany wywołane daleką czerwienią w zawartości trzech typów megakompleksów, występujących w chloroplastach izolowanych z liści roślin rosnących w niskim (LL) i wysokim (HL) natężeniu światła. Stwierdzono, że światło preferencyjnie wzbudzające PSI prowadzi do rozpadu kompleksu PSI-LHCI-LHCII-Lhcb4 i tworzenia megakompleksów PSI-PSII w chloroplastach z LL oraz rozpad obu kompleksów w chloroplastach z HL. Po raz pierwszy zaproponowano metodę badania kinetyki enzymatycznej fotosystemów z wykorzystaniem światła jako substratu. Pokazano, że reakcja enzymatyczna PSII ze względu na światło jako substrat jest kinetyką Michealisa-Menten (M-M) przy czym parametr kinetyczny Km związany jest z „efektywnością” przyłączonych anten. W przypadku PSI rozszerzono model M-M, tworząc nowy model kinetyki enzymatycznej dla fotosystemów, w którym występuje proces odłączania/przyłączania anten. Wyznaczono w tym modelu parametr [ �]1⁄2 będący odpowiednikiem parametru kinetycznego Km w modelu M-M i będący miarą funkcjonalnie przyłączonych anten LHCII do PSI. Kontrolowano ilość przyłączonych anten do fotosystemów poprzez ekspozycję na światło preferencyjnie wzbudzające fotosystemy i adaptację do ciemności, regulując poziom ścieniania gran. Określono związek pomiędzy ilością anten związanych z fotosystemem a parametrami kinetycznymi. Zbadano również kinetykę enzymatyczną fotoosystemów ze względu na stężenie sztucznych akceptorów elektronów dla chloroplastów mezofilowych kukurydzy. W przypadku PSI wprowadzono model kinetyki dwusubstratowej, w którym substraty: tlen i metylowiologen konkurują o miejsce katalityczne PSI. Pozwoliło to na wyznaczenie stałej � � � = 124 μM, która jest związana z powinowactwem tlenu do PSI i jest ilościową miarą reakcji Mehlera. Na tej podstawie stwierdzono, że reakcja Mehlera może mieć znaczący udział (nawet do 33%) w transporcie elektronów przez PSI. Rozszerzono model M-M tak, aby opisywał kinetykę enzymatyczną PSII zakładając, że substratem jest sztuczny akceptor elektronów 2,6-dichloro 1,4-benzochinon (DCBQ). Dzięki temu udowodniono, że DCBQ ma jednocześnie właściwości akceptora jak i inhibitora PSII. Przeprowadzone badania i proponowane układy eksperymentalne są nowatorskie i dostarczają informacji podnoszących stan wiedzy o reakcjach świetlnych fotosyntezy u roślin C4. Natężenie i jakość światła jako sygnał indukujący zmiany funkcjonalno-strukturalne chloroplastów pozwoliły uzyskać odpowiedź na pytanie w jaki sposób kukurydza, roślina C4, posiadająca zróżnicowane funkcjonalnie i strukturalnie chloroplasty mezofilowe i pochew okołowiązkowych przystosowuje się do zmieniającego się oświetlenia, które warunkuje wysoką aktywność fotosyntetyczną. Zaproponowano molekularne mechanizmy tych przystosowań. Badania te dostarczyły również informacji o zależności pomiędzy lokalizacją chloroplastów M i BS, a ich funkcją modyfikowaną przez światło
The purpose of this research was to examine the acclimation processes occurring in the maize chloroplasts during growth of plants in different light intensity and quality. Photosynthesis of C4 plants involves mesophyll (M) and bundle sheath (BS) chloroplasts, which differ structurally and functionally, and cooperate with each other during photosynthesis. The main aim of the work was to explain the “state transitions” process, which is considered, a short-term response of a photosynthetic apparatus to light stress. In the literature studies focus on the C3 plants, thus the data are not available how this process works in C4 plants. In particular, there is lack of information concerning changes in the organization of photosystems and their antenna in agranal chloroplasts (BS) of maize. Research presents the acclimation of maize chloroplasts to the changes in light conditions. Experiments were carried out on the chloroplasts isolated from the leaves of plants grown in at low, moderate and high light intensity (70, 350 and 800 µmol photons m−2 s −1 , respectively). Also, was used the red and far red light which preferentially excite the photosystems (PSII and PSI, respectively) to induce the short-term response of photosynthetic apparatus. In the work, low-temperature fluorescence techniques were used allowing to examine the changes in the organization of thylakoid chlorophyll binding complexes. The activity of photosystems was done by measurements oxygen-evolving activities using a Clarktype oxygen-electrode under saturating white light. To identify the compositions of super-, and megacomplexes was used two-dimensional electrophoresis (BlueNative/SDS PAGE) and immunodetection with appropriate antibodies, and fractionation of complexes on sucrose gradients. It has been shown that in the mesophyll chloroplasts of maize occurs the classic “state transitions” process, where FR-light induced dephosphorylation of LHCII and the detachment of antenna from PSI occurred. In the BS thylakoids, the FR light initiated dephosphorylation of free and aggregated LHCII antenna, the dephosphorylated antenna can bound to PSII (State 1), thereby significantly increase fluorescence at 77K, while part of LHCII pool is bound with PSI. Thus, my data indicate for the first time that PSI in agranal bundle sheath chloroplasts of maize is locked in State 2. It has been detected in M chloroplasts three types of PSI complexes: PSI-LHCI monomer, PSI-LHCI-LHCII-Lhcb4 and PSI-LHCII-PSII. They are characterized by protein composition and spatial structure is proposed. It is shown that in PSI-LHCI-LHCII-Lhcb4 megacomplex Lhcb3 protein was not identified. So far it is considered, that the Lhcb3 is a key protein in the “state transitions”. Exposition of plants from high and low light growth condition on FR light induces different rearrangements in the composition of super- and megacomplexes, what indicate that it is related not only to balancing light absorption by photosystems, but these complexes also seems to play a role for PSI in excitation quenching and in PSII turnover. Is proposed for the first time, a method of the enzymatic kinetics of photosystems using light as substrate. It has been shown that for PSII it is Michealis-Menten kinetics (M-M) with the parameter Km related to the "efficiency" of the connected antenna. In the case of PSI, the Michaelis-Menten model was expanded, creating a new model in which the process of antenna association/dissociation occurs. In this model, the parameter [ ]1⁄2 was determined, which is equivalent to the kinetic parameter Km in the M-M model and is a functional association of LHCII antennas with PSI. Was determined the relationships between the amount of antenna associated with photosystem and kinetic parameters. The enzymatic kinetics of photosystems was also examined considering the concentration of artificial acceptors of electrons for M chloroplasts. For PSI, a two-substrate kinetics model was introduced in which the substrates were: oxygen and methylviologen competing for the PSI active site. It allowed to determined constant = 124 , which is related to the affinity of oxygen for PSI and is a quantitative value of the Mehler reaction. On this basis, it was found that the Mehler reaction can have a significant contribution (up to 33%) in electron transport via PSI. The M-M model was extended to describe the PSII enzymatic kinetics assuming that the substrate artificial electron acceptor 2,6-dichloro-1,4-benzoquinone (DCBQ), acts as both an acceptor and inhibitor of PSII. The conducted research and proposed experimental systems are innovative and provide information extended the state of knowledge about the light reactions of photosynthesis of C4 plants. The intensity and quality of light as a signal inducing functional and structural changes in chloroplasts have allowed to answer the question how maize C4 plant, having functionally and structurally differentiated chloroplasts (M and BS), acclimatize to changing light condition. These studies also provide information on the relationship between the location of chloroplasts and their function modified by light. Submolecular mechanisms of acclimation is proposed.

