Academic literature on the topic 'Przekład prawny'

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the lists of relevant articles, books, theses, conference reports, and other scholarly sources on the topic 'Przekład prawny.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Journal articles on the topic "Przekład prawny"

1

BIEL, Łucja. "Długo wyczekiwany podręcznik przekładu prawniczego: recenzja książki "Przekład prawny i sądowy" Anny Jopek-Bosiackiej." Comparative Legilinguistics 2 (February 9, 2017): 211. http://dx.doi.org/10.14746/cl.2010.2.17.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

DOCZEKALSKA, Agnieszka. "PRAWO PORÓWNAWCZE I PRZEKŁAD PRAWNY W POSZUKIWANIU FUNKCJONALNYCH EKWIWALENTÓW – OBSZARY POWIĄZANE CZY ODDZIELNE?" Comparative Legilinguistics 16 (January 19, 2013): 63. http://dx.doi.org/10.14746/cl.2013.16.5.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

Wismont, Magdalena, and Ewa Woźniak. "Rola Kodeksu Napoleona w systematyzowaniu polskiej terminologii prawnej." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica 54 (December 2, 2020): 59–69. http://dx.doi.org/10.18778/0208-6077.54.05.

Full text
Abstract:
Artykuł traktuje o wpływie XIX-wiecznych przekładów Kodeksu Napoleona na systematyzację ówczesnej polskiej terminologii prawnej. Francuska kodyfikacja miała przełomowe znaczenie dla prawodawstw całego świata, uznawana jest za podstawę nowoczesnego państwa. Autorki prezentują oddziaływanie tego zbioru praw na tworzącą się w XIX w. polską terminologię prawną. Dzięki przekładom Kodeksu Napoleona rozpoczęto systematyzację nomenklatury prawa, tzn. przyporządkowywanie nazwy do pojęcia prawnego, precyzyjne określanie semantyki terminu, porządkowanie terminów w relacjach nadrzędno-podrzędnych. W przekładach postulowano również konsekwencję w wyborach tłumaczeniowych. W tym sensie translacje Kodeksu Napoleona przybliżyły polski język prawny do stanu obowiązującego we współczesnej legislacji.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

Szklarska, Anna. "Czy prawda może być przemocą?" Studia Philosophiae Christianae 51, no. 3 (March 11, 2017): 139. http://dx.doi.org/10.21697/2015.51.3.17.

Full text
Abstract:
Tytuł artykułu ma charakter prowokacyjny. Autorka nie uważa bynajmniej, by prawda mogła działać poprzez przemoc czy przez przemoc się wyrażać. A jednak ci, którzy odwołują się do ponadczasowych, naturalnych prawd na temat człowieka, życia i kwestii moralnych, bywają oskarżani o przemoc i demagogię. Owszem, bezsprzecznie można dostrzec związki między prawdą a przemocą, ale dotyczą one zwłaszcza prób bezprecedensowych manipulacji wymierzonych w prawdę. Kwestionuje się dziś powszechnie prawdę na temat kondycji człowieka, wartości moralnych, powinności obywatelskich a nawet faktów historycznych. Przemoc może odgrywać niebagatelną rolę w procesie tworzenia czy poznania, wpływa także na przemiany wiedzy i jej przekaz w społecznym obiegu, na co w swoich pracach zwraca uwagę m.in. Andrzej Zybertowicz. Współcześnie uważa się, że zamiast o prawdzie powinniśmy mówić o wielości indywidualnych narracji, mnogości skrajnie subiektywistycznych interpretacji, z których wszystkie są równouprawnione. Sama prawda zostaje sprowadzona do dowolnie ustalanego produktu władzy – również tej, którą dzierżą środki masowego przekazu. Przeciwwagą dla takiego myślenia jest nauczanie Jana Pawła II, który w wyważony sposób przypomina nam o związkach prawdy z wolnością i o odpowiedzialności, jaką prawda generuje. Jest bowiem ściśle etyczną kwestią jaką postawę człowiek przyjmie wobec prawdy i czy gotów będzie jej służyć. To zdumiewające, iż dla wielu ludzi prawda zamiast z wyzwoleniem, kojarzy się ze zniewoleniem. Autorka podejmuje próbę wyjaśnienia jakie są przyczyny tego niepokojącego zjawiska i w jaki sposób nauczanie Jana Pawła II może pomóc nam ujrzeć właściwą perspektywę znaczenia prawdy w życiu człowieka, zarówno w wymiarze jednostkowej świadomości, jak też zbiorowego doświadczenia narodu czy całej ludzkości. W swoim artykule odwołuje się do stanowiska wyrażonego zarówno w encyklice "Veritatis Splendor", jak i w kontekście innych prac Jana Pawła II.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

