To see the other types of publications on this topic, follow the link: Praktyki kulturowe.
Journal articles on the topic 'Praktyki kulturowe'
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the top 50 journal articles for your research on the topic 'Praktyki kulturowe.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.
1
Sen-Podstawska, Sabina Sweta. "Transfer kulturowy w klasycznym tańcu indyjskim odissi w Indiach." Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, no. 39 (December 16, 2019): 179–99. http://dx.doi.org/10.31261/errgo.7656.
Full textAbstract:
Tekst ma na celu ukazanie zmian zachodzących w klasycznym tańcu indyjskim Odissi pod wpływem zachodnich koncepcji, idei i praktyk w tańcu i teatrze. Opierając się na aspektach opisanych przez Dominika Picka, podejmuję się analizy transferu kulturowego w metodologii nauczania oraz w praktyce współczesnych tancerzy Odissi w Indiach. Analizy tej dokonuję na przykładach praktyk instytutu tańcu Nrityagram oraz tancerki Sharmila Mukherjee. W obu przypadkach rozważam kwestię koniunktury rozpatrując podłoże socjo-kulturowe w Indiach, liberalizację ekonomii, która pozwoliła na otwarcie się na rynek światowy, większy wpływ globalizacji oraz mobilność, czyli migrację tancerek. Biorę pod uwagę aktorów transferu, czyli „migrujących tancerzy”, którzy poznają nowe praktyki ćwiczeń kondycyjnych, pracy nad ciałem i techniki tańca, oraz swobodnie przenoszą i wcielają je do swoich praktyk „w domu”. Do nich należą też osoby inspirujące się motywami europejskich tańców. Następnie opisuje i analizuję ideę, koncepcję i praktyki zachodnie jako przedmiot transferu. Ostatecznie badam proces przyswajania przedmiotu transferu, jaki wpływ ma zastosowanie tych praktyk w tańcu Odissi oraz jakie są przemiany z tym związane.
2
Kielak, Olga. "Analogie między kobietą ciężarną i cielną krową." Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury 29 (November 3, 2017): 171. http://dx.doi.org/10.17951/et.2017.29.171.
Full textAbstract:
<p>Artykuł jest próbą ukazania analogii, które w języku polskim oraz w polskiej kulturze ludowej zachodzą między cielną krową i ciężarną kobietą. Podobieństwa te nie były do tej pory przedmiotem naukowych rozważań. W artykule omówiono je, opierając się na danych leksykalnych ze słowników (ogólnych i gwarowych) języka polskiego oraz danych kulturowych, wyekscerpowanych z XIX- i XX-wiecznych źródeł etnograficznych. Na podstawie tak dobranego materiału udało się pokazać szereg analogii – podobną konceptulizację ciąży kobiety i krowy oraz tożsame wartościowania ciężarnych samic, analogiczne praktyki przeciwdziałania bezpłodności, dyrektywy kulturowe, związane z ciężarną kobietą i cielną krową oraz zabiegi mające ułatwić poród czy późniejsze oczyszczenie, w kolejności także praktyki „prowokowania” oraz „zgadywania” płci mających się narodzić dzieci czy zwierząt. Przeniesienie zespołu praktyk związanych z poszczególnymi częściami okresu okołoporodowego kobiety na zwierzę świadczy, po pierwsze – o dużym znaczeniu krowy dla dawnego mieszkańca wsi, po drugie – ustanawia kulturową ekwiwalencję między ciężarną krową i ciężarną kobietą.</p>
3
Rovenchak, Olha, and Viktoriya Volodko. "Comparative Analysis of the Identity and Practices of Post-war Representatives and the Contemporary Wave of Ukrainian Immigrants in the United States." Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia 43, no. 1 (November 20, 2018): 33. http://dx.doi.org/10.17951/i.2018.43.1.33-53.
Full textAbstract:
<p class="m2066936489421955420ydp213f984msonormal">W artykule omówiono szczególne cechy narodowe, etniczne i kulturowe ukraińskich imigrantów w Stanach Zjednoczonych. Podstawę stanowiły wywiady przeprowadzone wśród Ukraińców mieszkających w USA i reprezentujących dwie fale imigracji ukraińskiej w XX w.: falę powojenną i współczesną. Opracowanie wskazuje podobieństwa i różnice ich tożsamości oraz odpowiadające im praktyki. Stosując metodę dyskursu i analizy porównawczej, autorki pokazują, że podobieństwa przeważają na poziomie etnicznej i narodowej tożsamości oraz praktyk amerykańskich imigrantów z Ukrainy, podczas gdy znaczące kontrowersje dotyczą ich poziomu kulturowego i językowego.</p>
4
Flis, Maria. "Kłopoty z kulturą. Kultura jako praktyki kulturowe." Dialogi Polityczne, no. 29 (December 21, 2020): 15. http://dx.doi.org/10.12775/dp.2020.016.
Full text
5
Kościańska, Agnieszka. "Panika wokół gender – temat zastępczy czy spór o obywatelstwo kulturowe." Ars Educandi, no. 11 (December 13, 2014): 259–68. http://dx.doi.org/10.26881/ae.2014.11.20.
Full textAbstract:
Artykuł analizuje dyskursy genderowe, które krążą w mediach, kulturze popularnej i katolickiej w Polsce, a także to, w jaki sposób odnosi się do polityki i praktyki, ostatecznie kształtując politykę seksualną. Bada on, czym jest obywatelstwo kulturowe, jaka jest polityka seksualna i dlaczego idea paniki moralnej zapewnia użyteczną soczewkę analityczną do patrzenia na aktualne debaty dotyczące płci, seksualności, edukacji i społecznej roli religii w Polsce.
6
Kwiatkowska-Ratajczak, Maria. ""Kulturowe DNA” – permanentna zmiana i polonistyczne praktyki inicjacyjne." Polonistyka. Innowacje, no. 7 (June 2, 2018): 119–28. http://dx.doi.org/10.14746/pi.2018.7.10.
Full textAbstract:
Autorka wyprowadza wnioski z permanentnych zmian cywilizacyjnych skutkujących renesansem zainteresowań kwestiami tożsamości. Skupia uwagę na autoanalizie młodzieży. Rekonstruuje indywidualne kody kulturowe licealistów. Materiałami dokumentacyjnymi są prace uczniów poświęcone ich własnej refleksji dotyczącej wartości kultury i poszukiwaniom miejsca w tradycji rodzinnej, sąsiedzkiej, lokalnej, narodowej, globalnej.
7
Dziadul, Paweł Marek. "Kultura serbska w okresie panowania osmańskiego. Płaszczyzny adaptacji – płaszczyzny alienacji." Res Historica, no. 42 (March 23, 2017): 49. http://dx.doi.org/10.17951/rh.2016.42.49-62.
Full textAbstract:
<p style="margin-bottom: 0cm; line-height: 150%;" align="JUSTIFY"><span style="font-family: Times New Roman,serif;"><span style="font-size: medium;">Artykuł dotyczy kultury serbskiej i jej różnych płaszczyzn w okresie osmańskim. Skoncentrowano się zwłaszcza na okresie początkowym panowania osmańskiego, w którym Imperium Osmańskie przejawiało specyficzny pragmatyczny stosunek do chrześcijańskich poddanych, absorbując ich lokalne praktyki i wzorce społeczno-kulturowe. Imperium Osmańskie adaptowało oraz włączało je we własne struktury feudalno-administracyjne i społeczno-polityczne, nawet jeśli były sprzeczne z islamem i prawem szariatu. Turcy osmańscy dążyli przede wszystkim do zachowania politycznej, kulturowej i społecznej ciągłości. W artykule skupiono się również na zjawisku kulturowego i religijnego synkretyzmu, który poddano analizie w relacji do zjawisk związanych z tendencjami antysynkretycznymi. Głównym zaś celem było ukazanie wpływu kultury serbskiej na proces konstruowania wspólnej multietnicznej, multikonfesyjnej i multijęzykowej kultury rozwijającej się w osmańskiej Rumelii. </span></span></p>
8
Sroka, Jacek. "Wzorce kulturowe, formalne instytucje a partnerstwo i dialog." Studia z Polityki Publicznej, no. 3 (15) (July 3, 2017): 25–46. http://dx.doi.org/10.33119/kszpp.2017.3.2.
Full textAbstract:
W artykule pada wiele pytań oraz pojawiają się próby odpowiedzi w sprawie kulturowej zdolności adaptacyjnej instytucji partnerstwa i dialogu, a zwłaszcza formalnych zaleceń Unii Europejskiej. W warstwie teoretyczno-metodycznej tekstu przeważa podejście celowościowo-funkcjonalne, zorientowane na analizę instytucji formalnych w ich kulturowym otoczeniu. Wątek empiryczny stanowi problematyka partnerstwa i dialogu w europejskich funduszach strukturalnych i inwestycyjnych. Tekst jest próbą uzupełnienia dyskusji nt. kierunku i kształtu polityki publicznej o kluczowe, a spychane niekiedy na margines, wątki dotyczące praktyki. Cel, metoda i styl narracji nawiązują z jednej strony do partycypacyjnych wzorców polityki publicznej, znanych z publikacji autorów zachodnich, a z drugiej do krajowych analiz empirycznych i uogólnień teoretycznych. Wiodąca teza to prymat instytucji kulturowych nad instytucjami formalnymi i wynikająca z niego potrzeba przekształcania ich wzajemnych relacji w sposób partnerski i deliberacyjny
9
Świątkiewicz, Wojciech Krzysztof. "Światy wartości mieszkańców miasta. Na przykładzie badań socjologicznych w Zabrzu." Zeszyty Naukowe KUL 63, no. 1 (October 5, 2020): 5–22. http://dx.doi.org/10.31743/zn.2020.63.1.01.
