Academic literature on the topic 'Partycypacyjny'

Historia mówiona jest z natury partycypacyjna, gdyż w swym centrum stawia dialog, za pomocą którego – w ramach wywiadu – współtworzony jest autorski, subiektywny przekaz. Odnosząc się do założeń metodologicznych historii mówionej oraz różnych modeli partycypacji muzealnej, rozumianej jako budowanie społeczności, edukacja i aktywizm, analizuję przenikanie się tych dwóch zjawisk i ich wzajemne zależności w kontekście działalności muzeów. Opisuję również trzy modele działań partycypacyjnych i wybrane projekty historii mówionej realizowane w polskich muzeach, analizując ich cechy charakterystyczne, potwierdzające partycypacyjny potencjał metody oral history w działaniach muzealnych.

Budżet obywatelski to proces decyzyjny, w którym mieszkańcy tworzą lokalny budżet miasta. Pierwsze wzmianki dotyczące budżetu partycypacyjnego powstały w Ameryce Południowej w 1990 roku. Porto Alegre to brazylijskie miasto, w którym zastosowano mechanizm budżetu obywatelskiego. Budżet partycypacyjny to jedna z najskuteczniejszych praktyk partycypacyjnych mających na celu zaangażowanie mieszkańców w proces zarządzania ich miastami. Gdańsk to miasto z ponad 1000-letnią historią. Dziś stolicę województwa pomorskiego zamieszkuje około 462 tys. mieszkańców. Mieszkańcy Gdańska są bardzo aktywni w sprawach miejskich. Roczne wydatki na budżet obywatelski stale rosną. W 2018 r. na ten cel ma być przeznaczone prawie 20 mln zł. W Rzeczpospolitej Polskiej budżet obywatelski zyskuje coraz bardziej na popularności o czym świadczy zaangażowanie wielu miast zarówno na prawach powiatu jak i mniejszych gmin. Budżet partycypacyjny jest idealnym rozwiązaniem do zarządzania środkami przeznaczonymi na dany obszar miejski bez większego sporu politycznego w tym zakresie.

W kontekście kryzysu, jaki w świecie i w Europie przeżywa demokracja przedstawicielska, a zwłaszcza neoliberalne koncepcje funkcjonowania władz samorządowych, narzędzia demokracji partycypacyjnej jawią się jako alternatywa pozwalająca urzeczywistnić zyskujące coraz większą popularność idee tzw. prawa do miasta. Chęć uczestniczenia w odpowiedzialności za współrządzenie i organizację przestrzeni, w której żyjemy, zgłaszają coraz silniejsze nieformalne organizacje mieszkańców nazywane ruchami miejskimi. Stają się one inicjatorami nowych sposobów zarządzania miastami. Jedną z takich idei jest tzw. budżet partycypacyjny, po raz pierwszy zastosowany w brazylijskim mieście Porto Alegre. Niewątpliwy sukces tych działań spowodował ogromną popularność tego narzędzia w świecie. Najpierw jako ciekawostka, a następnie swoista moda pojawił się także w Polsce. Niestety, wdrażając go w naszym kraju, zapomina się o najistotniejszym elemencie partycypacji, jakim jest dialog obywatelski. Prowadzi to często do negatywnych zjawisk społecznych. Mimo tego od początku 2018 r. budżet partycypacyjny został wprowadzony do porządku prawnego, jako obligatoryjny sposób działania największych polskich miast.