Mędrzycki, Radosław. "DZIAŁALNOŚĆ RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH W POLSCE W ZAKRESIE OCHRONY OSÓB W KRYZYSIE BEZDOMNOŚCI I ZAGROŻONYCH BEZDOMNOŚCIĄ W LATACH 2005-2015 W ŚWIETLE RAPORTÓW RPO." Zeszyty Prawnicze 20, no. 1 (June 30, 2020): 229–48. http://dx.doi.org/10.21697/zp.2020.20.1.10.

Full text
Abstract:
Celem artykułu jest ukazanie zainteresowania Rzecznika Praw Obywatelskich sprawami osób pozostających w kryzysie bezdomności i zagrożonych bezdomnością w latach 2005-2015. W związku z przyjętym celem zadano pytanie o swoistą stagnację w zakresie rozwiązywania wielu problemów bezdomności mimo wielokrotnej ich diagnozy przez RPO. W związku z założeniami formalnymi badaniu poddano dostępne Rzecznikowi instrumentarium prawne, a także sposoby jego wykorzystywania w odniesieniu do problemu bezdomności na przestrzeni kilkunastu lat. Ukazując faktyczną działalność Rzecznika, analizie poddano raporty dokumentujące jego aktywność. Analiza wykazała, że bezdomność stanowi od początku przedmiot zainteresowania RPO. Na przestrzeni lat diagnozowane problemy pozostają względnie niezmienne. Wskazuje to na nikłe oddziaływanie RPO na władzę ustawodawczą w analizowanym obszarze. Zdiagnozowano brak mechanizmów prawnych pozwalających wprost wymusić przez RPO zmiany prawne. Przekłada się to na niejako jednostronną prawną odpowiedzialność tego organu przy właściwie wyłącznie politycznej odpowiedzialności parlamentu za sprawy bezdomności.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
6

ILUK, Łukasz. "REFERENCYJNA TRANSPARENTNOŚĆ MOTYWOWANYCH NAZW ORGANÓW PAŃSTWOWYCH W PRZEKŁADACH." Comparative Legilinguistics 38 (November 28, 2019): 49–64. http://dx.doi.org/10.14746/cl.2019.38.2.

Full text
Abstract:
Przedmiotem analizy są adekwatność i jasność motywowanych nazw organów państwowych w przekładach aktów ustrojowych. W celu ustalenia stopnia adekwatności rozpoznania przedmiotu odniesień nazw w wyjściowym systemie prawnymprzeprowadzono badanie sondażowe. Jego wynik pozwala na sformułowanie wniosku, że w systemach nieprzystających dosłowny przekład nazw organów może być referencyjnie pusty nawet dla osób z wiedzą dziedzinową. Generalnie można przyjąć, że właściwa identyfikacja zawartości referencyjnej (denotatu) z daną nazwądeterminowana jest poziomem wiedzy o nazwanym przedmiocie w wyjściowym systemie prawnym. Znacznym ułatwieniem w dekodowaniu znaczenia nazw własnych organów państwowych okazuje się przekład funkcjonalny.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
7

Sobesto, Joanna. "Wszechobecna niewidzialność. Pawła Hulki-Laskowskiego tożsamość tłumacza w kontekście spolszczeń serii amerykańskich książek edukacyjnych „Cnotą a prawdą”." Porównania 26 (June 15, 2020): 217–33. http://dx.doi.org/10.14746/por.2020.1.12.