Full textAbstract:
Wartości należą do porządku kultury i stanowią fundamenty życia społecznego. Poprzez ich internalizację w postawy i zachowania oraz w praktyki życia społecznego ludzi, kształtują one profile kulturowe zarówno całych społeczności, jak i osobowości społecznych poszczególnych jednostek. Społeczności tworzą się wokół wspólnoty wartości i ze względu na nie przybierają konkretne postacie, takie jak na przykład naród, państwo, regiony kulturowe, miasta czy wspólnoty wyznaniowe. Profile kulturowe osobowości społecznej jednostek są konsekwencją internalizacji świata wartości w indywidualnie konstruowane i realizowane projekty życia społecznego. Artykuł prezentuje rekonstrukcję systemów wartości mieszkańców miasta, na podstawie przeprowadzonych badań empirycznych. Skupia się na uwarunkowaniach materialnych deklarowanych orientacji na wartości oraz na hierarchii wartości godnościowych. W hierarchii uznawanych wartości wyodrębnione zostały wartości prymarne, dominujące, nieobojętne, drugorzędne oraz marginalne. Wiele czynników – historycznych i współczesnych, kulturowych i politycznych – determinuje czy modeluje obraz „obywatela miasta” możliwy do rekonstrukcji na podstawie przeprowadzonych badań. Jego najbardziej widoczną cechą jest aksjologiczny dystans, a może nawet przepaść między wartościami prymarnymi a marginalnymi.
10
Zawadzka, Anna. "Ciało i piętno. Defloracja jako wytwarzanie kobiecości." Studia Litteraria et Historica, no. 2 (June 30, 2014): 472–527. http://dx.doi.org/10.11649/slh.2013.020.
Full textAbstract:
The body and the stigma. Defloration as an act of building femininity The paper offers an analysis of the cultural meanings of the bodily attributes and practices related to virginity and defloration; the most important are “bloodstains” (a sign of the loss of virginity) and “penetration” (regarded as the only “true” form of sexual intercourse). The obligation to present the defloration and the shame that accompanies it are the vantage point to the analysis of the forms of stigmatizing femininity. A deconstruction of the meanings acquired by penetration led me to a conclusion that the cause-effect relation between gender and culturally defined sexual practices (including sexual orientation) is not only inseparable, but also different than it has usually been thought. It is not the gender that determines an individual’s sexuality, but the culturally imposed sexual practices build the gender. Ciało i piętno. Defloracja jako wytwarzanie kobiecościArtykuł poświęcony jest kulturowym znaczeniom cielesnych atrybutów i praktyk związanych z dziewictwem i defloracją. Szczególne miejsce wśród nich zajmuje plama krwi jako znak obwieszczający utratę dziewictwa oraz penetracja powszechnie uważana za jedyny „prawdziwy” seks. Przymus uwidocznienia defloracji oraz wstyd z tym związany traktuję jako punkt wyjścia do rozważań na temat piętnowania kobiecości. Dekonstrukcja narosłych wokół penetracji znaczeń pozwala z kolei dostrzec, że związek przyczynowo-skutkowy między płcią kulturową a kulturowo definiowanymi praktykami seksualnymi – w tym orientacją seksualną – jest nie tylko nierozerwalny, ale i odwrotny, niż zwykło się sądzić. To nie płeć kulturowa decyduje o seksualności jednostki, lecz kulturowo wymuszone praktyki seksualne produkują płeć.
11
Prizel-Kania, Adriana. "Sposoby zdobywania i przetwarzania informacji w ujęciu neurobiologicznym i kulturowym. Przykład studentów chińskich uczących się języka polskiego." Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 28 (December 30, 2021): 145–57. http://dx.doi.org/10.18778/0860-6587.28.10.
Full textAbstract:
Niniejszy artykuł podejmuje kwestie wpływu uwarunkowań neurobiologicznych oraz czynników kulturowych na sposoby zdobywania i przetwarzania informacji, co z kolei determinuje wybór sposobów uczenia się. W artykule omówiona została kwestia preferencji półkulowych w kontekście edukacyjnym. Podstawą wywodu oraz przyczynkiem do podjęcia badań sondażowych jest hipoteza, że osoby wychowane w kulturze chińskiej i posługujące się językiem mandaryńskim jako ojczystym częściej stosują strategie prawopółkulowe niż przedstawiciele kultury Zachodu, których język ojczysty różni się znacząco od mandaryńskiego w zakresie systemu fonetyczno-fonologicznego, leksyki, pisma oraz gramatyki.
W części badawczej zaprezentowano wyniki obserwacji i badań sondażowych przeprowadzonych wśród słuchaczy studiów polonistycznych pochodzących z Chin. Podstawowy cel obserwacji stanowiła identyfikacja stosowanych przez nich metod i technik uczenia się. Wnioski płynące z badań zostały zinterpretowane w oparciu o czynniki kulturowe (język ojczysty i praktyki społeczne), które w sposób szczególny mogą wpływać na wybór strategii prawopółkulowych w procesie uczenia się języka obcego.
12
Bednarczuk, Monika, and Marion Rutz. "Literatura i kultura polska na niemieckich uniwersytetach: praktyki i wyzwania dydaktyczne." Roczniki Humanistyczne 70, no. 1 (February 25, 2022): 55–73. http://dx.doi.org/10.18290/rh22701.5.
Full textAbstract:
Artykuł proponuje bliższe spojrzenie na zakres, konteksty i metody badań nad literaturą i kulturą polską i ich nauczaniem na wybranych niemieckich uniwersytetach. Autorki, opierając się na własnych doświadczeniach dydaktycznych na kierunkach studiów licencjackich i magisterskich z komponentem polonistycznym, po pierwsze, określają specyfikę polonistycznych studiów literaturoznawczych w Niemczech na tle uwarunkowań kulturowych i polityczno-ekonomicznych. Po drugie, prezentują problematykę oraz strukturę wybranych zajęć, jakie prowadziły. Wyjaśniają powody, dla których określone teksty i ramy interpretacyjne wydały im się najbardziej odpowiednie, oraz wymieniają najważniejsze wyzwania, z jakimi mierzyć się muszą słuchacze i wykładowcy, w tym kwestie strukturalne, finansowe i kulturowe. Artykuł dowodzi, że różnice między polonistyką krajową a niemiecką mogą być inspirujące dla nich obu. Pozytywnym aspektem niemieckiego modelu jest zwłaszcza szersze, komparatystyczne (głównie, lecz nie tylko slawistyczne) spojrzenie na literaturę i kulturę polską.
13
Pessel, Włodzimierz. "Miasto bez schematu. Plany komunikacji miejskiej i rozwój Warszawy." Łódzkie Studia Etnograficzne, no. 60 (November 7, 2021): 197–213. http://dx.doi.org/10.12775/lse.2021.60.11.
Full textAbstract:
W Warszawie brakuje jednej generalnej mapy środków transportu publicznego o łatwo rozpoznawalnej formie graficznej. Prezentujący podejście kulturoznawcze i historyczno-kulturowe artykuł służy przyjrzeniu się współczesnym substytutom takiego schematu, jak również zawiera analizę dwóch dwudziestowiecznych przypadków publicznego wykorzystania planów miasta jako map sieci komunikacji zbiorczej. Ponieważ, jak dowodzi autor, są to praktyki chwalenia się sukcesami w modernizacji stolicy, a zarazem ukrywające mankamenty i kompleksy (zwłaszcza brak kilku linii metra), ich analiza tworzy pretekst do refleksji nad przestrzennym i infrastrukturalnym rozwojem miasta, m.in. w kontekście dziedzictwa modernizmu i zapoznanej krytyki transportu spalinowego w Karcie Ateńskiej.
14
Giermanowska, Ewa, Joanna Kotzian, and Magdalena Pancewicz. "Economic versus cultural determinants of changes in employment of people with disabilities - good practices in Poland." Studia Humanistyczne AGH 18, no. 2 (2019): 7. http://dx.doi.org/10.7494/human.2019.18.2.7.
Full text
15
Laskowska-Otwinowska, Justyna. "Nowe praktyki kulturowe Polaków. Megaceremoniały i subświaty [New Cultural Practices of Poles: Super Events and Subworlds]." Polish Review 64, no. 3 (October 1, 2019): 103–6. http://dx.doi.org/10.5406/polishreview.64.3.0103.
Full text
16
Klekotko, Marta. "Między lokalnością a wspólnotowością, czyli o wspólnototwórczych właściwościach scen miejskich." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, no. 64 (March 30, 2018): 5–19. http://dx.doi.org/10.18778/0208-600x.64.01.
Full textAbstract:
Artykuł podejmuje problem procesów emergencji, reprodukcji i rekonstrukcji wspólnot lokalnych oraz relacji między wspólnotowością i lokalnością w kształtowaniu społeczności lokalnych we współczesnych miastach. Wychodząc od omówienia nurtu środowiskowego i psychospołecznego w analizie społeczności lokalnych oraz ich ewolucji w kierunku koncepcji nowej lokalności i nowej wspólnotowości, artykuł wskazuje na swoistą przepaść w analizowaniu zjawisk wspólnotowych we współczesnych miastach między tymi dwoma podejściami, a tym samym podkreśla konieczność reintegracji obu aspektów dla lepszego zrozumienia miejskich procesów wspólnototwórczych. Zaproponowana zostaje koncepcja scen miejskich jako wartościowego konceptualnie pola dla eksploracji tych procesów, w których przenikają się zjawiska z zakresu nowej lokalności, jak i nowej wspólnotowości. W konkluzji sformułowana zostaje koncepcja lokalnej struktury możliwości społeczno-kulturowych. Tym samym artykuł udziela odpowiedzi na pytanie o istotę mechanizmów kulturowych, za pomocą których praktyki kulturowe strukturują terytorialne całości społeczne.
