To see the other types of publications on this topic, follow the link: Psychologia społeczna.
Journal articles on the topic 'Psychologia społeczna'
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the top 50 journal articles for your research on the topic 'Psychologia społeczna.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.
1
Bilewicz, Michał, and Mateusz Olechowski. "Psychologia społeczna. W pułapkach zaangażowania: Polska i świat." Stan Rzeczy, no. 1(6) (April 1, 2014): 159–76. http://dx.doi.org/10.51196/srz.6.8.
Full textAbstract:
Niniejszy artykuł stanowi analizę ideologicznego uwikłania światowej i polskiej psychologii społecznej w kontekście zaangażowania społecznego nauki. Autorzy używają przykładów zaczerpniętych ze światowej psychologii stosunków międzygrupowych oraz prac wiodących polskich psychologów społecznych dotyczących transformacji ustrojowej, aby pokazać społeczne uwikłania badań psychologicznych i wytwarzania wiedzy naukowej. Są to fakty niezbyt uświadomione w praktyce badawczej i twórczości naukowej psychologów. Do analizy tych praktyk zastosowane zostają koncepcje psychologiczne z obszaru umotywowanego poznania, teorii atrybucji oraz stosunków międzygrupowych. Artykuł kończy się opisem niedawnych pozytywnych zmian prowadzących do przeobrażania się dominującego paradygmatu psychologii społecznej w stronę bardziej krytyczną i wrażliwą społecznie.
2
Bilewicz, Michał, and Mateusz Olechowski. "Psychologia społeczna. W pułapkach zaangażowania: Polska i świat." Stan Rzeczy, no. 1(6) (April 1, 2014): 159–76. http://dx.doi.org/10.51196/srz.6.8.
Full textAbstract:
Niniejszy artykuł stanowi analizę ideologicznego uwikłania światowej i polskiej psychologii społecznej w kontekście zaangażowania społecznego nauki. Autorzy używają przykładów zaczerpniętych ze światowej psychologii stosunków międzygrupowych oraz prac wiodących polskich psychologów społecznych dotyczących transformacji ustrojowej, aby pokazać społeczne uwikłania badań psychologicznych i wytwarzania wiedzy naukowej. Są to fakty niezbyt uświadomione w praktyce badawczej i twórczości naukowej psychologów. Do analizy tych praktyk zastosowane zostają koncepcje psychologiczne z obszaru umotywowanego poznania, teorii atrybucji oraz stosunków międzygrupowych. Artykuł kończy się opisem niedawnych pozytywnych zmian prowadzących do przeobrażania się dominującego paradygmatu psychologii społecznej w stronę bardziej krytyczną i wrażliwą społecznie.
3
Stepulak, Marian. "Psychologiczne i teologiczne uwarunkowania osoby w życiu społecznym w ujęciu Księdza Profesora Czesława Stanisława Bartnika." Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie 11, no. 1 (October 1, 2022): 97–111. http://dx.doi.org/10.58562/zns.14773.
Full textAbstract:
Fundamentalnym problemem ujętym w ramach tego artykułu są psychologiczne uwarunkowania osoby w życiu społecznym w ujęciu Księdza Profesora Czesława Stanisława Bartnika. Profesor Bartnik był wybitnym polskim teologiem, twórcą personalizmu uniwersalistycznego. Jednym z wiodących problemów przez niego podejmowanych była analiza osoby w społeczeństwie. W swoim ujęciu zwracał szczególną uwagę na znaczenie chrześcijaństwa w aspekcie budzenia zmysłu społecznego. Drugim ważnym zagadnieniem występującym w tym artykule są ucieleśnienia społeczne, do których Ksiądz Bartnik zalicza: ciągłe stwarza nie społeczne, społeczeństwo, wspólnota oraz masa, która charakteryzuje się brakiem wyżej zorganizowanych struktur. Innym ważnym zagadnieniem podjętym w tym artykule jest psychologia i fizjologia społeczna. Profesor podkreślał rolę osoby w kontekście jego socjalizacji oraz konkretnych procesów życiowych. Najważniejszą podstawą życia społecznego jest jednak miłość, która przyjmuje postać aktywnej relacji interpersonalnej. Zdaniem Księdza Profesora Bartnika Głową życia społecznego jest Jezus Chrystus. Środowisko może uzyskać wymiar zbawczy, czyli otwarcie na Transcendencję i zanurzenie się w Chrystusie Społecznym. Wiele miejsca w swojej twórczości Profesor poświęcił teologii rzeczywistości ziemskich w wielu kontekstach władzy społecznej. Człowiek jako osoba oraz społeczeństwo tworzą ciekawy obszar refleksji naukowej dla teologii rzeczywistości ziemskiej.
4
Parzuchowski, Michal, and Marcin Bukowski. "New perspectives for Social Psychological Bulletin (Psychologia Społeczna)." Social Psychological Bulletin 13, no. 1 (April 11, 2018): e25506. http://dx.doi.org/10.5964/spb.v13i1.25506.
Full text
5
Jusiak, Roman. "Paradygmat podmiotowości – refleksje pedagogiczne." Zeszyty Naukowe KUL 61, no. 4 (September 30, 2020): 245–58. http://dx.doi.org/10.31743/zn.2018.61.4.245-258.
Full textAbstract:
Paradygmat: osoba jako podmiot, współcześnie zyskuje na znaczeniu. Podmiotowość jest fundamentalnym dezyderatem w naukach społecznych, szczególnie w pedagogice. Kategoria „podmiotowość” różnie jest definiowana. Najczęściej rozumiana jest jako wartość osobowa i społeczna, jako ideał społeczny oraz założenie ontologii społecznych, a także założenie o prymacie podmiotowo działających jednostek w stosunku do struktury społecznej. Tego typu problematyka jest podejmowana przez różne dyscypliny. Najczęściej zajmuje się nim filozofia, psychologia, socjologia i pedagogika. W ramach różnych koncepcji filozoficznych warto zwrócić szczególną uwagę na personalizm, który interpretuje człowieka i całą rzeczywistość w kontekście fenomenu osoby ludzkiej. Natomiast w psychologii podkreśla, że człowiek jest podmiotem swojej działalności, gdy jest autonomiczny wobec otoczenia i świadomie wpływa na świat zewnętrzny oraz analizuje różnego rodzaju determinacje wewnętrzne osoby ludzkiej. Pedagogika traktuje zagadnienie podmiotowości, jako idea, wartość, cel oraz postulat aktywności wychowawczej, czyli coś co należy osiągnąć. Zbudowanie swojej podmiotowości jest istotne dla każdego człowieka. Jednostka, aby funkcjonować w sposób podmiotowy powinna właściwie ukształtować swoją osobowość. Zadaniem pedagogów jest pomoc człowiekowi w kształtowaniu własnej podmiotowości oraz umiejętności bycia samodzielnym.
6
Kałdon, Barbara Małgorzata. "RODZINA JAKO INSTYTUCJA SPOŁECZNA W UJĘCIU INTERDYSCYPLINARNYM." Forum Pedagogiczne 1, no. 1 (November 12, 2016): 228–41. http://dx.doi.org/10.21697/fp.2011.1.12.
Full textAbstract:
Najważniejszym środowiskiem, w którym dziecko rozwija się i zaspokaja podstawowe potrzeby, jest rodzina. Według wielokrotnie prowadzonych badań opinii publicznej rodzina wciąż jeszcze znajduje się na czele wymienianych wartości, dlatego też temat ten wciąż nie traci na aktualności i cieszy się zainteresowaniem ze strony licznych teoretyków i badaczy tego zagadnienia z różnych dziedzin nauki, takich jak np.: prawo, pedagogika, psychologia, socjologia, teologia i wielu innych.
7
Ogonowska, Agnieszka. "Psychologiczna praca z filmem: prezentacja autorskiej metody „Patrz mądrzej”." Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura 9, no. 2 (March 21, 2018): 106–16. http://dx.doi.org/10.24917/20837275.9.2.8.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest przedstawienie metody „Patrz mądrzej”, w której wykorzystano film jako przekaz wielokodowy, intermedialny i narracyjny; dzięki tym atrybutom może być wykorzystywany do działań edukacyjnych i terapeutycznych. Istotą pracy z filmem według tej metody jest uczenie na filmie, uczenie przez film oraz uczenie poza filmem. O pomyślnym wykorzystaniu filmu w tym procesie decydują przede wszystkim: prawidłowy dobór filmu do założonych celów oraz atrybutów grupy/osoby oraz właściwe kompetencje psychologiczne edukatora, który posiada również umiejętność oszacowania skuteczności osiągniętych rezultatów. Ostatnia część artykułu została poświęcona syntetycznej prezentacji studium przypadku, w którym opisano możliwość zastosowania tej metody w pracy ze studentami kulturoznawstwa i wiedzy o mediach w ramach przedmiotu: psychologia społeczna.
8
Siwiec, Adam. "Nazwy osobowe i wartości z perspektywy uniwersalnych mechanizmów percepcyjno-adaptacyjnych.: Uwagi o książce Izy Matusiak-Kempy „Nomen omen. Studium antroponimiczno-aksjologiczne”." Onomastica 65, no. 2 (2021): 327–35. http://dx.doi.org/10.17651/onomast.65.2.20.