<p>Jednym z możliwych sposobów poradzenia sobie ze współczesnym kryzysem demokracji mogą być rozwiązania zmierzające do zwiększania społeczno-politycznej partycypacji obywateli. Rozwiązania te powinny się opierać na założeniach koncepcji governance. Przykładem metody (mechanizmu) włączania obywateli w proces współdecydowania, a tym samym zwiększania ich zaangażowania w kształtowanie polityki miejskiej jest zyskujący coraz większą popularność w polskich samorządach budżet obywatelski. Na ile jednak jest to narzędzie partycypatywne, oparte na rzeczywistym i aktywnym uczestniczeniu mieszkańców w jego realizacji? Celem artykułu jest próba odpowiedzi na tak sformułowane pytanie.</p>

Budżet partycypacyjny staje się coraz ważniejszym narzędziem polityki rozwoju polskich miast. Jest częścią debaty publicznej na temat roli mieszkańców w rozwoju lokalnym i budowania kapitału społecznego w samorządach lokalnych. W wymiarze aplikacyjnym budżet partycypacyjny pozwala na częściowe uspołecznienie polityki budżetowej jednostki terytorialnej. Ponadto pełni ważną rolę w edukacji obywatelskiej. Wzrost świadomości samostanowienia przez mieszkańców przynosi realne zmiany podnoszące jakość i komfort życia w mieście. Problemem badawczym, wokół którego koncentruje się treść artykułu jest diagnoza stanu rozwoju budżetów obywatelskich w małych miastach na przykładzie miast województwa śląskiego i województwa łódzkiego. Celem artykułu jest identyfikacja podejmowanych inicjatyw procesu budżetowania obywatelskiego oraz określenie ich zakresu przedmiotowego.

Celem artykułu jest przedstawienie budżetu partycypacyjnego w Polsce. Istotę tej instytucji można sprowadzić do wzięcia przez mieszkańców na siebie odpowiedzialności za swoje otoczenie. Stąd niezbędny jest ich udział w procesie opracowania budżetu, a aktywność ta powinna wykraczać poza ramy tradycyjnych konsultacji społecznych. Analizę budżetu partycypacyjnego w Polsce rozpoczyna przedstawienie genezy tej instytucji, powstałych z czasem modeli oraz złożonego procesu jej projektowania i wdrażania. Początki budżetu partycypacyjnego w Polsce były trudne i uwidoczniły niemal wszystkie zagrożenia oraz trudności, jakie mogą się pojawić. Począwszy od 2013 r. budżet partycypacyjny w Polsce przestał być zjawiskiem odosobnionym, zyskując z czasem coraz większą popularność.Trudno jednak rozstrzygać o jego przyszłości. Na podstawie zebranych danych i przeprowadzonych obserwacji należy stwierdzić, że budżet partycypacyjny w Polsce nadal odznacza się wieloma mankamentami. Brak racjonalności i efektywności podejmowanych decyzji, instrumentalne traktowanie tej instytucji, niewielkie nakłady finansowe czy błędy w procesie projektowania i wdrażania budżetu partycypacyjnego to niektóre z zaniedbań decydujących o tym, że instytucja ta w Polsce nie może przynosić maksymalnych korzyści. Zmiana istniejącego stanu rzeczy może nastąpić dopiero na skutek celowych działań podejmowanych i prowadzonych przez świadome oraz aktywne społeczeństwo obywatelskie.

W artykule przedstawione zostały podstawowe zasady, na których oparty został proces przygotowania nowej ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, która ma stanowić fundament reformy sektora akademickiego w Polsce. Ramą dla rozważań są wybrane zasady przygotowania istotnych zmian regulacyjnych, czy szerzej, instytucjonalnych. Należą do nich: celowość, trafne rozpoznanie mechanizmów przyczynowych, wariantowość, partycypacja, zaplanowanie oceny skutków wdrożenia i realizm. W świetle tych zasad został zaprezentowany toczący się od ponad roku proces prac nad nowymi rozwiązaniami dla nauki i szkolnictwa wyższego oraz kluczowe obszary wprowadzanych zmian, które mają służyć doskonałości naukowej, jakości kształcenia i pozycji nauki w społeczeństwie oraz jej odpowiedzialności względem społeczeństwa.