Full text
Abstract:
Celem niniejszego artykułu jest spojrzenie na biografię Pawła Hulki-Laskowskiego: teologa, pedagoga, pisarza i dyplomaty z perspektywy jego wieloletniej pracy przekładowej. Hulka-Laskowski, w przeciwieństwie do wielu innych tłumaczek i tłumaczek aktywnych w dwudziestoleciu międzywojennym, do dziś funkcjonuje w obiegowej pamięci, jednak jest to pamięć osobliwa, niemal zupełnie pomijającadziałalność przekładową twórcy. Pragnę pokazać, jak kluczowe dla biografii Hulki- Laskowskiego jest doświadczenie przekładu, który kształtuje i odzwierciedla życiowe wybory, postawy i światopogląd. Dowodem może być podjęcie decyzji o przekładzie i adaptacji amerykańskich książek dla młodzieży „Cnotą a prawdą”– zaskakująco postępowej i nowoczesnej serii zawierającej treści, które do dziś bywajątabuizowane.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
8

Patkowski, Bartłomiej. "Rozwój Systemów Informacji Prawnej oraz ich rola w kształtowaniu gospodarki opartej na wiedzy (na przykładzie Polski)." Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society 21 (November 28, 2013): 366–77. http://dx.doi.org/10.24917/20801653.21.22.

Full text
Abstract:
Dla wszystkich uczestników rynku odpowiednio usystematyzowana informacja prawna jest kluczowa z punktu widzenia podejmowania decyzji, co przekłada się na funkcjonowanie przedsię­biorstw, instytucji państwowych, a także poszczególnych osób fizycznych. W Polsce po okresie trans­formacji pojawiły się na rynku narzędzia informatyczne, które dały początek obecnie istniejącym i bar­dzo rozbudowanym systemom informatycznym określanym jako Systemy Informacji Prawnej (SIP). Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie czynników determinujących powstanie i rozwój Systemów Informacji Prawnej w Polsce, a przede wszystkim zobrazowanie roli jaką odegrały one w upowszechnianiu informacji prawnej i ekonomicznej. SIP wykształciły się w Polsce przede wszyst­kim wskutek niestabilności i nadmiernej szczegółowości polskiego ustawodawstwa. W początkowym okresie rozwoju systemy te stały się ważnym narzędziem pracy głównie wśród prawników. W mia­rę upływu czasu zaczęły się rozprzestrzeniać poza tradycyjny rynek, docierając do przedsiębiorców i instytucji publicznych. Dały one także impuls do tworzenia wielu innych narzędzi informatycznych przekazujących informację prawną i ekonomiczną do szerokiego kręgu odbiorców. Systemy Informacji Prawnej odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu gospodarki opartej na wiedzy. Rola ta polega na zbliżeniu wiedzy i informacji do procesów decyzyjnych w sektorze prywatnym i publicznym.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
9

Gombin, Krzysztof. "O obrazowaniu idei sprawiedliwości w Rzeczypospolitej połowy XVIII wieku – wokół konfliktu o ordynację ostrogską." Roczniki Humanistyczne 69, no. 4 (May 10, 2021): 185–98. http://dx.doi.org/10.18290/rh21694-8.