Full textAbstract:
Tekst zawiera omówienie najważniejszych wątków problemowych występujących w recenzowanej książce oraz uwagi, jakie nasunęły się piszącemu po jej lekturze. Monografia autorstwa Izy Matusiak-Kempy jest rzetelnie wykonaną w perspektywie diachronicznej analizą aksjolingwistyczną ponad dwóch tysięcy odapelatywnych nazwisk Polaków, które mogą być odczytywane w kontekście procesów wartościowania. Analiza materiału prowadzi do wskazania sposobów konceptualizacji ludzkich właściwości fizycznych lub psychicznych, związanych z odpowiednimi wartościami, traktowanych jako pożądane lub niepożądane z perspektywy zdeterminowanych biologicznie i kulturowo potrzeb społecznych, które można łączyć z potoczną wiedzą o świecie, pragmatycznym i adaptacyjnym podejściem do rzeczywistości, wreszcie: z uniwersalnymi mechanizmami percepcyjnymi i nominacyjnymi. Wielką zaletą książki jest jej interdyscyplinarność, osadzenie rozważań nad antroponimią w procedurach badawczych, opartych na dialogu zorientowanego na system pojęciowy i język wartości opisu lingwistycznego z ustaleniami innych i dość odległych od tradycyjnie uprawianej onomastyki dyscyplin naukowych (socjobiologia, psychologia ewolucyjna, społeczna i kognitywna, antropologia itd.). Jest to bardzo dobry przykład zrealizowanej w praktyce postępowania badawczego na gruncie onomastyki (i szerzej lingwistyki) idei konsiliencji zgłaszanej przez Edwarda O. Wilsona, czyli jedności wiedzy opartej na integracji nauk humanistycznych, społecznych i biologicznych. Konkluzją omówienia jest pozytywna ocena publikacji.
9
Buryła, Sławomir. "Zrozumieć Zagładę. Społeczna psychologia Holokaustu, red. Leonard S. Newman, Ralph Erber, tłum. M. Budziszewska, A. Czarna, E. Dryll, A. Wójcik, PWN, Warszawa 2009." Zagłada Żydów. Studia i Materiały, no. 6 (December 30, 2010): 303–6. http://dx.doi.org/10.32927/zzsim.740.
Full text
10
Obrębska, Monika. "Contempt Speech and Hate Speech: Characteristics, Determinants and Consequences." Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia 33, no. 3 (October 31, 2020): 9. http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.3.9-20.
Full textAbstract:
<p>Mowa nienawiści definiowana jest jako przemoc werbalna wobec grup mniejszościowych. Jej emocjonalnym podłożem jest pogarda, która uruchamia gniew i wstręt, stąd uzasadnione wydaje się mówienie o „mowie pogardy i nienawiści” jako rozpowszechniającym się zjawisku społecznym, prowadzącym w efekcie do uogólnionego pogorszenia się postaw wobec mniejszości. Ekspozycja na mowę nienawiści prowadzi też do zjawiska desensytyzacji – im częstszy jest kontakt z mową nienawiści w otoczeniu, tym bardziej ludzie się z nią oswajają i przestają postrzegać mowę nienawiści jako poważny problem społeczny. Odgrywa ona ogromną rolę we współczesnym życiu społecznym, jest narzędziem w walce politycznej i debacie publicznej, wyklucza dialog i porozumienie. Wszystkie te powody uzasadniają konieczność naukowego zajęcia się problematyką mowy pogardy i nienawiści. Celem niniejszego artykułu jest próba zrozumienia i integracji motywacyjnych, poznawczych i społecznych uwarunkowań mowy nienawiści, odwołujących się do klasycznych badań z zakresu psychologii społecznej nad uprzedzeniami i stereotypami, a także pokazanie jej psychospołecznych konsekwencji oraz wyodrębnienie cech charakterystycznych, umożliwiających precyzyjne zakwalifikowanie danej wypowiedzi do tej kategorii uzusu językowego.</p>
11
Pomarańska, Renata. "Konflikty etniczne w świetle socjologii klasycznej i psychologii społecznej (na przykładzie Kresów południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej)." Sprawy Narodowościowe, no. 48 (August 2, 2016): 182–93. http://dx.doi.org/10.11649/sn.2016.011.
Full textAbstract:
Ethnic conflict in the view of classical sociology and social psychology (on the example of south-eastern Borderlands of the Second Polish Republic)The article was designed to demonstrate that social conflicts, especially ethnic ones, which belong to many factors of martyrdom. Thus, it was structured at four points. The considered topics led to the conclusion that the social and ethnic issues belong to the diverse and complex topics. It is shown in theories of classics of sociology and contemporary theoreticians dealing with the ethnic conflicts in the aspect of sociology and social psychology. Konflikty etniczne w świetle socjologii klasycznej i psychologii społecznej (na przykładzie Kresów południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej)Celem artykułu jest wykazanie, że konflikty społeczne, zwłaszcza te, które przyjmują postać konfliktów etnicznych, stanowią jedną z wielu przyczyn martyrologii. Artykuł został podzielony na cztery części. Rozpatrywane zagadnienia prowadzą do wniosku, że problemy społeczne i etniczne są zróżnicowane i złożone, jak wykazano w teorii klasyków socjologii oraz współczesnych teoretyków zajmujących się konfliktami etnicznymi z punktu widzenia socjologii i psychologii społecznej.
12
Kotuła, Sebastian Dawid. "Przyczyny popularności internetowych serwisów społecznościowych i plotkarskich." Media - Kultura - Komunikacja Społeczna 1, no. 14 (February 4, 2019): 109–21. http://dx.doi.org/10.31648/mkks.2953.
Full textAbstract:
Wraz z pojawieniem się modelu Internetu określanego jako Web 2.0 narodził się nowy społeczny fenomen – media społeczne, a w nich serwisy społecznościowe oraz specjalna grupa serwisów internetowych określanych jako plotkarskie. Serwisy społecznościowe oraz serwisy typu plotkarskiego stale zyskują na popularności, czego owocem jest między innymi powoływanie coraz to nowych witryn tego rodzaju, a także utrzymująca się wysoko w rankingach ich pozycja (duża liczba odwiedzin). Dla wielu użytkowników serwisy tego typu są podstawowym źródłem informacji oraz jednocześnie najważniejszą cyfrową przestrzenią społecznej komunikacji. Ich nieustająca atrakcyjność skłoniła do sformułowania pytania, skąd bierze się ich popularność. W celu udzielenia odpowiedzi wykorzystano ustalenia psychologa rozwojowego Michaela Tomasello dotyczące kumulatywnej ewolucji kulturowej, a ściślej ten jej aspekt, który został poświęcony zagadnieniu rozumienia kategorii relacyjnych. Ostatecznie możliwe stało się przedstawienie następujących wniosków: z serwisów typu społecznościowego internauci dowiadują się tego, co jest związane z ich życiem i dorastaniem (doświadczenie najbliższych osób), dowiadują się zatem o innych podmiotach (relacje względem podmiotów). W przypadku serwisów typu plotkarskiego internauci dowiadują się o perypetiach i zdarzeniach losowych z życia osób medialnych. Dowiadując się o nich, przenoszą doświadczenie codziennego życia gwiazdy (sfera materialna, sfera emocjonalna) na własne, tym samym dowiadują się o określonych przedmiotach (relacje względem przedmiotów), a pośrednio również o danej osobie.
13
Citlak, Amadeusz. "Poza psychologię głębi – dyskurs biblijny w świetle social-scientific criticism." Biblical Annals 11, no. 1 (January 28, 2021): 121–39. http://dx.doi.org/10.31743/biban.10655.
Full textAbstract:
Artykuł prezentuje najważniejsze trendy i osiągnięcia dynamicznie rozwijającej się w ostatnich latach psychologicznej interpretacji tekstu biblijnego. Głównym celem jest jednak propozycja wyjścia poza kontrowersyjny, choć niezwykle ciekawy, nurt badań z perspektywy psychologii głębi, który całkowicie zdominował psychological biblical criticism w XX w. Punkt ciężkości pada więc na dobrze zweryfikowane teorie psychologiczne (szczególnie psychologii społecznej i poznania społecznego), które cieszą się powszechnym uznaniem wśród psychologów, a które wydają się istotnie wzbogacać warsztat pojęciowy współczesnego biblisty i pozwalają lepiej zrozumieć specyfikę świata społecznego autorów ksiąg biblijnych. Psychological biblical criticism może stanowić wartościową i użyteczną metodę we współczesnej biblistyce, musi jednak wyjść poza ograniczenia wynikające z zastosowania samej psychologii głębi.
14
Rusu, Oleg. "The Socio-psychological Repercussions of the Environment of Deprivation of Liberty." Internal Security 14, no. 1 (October 11, 2022): 243–49. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0016.0393.