17
Wąsek, Damian. "Teologia wobec kryzysu kościoła – wybrane kierunki reinterpretacji." Roczniki Teologiczne 68, no. 9 (November 5, 2021): 23–34. http://dx.doi.org/10.18290/rt.21689.2.
Full textAbstract:
Obserwując aktualną sytuację Kościoła w Polsce i wielu innych krajach, można zauważyć, że zmaga się on z poważnym kryzysem. Wśród przyczyn tego kryzysu są nie tylko zewnętrzne prądy kulturowe i społeczne, ale słaba wrażliwość teologii i praktyki duszpasterskiej na znaki czasu oraz opór wobec wprowadzania nowych interpretacji prawd wiary. Celem artykułu jest nakreślenie mapy rozwiązań, zarysowanie pomysłów, które mogłyby być uwzględnione jako kontekst teologiczny działań naprawczych w obliczu kryzysu nie tylko rodzimego Kościoła, ale podejścia do kwestii wiary w wymiarze przekraczającym problemy lokalne. Problem zawiera się w pytaniu: W jakich kierunkach teolog może dziś myśleć o takich zmianach w Kościele, które nie tylko ograniczą straty wśród wiernych, ale otworzą perspektywę nowych możliwości ewangelizacyjnych? Odpowiedzi poszukiwane są na następujących płaszczyznach: hierarchia prawd, antropocentryzm w przepowiadaniu, inwestycja w noetyczną warstwę religijności oraz otwartość teologii na interdyscyplinarność.
18
Kuleta-Hulboj, Magdalena. "Sprawiedliwość i odpowiedzialność w edukacji globalnej (w narracjach przedstawicieli organizacji pozarządowych)." Forum Pedagogiczne 7, no. 2 (October 18, 2017): 119–32. http://dx.doi.org/10.21697/fp.2017.2.09.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest analiza kategorii sprawiedliwości i odpowiedzialności w narracjach osób z sektora pozarządowego zajmujących się edukacją globalną w Polsce. Obie kategorie traktowane są w tekście jako konstrukty społeczno-kulturowe, będące zarówno rezultatem praktyki społecznej, jak i przyczyniające się do jej przekształcania. Zastosowana metoda badawcza to jakościowa analiza treści 12 indywidualnych wywiadów pogłębionych, uzupełniona o analizę konkordancji. Ramę teoretyczną analizy stanowiła krytyczna edukacja globalna i podejście dyskursywne. Analiza umożliwiła odsłonięcie dominujących reprezentacji sprawiedliwości i odpowiedzialności oraz ich potencjalnych konsekwencji. Odpowiedzialność w wywiadach wiąże się z wolnym wyborem, autonomią jednostki i realną możliwością wpływania na świat. Przypisywana jest mieszkankom i mieszkańcom globalnej Północy. Jest to odpowiedzialność za, a nie wobec Innego, który jest jedynie obiektem działań. Dominujące reprezentacje sprawiedliwości i niesprawiedliwości także konstytuują ludzi z globalnej Północy jako niewinne podmioty działania, od których zależą losy globalnego Południa. Alternatywne reprezentacje wybrzmiewają znacznie słabiej.
19
Zybała, Andrzej. "Kultura analizy w polityce publicznej. Jej źródła i teraźniejszość." Studia z Polityki Publicznej, no. 3(3) (September 1, 2014): 51–70. http://dx.doi.org/10.33119/kszpp.2014.3.3.
Full textAbstract:
Autor dowodzi, że rozwój dyscypliny wiedzy o polityce publicznej wymaga silnie rozwiniętej kultury analizy w państwie i społeczeństwie. Stawia tezę mówiącą o istnieniu wielutrudności w kształtowaniu wysokiej kultury analizy w Polsce. Wskazuje na uwarunkowania kulturowe i niektóre praktyki w życiu zbiorowym, które ograniczają skłonnośćdo analizy. Problemy z jakością kultury analizy widoczne są w administracji publiczneji klasie politycznej, a także we wciąż niedorozwiniętej sieci instytucji analitycznych typuthink tanki.Jednocześnie autor podkreśla znaczenie profesjonalnej i nowoczesnej analizy dla uzyskania wysokiej jakości procesu decyzyjnego w państwie. Umożliwia ona ograniczeniewielu rodzajów ryzyka, które kryją się w procesie formułowania i wdrażania politykipublicznej, głębsze diagnozowanie problemów, jakie społeczeństwo chce i musi rozwiązywać. Ma za zadanie uchwycenie ich dynamiki, nim zacznie ona mieć niszczące skutki.Proces analizy wspiera również zadanie tworzenia właściwej agendy problemów, czylitakiej, która odzwierciedla hierarchię ważności problemów. Analiza może pomóc równieżudowodnić trafność zaplanowanej interwencji publicznej.
20
Rzeźnicka-Krupa, Jolanta. "Krytyczne konteksty tworzenia wiedzy na pograniczu pedagogiki radykalnej i współczesnej sztuki zaangażowanej." Ars Educandi, no. 9 (December 8, 2012): 191–205. http://dx.doi.org/10.26881/ae.2012.09.12.
Full textAbstract:
W artykule przedstawiono niektóre zagadnienia związane z poszukiwaniem nowych obszarów generowania wiedzy na temat granic różnych dyscyplin naukowych, życia społecznego i kultur. Opierają się na tezie, że istnieją pewne wzajemne problemy i wspólne treści w przestrzeni krytycznej zorientowanej pedagogiki i prądów współczesnej sztuki, które określa się jako krytyczne i polityczne. Kwestie te, między innymi, odnoszą się do faktu, że zarówno dziedzina sztuki, jak i pole edukacji kształtowane są przez praktyki społeczno-kulturowe, w których generowane są symboliczne reprezentacje i znaczenia, a więc obie tworzą jakiegoś rodzaju wiedzę. Poznawanie rzeczywistości ulokowanej na granicy tych obszarów jest szczególnie ukierunkowane na poszukiwanie interpretacji przełamujących zdominowane narracje budowane w obszarze wiedzy formalnej i przekraczanie sfery przekonań, które składają się z profesjonalnego, naukowego dyskursu o niepełnosprawnym ciele. Przykładem jest analiza znaczeń związanych z kategorią upośledzenia ciała / cielesności, opartą na wybranych pracach z serii A. Żmijewskiego "Oko za oko" [1998].
21
Prósinowski, Piotr, and Joanna Ranachowska. "Męskość na waszych ekranach: konstrukty mężczyzn i ich seksualności w komputerowych grach fabularnych, filmach i reklamach." Ars Educandi, no. 11 (December 13, 2014): 197–210. http://dx.doi.org/10.26881/ae.2014.11.15.
Full textAbstract:
Niniejszy artykuł jest eksploracją sposobów, w jakie kulturowe teksty cyfrowe konstruują normy męskości: jak konsumpcja kulturowa może działać jako praktyka maskulinizacji - praktyka, która pomaga kształtować, wzmacniać i potwierdzać konstrukcje dominujących i alternatywnych wersji męskości.
22
Copik, Ilona. "Topografie krajobrazu filmowego." Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura 9, no. 4 (June 29, 2018): 6–18. http://dx.doi.org/10.24917/20837275.9.4.1.
Full textAbstract:
DOI 10.24917/20837275.9.4.1Artykuł porusza problem metodologiczny topografii krajobrazu filmowego. Dla podejścia tego równie ważne co dyskurs wizualny, zorientowany na tryb analizy estetycznej są praktyki kulturowe, pozwalające w procesach filmowego postrzegania i przetwarzania krajobrazów dostrzegać elementy życia i doświadczenia. Zasadniczą tezą jest stwierdzenie, że do filmowejeksploracji krajobrazu i miejsca daje się zastosować praktyka wizualnego mapowania. Mapowanie w filmie rozumiane jest jako sposób myślenia, zarówno twórcy (reżysera, operatora), jak i odbiorcy dzieła (widza), który wiąże się z przyjęciem przez nich pewnego punktu widzenia oraz zastosowaniem/odkrywaniem określonej taktyki. Wśród strategii mapowania wyróżnione i omówione zostały, za Teresą Castro: chorografia (opis), topofilia (miłość do miejsca) i penetracja.Topography of a film landscapeThe paper raises the issue of the methodological problem of topography of a film landscape. For this approach are equally important – the visual discourse oriented on an aesthetic analysis mode and the cultural practices enabling to recognize the elements of life and experience in the processes of film perception and transformation of landscapes. The fundamental thesis is the statement that it is possible to use the practice of visual mapping to explore a landscape and place. The mapping in a film is understood as at the same time a way of thinking of a creator (director, operator) and a recipient of a work (a viewer), which is connected with adopting by them certain point of view and the application/ discovering of a specific tactics. Among the strategies of mapping, according to Teresa Castro, there were distinguished the following: chorography (description), topophilia (love of place) and surveying.