Full text
Abstract:
Celem artykułu jest ukazanie wzajemnych relacji sztuk plastycznych, ceremoniału oraz publicystyki w propagandzie politycznej Rzeczypospolitej czasów Augusta III, na kluczowym dla ówczesnego życia publicznego przykładzie – sporze o ordynację ostrogską. W satyrycznej Scenie tragiczno-komicznej zawarcie tzw. transakcji kolbuszowskiej, sankcjonującej podział ordynacji, przedstawione zostało jako akt bezprawia – parodia sądów Rzeczypospolitej. Z przekazu zawartego w rycinach rozprawy Piotra Hadziewicza, Prawda obiaśniona… wynikało, że jedność i ład w państwie muszą być oparte na przestrzeganiu praw, czego gwarantem jest król. August III utworzył obradującą w Dubnie komisję, mającą ocenić zasadność podziału ordynacji. Jej członkowie, akcentując legalność działań, przyjęli porządek obrad wzorowany na ceremoniale Trybunału Koronnego, instytucji silnie zakorzenionej w ówczesnym polskim systemie prawnym. Główni aktorzy „Nowego w Dubnie Trybunału”, jak określił komisję prymas Adam Komorowski, dbali o jednolity dla opinii publicznej przekaz: zgodnej pracy dla odtworzenia ładu prawnego w Rzeczypospolitej, co doskonale korespondowało z treściami ówczesnej grafiki i satyry.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
10

Wojewoda, Mariusz. "Prawda a wiarygodność fotografii – epistemologiczne i etyczne aspekty rozumienia obrazów." Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, no. 41 (December 30, 2020): 145–60. http://dx.doi.org/10.31261/errgo.8022.

Full text
Abstract:
Artykuł poświęcony jest analizie problemu prawdy i wiarygodności w kontekście komunikacji obrazami fotograficznymi w przestrzeni publicznej. Użytkowanie nowych mediów sprawia, że wszystkie aspekty komunikacji internetowej powinny być traktowane jako przekaz publiczny. W przekonaniu autora artykułu, zagadnienie prawdy w rozumieniu epistemologicznym (gdy chodzi o reguły postrzegania), oraz prawdy i wiarygodności w rozumieniu etycznym (mając na myśli postawę i ocenę fotografii), stanowi ważny element refleksji nad współczesną komunikacją wizualną. Artykuł napisany jest z perspektywy filozoficznej, autor artykułu preferuje metodę hermeneutyczną. W części analitycznej autor odwołuje się przede wszystkim do filozofa Hansa-Georga Gadamera oraz teoretyka kultury wizualnej Williama J. T. Mitchella.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
More sources

Dissertations / Theses on the topic "Przekład prawny"

1

Wismont, Magdalena. "Terminologia prawa rodzinnego w dwóch przekładach Kodeksu Napoleona z 1 poł. XIX wieku." Phd diss., 2021. http://hdl.handle.net/11089/39225.

Full text
Abstract:
Dysertacja wpisuje się w badania diachroniczne, w których podjęto kwestię wpływu francuskiej kodyfikacji na polską terminologię z zakresu prawa rodzinnego. W rozprawie doktorskiej uwzględniono aspekt historycznojęzykowy, zastosowano ujęcie porównawcze (polsko-francuskie), a także odwoływano się do zagadnień nauki prawa, co wynika z interdyscyplinarnego charakteru pracy. Podjęta tematyka wpisuje się w nurt badań juryslingwistycznych. Celem dysertacji jest przedstawienie formowania się polskiej terminologii prawnej na początku XIX wieku z uwzględnieniem wpływu Kodeksu Napoleona. Czas ten jest istotny, biorąc pod uwagę zmiany w zakresie prawa uwarunkowane wprowadzeniem pierwszej nowoczesnej w dziejach polskiego prawodawstwa kodyfikacji. Kształtowanie polskiego języka prawnego dokonywało się przy adaptacji tekstu francuskiego. Bazę materiałową stanowi pierwsza część francuskiego ustawodawstwa. Badaniem objęto przekłady Kodeksu Napoleona autorstwa dwóch tłumaczy. Wersja Franciszka Ksawerego Szaniawskiego Kodex Napoleona. Code Napoléon. Codex Napoleonis pochodzi z 1813 roku i jest wydaniem trójjęzycznym polsko-francusko-łacińskim. Drugi przekład Kodeks Napoleona Księstwu Warszawskiemu (...) za prawo cywilne podany (...) jest autorstwa Franciszka Ksawerego Michała Bohusza i pochodzi z 1810 roku. Dodatkowo wykorzystane zostało wcześniejsze tłumaczenie Franciszka Ksawerego Szaniawskiego z 1808 roku, które zawiera przypisy — Kodex Napoleona z przypisami. Tom I. W analizie wzięto również pod uwagę dziewiętnastowieczne teksty prawnicze, mające na celu wyjaśnienie kwestii ujętych w francuskiej kodyfikacji. Ponadto uwzględniono historycznojęzykowe i współczesne, a także specjalistyczne, opracowania leksykograficzne, oraz teksty wcześniejszego i aktualnie obowiązującego prawa. Dysertacja składa się z sześciu rozdziałów analitycznych. Dotyczą one terminologii związanej z relacjami rodzinnymi, małżeństwem, rozwodem, opieką, przysposobieniem oraz dokumentami.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Szemińska, Weronika. "Sposoby reprezentacji wiedzy specjalistycznej w słowniku dla tłumacza." Doctoral thesis, 2014. https://depotuw.ceon.pl/handle/item/469.

