To see the other types of publications on this topic, follow the link: Srpska pravoslavna crkva.
Journal articles on the topic 'Srpska pravoslavna crkva'
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the top 50 journal articles for your research on the topic 'Srpska pravoslavna crkva.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.
1
Radic, Radmila. "SRPSKA PRAVOSLAVNA CRKVA I EKUMENSKI POKRET, 1918-1941." Srpska politička misao, Specijal 3/2022 (July 14, 2022): 83–98. http://dx.doi.org/10.22182/spm.specijal32022.5.
Full textAbstract:
Srpska pravoslavna crkva bila je jedan od osnivača ekumenskog pokreta. Osim iskrenih pristalica ekumenskog dijaloga, u njenim redovima bilo je i kritičara, ali rezerve SPC proizašle su iz uverenja da je reč o složenom pitanju dogmatske, pravne i disciplinske prirode koja bi sve pravoslavne crkve trebale da reše. SPC je bila uključena u razne ekumenske organizacije i pokrete i imala je predstavnike u brojnim telima koja su dala značajan doprinos približavanju Crkava. Održavala je prijateljske odnose sa mnogim protestantskim konfesijama, posebno sa Anglikanskom crkvom. Tokom 1930-ih početne nade u anglikansko i pravoslavno crkveno jedinstvo s početka 1920-ih pokazale su se neostvarivim. Ovaj prilog je pokušaj da se na osnovu dosadašnjih istraživanja napravi pregled pozicije, uloge i doprinosa Srpske pravoslavne crkve ekumenskom pokretu između dva svetska rata.
2
Milosevic, Zoran. "ISTOČNI PAPIZAM I POKUŠAJ POTČINjAVANjA (DELA) SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE FANARU." Nacionalni interes 42, no. 2/2022 (September 9, 2022): 121–45. http://dx.doi.org/10.22182/ni.4222022.7.
Full textAbstract:
„Istočni papizam“ je jedan od glavnih bogoslovskih i kanonskih izazova sa kojima se suočava savremena pravoslavna Crkva. Zapravo, radi se o iskušenju vlasti, jer vaseljenski patrijarh želi svu vlast nad pravoslavnima, kao što je ima papa nad rimokatolicima. U tom smislu pristalice „istočnog papizma“ pojavile su se i u Srpskoj pravoslavnoj crkvi kroz lik tri episkopa iz SAD: Maksima, Irineja i Longina. Oni su pokušali da svoje eparhije (prema obrascu ukrajinskih) prepotčine Fanaru. Da bi opravdali svoje delo idu tako daleko da negiraju autokefalnost Srpske pravoslavne crkve, unose raskole i svedoče nepravoslavno bogoslovlje. Za ovakvu politiku imaju podršku SAD, Evropske unije, ali i NATO-a, pri čemu ova gigantska vojna organizacija ne krije da joj je cilj uništenje Srpske pravoslavne crkve (general pukovnik Frenklin Ben Hodžis).
3
Radić, Radmila. "Srpska pravoslavna crkva tokom 90-ih." Poznańskie Studia Slawistyczne, no. 10 (June 4, 2016): 257. http://dx.doi.org/10.14746/pss.2016.10.17.
Full text
4
Vukomanović, Milan. "Srpska pravoslavna crkva, desekularizacija i demokratija." Poznańskie Studia Slawistyczne, no. 10 (June 4, 2016): 269. http://dx.doi.org/10.14746/pss.2016.10.18.
Full text
5
Subotic, Momcilo. "IDENTITETSKA PITANJA CRNE GORE." Politička revija 63, no. 1/2020 (May 25, 2020): 11–48. http://dx.doi.org/10.22182/pr.6312020.1.