23
Opiela, Maria. "Społeczno-kulturowa wartość wykorzystania gier i zabaw w edukacji, integracji międzypokoleniowej i międzykulturowej według koncepcji Edmunda Bojanowskiego." Zeszyty Naukowe KUL 63, no. 1 (October 6, 2020): 87–102. http://dx.doi.org/10.31743/zn.2020.63.1.05.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest ukazanie społeczno-kulturowego waloru aplikacji gier i zabaw na rzecz innowacji w edukacji, integracji międzypokoleniowej i międzykulturowej. Wykorzystanie koncepcji E. Bojanowskiego oparte na krytycznej edycji jego notatek w odniesieniu do interdyscyplinarnego dorobku nauk społecznych i humanistycznych posłużyło opracowaniu teoretycznych podstaw rozwiązań metodycznych. Na tej podstawie przedstawiono gry i zabawy jako element kultury dawnej i współczesnej, ich znaczenie dla integralnego rozwoju i edukacji osoby oraz społeczno-kulturowy walor ich aplikacji w integracji międzypokoleniowej i międzykulturowej. Ukazano i uzasadniono społeczno-kulturową wartość, potrzebę, zasady korzystania z dorobku przeszłości i jego aplikacji we współczesnej praktyce edukacyjnej i kulturalnej.
24
Augustyn, Anna, Justyna Anders-Morawska, and Marta Hereźniak. "Inteligentne zarządzanie dziedzictwem kulturowym w procesie budowania marek miast." Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, no. 20(69) (December 19, 2018): 20–36. http://dx.doi.org/10.22630/pefim.2018.20.69.26.
Full textAbstract:
Cel: Celem artykułu jest analiza zmian w podejściu do zarządzania dziedzictwem kulturowym w procesie budowania marek miast przy zastosowaniu elementów koncepcji miasta inteligentnego. Ewolucja paradygmatu zarządzania dziedzictwem od ochrony, poprzez konserwację po planowanie wymaga od decydentów przyjęcia proaktywnej postawy wobec użytkowników miasta w procesach współdecydowania o definiowaniu i wykorzystywaniu lokalnego dziedzictwa. Wykorzystanie inteligentnych narzędzi w komunikowaniu się z użytkownikami, tworzeniu zasobów, czy dystrybucji dóbr kultury służy usprawnieniu procesów tworzenia marek miast opartych o kulturę. Metody: Wchodząc od paradygmatu planowania dziedzictwa, jako modelowego ujęcia nowoczesnej polityki kulturalnej, przeanalizowano dane wtórne dotyczące praktyk wybranych miast z zakresu zarządzania kulturą, które wpisują się w koncepcję smart city. Dokonano przeglądu dobrych praktyk w zakresie inteligentnego zarządzania dziedzictwem kulturowym pochodzących z miast zrzeszonych w sieci miast kreatywnych UNESCO, które z dziedzictwa kulturowego uczyniły idee przewodnią swoich marek. Na tym tle zaprezentowano dyskusję na temat aktualnych uwarunkowań budowania marki miasta, traktując dziedzictwo kulturowe jako jeden z jej najważniejszych komponentów. Wyniki: W opracowaniu zidentyfikowano metody i narzędzia bazujące na nowych technologiach, które są najbardziej użyteczne w obszarze zarządzania dziedzictwem kulturowym jako komponentem marki miasta. Wskazano na kluczowe znaczenie nowych technologii w brandingu miast w obszarze kultury, jako narzędzi, które pozwalają na najpełniejszą realizację idei partycypacji obywatelskiej i koprodukcji (integracja wymiarów smart living i smart people w polityce kulturalnej miast inteligentnych).
25
Kunz, Tomasz. "Poetyka w świetle kulturoznawstwa." Forum Poetyki, no. 1 (July 6, 2015): 6–17. http://dx.doi.org/10.14746/fp.2015.1.26672.
Full textAbstract:
Artykuł pokazuje najważniejsze skutki procesu demontażu metodologicznych i epistemologicznych podstaw nowoczesnej teorii literatury, który w polskim literaturoznawstwie przybrał postać skokowej i często dość powierzchownej asymilacji radykalnych wniosków płynących z dwóch zwrotów metodologicznych – poststrukturalnego i kulturowego. Jedną z najpoważniejszych konsekwencji owego procesu było nazbyt łatwe wyrzeczenie się przez literaturoznawstwo odrębności własnego przedmiotu i własnej metodologii badawczej, będące konsekwencją kulturowej reorientacji studiów literackich. Doprowadziło to do zastąpienia teorii literatury przez ogólną teorię kultury i uczynienia z tekstu literackiego zaledwie jednego z wielu równoprawnych przedmiotów kulturotwórczej praktyki. Na tle nowoczesnej teorii literatury, która posiada już dzisiaj wyłącznie charakter historyczny, poetyka okazuje się dyscypliną nie tylko żywotną i ekspansywną (o czym świadczy wykorzystywanie przez inne dziedziny wiedzy wypracowanych przez nią pojęć i kategorii), ale także nieodzowną dla dalszego trwania kulturowo zorientowanych studiów literacki. Tylko ona bowiem dostarcza narzędzi pozwalających skutecznie argumentować na rzecz odrębności i specyfiki literatury jako pod wieloma względami uprzywilejowanej formy poznania i ekspresji kulturowego doświadczenia człowieka, wyróżniającej się szczególnymi właściwościami formalnymi i semantycznymi, czyniącymi z niej jedyny w swoim rodzaju kod międzyludzkiej komunikacji.
26
Mosz, Jakub. "Pragmatyczne i ideowe aspekty turystyki zrównoważonej." Studia Ecologiae et Bioethicae 16, no. 2 (June 30, 2018): 17–28. http://dx.doi.org/10.21697/seb.2018.16.2.02.
Full textAbstract:
Turystyka zrównoważona nie jest uznawana za formę turystyki. Kategoria „turystyki zrównoważonej” jest zatem kategorią aksjologiczną. Wyraża pewien ideał odnoszący się do obrazu społeczeństwa idealnego. Pojęcie „turystyki zrównoważonej” ma status idei uniwersalnej. W modelu turystyki zrównoważonej akcentuje się potrzeby społeczne, ekonomiczne i estetyczne. Nie są one symetrycznie rozłożone między tymi grupami podmiotów. Turystyka zrównoważona traktowana jako model odnoszący się do całej praktyki turystycznej człowieka musi zawierać w sobie przyzwolenie dla ograniczania rozwoju i form turystyki w imię zachowania dóbr wyjątkowych i dla człowieka uniwersalnych. Istotowym dla problematyki turystyki zrównoważonej wydaje sie byc pytanie: Czy turystyka zrównoważona ma dostosować sie do zasad działania obowiązujących we współczesnej cywilizacji czy ma być wzorem działania, który przyniesie zamiany w całej społecznej przestrzeni współczesności? Hasła odnoszące się do sprawiedliwego i równego podziału dochodu z turystyki mają wydźwięk tak społeczny jak i polityczny, odnajdowany w wielu ideologiach rewolucyjnych. Idea turystyki zrównoważonej wskazuje na związek między możliwościami zaspokojenia powszechnej potrzeby podróżowania a konieczności ochrony i zachowania świata, w którym owe podróże się urzeczywistniają. Koncepcja turystyki zrównoważonej wydaje się mieć charakter etosu społecznego akcentującego gatunkową solidarność człowieka biorącego odpowiedzialność za tworzony przez siebie porządek społeczny i otrzymane dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze. Istotną kwestią wydaje się być natura owej ortodoksji zrównoważenia.
27
Runiewicz-Wardyn, Małgorzata. "W kierunku otwartych ekosystemów innowacji w Polsce: szanse i wyzwania." Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie 55, no. 2 (June 30, 2020): 15–27. http://dx.doi.org/10.33119/knop.2020.55.2.2.
Full textAbstract:
W dobie dzisiejszej szybko zmieniające się otoczenie biznesowe (ze startupami i przewagą dużych firm), skracanie się cykli technologicznych i przyśpieszenie konwergencji technologicznej powoduje potrzebę łączenia kompetencji oraz potencjału innowacyjnego firm i jednostek badawczo-rozwojowych. Ekosystem oparty na modelu poczwórnej helisy – Quadruple Helix (QH) lub otwartych innowacjach sprzyja zwiększeniu zdolności innowacyjnych w przedsiębiorstwach, sektorach i całych regionach. Opracowanie ma na celu omówienie możliwości i wyzwań związanych z adaptacją modeli otwartych innowacji w polskich przedsiębiorstwach. Koncepcja otwartych innowacji i promocji klastrów to ważne elementy polityki gospodarczej, konkurencyjności przemysłowej Polski i strategii Europa 2020. Jednak pomimo rosnących nakładów na innowacje w polskich przedsiębiorstwach, współpraca pomiędzy przedstawicielami QH, a także rola klastrów nie rośnie znacząco. W latach 2016-2018 taką współpracę podjęło jedynie 36 proc. innowacyjnych przedsiębiorstw przemysłowych, z których ponad 40 proc. stanowiły duże firmy (GUS, 2020). Ponadto udział przedsiębiorstw przemysłowychwspółpracujących w ramach inicjatywy klastrowej w ogólnej liczbie przedsiębiorstw wyniósł tylko 3,5 proc. Jeden z sektorów, w którym działalność innowacyjną najczęściej podejmowano to sektor branży biotechnologicznej i farmaceutycznej (56,2 proc.). Branża zmaga się z wysokimi kosztami badań i rozwoju, ograniczoną komercjalizacją i ciągłymi zmianami technologicznymi. Dlatego rośnie zainteresowanie otwartymi innowacjami i partnerstwem zewnętrznym. Badanie pokazuje, że w Polsce współpraca w formie otwartych innowacji w branży biotechnologicznej i biofarmaceutycznej jest wciąż w fazie zalążkowej. Wśród najważniejszych czynników, które miały wpływ na słabe zaangażowanie przedstawicieli firm oraz jednostek badawczo-rozwojowych w otwarte praktyki innowacyjne należy zaliczyć czynniki finansowe, prawno-instytucjonalne oraz społeczno-kulturowe.