Full textAbstract:
The article analyses the socio-psychological effects of the penitentiary environment. Thus, the author mentions that in the conditions of social isolation, the human personality is influenced by different psychogenic factors which lead to neurotic reactions, suicide attempts, mental disorders, and other similar issues. By affecting the entire personality and leaving its imprint on the behaviour, the lack of freedom deeply marks the life of individuals and their social relations. In this context, it is pointed out that better collaboration between the penitentiary system and other state institutions would certainly support an easier social reintegration of persons who have served sentences of deprivation of liberty. Artykuł analizuje społeczno-psychologiczne skutki środowiska penitencjarnego. Autor wspomina, że różne czynniki psychogenne wpływają na osobowość człowieka w warunkach izolacji społecznej, co prowadzi do reakcji nerwicowych, prób samobójczych, zaburzeń psychicznych itp. Dotykając całej osobowości, odciskając piętno na całym zachowaniu, brak wolności głęboko naznacza życie jednostek i ich relacje społeczne. W tym kontekście wskazuje się, że lepsza współpraca systemu penitencjarnego z innymi instytucjami państwowymi z pewnością sprzyjałaby łatwiejszej reintegracji społecznej osób odbywających kary pozbawienia wolności. Der Artikel analysiert die sozialpsychologischen Auswirkungen des Strafvollzugsumfelds. So erwähnt der Autor, dass verschiedene psychogene Faktoren die menschliche Persönlichkeit in Bedingungen sozialer Isolation beeinflussen, die zu neurotischen Reaktionen, Selbstmordversuchen, psychischen Störungen usw. führen. Der Mangel an Freiheit betrifft die gesamte Persönlichkeit, prägt das gesamte Verhalten und prägt tiefgreifend das Leben des Einzelnen und seine sozialen Beziehungen. In diesem Zusammenhang wird darauf hingewiesen, dass eine bessere Zusammenarbeit zwischen dem Strafvollzug und den anderen staatlichen Institutionen sicherlich eine leichtere Wiedereingliederung der Freiheitsentzogenen in die Gesellschaft unterstützen würde. В статье анализируются социально-психологические эффекты пенитенциарной среды. Автор отмечает, что различные психогенные факторы воздействуют на личность человека в условиях социальной изоляции, что приводит к невротическим реакциям, суицидальным попыткам, психическим расстройствам и др. Воздействуя на всю личность, накладывая отпечаток на все поведение, тюремное заключение глубоко маркирует жизнь индивидов и их социальные отношения. В этом контексте отмечается, что более тесное взаимодействие пенитенциарной системы с другими государственными учреждениями, безусловно, способствовало бы более легкой реинтеграции в общество лиц, отбывших наказание в виде лишения свободы.
15
Skałbania, Barbara. "Relacja nauczyciel–rodzic w realizacji działań pomocowych." Studia Paedagogica Ignatiana 25, no. 4 (December 15, 2022): 117–28. http://dx.doi.org/10.12775/spi.2022.4.006.
Full textAbstract:
Człowiek definiowany jest jako istota społeczna, relacyjna. Zdaniem Sławomira Chrosta, „człowiek nie jest produktem, lecz jest już jako osoba niejako zanurzony w struktury społeczne” (Chrost 2020: 155), na co wskazują definicje z obszaru teologii, filozofii, psychologii, socjologii. Akcentują one wartość relacji, która jest podstawą społeczeństwa i motorem dla rozwoju oraz edukacji człowieka. Niniejszy artykuł dotyka relacji wspomagającej/pomocowej między nauczycielem a rodzicem realizującej się w przestrzeni edukacyjnej, której przedmiotem są zróżnicowane potrzeby edukacyjno-rozwojowe uczniów. Specyfika relacji podyktowana jest jej dualizmem: z jednej strony rozwiązania formalno-prawne, z drugiej osobowy wymiar relacji ujmowany z perspektywy humanistycznej. Celem artykułu jest analiza relacji nauczyciel-rodzic w aspekcie wybranych zagadnień: modelu pomagania, postawy nauczyciela oraz technik i narzędzi stosowanych na poszczególnych etapach procesu pomocowego z wykorzystaniem literatury z obszaru psychologii, poradnictwa i pedagogiki.
16
Yablonska, Tetiana, and Lilia Sirokha. "The Peculiarities of Career Crises of Lawyers: Psychological and Social Aspects." Roczniki Teologiczne 67, no. 1 (August 13, 2020): 129–44. http://dx.doi.org/10.18290/rt20671-8.
Full textAbstract:
Specyfika kryzysu zawodowego wśród prawników: aspekty psychologiczne i społeczne
Artykuł dotyczy zjawiska kryzysu zawodowego u prawników. Badane jest wypalenie emocjonalne z podkreśleniem znaczenia wykrywania i psychokorekcji tego zjawiska. We współczesnych, demokratycznych krajach rozwiniętych jednym z priorytetów jest zapewnienie wysokiego standardu pracy i ochrony socjalnej. Z tego względu badania nad zjawiskiem kryzysu zawodowego mogą przyczynić się do poprawy warunków pracy i rozwoju zawodowego.
Życie zawodowe jest integralnym elementem ludzkiego życia, jednym z istotnych kierunków rozwoju osobowości, a także szczególną formą socjalizacji. Specyfika kariery prawniczej związana jest z wysoką odpowiedzialnością społeczną, normatywnością i dużą liczbą sytuacji konfliktowych i stresujących. Trudne warunki pracy zawodowej wpływają na stan psychiczny pracowników, co może wywoływać stres i wypalenie emocjonalne, a nawet kryzys zawodowy.
Na podstawie badań empirycznych ujawnione zostały czynniki społeczne i psychologiczne mające wpływ na występowanie kryzysu zawodowego w zawodach prawniczych, szczególnie poziom wypalenia emocjonalnego. Przeanalizowano cechy i symptomy wypalenia emocjonalnego u prawników obojga płci, a także rolę stereotypów związanych z płcią. Analizie poddano także rolę takich stereotypów w życiu zawodowym, co jest czynnikiem istotnie wpływającym na kryzys zawodowy u kobiet. Podkreślono znaczenie działań zapobiegających kryzysowi zawodowemu w zawodach prawniczych.
17
Trzos, Paweł Adam. "Dziecko w rodzinie jako środowisku społecznego „stawania się”." Teologia i Moralność 9, no. 1(15) (January 1, 2014): 119–30. http://dx.doi.org/10.14746/tim.2014.15.1.8.
Full textAbstract:
Rodzina we współczesnej myśli społecznej jest analizowana w badaniach wielu nauk: psychologii, socjologii, pedagogiki, antropologii. Udział rodziny w procesach tworzenia społeczeństwa i jej rola w publicznej przestrzeni kultury, religii i edukacji jest wciąż aktualnym problemem. Rodzina staje się miejscem powstawania i doświadczania wartości, kultury, relacji i wzorów osobowych. W opracowaniu tym przyjmuje się pojęcie rodziny jako środowiska społecznego, którego kluczową funkcją jest „rodzenie” istot w wielorakim sensie: biologicznym, duchowym, kulturowym, aksjologicznym i społecznym. Refleksja przyjmuje kontekst edukacyjny o roli edukacji rodzinnej we współczesnym i zmieniającym się świecie.
18
Bunio-Mroczek, Paulina. "Od redaktora. Aktualne teoretyczne, metodologiczne i tematyczne podejścia w badaniach dzieciństwa i młodzieży w perspektywie jakościowej." Przegląd Socjologii Jakościowej 13, no. 4 (December 28, 2017): 8–13. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.13.4.01.
Full textAbstract:
W ciągu kilku ostatnich dekad powstały interdyscyplinarne studia nad dziećmi i dzieciństwem oraz nowa socjologia dzieci i dzieciństwa. Narodziły się one z przekonania o zbyt wąskim definiowaniu tego, kim jest „dziecko” i czym jest „dzieciństwo” w naukach takich jak socjologia, psychologia, etnologia, historia, geografia, prawo, ekonomia. Nowe badania nad dziećmi i dzieciństwem objęły obszary geograficzne, kulturowe i tematyczne wcześniej pomijane. Paradygmat „nowej socjologii dzieciństwa” opiera się na założeniach, że dzieciństwo jest konstruowane społecznie, a dzieci powinny być postrzegane jako ważni społeczni aktorzy. Socjologia interpretatywna i interakcjonizm symboliczny stanowią znaczącą podstawę teoretyczną dla nowej socjologii dzieci i dzieciństwa. Rozwój nowej socjologii dzieci i dzieciństwa znajduje odzwierciedlenie w powstających w ramach stowarzyszeń socjologicznych sieci tematycznych, komitetów i sekcji badawczych.
19
Cierpiałkowska, Lidia, and Helena Sęk. "Scientific and social challenges for clinical psychology." Roczniki Psychologiczne 19, no. 3 (2016): 419–36. http://dx.doi.org/10.18290/rpsych.2016.19.3-1en.
Full text
20
Fidelus, Anna Halina. "Praca ze skazanymi z perspektywy modelu społeczno-przestrzennego." Forum Pedagogiczne 7, no. 1 (April 4, 2017): 37–48. http://dx.doi.org/10.21697/fp.2017.1.04.