Full textAbstract:
Autor u članku polazi od stava da aktuelna crnogorska vlastželi da, putem Zakona o slobodi veroispovesti, izvrši „objedinjavanje pravoslavne crkve u Crnoj Gori“, tako što će umesto Srpske pravoslavne crkve ustoličiti tzv. Crnogorsku pravoslavnu crkvu, što bi predstavljalo završni potez u zaokruživanju crnogorske državne nezavisnosti. To bi istovremeno značilo odricanje od srpskog istorijskog i etnojezičkog identiteta i uspostavljanje novog- crnogorskog, čije bi komponente bile:umesto srpskog, „dukljansko“- „crvenohrvatsko“ istorijsko poreklo, umesto SPC, novonastala „Crnogorska pravoslavna crkva, te preimenovani srpski jezik u – crnogorski.Pored pomenutog, ovaj članak, koji ima izrazit društveni i naučni značaj, sadrži i kratak pregled crnogorske istorije i „etnogeneze“, koja je novijeg datuma i kretala se od srpstva ka crnogorstvu, naročito u periodu druge Jugoslavije, za vreme Titove kroatokomunističke vladavine, zatim od crnogorstva ka antisrpstvu, u savremenom periodu crnogorske državne nezavisnosti pod vladavinom Mila Đukanovića, zatim crnogorsko priznanje „Kosova“, te ambivalentan odnos prema Rusiji i ulazak Crne Gore u NATO, kao i najnovije „događanje“ naroda i mogući politički epilog ovog procesa nagoveštene resrbizacije ekskluzivno crnogorskog identiteta. Kao važno, moguće i ključno, pitanje tiče se psihičkih svojstva i mentaliteta Crnogoraca, koji poseduju veoma izražen „konvertitski sindrom“. U radu je o tome konsultovana odgovarajuća literatura.
6
Stepic, Milomir. "KOSOVO I METOHIJA: GEOPOLITIČKI ASPEKTI BRZOG REŠENJA I ZAMRZNUTOG KONFLIKTA." Nacionalni interes 38, no. 2/2020 (November 24, 2020): 7–30. http://dx.doi.org/10.22182/ni.3822020.1.
Full textAbstract:
Prema kosovsko-metohijskom problemu postoje različiti stavovi – dok za arbanaški činilac nema dileme o tzv. kosovskoj nezavisnosti kojoj nedostaje samo priznanje zvaničnog Beograda i članstvo u UN, u srpskom društvu saglasje o Pokrajini kao neupitnom delu Srbije ne postoji. Srpska politička nomenklatura, građanistički i prozapadno orijentisane stranke, organizacije i uticajni pojedinci su za brzo rešenje po cenu gubitka cele ili dela kosovsko-metohijske teritorije. S druge strane, nacionalno profilisana elita, Srpska pravoslavna crkva i velika većina naroda su za očuvanje Ustavom i Rezolucijom 1244 SBUN definisane celovitosti Srbije, tj. za taktičko odlaganje odluke do (još) povoljnijih međunarodnih prilika. U radu se analiziraju posledice prve i druge opcije i ističe se da bi Srbija eventualnim gubitkom Kosova i Metohije postala višedimenzionalno oštećena, invalidna država. Budući da se na globalnom planu odnosi menjaju u srpsku korist, autor ističe prednosti aktivnog zamrznutog konflikta kao trenutno jedinog efikasnog načina da se sačuvaju stanovništvo, teritorijalni integritet, neprocenjivi prirodni resursi, identitetski reperi, geopolitičke prednosti, međunarodni kredibilitet zemlje i naroda.
7
Prvulovic, Vladimir. "DOBROVOLjNA ASIMILACIJA SRBA ?" Nacionalni interes 40, no. 2/2021 (August 4, 2021): 135–53. http://dx.doi.org/10.22182/ni.4022021.6.
Full textAbstract:
Posle svih nepravdi koje su međunarodni faktori, pre svega ratni neprijatelji, ali i kasniji mirotvorci, učinili srpskom narodu u dva svetska rata, u planiranom razbijanju SFRJ – medijskom harangom, sankcijama i agresijom NATO na SRJ i Srbiju, jasno je da tada, pa ni danas nije bilo lako biti Srbin. Sigurno je rizično javno se tako deklarisati u svetu koji je Srbe svrstao u „loše momke“, a posebno je to teško našim iseljenicima u zemljama sa dominantnim antisrpskim stvavovima. Zato se mnogi naši iseljenici, iz egzistencijalnih, pre svega ekonomskih razloga, ustežu da izraze svoje srpsko poreklo i identitet. Ako moraju, radije ističu da su Jugosloveni. Za razliku od njih, pripadnici bivših jugoslovenskih naroda, razbijanjem Jugoslavije uz pomoć zapadnih zemalja u koje su se kasnije iselili, ponosito ističu svoju novu državnost, odričući se srpske prošlosti, istorije i kulture i distancirajući se od svega što je srpsko. Sve to, pokazali su podaci iz poslednjeg popisa stanovništva u SAD 2011, koji nam daje neverovatne statističke podatke. U SAD ima duplo više Jugoslovena, a od Srba više Hrvata, Slovenaca, pa čak i Albanaca. To je činjenica koja ukazuje da se na duži rok, posebno u drugoj i trećoj generaciji naših ljudi u rasejanju, radi o nekoj vrsti dobrovoljne asimilacije, uz postepeni gubitak srpskog nacionalnog i kulturnog identiteta. Srbija, kao zemlja matica i Srpska pravoslavna crkva, bi morale da preduzmu državničke i verske, obrazovne, međunarodno pravne mere, za ohrabrivanje i zaštitu naših ljudi u rasejanju da sačuvaju svoj srpski identitet i prenose ga na nove generacije svojih potomaka. Inače će polako, ali sigurno čak i statistički nestati.