Praca obejmuje edycję krytyczną XVIII-wiecznego romansu autorstwa Elżbiety Drużbackiej pt. "Przykładne z wiernej i statecznej miłości małżeństwo" oraz część monograficzną analizującą utwór pod kątem strategii perswazyjnych i dydaktyki. Edycja krytyczna jest oparta na 4 przekazach dostępnych w Polsce i została opracowana w zgodzie z powszechnie przyjętymi zasadami edycji tekstów staropolskich, szczegółowo omówionymi, zgodnie ze sztuką, na końcu wstępu. Pod tekstem znajdują się objaśnienia do konkretnych partii utworu oraz słownik trudniejszych wyrazów. W aparacie krytycznym znajduje się część poświęcona skolacjonowaniu dostępnych przekazów. Za podstawę wydania został przyjęty przekaz sygnowany ręką autorki. Edycja w zamierzeniu ma umożliwić czytelnikom o różnym stopniu doświadczenia w kontaktach z polską literaturą dawną (czyli zarówno pasjonatom niezwiązanym z uniwersytetem, jak i, na przykład, studentom) zapoznanie się nie tylko z samą treścią utworu (przez rekonstrukcję tekstu, wyjaśnienie trudniejszych słów i zwrotów), lecz także z bogactwem odniesień do ówczesnej kultury w nim zawartych. Studium poprzedzające utwór za główny cel stawia sobie opracowanie romansu zarówno pod kątem treści ideowej, jak i poetyki. Omówiona została budowa dzieła w odniesieniu do zasad teoretycznych gatunku i rozwiązań (np. fabularnych, poetyckich) stosowanych przez autorkę w innych utworach. Szczególna uwaga została również poświęcona rekonstrukcji zamysłu dydaktycznego autorki zawartego w utworze. Drużbacka napisała dzieło, które nie ograniczyło się do „awanturnych przygód”, lecz potraktowała formę romansu jako sposobność do realizacji zadań wychowawczych. Dyskusje postaci, konstrukcja fabuły i wypowiedzi narratora w świecie przedstawionym poruszają tematy wolności osobistej, prawa do miłości, granic między przekonywaniem a narzucaniem woli, pożądanych i niepożądanych wartości (z perspektywy społecznej i jednostkowej), a także „właściwego” sposobu przeżywania miłości. W wyniku badań stało się jasne, że Drużbacka duże partie tekstu ukształtowała zgodnie z zasadami retoryki. Nie tylko stosowała środki retoryczne w treści, lecz także kształtowała wypowiedzi postaci zgodnie z szablonem mowy i włączała pomniejsze gatunki retoryczne w strukturę romansową. Spostrzeżenia te każą przypuszczać, że poetka nie była tak słabo wykształcona, jak się to na ogół przyjmuje. Utwór został zanalizowany także ze względu na heterogeniczną formę. Jej dominantę stanowi romans, całość utworu otwiera poemat opisowy, który jest dopełnieniem części romansowej (choć mógłby być utworem osobnym), natomiast zamykający całość wiersz wskazuje kierunek interpretacji dzieła, spajając poemat opisowy z częścią fabularną. Analiza szczegółowych rozwiązań poetyckich również znalazła miejsce w części monograficznej pracy. Jeśli chodzi o źródła "Przykładnego małżeństwa", analiza ujawniła inspirację "Kroniką wszytkiego świata" Marcina Bielskiego, "Nowymi Atenami" Benedykta Chmielowskiego, filozofią Jana Jakuba Rousseau, utworami typu descriptio gentium, podaniami antytureckimi, dialogami, przygodami hagiograficznymi oraz "Nadobną Paskwaliną" Samuela Twardowskiego. Pozwala to przyjąć, że utwór Drużbackiej nie jest adaptacją utworu obcego, ale autorskim dziełem, która podane źródła przetworzyła zgodnie z własną inwencją. W pracy zawarto również rozdział streszczający stan badań nad utworami romansowymi Drużbackiej, w którym zostały przeanalizowane wzmianki na temat jej utworów fabularnych sięgające XIX wieku. W tym samym rozdziale autorka zaproponowała modyfikacje istniejącej typologii utworów poetki. Twórczość romansowa Drużbackiej nie została dotychczas wystarczająco wnikliwie opracowana, przez co poetka jest niedostatecznie obecna w badaniach nad dawnym romansem. Praca wychodzi naprzeciw sugestiom badaczy, którzy sygnalizują konieczność osobnego opracowania twórczości Drużbackiej jako autorki wyjątkowej, i ma na celu stworzenie przyczynku do dalszych badań nad jej twórczością.