Full textAbstract:
Resocjalizacja osób mających za sobą doświadczenie kary pozbawienia wolności to kwestia od lat pozostająca w centrum zainteresowania zarówno naukowców, praktyków, jak i znaczącej części społeczeństwa. We współczesnej teoretycznej refleksji i metodycznych kontekstach pracy resocjalizacyjnej dominuje podejście indeterministyczne, pozostające głównie w nurcie kognitywnej i interakcjonistycznej wizji człowieka i społeczeństwa. Szczególnie wywodzące się z tej przestrzeni socjologia, pedagogika kultury, psychologia i pedagogika twórczości, psychologia poznawcza, pedagogika personalistyczna, heurystyka, podejście fenomenologiczne – inspirują współczesną działalność resocjalizacyjną. W niniejszym artykule podjęto próbę wykorzystania modelu społeczno-przestrzennego w procesie resocjalizacji inkluzyjnej. Praktyczne uwagi wynikające z zaprezentowanych refleksji zostały zinterpretowane w odniesieniu do osób mających za sobą pobyt w izolacji więziennej. Wynika to z doświadczeń autorki tekstu prowadzącej badania w grupie osób skazanych. Niewątpliwie jednak analizowane w opracowaniu kwestie w całej rozciągłości mogą być wykorzystywane w praktyce resocjalizacji inkluzyjnej, w odniesieniu do wszystkich osób wymagających pomocy i wsparcia w określonej przestrzeni społecznej.
21
Mushkevych, Myroslava. "Psychological Characteristics of Emotional Functioning of Families with Problem Children." Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia 33, no. 3 (October 31, 2020): 235. http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.3.235-246.
Full textAbstract:
<p>W artykule opisano główne cechy emocjonalne i interpersonalne członków rodziny z problemowymi dziećmi. Badanie empiryczne zostało przeprowadzone z wykorzystaniem testów projekcyjnych „Autoportret”, „Nieistniejące zwierzę”, „Obraz rodziny”, „Człowiek w deszczu”, „Dom. Drzewo. Człowiek”. Literatura przedmiotu wskazuje, że rodzina dysfunkcyjna może powodować i pogarszać różne objawy neuropsychologiczne i psychosomatyczne, zaburzenia osobowości oraz dostosowanie społeczne członków rodziny. Wykazano empirycznie, że członkowie rodzin dysfunkcyjnych z dziećmi problemowymi odczuwają niestabilność, występują u nich objawy psychosomatyczne, podejrzliwość, nieufność, trudności w komunikacji i interakcji z innymi, lęk, strach, agresja, impulsywność, bierność, niedojrzałość emocjonalna i intelektualna, problemy seksualne, chłód w relacjach, sztywność, napięcie, zaburzenia adaptacji społecznej i psychologicznej, mają tendencję do unikania problemów. Rezultaty pokazały, że dysfunkcyjne rodziny z problemowymi dziećmi nie przejawiają takich cech funkcjonowania osobistego i rodzinnego, jak: spójność członków rodziny, pozytywny klimat rodziny, interakcja członków rodziny, odporność na stres. Stwierdzono, że głównym zadaniem podczas pracy z taką rodziną jest zapewnienie pomocy psychologicznej do rozwiązania wyżej wymienionych problemów i trudności z nimi powiązanych. Zakłada się, że uzyskane wyniki będą stanowić podstawę optymalnego modelu wsparcia psychologicznego zarówno systemu indywidualnego, jak i całego systemu rodzinnego.</p>
22
Leśniewski, Leszek. "Status rodziny w Polsce i krajach nordyckich — ujęcie ekonomiczno-prawne w naukach społecznych." Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne 42 (January 11, 2023): 145–59. http://dx.doi.org/10.19195/1733-5779.42.10.
Full textAbstract:
W artykule zaprezentowano status rodziny w Polsce i krajach nordyckich, to jest Danii, Finlandii, Szwecji i Norwegii. W pierwszej części przedstawiono interdyscyplinarne ujęcie rodziny w naukach społecznych. Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu ukazano definiowanie rodziny w prawie, ekonomii, psychologii, pedagogice i socjologii. Z ekonomicznego punktu widzenia w części drugiej ujęto odmienne postrzeganie rodziny w nordyckim modelu kapitalizmu oraz w polskiej gospodarce. Określono znaczenie rodziny w badanych krajach w perspektywie społeczno-gospodarczej. Trzecia część artykułu poświęcona została komparatystyce definiowania rodziny (w tym małżeństwa) w prawie cywilnym Polski, Danii, Finlandii, Szwecji i Norwegii. Porównano wybrane akty prawne i normatywne identyfikujące rodzinę w badanych krajach. W wyniku przeprowadzonych badań wykazano, że rodzina powinna być postrzegana jako grupa osób bez względu na liczbę, wiek oraz płeć jej członków, powiązana ze sobą w ujęciu społecznym, gospodarczym i prawnym.
23
Cierpiałkowska, Lidia, and Helena Sęk. "Naukowe i społeczne wyzwania dla psychologii klinicznej." Roczniki Psychologiczne 19, no. 3 (2016): 401–18. http://dx.doi.org/10.18290/rpsych.2016.19.3-1pl.
Full text
24
Grzesiuk, Antoni. "Dalekowzroczne cele edukacji komunikacyjnej w tworzeniu bezpieczeństwa ruchu drogowego a proces egzaminowania kierujących pojazdem." Roczniki Pedagogiczne 12, no. 3 (December 28, 2020): 25–46. http://dx.doi.org/10.18290/rped20123-2.
Full textAbstract:
Dalekosiężne cele komunikacji i transportu są integracją myślenia o ruchu drogowym, działania operacyjnego, sytuacyjnego i strategicznego tworzącego: percepcję, uwagę, pamięć i myślenie, pozwalające tworzyć całość, przewidywanie, ideacje i konkretyzacje powodujące zmiany znaczeniowe i proceduralne w torach emocjonalnych, intelektualnych i motorycznych. Nasze działanie i myślenie można przygotować przez dostosowanie do nadchodzącej przyszłości. Wolna wola i swoboda jest ograniczona rozumieniem ograniczeń materialnych, intelektualnych i duchowych: jest w naszym władaniu i może wytworzyć dobro lub zło, bezpieczeństwo lub katastrofę ludzkości, świadomość lub niewiedzę. Edukacja jest nadzieją na dalekosiężną przyszłość. Krótkowzroczność, brak wiedzy i przewidywania jest chorobą naszych czasów. Komunikacja i transport jako ruch przenosi nas z niepewności w przewidywanie oraz w celne dopasowywanie wiedzy i umiejętności do zmieniającej się realności naszego otoczenia. Skuteczne plany, kreatywność, prowadzenie nowych technologii transportowych i ruchu o różnej modalności transportu, prowadzą do przemieszczeń tworzących wspólne budowanie i powiązania społeczne. Duma z nowoczesnych technologii transportowych i opracowań tworzy nowoczesność i współpracę społeczną, tworzy też integrację budującą. Przewidywanie i prognozowanie indywidualne i społeczne są szansą na przetrwanie, pokonanie kataklizmów i błędów cywilizacji. Z kolei niedoskonałość nowych celów rozwoju i racjonalizacji gospodarowania ziemią, tworzy brak szans na przetrwanie i na kreślenie wyobrażeń strategicznych. Nieuporządkowanie myślenia i przewidywania odnośnie do transportu zmniejsza szanse na rozwój i przeżycie ludzkości. Rozwój pedagogiki i psychologii transportu tworzy szanse na pomyślne życie, pozwala na tworzenia wartości nowych, umiejętności upraktycznionych, upraktycznionej wiedzy proceduralnej i strategii w realnych warunkach ekologicznych, zdrowotnych i psychospołecznych, w jakich funkcjonują ludzie.
25
Leszczuk-Fiedziukiewicz, Anna. "Czy hejt i mowa nienawiści staną się normą? Społeczne uwarunkowania zachowań dewiacyjnych w Internecie." Media - Kultura - Komunikacja Społeczna 3, no. 14 (January 29, 2019): 99–117. http://dx.doi.org/10.31648/mkks.2867.
Full textAbstract:
Celem autorki artykułu jest analiza zjawiska hejtu i mowy nienawiści w Internecie, jego definicji i mechanizmów psychospołecznych go warunkujących. Natężenie obraźliwych wpisów w polskim Internecie sprowokowało debatę publiczną o karaniu autorów, ochronie osób poszkodowanych i dyskusję o negatywnych skutkach pozornej anonimowości, przekraczaniu etycznych granic. Dużo uwagi poświęcono społecznym czynnikom wpływającym na rozwój hejtu, takim jak: cechy Internetu, wpływ treści mediów dotyczących życia celebrytów, roli stereotypów i uprzedzeń kulturowych. Omówiono też psychologiczne uwarunkowania hejtowania, na przykład koncepcje powstawania agresji, syndrom kobiety zazdrosnej, syndrom hejtujących polityków. Jednym z istotnychpytań badawczych jest pytanie o to, czy hejt jako aktywność może mieć cechy dewiacji, czy odwrotnie, staje się normą jako konsekwencja właściwości Internetu. W artykule wykorzystano analizę dyskursu medialnego dotyczącego hejtu i mowy nienawiści oraz analizę polskich badań opinii publicznej. Dokonano przeglądu inicjatyw obywatelskich związanych z monitoringiem zjawiska oraz działań systemu sprawiedliwości, a także analizy kampanii społecznych związanych z reagowaniem na hejterów. Posłużono się koncepcjami naukowymi z dziedziny socjologii dewiacji, socjologii mediów i Internetu,kryminologii oraz psychologii i psychologii społecznej.