28
Kalaga, Wojciech. "Er(r)go..." Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, no. 39 (December 15, 2019): 5–8. http://dx.doi.org/10.31261/errgo.7825.
Full textAbstract:
Er(r)go… ,… co za teatr! Do wyboru: teatr interkulturowy, teatr transkulturowy, teatr ultrakulturowy, teatr metakulturowy, teatr multikulturowy, teatr międzykulturowy, teatr postdramatyczny, teatr ludowy, teatr obrzędowy i steatralizowane obrzędy, teatr amatorski, teatr zawodowy, teatr wiejski, etnoteatr, teatr antropologiczny, zarażony etnologią, teatr artystyczny, teatr awangardowy, Teatr Źródeł, teatr polifonii głosów, teatr wielopokoleniowy, teatr indygenny, teatr niezależny, teatr, który zawsze jest na niby, a na dodatek antyopera, etnoperformans, multiperformans, solo-performans, przerażająca pantomima i Stowarzyszenie Kół Gospodyń Wiejskich. Widać wreszcie – „[t]eatr to nie gazeta”! Pośród tych teatrów i nie-teatrów różne kulturowe wpływy i przepływy, transfery kulturowe, transkulturowe praktyki, transgresje implikowane i transgresje tematyzowane, penetracje kultur, płynność kulturowych tożsamości i wzajemnych spojrzeń, rewiwalizmy kultury, dramaturgiczne recyklingi, artystyczne patchworki, progresywne nadpisania, zapożyczone historie, żonglerka intelektualna, tradaptacje, chaotyczne sploty słów, ocalające destrukcje, hybrydyzacje, interpenetracje, renarracje, rewokacje, reinterpretacje, re-mixowania, rekontekstualizacje – jakby nie było, ruch w kulturze przyspiesza.Sporo się też dzieje. Podmioty wzajemnie się sobie przed-stawiają i redefiniują, afrofrancuscy obywatele oburzają się sposobem potraktowania ciał czarnoskórych aktorów, z ciemności wyłania się półnaga Hotentocka Wenus, a ofiary patrzą na nas uporczywie w milczeniu. Tymczasem jednostka wikła się w dialektyczny proces rozwoju dziejów, grupki ludzi przechadzają się po ulicy z hienami na łańcuchu, współczesna Hinduska plącze się pomiędzy dyskursem globalnym i lokalnym, Europa rozrasta się, tyje, puchnie i rośnie w siłę, a potem ujeżdża i ujarzmia byka, samo-świadome, samo-czujące, samo-ruszające i samo-odpowiedzialne ciało tańczy taniec odissi, teksty dramatyczne wylewają się w sposób nieprzewidywalny z ustalonych wcześniej form, dwadzieścia statystek w różnym wieku wygłasza chóralny poemat o rżnięciu, ja pyta kim jest ja, Organizacja Zarządzania Dobrem prywatyzuje uchodźców, dynamika płciowa pozostawia kobiecy i zmysłowy akcent, ale niestety przebieg spektaklu zakłócają prawicowi ekstremiści, a dostępu do teatru broni Krucjata Różańcowa. Tchórzostwo widza. Jelinek wypędza życie z teatru, a w całym tym scenicznym bałaganie krążą główne postacie dramatu. Lepiej jest wziąć ze sobą pejcz.Mało tego: w lesie dzieją się rzeczy dziwne, dzikie i przewrotne („Do czego innego, kurwa, potrzebny jest las w Anglii?”, pyta retorycznie Butterworth). Brecht wykłada to klarownie: „Niech diabeł weźmie rozsądek!”. A zatem zamożna i pracowita mrówka daje konikowi polnemu dach nad głową i wyżywienie, żądając w zamian seksualnej dyspozycji dla siebie i innych, mężczyzna zmniejszony do rozmiarów krasnala odnajduje się w butelce po koniaku, przez niedopatrzenie otruci zostają synowie Jazona i Medei, Tejrezjasz oślepia elitę, zmultiplikowana Kasandra prowadzi popularny program rozrywkowy, Orestes zakłada ze swoim partnerem szkołę tańca, Fedra śpiewa hymn do słów Williama Blake’a, jakiś generał regularnie zjada mapę historyczną Europy, jednak przy podziale na kęsy respektuje jej dawne granice, a tradycja mityczna promieniuje sobie w planie bliskim, jak również dalekim, bo nie wie, że mit został zdegradowany. I jeszcze biesiadne spożywanie Szekspira, a u Moliera móżdżek przyprawiony masalą, przepiórki z pieca, szafran, sorbet, woda z Gangesu, leiszmanioza i gorączka dum-dum. Zasadniczo widz nie jest konieczny.I co tu robić? Pozostaje tylko stymulować, irytować, ekscytować i rozwścieczać.Wojciech Kalagahttps://orcid.org/0000-0003-4874-9734PS Numer ten ukazuje się pod gościnną redakcją dr hab. Eugenii Sojki z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.Pragniemy także przypomnieć naszym Czytelnikom i Autorom, iż począwszy od numeru 40 (1/2020), „Er(r)go” stanie się pismem dwujęzycznym: będziemy publikować materiały w języku polskim i angielskim.
29
Makar, Jurij, and Natalia Rotar. "Transformacja kultury wyborczej na Ukrainie: od praktyk autorytarnych do modelu demokratycznego." Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne 4, no. 2 (June 27, 2019): 117. http://dx.doi.org/10.17951/we.2018.4.2.117.
Full textAbstract:
<p>Autorzy przeprowadzają analizę transformacji kultury wyborczej na Ukrainie od praktyk autorytarnych do modelu demokratycznego. Korzystanie z reguł metodologicznych współczesnej nauki politycznej, ukształtowanych w angielsko-amerykańskim dyskursie politologicznym, umożliwiły uzasadnienie tego, że zmiany w kulturze wyborczej Ukrainy w kierunku demokratyzacji stały się możliwe w latach 2014–2018. W tym procesie istotną rolę pełniły również czynniki o charakterze cywilizacyjnym. Europejskie stałe cywilizacyjne w postaci tradycji historycznych, wartości kulturowe oraz cechy mentalności mają istotny wpływ na preferencje elektoralne wyborców. Właśnie one kształtują wybór określonego rodzaju narodowego lidera politycznego, który współcześnie ostatecznie uzyskał cechy polityka europejskiego. Jednocześnie pewne archetypy świadomości politycznej Ukraińców – etatyzm, kolektywizm, radykalizm polityczny, uwidoczniają się w ich kulturze wyborczej w postaci orientacji na partię władzy, które z pewnym stopniu hamują ostatecznie zadomowienie się modelu demokratycznego kultury wyborczej na Ukrainie.</p>
30
Szostak, Sylwia. "Kultura pracy w zawodzie specjalisty PR w telewizji." Studia Politicae Universitatis Silesiensis 33 (December 31, 2021): 79–113. http://dx.doi.org/10.31261/spus.12466.
Full textAbstract:
Kampanie promocyjne seriali wzbudzają zainteresowanie swoim rozmachem, kreatywnością i oryginalnością. Jednak bardzo mało wiemy o ludziach, którzy te działania promocyjne planują, i o instytucjonalnym kontekście ich pracy. Niniejszy artykuł zatem sprzyja namysłowi na temat społeczno-kulturowego wymiaru procesu tworzenia materiałów promocyjnych oraz na temat kultury pracy w dziale marketingu stacji telewizyjnych. Celem artykułu jest rozwijanie wiedzy i zrozumienia na temat promocji telewizyjnej jako dyscypliny zawodowej i praktyki kulturowej w obszarze produkcji mediów. Aby zbadać obszar dotychczas pomijany w rodzimych studiach medioznawczych, autorka artykułu opiera się na wywiadach pogłębionych z pracownikami marketingu w stacjach telewizyjnych, a dokładniej specjalistami ds. public relations. Refleksje praktyków PR w telewizji na temat ich własnej pracy i kontekstu, w jakim się znajdują, dostarczają empirycznych materiałów umożliwiających wyjście poza klasyczne postrzeganie działańpromocyjnych, czyli ich analizę jedynie przez pryzmat efektów i skuteczności. Badania etnograficzne sektora produkcji materiałów promocyjnych oferują pełniejszy opis i zrozumienie działań sektora kreatywnego branży telewizyjnej.
31
Jelewska, Agnieszka. "Bity, wirusy, sieci. Trzy przypadki polskiej sztuki najnowszej: Lisek/Brzeziński/Janicki." Stan Rzeczy, no. 1(4) (April 1, 2013): 127–50. http://dx.doi.org/10.51196/srz.4.8.
Full textAbstract:
Artykuł omawia trzy przypadki (case study) najnowszej polskiej sztuki medialnej (Robert B. Lisek, Michał Brzeziński, Paweł Janicki) w kontekście przemian kulturowo-społecznych związanych z rozwijaniem się systemów społeczeństwa sieci, jak też nauki, w tym teorii informacji, fizyki kwantowej, biologii i filozofii. Tekst wskazuje na sztukę, która ma funkcję krytyczną i destabilizującą zastane schematy komunikacyjne, naukowe i kulturowe. W tej nowej praktyce artystycznej dochodzi bowiem do silnego sprzężenia pomiędzy działalnością twórczą oraz teoriami naukowymi i nowymi narzędziami technologicznymi.