The presented dissertation comprises of a critical edition of an XVIII-century romance "Przykładne z wiernej i statecznej miłości małżeństwo" by Elżbieta Drużbacka and a monographic section dedicated to analysis of this romance in terms of persuasive strategies and didactics. The critical edition is based on 4 manuscripts of this romance available in Poland and it was prepared in accordance with generally accepted principles of editing old Polish texts. Mentioned principles are discussed in detail at the end of the Introduction. Below the text, there are explanations to specific parts of the romance and there is a glossary of more difficult words. The edition is based on a copy signed by the author's hand. The introduction to the work also includes a section dedicated to the collation of the manuscripts. The edition is intended to enable readers with varying degrees of experience in dealing with early Polish literature (i.e., both non-academic enthusiasts and, for example, students) to become familiar not only with the content of the romance itself (by reconstructing the text and explaining more difficult words and phrases), but also with its wealth of references to the culture and literature. The main goal of the study preceding the work is a thorough analysis of the romance from the perspective of both its ideological content and poetics. The structure of the work is discussed in relation to the theoretical principles of the genre and the poetic solutions used by the author in her other works. Particular attention was also given to reconstructing the author's didactic intentions. Drużbacka created a piece of literature that was not limited to "adventurous adventures", but she treated the romance form as an opportunity to implement educational agenda. The characters' discussions, plot construction, and narrator's statements in the romance's depicted world touch on themes of personal freedom, the right to love, the boundaries between persuading and imposing one's will on them, desirable and undesirable values (from a social and individual perspective), and the "correct" way to experience love. As a result of the research, it became clear that Drużbacka shaped large parts of the text according to the rules of rhetoric. Not only did she use rhetorical devices in the content, but she also shaped the characters' utterances according to speech patterns and incorporated minor rhetorical genres into the romance structure. These observations suggest that the poetess was not as poorly educated as it is generally assumed. The analysis of detailed poetic solutions of the heterogeneous form of the piece is included in the monographic part of the work. As far as the sources of "Przykładne małżeństwo" are concerned, the analysis revealed inspiration from M. Bielski's "Kronika wszytkiego świata", B. Chmielowski's "Nowe Ateny", the philosophy of J.J. Rousseau, poems of the descriptio gentium type, anti-Turkish poems, rhetorical dialogues, hagiographic adventures and S. Twardowski's "Nadobna Paskwalina". This allows us to assume that Drużbacka's work is not an adaptation of a foreign work, but an authorial work, and that she has processed the sources according to her own invention. The work also includes a chapter summarizing the state of research on Drużbacka's romance works, in which references to her poetry are dating back to the XIX century are analyzed. In the same chapter the author proposes modifications to the existing typology of the poet's works. Drużbacka's romances have not been thoroughly researched so far, which makes her insufficiently present in contemporary research on old Polish romances. This work meets the suggestions of scholars specializing in history of romance genre in Poland, who signal the necessity of a separate study of Drużbacka's works as an exceptional author, and aims at creating, on the basis of an extensive comparative analysis, a contribution to further research on the author's oeuvre.

Model finansowania przedsięwzięc nieruchomościowych, znany jako “buy to let” jest dość nowy w Polsce. Celem tego artykułu jest prezentacja i ocean możliwości wykorzystania omawianego modelu finansowania w warunkach polskich.

Modele dyskryminacyjne są przydatnym narzędziem pozwalającym na przewidywanie bankrutctwa przedsiębiorstw. Zagadnienie to jest o tyle ważne, że finansowe modele predykcji ryzyka finansowego są używane również w analizie fuzji, ładu korporacyjnego, analizach inwestycyjnych, badaniach audytowych, czy podczas nadawania ocen wiarygodności kredytowej. W artykule dokonano przeglądu literatury przedmiotu, by zaprezentować wybrane modele dyskryminacyjne. W części empirycznej pracy zbadano i oceniono wartość prognostyczną wybranych modeli dyskryminacyjnych na przykładzie PolRest S.A.