26
Wujek, Miłosz. "Contemporary psychoanalytic account of gender and sexual diversity in the theory of Jean Laplanche." Psychoterapia 201, no. 2 (November 29, 2022): 33–47. http://dx.doi.org/10.12740/pt/150347.
Full textAbstract:
W niniejszym artykule zaprezentowana została koncepcja „seksualnego” Jeana Laplanche’a jako propozycja teorii psychoanalitycznej adekwatnej do zachodzących współcześnie przemian w rozumieniu płci i seksualności człowieka oraz do potrzeb nowego rodzaju pacjentów w gabinetach psychoterapeutycznych. Pierwsza część pracy składa się z analizy ewolucji pojmowania seksualności w klasycznej teorii freudowskiej, a następnie przez anglosaskich kontynuatorów Freuda, reprezentujących współcześnie główny nurt psychoanalizy. Ukazane zostaje napięcie pomiędzy emancypacyjnym potencjałem psychoanalizy, a skłonnościami psychoanalityków do konstruowania wykluczających norm opartych o konwencje społeczne lub nieaktualne teorie, współcześnie powszechnie krytykowanych. Drugą część stanowi krótkie wprowadzenie do metapsychologii Jeana Laplanche’a oraz przedstawienie, w jaki sposób nieświadome ujęte w ramach ogólnej teorii uwiedzenia może stanowić konstrukt teoretyczny umożliwiający lepsze rozumienie genezy identyfikacji z płcią, wyboru obiektu popędu i innych kwestii mających kluczowe znaczenie w pracy nie tylko z pacjentami różnorodnymi seksualnie lub płciowo. Laplanche wyznacza indywidualne seksualne nieświadome jako właściwy obszar psychoanalitycznego badania i oddziaływania terapeutycznego. Poprzez tę koncepcję jego teoria wykracza poza opozycję tego, co wrodzone i tego, co społeczne, w obszarze płci znaną jako dualizm płci biologicznej i społeczno-kulturowej (gender). Popęd mający swoje źródło w enigmatycznej wiadomości dorosłego innego poprzedza i warunkuje instynkt seksualny, sprawiając, że wszelkie tożsamości konstruowane w oparciu o tę sferę życia są skazane na częściowe niepowodzenie.
27
Bień, Łukasz. "Wpływ rekreacyjnej aktywności fizycznej na społeczno-gospodarcze aspekty bezpieczeństwa narodowego w świetle literatury przedmiotu." Progress, no. 6 (November 20, 2019): 126–45. http://dx.doi.org/10.26881/prog.2019.6.10.
Full textAbstract:
Artykuł związany jest bezpośrednio z tematyką bezpieczeństwa narodowego w aspektach gospodarczych i społecznych i łączy wspomniane kwestie z aktywnością fizyczną. Autor korzysta głównie z metody analizy literatury, zarówno naukowej, jak i autobiografii osób uprawiających sport, a także analizy tekstów źródłowych. Korzystając z wymienionych metod, scharakteryzowane zostały pojęcia podstawowe dla tekstu, tj. bezpieczeństwo narodowe oraz społeczne i gospodarcze, a także tematyka aktywności fizycznej. Pokrótce zobrazowany został wpływ, jaki wywiera aktywność fizyczna na życie współczesnego człowieka, poczynając od spojrzenia z punktu widzenia socjologii, przez psychologię, aż po wpływ na fizjologię organizmu, zarówno w aspektach pozytywnych, jak i negatywnych. Dokonano także analizy, w jaki sposób ujmowane są kwestie zdrowia w najistotniejszych (zdaniem Biura Bezpieczeństwa Narodowego) dokumentach dotyczących bezpieczeństwa narodowego. Następnie wykazano, jak istotny jest wpływ aktywności fizycznej, która pozostaje często powiązana z kwestiami zdrowia człowieka, z bezpieczeństwem gospodarczym i społecznym, m.in. przez niepośledni wpływ wywierany na wydatki na opiekę zdrowotną, a także wydajność pracy. Jednak wspomniano także o możliwym odwrotnym, tj. negatywnym wpływie, który sugerują niektórzy badacze.
28
Lewicka, Maria. "O krytyce przeżytków psychologii burżuazyjnej (pardon – neoliberalnej). Uwagi na marginesie artykułu Michała Bilewicza i Mateusza Olechowskiego." Stan Rzeczy, no. 1(8) (April 1, 2015): 328–45. http://dx.doi.org/10.51196/srz.8.19.
Full textAbstract:
Artykuł jest odpowiedzią na krytyczną analizę poglądów polskich psychologów społecznych przedstawionych przez Michała Bilewicza i Mateusza Olechowskiego (2014). W odpowiedzi pokazuję, że (1) autorzy nie doczytali tekstów, które krytykują, (2) nie uwzględniają kontekstu społecznopolitycznego lat 90. i w sposób uproszczony stosują kategorię „usprawiedliwiania systemu” do analizy prac z psychologii społecznej z tego okresu, (3) nie doceniają pozaideologicznego charakteru uzyskanych w tych latach wyników badań, (4) w sposób nieuzasadniony przeprowadzają podział między „neo-liberalną” starszą generacją oraz „anty-liberalną” młodą generacją polskich psychologów społecznych.
29
Lewicka, Maria. "O krytyce przeżytków psychologii burżuazyjnej (pardon – neoliberalnej). Uwagi na marginesie artykułu Michała Bilewicza i Mateusza Olechowskiego." Stan Rzeczy, no. 1(8) (April 1, 2015): 328–45. http://dx.doi.org/10.51196/srz.8.19.
Full textAbstract:
Artykuł jest odpowiedzią na krytyczną analizę poglądów polskich psychologów społecznych przedstawionych przez Michała Bilewicza i Mateusza Olechowskiego (2014). W odpowiedzi pokazuję, że (1) autorzy nie doczytali tekstów, które krytykują, (2) nie uwzględniają kontekstu społecznopolitycznego lat 90. i w sposób uproszczony stosują kategorię „usprawiedliwiania systemu” do analizy prac z psychologii społecznej z tego okresu, (3) nie doceniają pozaideologicznego charakteru uzyskanych w tych latach wyników badań, (4) w sposób nieuzasadniony przeprowadzają podział między „neo-liberalną” starszą generacją oraz „anty-liberalną” młodą generacją polskich psychologów społecznych.
30
Femiak, Tomasz. "O uobecnieniu duszy, Sokratesie psychagogu i sztuce uświadomionego mówienia." Studia Philosophiae Christianae 54, no. 3 (March 29, 2019): 85. http://dx.doi.org/10.21697/2018.54.3.14.
Full textAbstract:
W artykule podjęta jest próba intuicyjnej syntetycznej interpretacji sokratejskiej maieutyki w duchu psychologii homeryckiej. Bazując na tej interpretacji, opracowano ćwiczenie uświadomionego mówienia, które zostało włączone do zajęć akademickich: „Jak praktycznie wykorzystać własną głupotę? – doradztwo filozoficzne w warsztacie psychologa”, prowadzonych na Uniwersytecie Warszawskim i w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w latach 2004–2012. Na gruncie akademickim były to pierwsze w Polsce seminaria poświęcone doradztwu filozoficznemu. Podczas ćwiczeń studenci byli proszeni o zapisywanie swoich obserwacji. Niektóre ćwiczenia były filmowane. W ten sposób został zebrany bardzo ciekawy materiał, który może być podstawą do dalszych poszukiwań teoretycznych i empirycznych. W artykule krótko przedstawiam, czym jest uświadomione mówienie, prezentuję zapiski z ćwiczeń studentów oraz wskazuję na krótki materiał filmowy.
31
Pilawska, Roksana Agnieszka. "Moda na kulturę – pomiędzy indywidualnością a powszechnością w kulturze współczesnej." Ogrody Nauk i Sztuk 10 (July 25, 2020): 23–35. http://dx.doi.org/10.15503/onis2020.23.35.
Full textAbstract:
Cel. Dokonując interpretacji wybranych zjawisk społeczno-kulturowych, w poniższym artykule starałam się wykazać, że współczesna kultura popularna rozumiana jako przestrzeń codzienności, staje się specyficzną płaszczyzną aktywności pozwalającą na hybrydowe i spójne połączenie tego, co indywidualne z tym, co powszechne lub wręcz masowe. Moim celem – a zarazem najważniejszym pytaniem, wokół którego koncentrowałam swoje rozważania – było uchwycenie wzajemnych zależności pomiędzy „ekonomizacją” wybranych elementów kultury, a kształtowaniem świadomości odbiorców i tworzeniem nowych, społecznie uprawomocnionych schematów funkcjonowania jednostki w przestrzeni społeczno-kulturowej.