8
Milošević, Zoran. "Fanar and the Serbian Orthodox Church." Srpska politička misao, no. 00 (2023): 4. http://dx.doi.org/10.5937/spm82-47089.
Full textAbstract:
When analyzing the relations of the Fanar - Patriarchy of Constantinople - towards the Serbian Orthodox Church, we have different periods. These are: periods of cooperation and periods of confrontation which were initiated by the Fanar. In this paper, we will talk about the period of confrontation. After the fall of the medieval Serbian state under the rule of the Ottoman Empire, the Orthodox found itself under the rule of the Muslims. Their position worsened with the abolition of the Patriarchate of Peć in 1766. It happened due to several things. The main reason cited is the mistrust of the Porte towards the Serbian Church and the work of the Fanariot Greeks who wanted to subjugate the Patriarchate of Peć to the Greek Church. The very act of abolition was preceded by attempts at Hellenization. It was not seen only in Serbia, but also in Bulgaria, where many learned Bulgarians considered themselves Greeks. Simultaneously with the arrival of Greek bishops at the head of the Serbian dioceses, the merciless plundering of the Serbian people began. It was one of the main reasons for the Islamization of not only the Serbs, but other peoples as well. The second period is contemporary. In it, Fanar(iots) disputes the autocephaly of the Serbian Orthodox Church, as well as the territories under its jurisdiction. That is why they renamed it to the "Church of Serbia". Thereby taking away all dioceses outside the territory of the present-day state of Serbia from the Serbian Orthodox Church.
9
Radulović, Lidija. "(Hiper)produkcija čuda i čudesnih dela: značenja narodnih i crkvenih interpretacija i njihov značaj za proces desekularizacije u Srbiji." Issues in Ethnology and Anthropology 7, no. 4 (March 4, 2016): 919–33. http://dx.doi.org/10.21301/eap.v7i4.2.
Full textAbstract:
Čuda i čudesa u Srbiji poslednjih dvadesetak godina bitno su obeležje procesa desekularizacije koji se odvija na različitim nivoima. Srpska pravoslavna crkva teži da revitalizuje crkveno pravoslavlje i privuče što više vernika, međutim, među vernicima se istovremeno revitalizuje i narodno pravoslavlje kroz populističke interpretacije sa elementima narodne religije. U ovom radu se analizira javna produkcija čuda u Srbiji na osnovu medijskih izvora, a zatim, lična iskustva ispitanika koji svedoče o nekim manifestacijama čuda.
10
Majer Jurišić, Krasanka, and Ivana Hirschler Marić. "Crkva sv. Julijana u Šibeniku, povijesne faze i tipologija." Portal, no. 11 (2021): 23–44. http://dx.doi.org/10.17018/portal.2020.2.