Full text
Abstract:
Potrzeb profesjonalnych tłumaczy nie zaspokajają jak dotąd słowniki funkcjonujące na rynku księgarskim; powstają za to coraz liczniejsze opracowania teoretyczne wskazujące kierunki, w jakich rozwijać się powinna praktyczna terminografia, aby na owe potrzeby znaleźć odpowiedź. Zadaniem niniejszej rozprawy było pójście o krok dalej: skonstruowanie modelu możliwie doskonałego narzędzia pracy tłumacza tekstów specjalistycznych. Narzędziem takim nie może być typowy słownik terminologiczny, wy-chodzący z czysto onomazjologicznego punktu widzenia i często pomijający aspekty językowe i tekstowe opisywanych jednostek. Nie spełni tej funkcji również słownik typowo językowy, albowiem największą słabością tłumacza tekstów specjalistycznych jest niedostatek wiedzy merytorycznej o danej dyscyplinie, zaś słowniki językowe nie dysponują odpowiednimi środkami reprezentacji takiej wiedzy. Zatem tłumacz potrzebuje rozwiązania pośredniego, uwzględniającego zarówno zapotrzebowanie na informacje terminologiczne i encyklopedyczne, jak i charakter czynności, wykonywanie której ma być przez słownik wspierane. W konsekwencji jednym z pierwszych kroków, jakie należało uczynić, było precyzyjne scharakteryzowanie tłumacza jako szczególnego użytkownika słownika terminologicznego oraz sytuacji, w jakich korzysta on ze słownika. Do tego zaś niezbędne było omówienie kompetencji tłumacza, przebiegu procesu tłumaczenia oraz trudności w jego trakcie napotykanych. Analiza ta pozwoliła na wyciągnięcie dwóch zasadniczych wniosków. Po pierwsze, tłumacz jako użytkownik słownika terminologicznego istotnie różni się od innych typów użytkowników, takich jak eksperci, spe-cjaliści czy adepci. Dysponuje on dużo lepszymi kompetencjami językowy-mi, nieco słabszymi kompetencjami w zakresie danych języków specjali-stycznych oraz znacznie słabszą kompetencją merytoryczną w ramach przedmiotowej dziedziny wiedzy. Ponadto jego zadanie, a co za tym idzie też jego oczekiwania wobec słownika istotnie różnią się od zadania innych potencjalnych użytkowników i rodzaju informacji, jakich poszukują oni w opracowaniach terminograficznych. Innymi słowy, tłumacz sięga po sło-wnik terminologiczny z innym zasobem wiedzy i innymi potrzebami niż pozostali czytelnicy. Zgodnie zaś z licznymi postulatami ścisłego dopasowywania rodzaju słownika i przede wszystkim kategorii podawanych w nim danych do konkretnych potrzeb i umiejętności projektowanego użytkownika, należy przyjąć, że słownik terminologiczny skonstruowany specjalnie dla tłumacza różniłby się zasadniczo od słownika tej samej dziedziny wiedzy stworzonego z myślą o ekspercie czy adepcie. Rosnące znaczenie i złożoność tłumaczeń specjalistycznych w podlegającym ciągłej globalizacji świecie informacji wydaje się zaś być wystarczającym uzasadnieniem dla celowości wydawania słowników specjalnie na potrzeby tłumaczy. Po drugie, trudności w przekładzie często występują nie na wszystkich jego etapach, ale pojedynczo: dotyczą na przykład wyłącznie zrozumienia tekstu oryginału (głównie z powodu wspomnianego wyżej niedostatku wiedzy merytorycznej) albo wyłącznie doboru ekwiwalentu, albo też jego doboru i zastosowania, jednak bez problemów ze zrozumieniem tekstu wyjściowego. Oznacza to, że w zależności od wariantu trudności występujących w przekładzie (por. Rys. 10) tłumacz poszukuje odmiennych informacji. Jednocześnie ze względu na poziom kompetencji tłumacza, złożony charakter przekładu oraz istotne różnice między językami, tak ogólnymi, jak i specjalistycznymi, informacje te powinny być bardzo obszerne. Realizacja wszystkich tych postulatów w jednym słowniku oznaczałaby, że musiałby on osiągnąć monstrualne rozmiary, zaś tłumacz zmuszony byłby przedzierać się przez długie artykuły hasłowe, co byłoby oczywistą stratą czasu w sytuacji, gdy poszukuje informacji jednego tylko typu. Powyższe dwa wnioski stały się podstawą do rozwinięcia dwóch powią-zanych ze sobą koncepcji: koncepcji słownika dla tłumacza i koncepcji układu słowników. Otóż słownik dla tłumacza jest to słownik dowolnego typu, na przykład słownik kolokacji, eksplikacyjny czy frekwencyjny, skonstruowany specjalnie z myślą o tłumaczu i w odpowiedzi na jego potrzeby. Różni się on od słownika przekładowego przede wszystkim tym, że idea słownika przekładowego zakłada obecność informacji konkretnego rodzaju, co najmniej ekwiwalentów obcojęzycznych, podczas gdy idea słownika dla tłumacza z takim założeniem się nie wiąże. Natomiast układ słowników jest to zestaw takich właśnie opracowań, powiązanych ze sobą siecią zależności na płaszczyźnie makro-, medio- i mikrostrukturalnej, różniących się rodzajem danych opisujących ten sam zestaw słownictwa, przypisanych do poszczególnych faz tłumaczenia i pomagających w rozwiązaniu