32
Jelewska, Agnieszka. "Bity, wirusy, sieci. Trzy przypadki polskiej sztuki najnowszej: Lisek/Brzeziński/Janicki." Stan Rzeczy, no. 1(4) (April 1, 2013): 127–50. http://dx.doi.org/10.51196/srz.4.8.
Full textAbstract:
Artykuł omawia trzy przypadki (case study) najnowszej polskiej sztuki medialnej (Robert B. Lisek, Michał Brzeziński, Paweł Janicki) w kontekście przemian kulturowo-społecznych związanych z rozwijaniem się systemów społeczeństwa sieci, jak też nauki, w tym teorii informacji, fizyki kwantowej, biologii i filozofii. Tekst wskazuje na sztukę, która ma funkcję krytyczną i destabilizującą zastane schematy komunikacyjne, naukowe i kulturowe. W tej nowej praktyce artystycznej dochodzi bowiem do silnego sprzężenia pomiędzy działalnością twórczą oraz teoriami naukowymi i nowymi narzędziami technologicznymi.
33
Kolanović, Maša. "The Transformation of Economic Imagery in Croatian Culture in the 1990s." Colloquia Humanistica, no. 8 (November 27, 2019): 281–310. http://dx.doi.org/10.11649/ch.2019.016.
Full textAbstract:
The Transformation of Economic Imagery in Croatian Culture in the 1990sThe article problematizes the relationship between culture and capitalism in creating a specific economic imagery of the 1990s in the Croatian cultural space as part of the post-Yugoslav context. One of the assumptions in analysing the connection between economics, culture and literature is that different political and economic systems (such as socialism or capitalism) always represent a certain type of culture. It is necessary to have a certain type of culture that will introduce and legitimize certain political and economic systems, which inevitably means that at the same time, certain types of cultural practices will also appear that will challenge and question them. The analysis detects processes of intellectual dismantling and transformation of socialism and creating the foundation for a new "moral and affective economy" (Ahmed, Bowles) of capitalism on post-socialist terrain. The author focuses on three "cultural patterns" (Williams) from the sphere of consumer culture, everyday life, scientific, artistic and cultural literature, through which she follows symptomatic traces of creating, negotiating and opposing the hegemonic culture in early 1990s Croatia. Transformacija ekonomskog imaginarija u hrvatskoj kulturi 90-ih godina 20. stoljeća Članak problematizira odnos kulture i kapitalizma u kreiranju specifičnog ekonomskog imaginarija devedesetih godina u hrvatskom kulturnom prostoru kao dijelu postjugoslavenskog prostora. Temeljno polazište rada jest da da različiti politički i ekonomski sustavi (kao što su socijalizam i kapitalizam) uvijek predstavljaju i određeni tip kulture. Nužno je da određen tip kulture uvede i legitimizira određene političke i ekonomske sisteme što znači da se isto tako javiti i one kulturne prakse koje će ih izazvati, propitivati i oponirati im. Analiza detektira procese intelektualne demontaže socijalizma i kreiranje nove ‘’moralne i afektivne ekonomije’’ (Ahmed, Bowles) kapitalizma na postsocijalističkom terenu. Autorica se fokusira na tri ‘’kulturna uzorka’’ (Williams) iz sfere konzumerističke kulture, svakodnevice, znanosti i umjetnosti koja prati simptomatične tragove u kreiranju, pregovaranju i oponiranju hegemonijskoj kulturi u nastajanju ranih devedesetih godina u Hrvatskoj. Transformacja imaginarium ekonomicznego w chorwackiej kulturze lat dziewięćdziesiątych XX wiekuArtykuł problematyzuje relacje między kulturą i kapitalizmem w procesie tworzenia specyficznego ekonomicznego imaginarium lat 90. w chorwackiej przestrzeni kulturowej jako części przestrzeni postjugosłowiańskiej. Głównym punktem wyjścia artykułu jest przekonanie, że różne systemy polityczne i ekonomiczne (jak np. socjalizm i kapitalizm) zawsze reprezentują określony typ kultury. Określony typ kultury jest niezbędny do wprowadzania i legitymizowania tych systemów politycznych i ekonomicznych, a jednocześnie powoduje on pojawienie się takich praktyk kulturowych, które kwestionują go i zaprzeczają mu. Analiza wykrywa procesy intelektualnego demontażu socjalizmu i tworzenia nowej „moralnej ekonomii” (Ahmed, Bowles) kapitalizmu na postsocjalistycznym terenie. Autorka skupia się na trzech „wzorcach kulturowych” (Williams) ze sfery kultury konsumpcyjnej, życia codziennego oraz nauki i sztuki, w których widać symptomatyczne ślady tworzenia, negocjowania i sprzeciwiania się wyłaniającej się hegemonicznej kulturze wczesnych lat 90. w Chorwacji.
34
Katsman, Roman. "The Hebrew Poetry of the Younger Generation of Immigrants from the Former Soviet Union in Israel. Part 1: Alex Rif, Nadia-Adina Rose." Iudaica Russica, no. 1(4) (June 22, 2020): 18–39. http://dx.doi.org/10.31261/ir.2020.04.02.
Full textAbstract:
Na przykładzie twórczości izraelskich poetek (Alex Rif, Nadi-Adiny Rose) opisane są kulturowo-estetyczne wyznaczniki poezji hebrajskiej młodego pokolenia — tzw. generation one and a half — dzieci repatriantów z byłego Związku Sowieckiego. Szczególna uwaga poświęcona została zagadnieniu kulturowej spuścizny oraz tym poetyckim praktykom, w ramach których owa spuścizna znajduje swój wyraz. Jest to pierwsza część artykułu, następna — dotycząca twórczości Yael Tomashov i Rity Kogan — ukaże się w kolejnym numerze.
35
Czerwińska, Kinga. "Ostatni taki „Judosz”. Uwagi o konstruowaniu i dekonstruowaniu dziedzictwa kulturowego w kontekście tożsamości mieszkańców Skoczowa." Journal of Urban Ethnology 19 (December 20, 2021): 51–69. http://dx.doi.org/10.23858/jue19.2021.004.
Full textAbstract:
Jednym z głównych czynników kształtujących profil kultury lokalnej jest ugruntowany w ciągu wielu pokoleń, wartościujący stosunek do własnego dziedzictwa kulturowego. Dziedzictwo, a co za tym idzie – definiowanie przeszłości, daje płaszczyznę poszukiwania wspólnej tożsamości społecznej i kulturowej, któraw rezultacie staje się platformą aktywności opartej na więziach społecznych. Ich manifestowanie wyraża współczynnik integracji wspólnoty lokalnej. Interesującym zwrotem jest sytuacja, w której wartość dziedzictwa kulturowego zostaje podważona albo przez członków wspólnoty, albo przez bodźce z zewnętrz. Mechanizmy obronne mają różny charakter, a konsekwencje mogą zdestabilizować wspólnotowość społecznościlub, przeciwnie, mogą ją wzmocnić. Tezy teoretyczne artykułu oparte są na badaniach empirycznych nad pochodem z Judoszem, który stanowijeden z wyznaczników tożsamościowych mieszkańców Skoczowa. Zakończona fiaskiem próba wpisania zwyczaju na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO wywołała konsternację wśród inicjatorów wpisu, a w konsekwencji refleksję nad żywotnością tej praktyki i próbę jej dekonstruowania.
36
Figzał-Janikowska, Magdalena Maria. "„Przepisywanie” dramatu jako przykład transferu literackich mitów." Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, no. 39 (December 16, 2019): 25–38. http://dx.doi.org/10.31261/errgo.7649.
Full textAbstract:
Artykuł traktuje o zjawisku „przepisywania” klasycznych tekstów jako tendencji charakterystycznej dla dramaturgii drugiej połowy XX wieku, ściśle związanej z przemianami na gruncie literatury oraz zmianą paradygmatu w zakresie sztuk widowiskowych. Jako praktyka dramatopisarska „przepisywanie” polega na reinterpretacji i rekontekstualizacji utrwalonych kulturowo mitów literackich, dzięki czemu mogą one odsłonić całkiem nowe znaczenia. Dochodzi tu zatem do swoistego transferu pierwotnego tekstu do nowej rzeczywistości społecznej, historycznej i kulturowej, którego celem staje się poszukiwanie punktów stycznych między tradycją a współczesnością. Powyższe zjawisko zobrazowane zostaje na przykładzie tekstów dwóch współczesnych dramatopisarzy: Heinera Müllera i Piera Paolo Pasoliniego.
37
Katsman, Roman. "The Hebrew Poetry of the Younger Generation of Immigrants from the Former Soviet Union in Israel. Part 2: Yael Tomashov, Rita Kogan." Iudaica Russica, no. 2(5) (December 22, 2020): 5–27. http://dx.doi.org/10.31261/ir.2021.05.01.
Full textAbstract:
W kolejnych dwóch częściach artykułu na przykładzie twórczości czterech izraelskich poetek (Alex Rif, Nadi-Adiny Rose, Yael Tomashov i Rity Kogan) zaprezentowane zostały kulturowo-estetyczne właściwości poezji hebrajskiej przedstawicieli młodego pokolenia — tzw. generation one and a half — dzieci wychodźców z byłego ZSRR. Obszernie omówiono kwestię dziedzictwa oraz transformacji kulturowej i psychologicznej, a także praktyk poetyckich odróżniających poszczególnych autorów, w twórczości których wspomniane dziedzictwo i transformacja są obecne. Niniejszy artykuł poświęcony jest utworom Yael Tomashov i Rity Kogan (część pierwsza traktująca o twórczości Alex Rif, Nadi-Adiny Rose ukazała się w poprzednim numerze).