Metoda. We wstępie artykułu przywołałam współczesne rozumienie kultury popularnej z perspektywy culturalstudies, jako przestrzeni konstruującej tożsamość jednostek. Następnie odwołując się do rozważań Zbyszko Melosika, próbowałam scharakteryzować efekty i konsekwencje znanych procesów madonaldyzacji i disneizacji we współczesnej kulturze. W ostatniej części artykułu, odnosząc się do koncepcji Carla Cederstroma i Andre Spicera, skonstruowałam własne pojęcie „Fit-Konsumentów”i odniosłam je do podstawowych założeń coachingu i psychologii pozytywnej.
Rezultaty. Przedstawione przeze mnie przykłady wybranych zjawisk kulturowych oraz przywołane koncepcje, wskazują na pewną zewnętrzną obligatoryjność i konieczność dokonywania wyborów przez współczesnych konsumentów – wyborów wynikających z kapitalizmu, który w założeniach miał zapewnić poczucie indywidualności i wolności poszczególnym członkom społeczeństwa.
Wnioski. Dokonując interpretacji i analizy wybranych zjawisk kulturowych, chciałam pokazać, że udzielenie odpowiedzi na pytanie – czy współcześnie to człowiek kreuje kulturę czy kultura kształtuje człowieka – jest nie tylko niemożliwe, ale także niepotrzebne. Istotą działań badawczo-naukowych powinno być dążenie do tego, by osoby związane z tematyką kultury popularnej (pedagodzy, andragodzy, kulturoznawcy etc.) poprzez praktyczne działanie lub konstruowanie trafnych, teoretycznych pytań, wspomagali kreowanie umiejętności krytycznego interpretowania elementów kultury i nadawania znaczeń u obecnych i przyszłych nadawco-odbiorców.
Słowa kluczowe: współczesna kultura popularna, tożsamość jednostki, styl życia
32
Bilewicz, Michał. "Nie tylko o „Strachu”. Psychologia potocznego rozumienia historii." Zagłada Żydów. Studia i Materiały, no. 4 (November 2, 2008): 517–26. http://dx.doi.org/10.32927/zzsim.288.
Full textAbstract:
Prace podejmujące problematykę Holokaustu i historię stosunków polsko-żydowskich bardzo często prowadzą do debat historycznych w polskich mediach. Jest to z jednej strony unikalna szansa na nagłośnienie nieznanych kart historii, z drugiej zaś strony – potencjalne zagrożenie dla współczesnych relacji polsko-żydowskich. Artykuł podejmuje próbę wyjaśnienia polskich reakcji na „Strach” Jana Tomasza Grossa i charakteru podobnych debat w polskich mediach. Dzięki odkryciom eksperymentalnej psychologii społecznej (błędów atrybucyjnych, teorii tożsamości społecznej, efektu śpiocha) możemy dziś zrozumieć, czemu niektóre książki wywołują debatę medialną a inne nie; w jaki sposób treści kontestowanych książek trafiają do świadomości szerszej rzeszy odbiorców oraz dlaczego debaty wokół tych książek coraz mniej przypominają prawdziwe dyskusje, w których ludzie starają się ze sobą rozmawiać i polemizować ze stanowiskami oponentów.
33
Smoleń, Jerzy. "Psychologia nadziei w działalności społecznej Ireny Sendlerowej (1910–2008)." Praca Socjalna 33, no. 1 (February 28, 2018): 57–166. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0012.4706.
Full textAbstract:
Nadzieja to istotny składnik życia człowieka. Trudno budować codzienność bez nadziei na lepsze jutro. Niniejszy artykuł prezentujący psychologię nadziei w działalności społecznej Ireny Sendlerowej, która razem z innymi w czasie drugiej wojny światowej (1939–1945) uratowała ok. 2500 dzieci żydowskich, składa się ze wstępu, dwóch punktów, w których zostały omówione następujące zagadnienia: 1) na podstawie struktury nadziei Józefa Kozieleckiego zaprezentowano składniki tworzące nadzieję aktywną: poznawczy, emocjonalny, temporalny, afiliatywny, sprawczy. Składniki te skonfrontowane zostały z życiem i działalnością Ireny Sendlerowej; 2) zostały opisane źródła nadziei Ireny Sendlerowej, a więc: 1 – doświadczenia z dzieciństwa, a zwłaszcza piękno atmosfery rodzinnego domu w którym była ogromna otwartość na drugiego człowieka, a zwłaszcza na człowieka w potrzebie; 2 – pewność w sobie, a nie pewność siebie Ireny Sendlerowej, co miało istotny wpływ i przełożenie na powodzenie podejmowanych działań; 3 – wiara, która nigdy nie była manifestowaną stroną Sendlerowej, a jednak możemy przypuszczać, że była dla niej siłą, milczącym oparciem w działaniu, o czym świadczą chociażby jej słowa: „Kiedyś znalazłam w sienniku mały zniszczony obrazek z napisem Jezu ufam Tobie! Ukryłam go i miałam cały czas przy sobie” (Mieszkowska, 2005, s. 200). Nie ulega wątpliwości, że Irena Sendlerowa może być wyjątkowym przykładem tego, jak ważną rolę w życiu człowieka pełni nadzieją i jak wiele człowiek może zdziałać, kiedy nią żyje na co dzień.
34
Szutta, Natasza. "Czy istnieje charakter moralny? Dyskusja z Johna Dorisa sytuacjonistyczną krytyką etyki cnót." Etyka 46 (December 1, 2013): 65–87. http://dx.doi.org/10.14394/etyka.527.
Full textAbstract:
Etyka cnót jest jedną z najważniejszych obecnie koncepcji etycznych. Postuluje konieczność pracy nad moralnym charakterem, utrwalaniem jego właściwych cech i dyspozycji (cnót etycznych). Taki postulat zakłada, że głównym determinantem działania jest charakter jego sprawcy. Tymczasem liczne eksperymenty przeprowadzone na gruncie psychologii społecznej dowodzą, że o sposobie ludzkiego działania decydują zmienne sytuacyjne, a nie dyspozycjonalne. John Doris w swojej książce pt. Luck of Character poddaje radykalnej krytyce psychologię moralności, na której ufundowana została etyka cnót: kwestionuje istnienie charakteru moralnego i globalnie rozumianych jego cech, a w konsekwencji także edukację moralnego charakteru. Mój artykuł jest próbą odpowiedzi na krytykę Dorisa.
35
Czech-Włodarczyk, Celina. "Potencjał społeczny i pedagogiczny koncepcji social resilience w erze neoliberalnej." Forum Pedagogiczne 8, no. 1 (April 6, 2018): 183–94. http://dx.doi.org/10.21697/fp.2018.1.13.
Full textAbstract:
W artykule pragnę zaprezentować potencjał społeczny i pedagogiczny koncepcji social resilience, która może być skutecznym sposobem utrzymania swojego dobrostanu przez jednostki i społeczności, zwłaszcza w obliczu zagrożeń spowodowanych oddziaływaniem ideologii neoliberalnej. W sposób kompleksowy zaprezentuję definicje pojęć stosowanych w artykule, takich jak: resilience, social resilience, ideologia neoliberalna. Postaram się przytoczyć przykłady wykorzystania potencjału społecznego koncepcji social resilience, które aktualnie z powodzeniem funkcjonują we współczesnych państwach demokratycznych. Zaprezentuję także przykłady dotychczasowego zastosowania koncepcji resilience na gruncie polskiej psychologii i pedagogiki oraz wskażę możliwości poszerzenia tej koncepcji o czynnik społeczny (social) i wykorzystania jej potencjału pedagogicznego na gruncie edukacji.
36
Dryll, Elżbieta. "Rodzina w systemie społecznym: Klasyczne teorie i badania psychologii międzykulturowej." Educational Psychology 66, no. 24 (October 31, 2022): 36–59. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0016.0963.
Full textAbstract:
An undeniable fact in psychology is the statement that the individual fate of an individual is influenced by family influences, but these depend to a large extent on the location of the family in the social structure and, more broadly, in a specific civilization context. Cross-cultural psychology provides a lot of information in this regard, although it seems to be far from the final conclusions. The presented text provides an overview of important theoretical approaches and research relating to contemporary cross-cultural differences in the sphere of family life. In the first subsection, they deal with general approaches and system structure. The second presents data on research related to the concept of parental ethonotheroia of child rearing. The third section is devoted to tracking the specificity of Polish families against the background of the modern world – international research, taking into account the Polish sample, and the comparison of the results of Polish and American research carried out with the use of the same measurement tool (resulting from a specific and, as it turned out, culturally-dependent theory).
37
Kruszewski, Tomasz. "Kolekcjonerstwo - atawistyczne zbieractwo a poczucie społecznej użyteczności. Przyczynek do psychologii posiadania." Toruńskie Studia Bibliologiczne 10, no. 2 (19) (February 9, 2018): 69. http://dx.doi.org/10.12775/tsb.2017.018.