trudności dla tychże faz charakterystycznych. Można wprawdzie przewidzieć, jakiego typu słowniki najlepiej sprawdziłyby się w układzie, jednak ich szczegółowy dobór i charakterystyka zależą każdorazowo od przedmiotowej dziedziny wiedzy i konkretnych potrzeb tłumacza tekstów danego typu. Główną zaletą układu słowników dla tłumacza jest to, że pozwala on rozdzielić informacje potrzebne tłumaczowi zgodnie z etapami tłuma-czenia. Oznacza to, że, wybierając konkretną część układu, tłumacz nie musi czytać długich irrelewantnych fragmentów artykułu hasłowego, ponieważ znajdzie tam zasadniczo jedynie te dane, których szuka. Jednocześnie może liczyć na bardziej obszerne informacje w ramach każdej kategorii, albowiem w kilku słownikach będzie na nie o wiele więcej miejsca niż w jednym. Stworzenie układu słowników oznacza też, że terminograf może z większą swobodą wykorzystywać możliwości oferowane przez różnego rodzaju porzą-dki, formy i struktury artykułów hasłowych, precyzyjniej dopasowując stosowane środki do prezentowanych danych i potrzeb tłumacza. Ma więc możliwość zaoferować użytkownikowi słownik systemowy, ilustrujący strukturę wiedzy, alfabetyczny słownik językowy, podający kolokacje i formy gramatyczne, czy słownik frekwencyjny, ukazujący częstotliwość użycia poszczególnych ekwiwalentów. W skład układu mogą wejść słowniki jedno- i dwujęzyczne, o odmiennej strukturze i liście haseł, każdy skrojony na miarę potrzeb użytkownika. Poszczególne typy słowników w układzie nie tylko odzwierciedlają kolejne etapy procesu tłumaczenia, ale i kompetencje tłumacza tekstów specjalistycznych. I choć realizacja opisanej w niniejszej rozprawie koncepcji, zilustrowa-nej następnie na przykładzie szczególnie złożonej dyscypliny, jaką jest pra-wo, w postaci konkretnych słowników jest w najbliższej przyszłości mało prawdopodobna, można mieć nadzieję, że przyczyni się ona do zmian w pra-ktyce terminograficznej, uświadamiając tak potrzebę, jak i możliwość konstruowania słowników specjalnie dla tłumaczy tekstów specjalistycznych. Opisany model może stać się punktem wyjścia do dyskusji, jakie rozwiązania są w takich słownikach niezbędne, jakie zaś niemożliwe, a w konsekwencji — do stworzenia nowoczesnych słowników dla tłumaczy na miarę XXI wieku.
The needs of professional translators have not so far been satisfied by the dictionaries existing on the market. On the other hand, numerous theoretical works indicate the directions in which practical terminography should develop in order to cater to those needs. The purpose of this dissertation goes one step further: the goal is to design a model of a possibly ideal tool for specialist translators. A typical terminological dictionary, based on an ontological point of view and often omitting linguistic and textual characteristics of the items described, cannot be such an ideal tool. A typical linguistic dictionary, however, cannot play this role, either, since linguistic dictionaries do not have the means to represent specialist knowledge of a given discipline, whose lack is the major disadvantage on the part of translators. Therefore what the translator requires is a solution combining the features of both these dictionary types, taking into account the need for terminological and encyclopaedic data as well as the character of the activity to be supported by the dictionary. Consequently, one of the first steps to take was to precisely characterise the translator as a particular dictionary user as well as the situations in which translators resort to dictionaries. That, in turn, required the elaboration of the translator’s competence, the process of translation and the difficulties which it brings with itself. The analysis rendered it possible to draw two fundamental conclusions. Firstly, the translator as a dictionary user differs essentially from other user types, such as experts, specialists or students. The translator’s LGP linguistic competence is at a clearly higher level, while his LSP competence is somewhat more limited and the factual competence within a given field of knowledge is at a significantly lower level. Moreover, the translator’s task, and consequently their expectations pertaining to dictionaries, differ from the task of other potential users and from the type of information they seek in terminographic works. In other words, the translator reaches for a terminological dictionary, equipped with a different store of knowl-edge and searching for other information than other dictionary readers do. And, taking into account numerous demands to adjust the type of dictionary and, above all, the categories of data offered to the particular needs of the projected user, we may assume that a terminological dictionary designed for translators