Jednym z pomysłów na szersze włączenie obywateli (mieszkańców) wspólnot lokalnych w życie polityczne jest idea budżetu partycypacyjnego. Wskazane rozwiązanie to oddolny proces określania priorytetów budżetowych i wskazywania przez obywateli, które inwestycje i projekty należy realizować w ich miejscowości. Po raz pierwszy budżet partycypacyjny został wprowadzony w mieście Porto Alegre (Brazylia) w 1989 roku. Tak więc jest to nowy projekt, który dość szybko został rozpowszechniony w innych wspólnotach lokalnych, przede wszystkim Ameryki Łacińskiej i Europy. Budżet partycypacyjny pokazuje konkretne możliwości stworzenia przestrzeni decyzyjnej dla zwykłych obywateli, którzy okazują się zdolni do zarządzania zasobami publicznymi. Warto również zwrócić uwagę na fakt, iż omawiane rozwiązanie skłania do wspólnotowego myślenia o społeczeństwie, gdyż nie ogranicza się do ustalenia przez każdego obywatela własnych potrzeb, lecz zmusza uczestników do rozważenia swoich postulatów w kontekście propozycji innych mieszkańców.

W krajach Europy Zachodniej coraz częściej mieszkańcy miast chcą współdecydować o wyglądzie przestrzeni publicznych. Budżety obywatelskie cieszą się coraz większą popularnością wśród samorządów. Budżet partycypacyjny jest inicjatywą o ogromnych możliwościach i może stać się początkiem zmian w systemie zarządzania miastem. W polskich miastach jest wciąż zbyt mało zieleni. W Olsztynie udział terenów zieleni (włączając las miejski) w ogólnej powierzchni miasta wynosi ok. 24%. Mimo wykonywanych nasadzeń kompensacyjnych i innych działań podejmowanych w celu zwiększenia liczby terenów zieleni, obszarów tego typu jest w mieście wciąż zbyt mało. W artykule przedstawiono propozycję wydzielenia w budżecie obywatelskim zielonego budżetu, ze względu na niski, na poziomie ok. 13%, udział projektów dotyczących zieleni. Zaproponowano także działania, które można zrealizować w ramach „zielonego budżetu” partycypacyjnego w Olsztynie.

Praca dotyczy jednego z ważniejszych zagadnień z zakresu organizacji i zarządzania w oświacie. Jest poświęcona określeniu i analizie partycypacji pracowniczej nauczycieli w zmianach w szkołach ponadgimnazjalnych. Istnieje duża dysproporcja pomiędzy postrzeganiem partycypacji nauczycieli w świetle teorii zarządzania zmianami jako czynnika deklarującego skuteczność ich wprowadzania a praktyką edukacyjną. Celem pracy jest określenie sposobu partycypacji kadry pedagogicznej we wprowadzaniu zmian w szkole oraz uwarunkowań jej wpływu na efektywność procesu zmian w oświacie. Celem pracy jest także ustalenie jaki poziom partycypacji demonstrują nauczyciele wobec zmian wprowadzanych w systemie oświaty na przykładzie szkół ponadgimnazjalnych. Ważne jest zidentyfikowanie istoty i charakteru partycypacji nauczycieli oraz wykazanie wpływu jej intensywności na skuteczność realizacji zmian w szkołach ponadgimnazjalnych.