Full textAbstract:
Prvi pisani spomen šibenske crkve sv. Julijana datira u treću četvrtinu 14. stoljeća, kada se ona navodi kao ecclesia sancti Iuliani. U 15. je stoljeću nad tom crkvom dograđena gornja, crkva sv. Nikole, o čemu svjedoči vizitacija koju je kanonik Juraj Šižgorić obavio 1481. godine. Dana 17. ožujka 1569., prema odluci mletačkog Senata, crkva je dana na korištenje pravoslavnim Grcima i uređena je po propisima istočne crkve, no katolički oltar sv. Mihovila i sv. Julijana, tada smješten na bočnom zidu crkve, i nadalje je održavan. Od 1778. godine crkva je postupno bila u sve lošijem stanju, čak je početkom 19. stoljeća služila kao skladište. Dana 25. srpnja 1875. nadarbenik Ivan Belamarić se u korist pravoslavne šibenske crkvene općine odrekao prava na katolički dio. Gornju su pak crkvu pravoslavni Srbi prepustili starokatolicima 1931. godine, a od 1933. godine je u donjem prostoru bila „Nova štamparija“. U prosincu 1943. cijela je građevina znatno stradala u savezničkom bombardiranju Šibenika. Konzervatorsko-restauratorska i arheološka istraživanja provedena 2019. godine ponudila su uvid u povijesni pregled zbivanja i određivanje pojedinih faza, te su ostvareni preduvjeti za buduće korištenje crkve sv. Julijana, valorizirajući njezinu pripadnost malobrojnom tipološkom krugu dvokatnih crkvi na našoj obali, kao i kontinuitet postojanja i održavanja više liturgija na tom mjestu, ispreplićući različite obrede i vjere kroz nekoliko stoljeća.
11
Rakovic, Aleksandar. "SVETOGORSKI MODEL: NEPRIMENjIV NA KOSOVU I METOHIJI." Srpska politička misao 71, no. 1/2021 (May 31, 2021): 27–40. http://dx.doi.org/10.22182/spm.7112021.2.
Full textAbstract:
Rad putem analize svetogorskog modela i odnosa Svete Gore prema Grčkoj i Vaseljenskoj patrijaršiji pokazuje da bi istovetno ili slično rešenje za srpske crkve i manastire na Kosovu i Metohiji bilo neprimenjivo, pa čak i veoma štetno za Srpsku pravoslavnu crkvu, Republiku Srbiju i srpski narod ukoliko bi takav model bio nametnut.
12
Editorial, E. "Corrigendum." Theoria, Beograd 66, no. 3 (2023): 173. http://dx.doi.org/10.2298/theo2303173e.
Full textAbstract:
U tekstu Jovana Bukovale ?Od Ljubice Atanasijevic do Ksenije Markovic?, Theoria 2 (2023), str. 151-167 (https://doi.org/10.2298/THEO2302151B ), na strani 158. pre poslednjeg pasusa nedostaje recenica: ,,Razlog zbog kojeg je odlucila da promeni ime je taj sto 24.01. po gregorijanskom, odnosno 06.02. po julijanskom kalendaru, Srpska Pravoslavna Crkva i njeni vernici proslavljaju praznik posvecen Prepodobnoj Kseniji Rimljanki.??. Takodje, greskom su duplirane tabele na str. 153, 154, 155, 156, 160, 163. i 164, a koje predstavljaju obrasce izvoda iz maticne knjige rodjenih, vencanih i umrlih, propisane Uputstvom o nacinu i vodjenju maticnih knjiga i obrascima maticnih knjiga (,,Sluzbeni glasnik RS??, br. 93/18 i 24/22)?. <br><br><font color="red"><b> Link to the corrected article <u><a href="http://dx.doi.org/10.2298/THEO2302151B">10.2298/THEO2302151B</a></b></u>
13
Jevtić, Miroljub. "SRPSKA PRAVOSLAVNA DIJASPORA I JEDINSTVO PRAVOSLAVNE CRKVE U SAD." Srpska politička misao 30, no. 4 (2010): 237–52. http://dx.doi.org/10.22182/spm.3042010.11.
Full text
14
Mrduljaš, Saša. "Značaj prevjeravanja glavnine zahumsko-dukljanskog življa iz katolicizma u pravoslavlje (13. – 14. stoljeće)." Croatica Christiana periodica 45, no. 87 (2021): 33–52. http://dx.doi.org/10.53745/ccp.45.87.2.