Full text
38
WARCHAŁ, Arnold, and Marek ADAMKIEWICZ. "ESSENCE OF INSECURITY OR CIVILIZATIONAL PORTRAYAL OF TRANSIENCE." National Security Studies 10, no. 1 (November 7, 2016): 91–115. http://dx.doi.org/10.37055/sbn/129841.
Full textAbstract:
Artykuł przedstawia w szerokiej perspektywie różne stanowiska na przemijalność człowieka, dla którego piętnem i źródłem niebezpieczeństwa egzystencjalnego jest śmierć. Przyjęty w materiale sposób myślenia orientuje rozważania na czterech zasadniczych płaszczyznach, które tworzą filozofia, socjologia, psychologia, ale w głównej mierze bioetyka (a zwłaszcza tanatologia). W pewnym sensie tekst ma wymiar metafizyczny, gdzie ubytek bezpieczeństwa jest traktowany jako przypadłość mentalna zakorzeniona w społecznym odbiorze przemijania człowieka. Taki tryb rozumowania jest utwierdzony w tzw. koncepcji trupa, który staje się przejawem zrozumiałej dla ludzi ewolucji życia prowadzącej od stanu istnienia do niebytu. Uznanie martwoty za objaw porządku naturalnego jest paradoksem ludzkiej egzystencji utrwalonej w bogactwie myśli, projektów i nadziei. W opozycji do tego sposobu postrzegania trwałości (a raczej nietrwałości) życia w tekście zawarto stanowiska, które wykluczają przemijanie jako formę nieistnienia świadomości. Poglądy tego pokroju obudowane są stanowiskami obecnymi we współczesnej i otwartej na nowe zapatrywania medycynie (np. psychiatrii, onkologii, kardiologii czy psychologii). Z tej perspektywy artykuł jest nową na gruncie sekuritalnym propozycją badawczą.
39
Cocca, Armando, Frantisek Chmelík, Michaela Cocca, Francisco Daniel Espino Verdugo, and Luis Tomás Ródenas Cuenca. "PSYCHOLOGICAL, SOCIAL AND ENVIRONMENTAL PREDICTORS OF PHYSICAL ACTIVITY IN MEXICAN ADOLESCENTS." Health Problems of Civilization 3 (2017): 125–34. http://dx.doi.org/10.5114/hpc.2017.70524.
Full text
40
Szmyd, Kazimierz. "Lwowska Szkoła Filozoficzna w rozwoju nauk o wychowaniu (1914–1939). Współtwórcy, dokonania, kontynuacje." Lubelski Rocznik Pedagogiczny 35, no. 4 (June 22, 2017): 175. http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.4.175.
Full textAbstract:
<p>Artykuł jest próbą możliwie wyczerpującego prześledzenia rozwoju akademickiej myśli pedagogicznej i praktyki edukacyjnej w Uniwersytecie Lwowskim końca XIX, w początkach XX wieku i okresie II Rzeczypospolitej. Intencją autora było ustalenie źródeł umysłowych i uwarunkowań akademickich rodzących się koncepcji teoretycznych nauk o wychowaniu i ich zastosowań w praktyce edukacyjnej i wychowawczej. Zwrócono uwagę na wcześniejsze tradycje pedagogiczne i teologiczne w Uniwersytecie Lwowskim i jego otoczeniu umysłowym. W tekście zaprezentowano genezę i przejawy unaukowienia, procesy racjonalizacji myślenia pedagogicznego, poszukiwania jej podstaw w kręgu filozofii, nauk o kulturze i społeczeństwie, przede wszystkim w psychologicznej wiedzy o osobie ludzkiej. Dziedzina ta przebyła drogę od filozofii i psychologii spekulatywnej do empirycznej i humanistycznej, co pozwoliło zidentyfikować główne etapy i formacje nauk o wychowaniu we Lwowie w ich rozwoju historycznym. Podkreślono fundamentalną rolę Kazimierza Twardowskiego i jego szkoły filozoficznej, przemiany samej filozofii, jej metod, a zwłaszcza proces wyłaniania się profesjonalnej psychologii i autonomii pedagogiki, jako dyscypliny naukowej i akademickiej. Zwrócono uwagę na znamienny we Lwowie proces budowania psychologii i pedagogiki na podstawie antropologii filozoficznej, aksjologii społeczno-kulturowej i wiedzy o rozwoju człowieka w kontekstach pozabiologicznych. Procesy te ukazano w konwencji analizy biograficzno-naukowej dokonań najwybitniejszych przedstawicieli nauk o wychowaniu we Lwowie. Poszukiwano proweniencji, wpływów i odrębności własnej dróg lwowskich psychologów i pedagogów związanych z lwowską szkołą filozoficzną. Rodowody te określały typ uprawiania pedagogiki opartej na filozofii człowieka, jego kultury i realiów życia społecznego, na pograniczach ludzi i kultury w ówczesnej Galicji.</p>
41
Golinowska, Stanisława. "Podatność młodzieży na ubóstwo i wykluczenie społeczne." Kultura i Społeczeństwo 54, no. 3 (August 20, 2010): 31–60. http://dx.doi.org/10.35757/kis.2010.54.3.3.
Full textAbstract:
The author presents a multi-aspectual picture of the situation of young people in Poland in a comparative framework. This confirms the theory of the susceptibility of young people to the threats to the equilibrium of their development. These are both universal problems, universal for the period of entering adulthood, as well as specific ones connected with countries in transformation like Poland. This is observable in many spheres: somatic and psychological health, access to education of adequate quality and fitted to the job market, intellectual and social development and in relationships with the family and surrounding environment. In Poland the study showed that the main problem, to a greater extent than in countries of the EU were the result of limitations on access to healthcare institutions and education and lacks in the infrastructure of public life. The situation of young people entering the job market from school is dramatically bad. There are disturbing indications of their weak social participation, lack of involvement in general matters and escape into a world created by the electronic media. The ability to overcome these limitations is exhibited only by the young people from the wealthier households, which is decisive in the creation of social inequalities during their childhood and adolescence which later only become more permanent and deeper. A specific positive characteristic of young people in Poland (and their parents) is their relatively high educational aspirations, which correctly applied — in the structure of schools allowing them to achieve skills and qualifications suitable for their needs — can have positive effects on the job marketplace and socio-economic development. This however requires a reorientation of the system of middle and higher education to the production of quality, open to social change and awakening and supporting initiative and innovation. The European Commission has taken the initiative in this regard, proposing the Strategy for Youth — Investing and Empowering.
42
Jankiewicz, Zofia, and Joanna Radzioch. "Badanie poziomu makiawelizmu u osób w wieku 18–24 lata z zastosowaniem kwestionariusza Mach IV1." Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM, no. 22 (December 15, 2020): 157–70. http://dx.doi.org/10.14746/r.2020.2.11.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest określenie poziomu makiawelizmu u osób w wieku 18–24 lata. Badaniu z wykorzystaniem kwestionariusza Mach IV zostało poddanych 78 osób – uczniów i studentów. W naszej pracy sformułowano wnioski, które dotyczą badanych. Artykuł jest częścią prac Koła Naukowego Psychologii Polityki działającego na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM w Poznaniu, które od kilku lat podejmuje temat makiawelizmu jako czynnika wpływającego na uwarunkowania społeczne.
43
Danilecki, Tomasz. "Między nonkonformizmem a konformizmem, czyli o postawach sprzeciwu wobec systemu autorytarnego na przykładach życiorysów przywódców rolniczej „Solidarności” województwa białostockiego z lat osiemdziesiątych XX wieku." Studia Podlaskie, no. 28 (2020): 211–30. http://dx.doi.org/10.15290/sp.2020.28.08.
Full textAbstract:
Na podstawie życiorysów trzech działaczy opozycyjnych pochodzących ze środowisk wiejskich Białostocczyzny artykuł opisuje różne strategie zachowania jednostek nonkonformistycznych funkcjonujących w warunkach systemu autorytarnego. Podstawą opisu są pojęcia konformizmu/nonkonformizmu zdefiniowane na gruncie socjologii, psychologii społecznej i filozofii.
44
Taylor, Stephanie, and Karen Littleton. "Biografie w rozmowie. Narracyjno-dyskursywne podejście badawcze." Przegląd Socjologii Jakościowej 6, no. 2 (February 18, 2022): 103–21. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.6.2.05.