Prezentowane w niniejszej pracy badania dotyczyły związku pomiędzy stereotypem grupy pracowników a preferencją zarządzania partycypacyjnego wśród początkujących przedsiębiorców. Punktem wyjścia do sformułowania hipotez był model treści stereotypu (SCM, Fiske i inni, 2002) oraz komplementarna wobec niego "mapa uprzedzeń" (BIAS Map; Cuddy, Fiske i Glick, 2007). Głównym celem badań była odpowiedź na pytanie czy, a jeśli tak, to w jakim stopniu stereotypy grupy pracowników przekładają się na nastawienie wobec partycypacji w zarządzaniu i gotowość do wdrażania praktyk partycypacyjnych w nowo założonych firmach. Dodatkowym celem pracy była replikacja badań SCM na unikalnej grupie osób badanych w specyficznym kontekście relacji międzygrupowych: przedsiębiorca-pracownicy. Przeprowadzono badania w środowisku naturalnym w podłużnym planie badawczym z trzykrotnie powtarzanym pomiarem. Grupą osób badanych byli początkujący przedsiębiorcy, którzy badani byli po raz pierwszy na kilka miesięcy przed założeniem firmy, następnie po upływie około roku oraz dwóch i pół roku. W związku z dużą różnorodnością definicji i podejść do zarządzania partycypacyjnego występujących w literaturze, jako porządkującą przyjęto perspektywę wypracowaną na podstawie strategicznego zarządzania zasobami ludzkimi (SHRM, Colbert, 2004; Kaarsemaker i Poutsma, 2006), zgodnie z którą partycypację w zarządzaniu można podzielić między innymi na zasady, praktyki i proces zarządzania w czterech kluczowych obszarach: dostępie do informacji, delegowanie decyzyjności, dzielenie się zyskiem oraz własnością. Mimo licznych ograniczeń związanych z uzyskanymi wynikami, tym dużą "śmiertelnością" próby oraz niską rzetelnością narzędzi badawczych, można powiedzieć, że cel badawczy został w dużym stopniu osiągnięty. Uwzględnienie perspektywy psychologicznej i mechanizmów spostrzegania społecznego okazało się stanowić ważny wkład teoretyczny w wyjaśnianie gotowości do wdrażania partycypacji w zarządzaniu. W zakresie replikacji badań związanych z SCM nie udało się odtworzyć zakładanej, dwuwymiarowej struktury treści stereotypu z czterema rodzajami stereotypów. Wymiary ciepła i kompetencji były ze sobą w wysoki stopniu skorelowane (od r=0.79, do r=0.91 w zależności od etapu badania) składając się w rezultacie na dwa rodzaje stereotypów: jednorodnie pozytywny i jednorodnie negatywny. Sam stereotyp podlega bardzo dużym zmianom już w trakcie pierwszego roku prowadzenia działalności gospodarczej. Zmiany te nie są zależne od wymiaru treści czy pierwotnego natężenia stereotypu. Treść stereotypu okazała się istotnie wpływać na praktycznie każdy aspekt zarządzania partycypacyjnego. Jednorodnie pozytywny stereotyp sprzyja pozytywnemu nastawieniu wobec partycypacji, wysokiej ocenie jej efektywności oraz gotowości do jej wdrażania. Stereotyp jednorodnie negatywny działa w odwrotnym kierunku. Wbrew przewidywaniom BIAS Map wpływ ten nie był zapośredniczony przez emocje. W większości przypadków, gdy kontrolowano wpływ wymiaru kompetencji, wymiar ciepła był istotnie związany z zarządzaniem partycypacyjnym oraz dodatkowo z samym zatrudnianiem pracowników (w wielu przypadkach oszacowania modelu przy kowariancji drugiego z wymiarów nie było możliwe ze względu na sporą współliniowość. Wymiar kompetencji, przy kontroli wymiaru ciepła, był istotnie związany wyłącznie ze zmienną planowania wdrożenia udziału w zysku. W pracy szczegółowo omówiono znaczenie uzyskanych wyników zarówno w kontekście koncepcji SCM i BIAS Map, jak i w kontekście refleksji nad zarządzaniem partycypacyjnym. Nakreślono również propozycje dalszych badań, które przezwyciężyłyby zarówno ograniczenia związane z tym badaniem, jak i samym modelem treści stereotypu.