Full textAbstract:
U oblikovanju etničkih razlika između Hrvata, Bošnjaka, Srba i Crnogoraca presudnu je ulogu, uz posebnosti vezane uz političko-povijesni razvoj, imala religija. Na ovdašnjim prostorima prva važna vjerska distinkcija proizišla je iz njihove razdiobe između katolicizma i pravoslavlja. Međutim, inicijalna linija razdvajanja, okvirno ona iz vremena crkvenog raskola 1054. nije se dugo održala. Do njezina pomjeranja na štetu katolicizma dolazi nakon što su nekadašnje primorske kneževine Zahumlje, Travunija i Duklja, locirane između Neretve i Bojane, krajem 12. stoljeća došle pod vlast pravoslavne Srbije. S ciljem vjerske unifikacije države, a time i stabilnosti vladalačkih pozicija, pod srpskom se dinastijom Nemanjića odvio proces masovnog prevjeravanja katoličkog zahumsko-dukljanskog življa u pravoslavlje. Ono je vjerojatno bilo najintenzivnije u razdoblju između osnivanja autokefalne srpske crkve, tj. Žičke / Pećke arhiepiskopije 1219. i kraja 13. stoljeća. Na taj način zahumsko-dukljanski prostor je do polovice 14. vijeka i okončanja srpske vlasti glavninom postao pravoslavnim. U priloženom radu, pored opisa političko-vjerskih prilika koje su prethodile pravoslavizaciji i utjecale na njezino provođenje, pokušat ćemo istaknuti dalekosežnost njezina značaja za ovdašnje etničke suodnose.
15
Lazovic, Ivica. "AKTUELNI ORGANIZACIONI IZAZOVI SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE." Nacionalni interes 40, no. 2/2021 (August 16, 2021): 221–42. http://dx.doi.org/10.22182/ni.4022021.10.
Full textAbstract:
U ovom radu se razmatraju aktuelni organizacioni izazovi koji se stavljaju pred Srpsku pravoslavnu crkvu. Osnovni cilj nam je da se izvrši naučna deskripcija pojava koje prate crkvenu organizaciju u aktuelnom političkom i istorijskom trenutku, da ukažemo na njihove uzroke i mogući dalji tok. Predmet interesovanja nam je organizacija SPC, pa se pravi i kratak osvrt na razvoj, unutrašnje ustrojstvo i propise na osnovu kojih se upravlja. Poslednjih godina se otvara veliki broj pitanja koja se odnose na organizaciju crkve i koja zahtevaju adekvatan odgovor, koji će imati dalekosežne posledice. Mi ukazujemo na četiri posebno važna pitanja, a koja su bila otvorena i za širu javnost i potresla crkvenu organizaciju u poslednjih godinu dana, iako imaju dublju genezu. To su dešavanja u Crnoj Gori podstaknuta donošenjem Zakona o slobodi veroispovesti, zatim pitanje crkvene organizacije u Makedoniji koje dobija na aktuelnosti kroz zainteresovanost Carigradske patrijaršije, zatim pokušaj crkvene reorganizacije eparhija u Americi i događaji oko Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta. Na svako od navedenih pitanja se pravi osvrt i analiziraju se aktuelna dešavanja i mogući pravci daljeg toka.
16
Papović, Dragutin. "„Ekumenistička” politika Katoličke crkve u Crnoj Gori (1965. – 1970.)." Journal of contemporary history 53, no. 2 (July 15, 2021): 489–516. http://dx.doi.org/10.22586/csp.v53i2.15115.
Full textAbstract:
U članku se govori o utjecaju odluka Drugoga vatikanskoga koncila na djelovanje Katoličke crkve (Barske nadbiskupije i Kotorske biskupije) u Crnoj Gori. Ekumenizam, ili borba za ujedinjenje kršćanskih crkava, bio je jedan od glavnih zaključaka toga koncila. Ekumenska politika došla je do izražaja u drugoj polovini šezdesetih godina i imala je važnu ulogu u aktivnostima Katoličke crkve u Crnoj Gori. Na taj se način pokušala približiti Srpskoj pravoslavnoj crkvi, a zatim i Islamskoj zajednici i nametnuti im svoje stavove. To je dovelo do intenziviranja vjerskoga života, do novih odnosa između vjerskih zajednica i socijalističkoga režima i do promjena u međunacionalnim odnosima. Ta politika odrazila se i na unutrašnje odnose u Barskoj nadbiskupiji i Kotorskoj biskupiji. Članak je nastao na temelju prvorazrednih arhivskih izvora iz fonda Republičke komisije za vjerska pitanja Crne Gore.