Full textAbstract:
W artykule pokazujemy, jaki wkład może wnieść syntetyczne podejście narracyjno-dyskursywne do zrozumienia biograficznej pracy dokonującej się podczas wywiadu badawczego. Skupiamy się na pracy biograficznej jako części trwającego, interaktywnego procesu, w wyniku którego przyjmowane są tożsamości. Jest to szczególnie ważne dla ludzi, którzy, na przykład, wkraczają na ścieżkę nowej kariery i mogą być postrzegani jako „nowicjusze” w tym sensie, że konstruują nowe tożsamości i domagają się ich uznania. Po zaprezentowaniu teoretycznych i metodologicznych założeń narracji, analizy dyskursu i prac reprezentujących podejście dyskursywne w psychologii społecznej (Bruner 1990; Edley 2001; Potter and Wetherell 1987; Wetherell 1998), przedstawiamy analizę wypowiedzi biograficznych uzyskanych w trakcie wywiadów ze studentami kierunku Sztuka i Projektowanie. Interesuje nas ich praca nad tożsamością, a także dokonywana przez nich, jako nowicjuszy w swojej dziedzinie, praca biograficzna. W tekście ilustrujemy obrane podejście i kluczowe pojęcia analityczne, czyli pojęcia podzielanych zasobów dyskursywnych, takich jak repertuary interpretacyjne (Edley 2001) i kanoniczne narracje (Bruner 1991), oraz pojęcie problematycznych tożsamości (troubled identities) (Wetherell i Edley 1998; Taylor 2005a). Analiza pokazuje jak relacje biograficzne (accounts) rozmówców są kształtowane i ograniczane przez znaczenia, które funkcjonują w szerszym kontekście społecznym. W przypadku uczestników naszych badań, obejmują one powszechnie przyjęte interpretacje (.established understandings) natury i początków artystycznej lub kreatywnej tożsamości, i związanej z nią trajektorii biograficznej. Szczególny nacisk w naszym podejściu kładziemy na pokazanie, jak w refleksyjnych staraniach rozmówcy konstruującego narrację biograficzną, wersje stworzone w poprzednich wypowiedziach stają się ograniczeniem i źródłem ciągłości biografii.
45
Budajczak, Marek. "Choć można o „niebie”, to słuszniej bodaj o „chlebie” – między wartościami a potrzebami z perspektywy pedagogiki społecznej." Pedagogika Społeczna Nova 2, no. 3 (June 7, 2022): 95–106. http://dx.doi.org/10.14746/psn.2022.3.5.
Full textAbstract:
Artykuł prezentuje krytyczny ogląd użyteczności tradycyjnych definicji i typologii pojęcia wartości dla potrzeb praktyki pedagogiki społecznej i proponuje wykorzystanie w tym celu kategorii potrzeby, jednak nie w dominujących ujęciach psychologii, a według zobiektywizowanej systemowej koncepcji potrzeb człowieka autorstwa Tomasz Kocowskiego.
46
Golinowski, Janusz. "Neoliberalny panoptykon biopolityki – pomiędzy ekspansją i społeczną terapią." Teoria Polityki 5 (2021): 103–26. http://dx.doi.org/10.4467/25440845tp.21.008.13788.
Full textAbstract:
Technologie usprawniające działanie człowieka rodzą poważne pytania etyczne dotyczące praktyk zdrowotnych, które nie służą już tylko leczeniu chorób, ale proponują również „optymalizację” fizycznych, poznawczych i psychologicznych zdolności ludzi. W tym artykule dokonujemy koncepcyjnego wyjaśnienia pojęć biowładzy i biopolityki oraz argumentujemy za ich użytecznością we współczesnej analizie. Trzy dekady neoliberalnej polityki poważnie ograniczyły państwo opiekuńcze: prywatyzacje i cięcia w budżetach publicznych zmusiły agencje publiczne do ograniczenia swojej działalności, czasami tracąc uniwersalność, skuteczność i jakość usług. Pandemia dramatycznie pokazała cenę takiego neoliberalnego zwrotu. Globalizacja rynku stwarza zagrożenia dla zdrowia i nie jest w stanie reagować na sytuacje kryzysowe. Prywatna opieka zdrowotna okazuje się w dużej mierze nieistotna w walce z pandemią. Państwo opiekuńcze nie powinno być traktowane jako „koszt” dla prywatnego systemu gospodarczego. Byłoby błędem sądzić, że po ustąpieniu pandemii gospodarka mogłaby wrócić do „normalności”. Musimy ponownie przemyśleć produkcję i konsumpcję w świetle potrzeb zdrowotnych i środowiskowych. The Neoliberal Panopticon of Biopolitics – Between Expansion and Social Therapy Human enhancement technologies raise serious ethical questions about health practices no longer content simply to treat disease, but which now also propose to “optimize” human beings’ physical, cognitive and psychological abilities. In this article we undertake some conceptual clarification of the concepts of biopower and biopolitics and argue for their utility in contemporary analysis. Three decades of neoliberal policies have seriously reduced the welfare state: privatisations and cuts in public budgets have forced public agencies to downsize their activities, sometimes losing universality, effectiveness and quality of services. The pandemic has dramatically shown the price of such a neoliberal turn. Market globalisation creates health threats and is completely unable to respond to emergencies. Private health care is turning out to be largely irrelevant in facing the pandemic. The welfare state should not be considered a ‘cost’ for the private economic system. It would be a mistake to believe that, once the pandemic has passed, the economy could go back to ‘normal’. We need to rethink production and consumption considering health and environmental needs.
47
Tempczyk-Nagórka, Żaneta. "Między odrzuceniem a akceptacją – w stronę komunikacji inkluzyjnej." Forum Pedagogiczne 7, no. 1 (April 4, 2017): 121–36. http://dx.doi.org/10.21697/fp.2017.1.09.
Full textAbstract:
Komunikacja jako kluczowy element prowadzenia procesu edukacyjnego, wychowawczego, socjalizacyjnego i resocjalizacyjnego powinna również nabrać szczególnego wymiaru w odniesieniu do idei inkluzji społecznej. W oparciu o różne koncepcje teoretyczne z zakresu psychologii komunikacji oraz komunikacji terapeutycznej zostanie podjęta próba określenia komunikacji inkluzyjnej jako formy dialogu skutecznie wspierającego proces edukacji włączającej. Po przedstawieniu znaczenia komunikacji w rozwoju człowieka zostaną przeanalizowane cechy i elementy charakterystyczne dla komunikacji wykluczającej, utrudniającej jednostce prawidłowy rozwój i uczestnictwo w różnych formach aktywności społecznej. Przeciwwagę dla tego procesu stanowi komunikacja inkluzyjna, cechująca się przejrzystością, otwartością, empatią i wspieraniem rozwoju wychowanka. Przykładem metody porozumiewania się, która może być wykorzystywana w komunikacji inkluzyjnej, jest Porozumienie Bez Przemocy, opracowane przez Marshalla Rosenebrga.
48
Konecki, Krzysztof T. "Anselm L. Strauss – pragmatyczne korzenie, pragmatyczne konsekwencje." Przegląd Socjologii Jakościowej 11, no. 1 (February 28, 2015): 12–39. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.11.1.02.
Full textAbstract:
W artykule zaprezentuję dokonania Anselma Straussa i kontekst filozoficzno-socjologiczny powstawania jego koncepcji socjologii. Przedstawię skrótowo jego biografię i rozwój naukowy, dorobek z zakresu psychologii społecznej, metodologii nauk społecznych, socjologii pracy oraz teorii socjologicznej, gdzie nawiążę do inspiracji wywodzących się z idei pragmatyzmu. Elementem spajającym całość dorobku naukowego A. Straussa jest i procesualne, i interakcyjno-konstruktywistyczne ujęcie rzeczywistości społecznej, procesualno-strukturalne ujęcie jaźni i tożsamości oraz kategoria interakcji będąca podstawą wszelkiego działania, gdzie temporalność jest jednym z głównych wymiarów analizy życia społecznego. Zaprezentuję także jego koncepcję tożsamości i jej interakcyjno-konstruktywistyczny charakter wywodzący się z tradycji pragmatyzmu społecznego. Przedstawię ponadto uwarunkowania powstawania jego dokonań metodologicznych.
49
Chrapek, Ewelina. "Psychological difficulties, social support and stress management in parents of children with cancer." Psychiatria i Psychologia Kliniczna 16, no. 1 (March 31, 2016): 27–32. http://dx.doi.org/10.15557/pipk.2016.0005.
Full text
50
FIDELUS, ANNA. "METODA TUTORINGU JAKO INNOWACJA W PRACY REHABILITACYJNEJ." Forum Pedagogiczne 5, no. 2 (November 17, 2016): 245–52. http://dx.doi.org/10.21697/fp.2015.2.22.
Full textAbstract:
Metodyka pracy z osobami nieprzystosowanymi społecznie to dział pedagogiki resocjalizacyjnej nieustannie ewoluujący. W jego obszarze pojawiają się nowe propozycje oddziaływań, bądź udoskonalane są sprawdzone i utrwalone metody pracy. Należy zauważyć, że praktyczne rozwiązania w pracy resocjalizacyj- nej głównie uzależnione są od dominujących w danym czasie teorii podejmujących próbę interpretacji zachowań człowieka. Swoje znaczące wpływy na praktykę resocjalizacyjną wywarły głównie koncepcje psychologiczne począwszy od beha- wioryzmu, poprzez psychoanalizę, egzystencjalizm, psychologię humanistyczną, kognitywną i pozytywną. W niniejszym artykule zaprezentowano propozycję wykorzystania w pracy z osobami nieprzystosowanymi społecznie metody tu- toringu. Metoda ta jest wypadkową wielu podejść teoretycznych. W zależności od potrzeb i sytuacji podopiecznego wykorzystywane są różne rozwiązania. Jej najistotniejszym elementem jest osobliwa, niepowtarzalna praca wychowawcy, której podstawą jest zaufanie i akceptacja.