38
Celiński, Piotr. "Obrazy, zmysły i ciała. O wizualnej dynamice u progu biomediów." Kwartalnik Filmowy, no. 111 (November 13, 2020): 6–22. http://dx.doi.org/10.36744/kf.371.
Full textAbstract:
Status oraz strukturę obrazów i wizualności kształtują dziś dwie strategie kulturowe. Pierwsza dotyczy restrukturyzacji sposobów ich postrzegania na skutek zmian w obrębie kulturowej organizacji zmysłów; druga polega na unieważnianiu bądź pomijaniu percepcji zmysłowej oraz łączeniu obrazów bezpośrednio z systemem nerwowym i organami ciała za pomocą biomediów. Celem autora eseju jest przyjrzenie się obu tym strategiom na podstawie teorii mediów i kultury wizualnej proponowanej przez Maurice’a Merleau-Ponty’ego, Johna Bergera, Didiera Anzieu czy Melinę Diaconu. Refleksji towarzyszy charakterystyka wybranych przykładów z twórczości Yvesa Kleina, Björk i Jasona Derulo. Takie zestawienie teorii i praktyk kultury mediów wizualnych skłania do stawiania pytań o przyszłe losy patrzenia, widzenia i zdolności do posługiwania się komunikatami wizualnymi w porządku cyfrowym i sieciowym.
39
Nakoneczny, Tomasz. "NEOPOGANIZM JAKO ZAGADNIENIE POSTKOLONIALNE. KONTEKST POLSKI." Porównania 22, no. 1 (March 12, 2019): 91–106. http://dx.doi.org/10.14746/p.2018.22.18169.
Full textAbstract:
Neopoganizm postrzegany jest zwykle jako zjawisko marginalne pod względem skali społecznegooddziaływania. Rzutuje to nie tylko na atrakcyjność jego praktyk, ale również na kwestię nośnościeksponowanych w nim treści światopoglądowych. W artykule podjęta została próba ukazanianeopoganizmu w szerszej perspektywie historyczno-kulturowej, uwzględniającej tak ogólnezagadnienia jak tożsamość kulturowa czy kultura pamięci. Autor stawia przy tym pytanie, czyneopoganizm, z jego marginalnością i utopijnością, można uznać za zjawisko wpisujące się w problematykę postkolonialną (postzależnościową). Uważa, że w przypadku takich krajów jak Polska neopogański konstruktywizm może być traktowany jako sensowna próba poszerzenia bazy symbolicznych odniesień dla refleksji nad własnym usytuowaniem na osi centrum – peryferie.
40
Dobrowolski, Piotr. "„Odzyskiwanie” – maska kolonizacji." Porównania 28, no. 1 (June 2, 2021): 547–68. http://dx.doi.org/10.14746/por.2021.1.25.
Full textAbstract:
Artykuł nawiązuje do monografii Arkadiusza Kalina Mit Ziem Odzyskanych w literaturze. Postkolonialny przypadek Ziemi Lubuskiej, poświęconej problematyce kulturowej mitu politycznego Ziem Odzyskanych i jego reprezentacji w twórczości literackiej. Ukazywanie (ale też ukrywanie) procesów kolonizacyjnych odnoszących się do Ziem Odzyskanych w narracji tworzonej zgodnie z ideologicznymi celami polityki historycznej początków Polski Ludowej wywierało istotny wpływ na kształtowanie postaw społecznych w państwie. Po II wojnie światowej mit Ziem Odzyskanych stał się oficjalną narracją funkcjonującą w wielu wariantach lokalnych, które rozmaicie rozkładały akcenty związane z praktyką „repolonizacji”. Wskazany przez Kalina przykład Ziemi Lubuskiej, do którego bynajmniej nie ogranicza on swoich badań, reprezentuje fundamentalne założenia politycznego mitu Ziem Odzyskanych i znakomicie ukazuje polską praktykę kolonizacyjną po roku 1945. Zajęcie terenów leżących w ujściu Warty i w środkowym biegu Odry, których „polskość” łatwo podważyć, wymagało karkołomnych wysiłków w celu ukrycia kolonizacji terytorialnej, gospodarczej i społecznej. Szczególnie ciekawa jest kwestia kolonizacji kulturowej – procesu budowy świadomości polskości tego regionu, którego celem było wyparcie siedmiuset lat niemieckiej historii tych ziem. Obserwacje Kalina pozwalają na zdiagnozowanie roli, jaką w praktyce mentalnego „odzyskiwania” odgrywała literatura. Autor tworzy ciekawy i wyczerpujący wywód, traktując mit Ziem Odzyskanych jako projekt kolonizacyjny, stworzony na długo przed wybuchem II wojny światowej w tzw. myśli zachodniej. Chociaż nazwa ta była oficjalnie używana po drugiej wojnie światowej do początku lat pięćdziesiątych XX wieku, zakorzeniona w świadomości społecznej funkcjonowała do końca lat osiemdziesiątych, powracając do dzisiaj.
41
Twardzik, Anna. "Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej." Edukacja Międzykulturowa 5, no. 1 (December 31, 2016): 1–9. http://dx.doi.org/10.15804/em.2016.11.
Full text
42
Zapała, Łukasz. "Postać płanetnika w dawnych wierzeniach ludowych i świadomości współczesnych górali zagórzańskich." Perspektywy Kultury 36, no. 1 (March 30, 2022): 231–46. http://dx.doi.org/10.35765/pk.2022.3601.15.
Full textAbstract:
Sfera wierzeń ludowych, nawet dla autochtonów, stanowi wciąż nie w pełni odkryty i często niezrozumiały element dziedzictwa kulturowego. Tymczasem ludowe postrzeganie świata w dużej mierze zdeterminowane jest przez lokalne praktyki i wierzenia, których korzenie sięgają najodleglejszej, jeszcze przedchrześcijańskiej przestrzeni kulturowej. Jedną z postaci obecnych w wierzeniach górali zagórzańskich jest płanetnik. Celem niniejszego artykułu jest charakterystyka tychże wierzeń oraz zbadanie stanu wiedzy na temat płanetnika wśród współczesnych Zagórzan. Materiał badawczy obejmuje: opracowania etnograficzne, współcześnie zebrane podania ludowe oraz wyniki badania ankietowego, przeprowadzonego wśród młodzieży ze szkół średnich w Mszanie Dolnej. Różnorodność poddanych analizie źródeł pozwoli odtworzyć obraz ewolucji wyobrażeń ludowych na temat postaci płanetnika na przestrzeni drugiej połowy XX w. oraz odpowiedzieć na pytanie, czy płanetnik i związane z nim wierzenia stanowią wciąż dla Zagórzan dziedzictwo oswojone.
43
Janik, Agnieszka. "Heterotopia teatru – inwazja na przestrzeń miejską: Bajkobus Wrocławskiego Teatru Lalek." Ars Educandi, no. 9 (December 8, 2012): 259–71. http://dx.doi.org/10.26881/ae.2012.09.16.
Full textAbstract:
Heterotopie, według Michela Foucalta, są postrzegane jako "inne przestrzenie", rzeczywiste miejsca istniejące w społeczeństwie (raczej niż na przedmieściach), co po prostu należy zauważyć w przypadku Bajkobusu - teatru autobusowego zainicjowany przez Teatr Lalek we Wrocławiu. Artykuł jest próbą krytycznego podejścia do rzeczywistości w jej wymiarze kulturowym. Artykuły próbują znaleźć, objaśnić i wyjaśnić relacje między działalnością Bajkobusu, przekazywaniem kapitału kulturowego (w rozumieniu Pierre'a Bourdieu) a lokalizacją jednostek w stratyfikacji społecznej. W tym procesie Bajkobus jest postrzegany jako przykład zarówno nowych (i pożądanych?) Praktyk społecznych, jak i sposobu na zmuszanie jednostek do krytycznego myślenia.
44
Kasprzak, Dariusz Antoni. "Praktyki postne w wybranych relacjach pisarzy kościelnych greckich i łacińskich I-III wieku." Vox Patrum 74 (June 15, 2020): 7–28. http://dx.doi.org/10.31743/vp.4946.
Full textAbstract:
Praktyka postu religijnego w chrześcijaństwie w pierwszych trzech wiekach wydaje się być uwarunkowana kulturowo. Chrześcijański post w środy i piątki był najprawdopodobniej zapożyczeniem z praktyki Esseńczyków z Qumran (patrz Didache), w przeciwieństwie do indywidualnego postu faryzeuszy. W tym czasie chrześcijanie pościli podobnie jak Żydzi, tzn. przed chrześcijańską Paschą - od wschodu słońca poprzedniego dnia (czwartek) do zachodu słońca następnego dnia (piątek). Wydaje się, że tradycja żydowska i chrześcijańska w pierwszym wieku zbiegają się w praktyce zwiększania liczby dni postu, co motywowano w obu tradycjach apokaliptycznymi objawieniami. Jeśli chodzi o rozbieżności w tradycjach postnych, to faryzejscy Żydzi mogli przez cały dzień pościć w poniedziałki i czwartki bez jedzenia i picia od wschodu do zachodu słońca w tych dniach. Z drugiej strony chrześcijanie mogli praktykować post w środy i piątki na chlebie i wodzie, od wschodu do trzeciej. W tekstach chrześcijan aleksandryjskich z przełomu drugiego i trzeciego wieku znajdujemy syntezę praktyki chrześcijańskiej ze zwyczajami ascetycznymi i dietetycznymi filozofii stoickiej i platońskiej. Aleksandryjscy pisarze wskazywali bardziej na umiarkowanie jako cnotę i dietę jako wybór niż na post religijny jako taki. Natomiast w montanistycznych praktykach dwutygodniowej kserofagii możemy odnaleźć początek dłuższego, dwutygodniowego postu przed chrześcijańską Paschą. Kościół katolicki aż do trzeciego wieku, nazwał Wielkim Postem zwyczaj poszczenia dwa dni bezpośrednio przed Wielkanocą. Do trzeciego wieku włącznie w Kościele formalny post był postulowany stosunkowo rzadko (przed chrztem i dwa dni przed Paschą). Indywidualny post był praktykowany w środy i piątki. Wydaje się też, że dłuższy post był uznawany w Kościele aż do trzeciego wieku jako przejaw fałszywych objawień lub herezji.