Przedmiotem rozważań rozprawy doktorskiej jest system konsultacji społecznych w prawie administracyjnym jako forma współuczestniczenia obywateli w zarządzaniu publicznym. Rozprawa stanowi próbę kompleksowego ujęcia i uporządkowania istotnych zagadnień związanych z procesami konsultacyjnymi, przewidzianymi na gruncie polskiego porządku prawnego. Zasadniczym celem dysertacji jest przedstawienie i rozważenie istoty instytucji konsultacji społecznych jako szczególnej formy aktywności obywatelskiej w kontekście procesów partycypacyjnych, mającej na celu zwiększenie transparentności procesów tworzenia prawa oraz ich legitymizację w oczach obywateli, ustalenie istotnych cech konsultacji społecznych, pozwalających odróżnić je od innych, pokrewnych instytucji, wskazanie, jakie są ich formy, rodzaje i zakres, a także zasady przeprowadzania procesów konsultacyjnych. Rozprawa doktorska składa się z 6 rozdziałów. Pierwszy z nich ma charakter wprowadzający. Dokonano w nim ustaleń terminologicznych, niezbędnych do prowadzenia dalszych rozważań. Kolejne rozdziały pogłębiają problematykę konsultacji społecznych, ich podstaw prawnych, zasad przeprowadzania, rodzajów, ze szczególnym omówieniem konsultacji społecznych z organizacjami sektora pozarządowego. Ostatni rozdział poświęcony został wybranym formom aktywności obywatelskiej. W każdym z jego podrozdziałów ma miejsce szczegółowa, niekiedy krytyczna, analiza normatywnych regulacji danej instytucji systemu prawa zapewniającej udział społeczeństwa w kierowaniu sprawami publicznymi, a następnie podsumowanie, w którym zwrócono uwagę na praktykę stosowania poszczególnych procedur konsultacyjnych. W dysertacji wykorzystano zróżnicowany materiał źródłowy. Podstawą przeprowadzonej analizy były źródła prawa uzupełnione o orzecznictwo sądów konstytucyjnych i administracyjnych. Zostały natomiast pominięte niektóre kwestie odnoszące się do prawa cywilnego, które wykraczają poza przedmiot badań. W pracy została zastosowana metoda dogmatyczno-prawna oraz w ograniczonym zakresie metoda prawno-porównawcza. Wykorzystano również prace z zakresu socjologii w celu pogłębienia analizy funkcjonowania regulacji prawnych w rzeczywistym działaniu.