W niniejszym opracowaniu autor zajmuje się ważnym elementem koncepcji prawa, jakim jest koncepcja interpretacji prawniczej. Centralnym punktem prezentowanej koncepcji jest tekst prawny. Koncepcja ta jest więc tekstocentryczna, w przeciwieństwie do większości koncepcji interpretacji prawniczej, które można uznać za autorocentryczne. Powodem skupienia się na tekście prawnym jest przekonanie, że to właśnie tekst prawny jest jedynym istniejącym obiektywnie, namacalnym faktem, którego istnienie nie jest podawane przez filozofów prawa w wątpliwość. Nie można tego powiedzieć ani o osobie prawodawcy, ani o przypisywanej mu intencji czy o znaczeniu tekstu – ich istnienie, charakter i wpływ na interpretację były bowiem wielokrotnie kwestionowane w pracach filozoficznoprawnych.

Kierunek i siła zależności pomiędzy wyposażeniem gospodarki w zasoby naturalne a stopniem rozwoju gospodarczego nie są jednoznaczne. Oprócz tego, następuje stopniowe wyczerpywanie się zasobów naturalnych takich jak ropa naftowa czy węgiel kamienny. Związane jest to z jednej strony z rozwojem gospodarczym świata i zapotrzebowaniem na energię w procesach produkcyjnych, z drugiej – z brakiem dostatecznie dobrych substytutów, które pomogłyby zmniejszyć zużycie zasobów nieodnawialnych w procesach produkcyjnych. Badania empiryczne wskazują dodatkowo na odmienną energochłonność procesów produkcyjnych i akumulacji kapitału fizycznego. Dotychczasowe badania teoretyczne nie dokonują jednak zbyt często rozróżnienia tych dwóch procesów. Celem pracy jest próba odpowiedzi na pytania o teoretyczne zależności pomiędzy długookresowym wzrostem gospodarczym, postępem technicznym a zużyciem zasobów naturalnych, uwzględniające postulat zróżnicowania energochłonności w akumulacji kapitału fizycznego i produkcji dóbr konsumpcyjnych. Narzędziem badania jest skonstruowany w oparciu o teoretyczne przesłanki model wzrostu gospodarczego. W pracy przedstawione zostanie jego rozwiązanie oraz analiza płynących z niego wniosków.

Celem autorki artykułu jest ukazanie czasopisma „Kultura i Edukacja” jako źródła wiedzy o kierunkach rozwoju i problemach pedagogiki w XX i XXI w. W rozważaniach podjęte zostaną przede wszystkim zagadnienia dotyczące zakresu uwzględniania przez pismo nowych tendencji w rozwoju kultury i edukacji oraz ich wzajemnych relacji. Współczesny świat stawia przed pedagogami nowe wyzwania. Warto zatem zapytać o model współczesnego myślenia o edukacji widoczny na łamach kwartalnika „Kultura i Edukacja”.

W artykule omówiono stan organizacji nadzoru nad europejskim rynkiem finansowym. Dokonano analizy różnych modeli organizacji nadzoru finansowego, ze szczególnym uwzględnieniem nadzoru bankowego. Wskazano na główne kierunki zmian w organizacji nadzoru nad systemem finansowym w Polsce w porównaniu do krajów Unii Europejskiej.

The possibility of using artificial intelligence, modern technologies and algorithms, and going into more details – predictive models, in the judiciary, which was predicted by the authors of science fiction books, has become a fact today. However, this raises a number of concerns, mainly of an ethical nature, and the need to answer philosophical questions regarding the role of a judge, the tasks of the judiciary, access to a court, and the right to defense. Both in the legal system of the Council of Europe and the European Union, numerous normative acts have been made to regulate these issues, but they should be continued and even deepened so that technological progress doesn’t surprise lawyers and doesn’t cause irreversible social consequences.