45
Przeperski, Jarosław, and Małgorzata Grządzielewska. "Adaptacja polskiej wersji kwestionariusza Skala Praktyki Familiocentrycznej do badania jakości relacji pomiędzy profesjonalistami a rodzinami korzystającymi ze wsparcia instytucjonalnego." Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia 33, no. 1 (March 27, 2020): 83. http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.1.83-102.
Full textAbstract:
<p>Artykuł wpisuje się w tematykę związaną z badaniami ewaluacyjnymi oraz tworzeniem rozwiązań opartych na wiedzy i dowodach naukowych. Zmiany zachodzące w politykach publicznych w obszarze społecznym wymagają naukowej oceny. Niestety, często brakuje odpowiednich narzędzi, szczególnie gdy oceniającymi są użytkownicy systemu. Wypełniając tę lukę, autorzy dokonali wyboru, a następnie adaptacji narzędzia pozwalającego na określenie jakości relacji pomiędzy profesjonalistami a rodzinami, które korzystają z usług systemu pomocowego – Skali Praktyki Familiocentrycznej (<em>Family-Centered Practice Scale</em>) stworzonej przez Carla J. Dunsta, Carol M. Trivette i Deborah W. Hamby z Orelena Hawks Puckett Institute (USA). Celem artykułu była adaptacja kulturowa polskiej wersji kwestionariusza oraz walidacja jego własności psychometrycznych. Skala składa się z dwóch wymiarów (relacyjnego i partycypacyjnego) i czterech podskal. W procesie dostosowania skali do uwarunkowań w Polsce dokonano adaptacji językowej i kulturowej, walidacji psychometrycznej oraz normalizacji skali. Otrzymane wyniki wskazują na wysoką trafność i rzetelność kwestionariusza, co oznacza, że skala ta może być stosowana do określenia jakości relacji pomiędzy pracownikami instytucji pomocowych a rodzinami.</p>
46
Majka-Rostek, Dorota. "Feederyzm: społeczno-kulturowe konteksty preferencji i praktyk seksualnych." Konteksty Społeczne 7, no. 1 (February 10, 2019): 89–98. http://dx.doi.org/10.17951/ks.2019.7.1.89-98.
Full text
47
Czupryński, Wojsław. "Przygotowanie do małżeństwa w obliczu współczesnych wyzwań kulturowych." Studia Warmińskie 52 (December 31, 2015): 215–25. http://dx.doi.org/10.31648/sw.133.
Full textAbstract:
Znamiona współczesnego kryzysu instytucji małżeństwa w Europie i w Polsce to ogromny wzrost liczby nieważnie zawartych małżeństw sakramentalnych oraz rozpad więzi małżeńskich i rodzinnych. Zadanie pogłębionej refleksji nad sytuacją społeczno-kulturową i praktyką przygotowania do sakramentalnego małżeństwa oraz odwaga postawienia diagnozy co do kondycji tego obszaru duszpasterstwa stają się dziś konieczne. Trwałość małżeństwa i rodziny jest ściśle powiązana z takimi zjawiskami społecznymi, jak: kształtowanie się nowych modeli kulturowych, swoboda obyczajowa, mediatyzacja kultury, „prywatyzacja” wiary i marginalizacja kościelności. Socjokulturowe przeobrażenia wskazują na potrzebę poszukiwania pozytywnej odpowiedzi i wyprowadzenia wniosków o charakterze postulatów dla duszpasterskiej praktyki w obszarze przygotowania do małżeństwa. Dotyczą one różnych obszarów: psychologii, komunikacji interpersonalnej, chrześcijańskiej formacji, jednolitości wymagań i zasad.
48
Kulak, Ilona. "Motywy religijne i magiczne utrwalone w ludowych nazwach roślin (na przykładzie leksyki górali rabczańskich)." Język – Szkoła – Religia 13, no. 3 (December 13, 2018): 23–35. http://dx.doi.org/10.26881/jsr.2018.3.02.
Full textAbstract:
Przedmiotem artykułu jest opis ludowych nazw roślin, w których strukturze utrwalone zostało słownictwo związane z religią i magią. Autorka podejmuje się także próby określenia relacji między pierwiastkiem chrześcijańskim a pogańskim. Zgromadzony materiał obejmuje gwarowe słownictwo mieszkańców kilku wsi podhalańskich. Biorąc pod uwagę eksplikacje respondentów, odnotowane słownictwo gwarowe skwalifikowano do czterech nadrzędnych kategorii: cechy fizyczne desygnatu, czas i miejsce wegetacji, wartość użytkowa oraz odniesienia kulturowe (religia i magia). Pozwoliło to wskazać, jaki procent ogólnego zasobu botanicznego stanowią nazwy roślin, na których powstanie wpłynęła religia i magia. W tekście opisano 18 gwarowych jednostek leksykalnych, które pozwalają zrekonstruować ludową wizję świata, a także odkryć wartościowanie i sposób myślenia wspólnoty wiejskiej. Analiza wykazała, że postrzeganie gatunków botanicznych zależy w dużej mierze od kultury społeczności wiejskiej. Ludowe nazwy roślin, zawierające w swej strukturze sakronimy, np. Bóg, Chrystus, Matka Boska, świadczą o silnym przywiązaniu wiejskiej wspólnoty językowo-kulturowej do religii katolickiej. Słownictwo botaniczne dowodzi również, jak szczególna jest w kulturze ludowej rola wierzeń i praktyk magicznych. W zebranym materiale pojawiają się jednak nieliczne nazwy roślin związane z magią. Dawne rytuały zanikają bowiem pod wpływem kultury chrześcijańskiej. Wydaje się jednak, że elementy racjonalne i irracjonalne w kulturze ludowej współistnieją i odzwierciedla je język.
49
Szmyd, Kazimierz. "Lwowska Szkoła Filozoficzna w rozwoju nauk o wychowaniu (1914–1939). Współtwórcy, dokonania, kontynuacje." Lubelski Rocznik Pedagogiczny 35, no. 4 (June 22, 2017): 175. http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.4.175.
Full textAbstract:
<p>Artykuł jest próbą możliwie wyczerpującego prześledzenia rozwoju akademickiej myśli pedagogicznej i praktyki edukacyjnej w Uniwersytecie Lwowskim końca XIX, w początkach XX wieku i okresie II Rzeczypospolitej. Intencją autora było ustalenie źródeł umysłowych i uwarunkowań akademickich rodzących się koncepcji teoretycznych nauk o wychowaniu i ich zastosowań w praktyce edukacyjnej i wychowawczej. Zwrócono uwagę na wcześniejsze tradycje pedagogiczne i teologiczne w Uniwersytecie Lwowskim i jego otoczeniu umysłowym. W tekście zaprezentowano genezę i przejawy unaukowienia, procesy racjonalizacji myślenia pedagogicznego, poszukiwania jej podstaw w kręgu filozofii, nauk o kulturze i społeczeństwie, przede wszystkim w psychologicznej wiedzy o osobie ludzkiej. Dziedzina ta przebyła drogę od filozofii i psychologii spekulatywnej do empirycznej i humanistycznej, co pozwoliło zidentyfikować główne etapy i formacje nauk o wychowaniu we Lwowie w ich rozwoju historycznym. Podkreślono fundamentalną rolę Kazimierza Twardowskiego i jego szkoły filozoficznej, przemiany samej filozofii, jej metod, a zwłaszcza proces wyłaniania się profesjonalnej psychologii i autonomii pedagogiki, jako dyscypliny naukowej i akademickiej. Zwrócono uwagę na znamienny we Lwowie proces budowania psychologii i pedagogiki na podstawie antropologii filozoficznej, aksjologii społeczno-kulturowej i wiedzy o rozwoju człowieka w kontekstach pozabiologicznych. Procesy te ukazano w konwencji analizy biograficzno-naukowej dokonań najwybitniejszych przedstawicieli nauk o wychowaniu we Lwowie. Poszukiwano proweniencji, wpływów i odrębności własnej dróg lwowskich psychologów i pedagogów związanych z lwowską szkołą filozoficzną. Rodowody te określały typ uprawiania pedagogiki opartej na filozofii człowieka, jego kultury i realiów życia społecznego, na pograniczach ludzi i kultury w ówczesnej Galicji.</p>
50
Odrzywolska, Anna. "Praktyki magiczne w XVI w. i ich kontekst kulturowy." Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym 53, no. 2 (September 17, 2020): 107. http://dx.doi.org/10.12775/klio.2020.021.
Full text