Przedmiotem pracy doktorskiej jest analiza myśli politycznej Johna Deweya, amerykańskiego pedagoga i filozofa, który żył w latach 1859-1952. Celem pracy jest przedstawienie wpływu poglądów Johna Deweya na ewolucję tradycji liberalnej. Filozofia polityczna Johna Deweya była odpowiedzią na kryzys liberalizmu po I wojnie światowej. Z debat okresu międzywojennego wyłoniły się trzy ważne orientacje teoretyczne. Pierwszą był neoliberalizm, który szans na odrodzenie liberalizmu upatrywał w powrocie do zdrowych zasad dziewiętnastowiecznego liberalizmu. Drugą był odro liberalizm, który recepty szukał w dialogu z konserwatyzmem. Wreszcie trzecią, najsłabiej zbadaną opcją, był radykalny liberalizm szukający szans na odrodzenie myśli liberalnej w dialogu z socjalizmem. Tę drogę obrali tacy liberalni intelektualiści, jak John Dewey, Karl Polanyi, Karl Mannheim i Bertrand Russell. W pracy przedstawiono stosunek lewicowych liberałów do leseferyzmu i marksizmu oraz historię ich rozczarowania eksperymentem socjalistycznym w Związku Radzieckim. Omówiono takie koncepcje teoretyczne, jak gildyjny socjalizm, demokratyczne planowanie czy demokracja przemysłowa. W pracy postawiono tezę, że w wyniku prowadzonego w okresie międzywojennym dialogu między liberalizmem a socjalizmem doszło do powstania ideologicznej hybrydy - liberalnego socjalizmu. John Dewey, Bertrand Russell, Karl Polanyi i Karl Mannheim byli najważniejszymi przedstawicielami tej tendencji ideologicznej. Drugim ważnym obszarem podejmowanych w pracy rozważań jest filozofia pragmatyzmu. Punkt ciężkości prezentowanego w pracy wywodu spoczywa na analizie politycznych konsekwencji tej filozofii. W pracy postawiono tezę, że pragmatyzm oznacza rozstanie liberalizmu z metafizyką, co prowadzi do uznania historycznej przygodności tradycji liberalnej. Rozwijaną przez pragmatystów krytyka metafizyki jest pewną formą krytyki ideologii. W swoich pracach politycznych Dewey dąży do ujawnienia wątpliwych metafizycznych założeń, które są jego zdaniem zawarte w takich systemach ideologicznych, jak marksizm czy leseferystyczny liberalizm. Dewey posługuje się wiec strategią demaskacji. Wydobywając na światło dzienne metafizyczne twierdzenia ukryte w ideologii marksistowskiej czy leseferystycznej pragmatysta stara się wskazać na ich pseudonaukowy i dogmatyczny charakter. Po drugie, pragmatyzm rozwija oryginalną teorię myślenia jako rozwiązywania problemów. Finalnym produktem rozważań Deweya jest stanowisko, które Hilary Putnam określił mianem "pragmatycznego oświecenia". Pragmatyzm odrzuca oświeceniowe dążenia do stworzenia uniwersalistycznej etyki opartej na wskazaniach rozumu. W zamian proponuje skoncentrowanie się na poszukiwaniu rozwiań dla sytuacyjnie określonych problemów społecznych. Stanowisko Deweya nie jest bynajmniej relatywistyczne. Pragmatysta jest przekonany, że możliwe jest znalezienie mniej lub bardziej obiektywnych odpowiedzi na pytanie, co należy robić w danej problematycznej sytuacji. Pragmatyczne oświecenie wyrzeka się więc oświeceniowego uniwersalizmu, ale nie rezygnuje całkowicie z roszczeń do obiektywności w dziedzinie rozstrzygnięć moralnych i politycznych.
My dissertation is devoted to the study of the work of John Dewey, an American philosopher and educator who lived from 1859 to 1952. Main aim of this dissertation is to provide careful and comprehensive examination of the significance of John Dewey’s pragmatism for liberal political tradition. In my dissertation I try to situate Dewey's work in the wider context of the crisis of liberalism in the aftermath of World War I. John Dewey believed that liberalism in order to survive needs to reexamine its basic assumptions. In brief, the philosopher was convinced that market oriented laissez faire liberalism is no longer viable. Liberals needs to engage in process of establishing new social order. In doing so they need to take into consideration many ideas derived from various currents of socialism. In consequence John Dewey embarked on a life long journey searching for a way to reconcile liberal and socialist political principles. In this he was not alone. I argue that similar considerations moved such liberal intellectuals as Bertrand Russell, Karl Mannheim or Karl Polanyi to intense engagement with socialist political thinking. My research project tries to reconstruct this multifaceted conversation between liberalism and socialism. I argue that as a result of intelectual exchanges between liberals and socialists new political ideology was born. I call this new ideology "liberal socialism" and I count John Dewey, Bertrand Russell, Karl Polanyi and Karl Mannheim among its most important exponents. In my dissertation I also deal with pragmatism, which is justly considered to be most distinctive American contribution to philosophy. My primarily concern are political consequences of pragmatism. I argue that pragmatism helped to emancipate liberalism from metaphysics and enabled liberals to fully acknowledge historical contingency of liberal social and political order. Pragmatism as political philosophy is above all criticism of various forms of political dogmatism. In particular, pragmatism developed original version of critique of ideology which is concerned with alleged metaphysical assumptions underlying western political thought. Pursuing this line of thought John Dewey criticized both classical liberalism and revolutionary Marxism as being under the spell of bad metaphysical thinking. More positively, pragmatism presents itself as a philosophy concerned with the activity of problem-solving. For Dewey thinking is a matter of interaction between organism and environment. Ideas and theories are tools for resolving particular difficulties that we encounter in our private and social life. In the realm of political philosophy this led to a position that Hillary Putnam called "pragmatic enlightenment". According to Dewey we cannot achieve original goal of Enlightenment. That is to say, we can no longer hope for universal rationality that would transcend the limitations of time and space. We need to settle for less ambitious task of trying to solve present social problems with the aid of available scientific knowledge. Nevertheless, the end result is not relativism. We can still distinguish between good and bad solutions within a given problematic situation. In other words, we can still retain a fair measure of political objectivity after giving up hope for moral universalism.