will be substantially different from a dictionary representing the same branch of knowledge, but created for experts or students. At the same time the growing demand for and the complexity of specialist translations in the era of globalisation and information seem to sufficiently justify the advisability of publishing dictionaries for translators. Secondly, the difficulties which arise in the process of translation fre-quently do not appear at all its stages, but singly: for instance they concern only the understanding of the source text (mostly due to the above mentioned deficiency in factual knowledge) or only the choice of appropriate equivalents, or their choice and use, but without any problems with understanding the source text. This means that, depending on which problem complex arises in translation (see Fig. 10), the translator looks for various types of information. At the same time, due to the level of the translator’s competence, the complex nature of translation and essential differences between the languages, both for general and for special purposes, this information should be extensive. If all these demands were met in one book, the dictionary would be of monstrous dimensions and the translator would be compelled to wade through long entries — an obvious waste of time in a situation when they are looking for one type of information only. The above two conclusions have become the foundation of two in-terconnected concepts: firstly, the concept of a dictionary for translators, and secondly, the concept of a system of dictionaries. A dictionary for translators is a dictionary of any type, for instance a dictionary of collocations, a frequency dictionary or a defining dictionary, designed particularly for translators and meant to cater to their needs. It differs from a transla-tion dictionary mostly in that the concept of the latter involves the presence of certain types of information, at least foreign language equivalents. The concept of a dictionary for translators, on the other hand, does not imply anything of the sort. Now a system of dictionaries is a set of such reference works, interre-lated on the macro-, medio- and microstructural level, differing in terms of data describing the same set of vocabulary. Each element of the set is assigned to an individual stage of the translation process and offers support in solving difficulties characteristic for this respective stage. It is possible to foresee which types of dictionaries would be most suitable to be included in the system. However, their exact choice and characteristics always depend on the given branch of knowledge and the particular needs of translators of the given type of texts. The main advantage of a system of dictionaries is the possibility to di-vide the types of information required by the translator into dictionaries according to the stages of the translation process. What it means is that when the translator chooses a given piece of the set, they do not need to read irrelevant parts of long entries, as they will generally find only the data they are looking for. Simultaneously they can count on more extensive information within a particular category, since there will be evidently more room for it in several dictionaries than there is in one volume only. Moreover, the terminographer will have more freedom in using various forms, orders and entry structures, thus more precisely adjusting the means to the data and the translator’s needs. The terminographer therefore can design a systematic dictionary, which will illustrate the structure of knowledge, an alphabetical linguistic dictionary offering collocations and grammatical information, or a frequency dictionary, presenting how often various equivalents are used. The system can include mono- and bilingual dictionaries, varying in terms of structures and entry lists, each tailored to the user’s needs. The individual dictionaries reflect not only the subsequent phases of the translation process, but also the specialist translator’s competences. It is rather improbable that the concepts described in this dissertation and illustrated on the example of a particularly complex discipline, namely law, will be realised in the form of concrete dictionaries in the nearest future. Yet it remains to hope that this work will contribute to changes in the terminographic practice, propagating both the need and the possibility to design dictionaries for specialist translators. The model could become a starting point for a discussion on which terminographic solutions are necessary and which impossible, and consequently — for the creation of modern dictionaries for translators, worthy of the 21st century.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