Przedmiotem rozprawy doktorskiej jest problematyka, związana z samą klasyfikacją instytucji partycypacji społecznej, za pośrednictwem których obywatele, zatem uczestniczą, w procesie sprawowania władzy samorządowej, do danej formy demokracji, tj. bezpośredniej, jak też partycypacyjnej. Większość naukowców, specjalizujących się w tematyce partycypacji społecznej udziela aprobaty, iż jej instytucje, należą wyłącznie do demokracji bezpośredniej. Jednocześnie wskazując, żedemokracja bezpośrednia, a także partycypacyjna, są terminami tożsamymi. Po przeprowadzeniu, analizy teoretyczno-prawnej instytucji partycypacji społecznej, zauważyłem, jak wydaje się, kluczowy problem, iż mieszkańcy chcący skorzystać z danej instytucji partycypacji społecznej, nie zawsze przyjmują, w niej całkowity udział. Polega to na tym, iż w aspekcie samego funkcjonowania i tworzenia instytucji partycypacji społecznej, często ostateczna decyzja, nie należy do nich, tylko w szczególności do określonego organu przedstawicielskiego. Zazwyczaj udział mieszkańców, ogranicza się tylko do oddania głosu, a nie rozstrzygnięcia przedmiotowej decyzji. Ponadto, uczestnictwo mieszkańców, sprowadza się do danej grupy osób, co w konsekwencji powoduje, pozbawienie zdolności decyzyjnej, pozostałych mieszkańców.
The subject of the doctoral dissertation is the issues related to the very classification of the institutions of social participation, through which citizens, therefore, participate, in the process of exercising local government authority, to a given form of democracy, i.e. direct as well as participatory. Most academics specializing in social participation endorse that its institutions belong exclusively to direct democracy. At the same time, pointing out that direct and participatory democracy are identical terms. After conducting the theoretical and legal analysis of the institution of social participation, I noticed what seems to be the key problem that residents who want to take advantage of a given institution of social participation do not always take full part in it. It consists in the fact that in terms of the very functioning and creation of institutions of social participation, the final decision often does not belong to them, but in particular to a specific representative body. Usually, the participation of residents is limited only to casting a vote, not resolving the decision in question. Moreover, the participation of residents is reduced to a given group of people, which in turn causes the decision-making capacity of other residents to be deprived.
Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Prawa

Narzędzie do samooceny zostało opracowane, by wesprzeć pracowników przedszkoli w doskonaleniu praktyk partycypacyjnych wykorzystując zasoby ich placówek. Partycypację definiujemy jako prawo dzieci do udziału we wszystkich sprawach, które ich dotyczą, do swobodnego wyrażania swoich poglądów oraz do tego, by były one szanowane i brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji (zgodnie z definicją zawartą w Konwencji ONZ o Prawach Dziecka z 1989 roku). Narzędzie składa się z trzech wersji uwzględniających specyfikę pracy asystentów nauczycieli, nauczycieli i dyrektorów przedszkoli. Partycypacja dzieci została skonceptualizowana na podstawie modelu Lundy (Lundy, 2007). Z narzędzia mogą korzystać zarówno pojedynczy nauczyciele jak i całe zespoły pedagogiczne.