Books on the topic "Przekład prawny"

1

Przekład prawny i sądowy. Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 2006.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Jan, Zamoyski. Rozprawa Jana Zamoyskiego o senacie rzymskim: Tekst łaciński, przekład oraz komentarz historyczno-prawny. Lublin: Wydawn. Uniwesytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1997.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

Book chapters on the topic "Przekład prawny"

1

Bogołębska, Barbara. "Anna Świderkówna – popularyzatorka Biblii." In Autorytety w perspektywie chrześcijańskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2011. http://dx.doi.org/10.18778/7525-592-8.08.

Full text
Abstract:
Autorka swoją pracę poświęciła Annie Świderkównie. Była ona papirologiem, filologiem klasycznym, historykiem starożytności grecko-rzymskiej, teologiem i biblistką. Wybitna tłumaczka próbowała przybliżać czytelnikom Biblię, wiedząc równocześnie, że nie ma przekładów doskonałych, mimo najszczerszych chęci tłumacza. Autorka w swojej pracy starała się pokazać sposób pracy, warsztat i problemy z jakimi zmagała się tłumaczka Biblii – Anna Świderkówna
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Ferenc, Tomasz. "Bohater, wróg, zdrajca – amerykańskie i niemieckie plakaty z okresu II wojny światowej." In Socjologia wizualna w praktyce. Plakat jako narzędzie propagandy wojennej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2011. http://dx.doi.org/10.18778/7525-616-1.07.

Full text
Abstract:
Autor w swojej pracy analizuje sposób tworzenia i oddziaływania plakatów amerykańskich oraz nazistowskich w okresie II wojny światowej. W strukturze plakatu wojennego nie ma miejsca na zbędne subtelności, przekaz musi być prosty, jednoznaczny i wywołujący lub przynajmniej wzmacniający określone pożądane reakcje.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

Bardach, Juliusz. "Ruskie przekłady polskich statutów ziemskich XIV i początku XV w." In Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego, tom 3, 7–24. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1999. http://dx.doi.org/10.18778/7171-264-2.02.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!

To the bibliography