17
Janjic, Jovan. "KNjIŽEVNO-TEOLOŠKA REČ PATRIJARHA SRPSKOG PAVLA." Nacionalni interes 42, no. 2/2022 (September 9, 2022): 103–19. http://dx.doi.org/10.22182/ni.4222022.6.
Full textAbstract:
Reč velikih ljudi, onih ljudi koji reč svoju ovaploćuju u delo od sveljudskog značaja, prevazilazi jezičke barijere. Takva reč se traži, u ljudskoj težnji za otkrivanjem tajni i za proširivanjem vidika (sa)znanja. Jedan od ljudi iz našeg vremena čija reč se traži, iz čije reči se uči, jeste srpski duhovni poglavar s razmeđa drugog i trećeg milenijuma, patrijarh Pavle (1914-2009). Patrijarh srpski Pavle od svojih savremenika prepoznavan i predstavljan je kao sveti čovek („svetac koji hoda“). I sami pojedini poglavari drugih crkava i verskih zajednica u svetu govorili su da je on najveći duhovnik svoga vremena. Kao takav čovek, on je, životom, rečju i delom svojim, skretao pažnju javnosti, ne samo u sopstvenom narodu, nego i u drugim narodima. Na povećano interesovanje za reč patrijarha Pavla uticalo je i to što se on našao na čelu Srpske pravoslavne crkve u teškim društvenim prilikama, u vreme građanskih ratova na području bivše SFR Jugoslavije i inostrane (NATO) agresije na srpski narod, odnosno na Republiku Srpsku i SR Jugoslaviju (Srbiju i Crnu Goru). Pogled patrijarha Pavla na život čoveka i naroda, kao i njegov odnos prema događajima koji su se zbivali u vremenu u kojem se našao, bili su povod da mnogi mediji iz sveta zatraže i sačine intervju sa njim. Sama ličnost, odnosno životni put koji je prošao patrijarh Pavle, s obzirom na duhovne domete koje je dostigao, izazivali su pažnju javnosti. Zato će još za vreme njegovog života otpočeti pisanje i prevođenje knjiga u kojima se predočava njegov život i njegova reč. Nastaviće se to pogotovo posle njegove smrti.
18
Gojkovic, Đorđe. "Uticaj Srpske pravoslavne crkve na kamatu u srpskom srednjevekovnom pravu." Vesnik pravne istorije 2, no. 2 (December 31, 2021): 53–72. http://dx.doi.org/10.51204/hlh_21203a.
Full textAbstract:
The loan agreement is a contract with a long and most turbulent history. Friendly loans is existed in every civilization, from the first communities to the present day. Loans with interest, however, are closely scrutinized by almost every legal system. Because these loans are very much open to abuse, governments have almost always had tendencies to prevent such outcomes by limiting interest rates. There are two extreme solutions: allowing high interest rates, as in some ancient legal systems, or as in some modern capitalist systems. On the other side of the spectrum is the suppression of interest as a „root of evil”, i.e. its complete prohibition, as suggested by the Roman Catholic Church or Islam, as well as in the formal socialist states. The Serbian Orthodox Church, as one of the local orthodox Churches, finds itself between these two extreme beliefs. Medieval Serbian states, mostly rooted in the Byzantine version of Roman law, started practicing usurious loans early. Serbian Church, mainly because of Saint Sava (Nemanjić) took a conservative attitude towards interest rates. As the economy grew, the prohibitions seemed to be less and less effective. From the time of emperor Dušan, according to the theory of symphony between the Church and State, middle ground solution was found by: prohibiting the clergy to charge interest; allowing civilians to charge interest, while limiting interest rates.The Serbian Orthodox Church would hold fast to this attitude throughout the Middle Ages, all the way to the present day. Although the Republic of Serbia is a secular state, the clergy obeys the same canonic rules. Interest rates are accordingly regulated and usurious contracts are prohibited.
19
Mirovic, Dejan. "MEĐUNARODNOPRAVNI KONTINUITET I ZAKON O SLOBODI VJEROISPOVIJESTI." Nacionalni interes 38, no. 2/2020 (November 24, 2020): 75–87. http://dx.doi.org/10.22182/ni.3822020.4.
Full textAbstract:
Mitropolija –crnogorsko primorska ima osam vekova dug kontinuitet u okviru Srpske pravoslavne crkve. Sveti Sava je osnovao Zetsku Episkopiju 1219. godine. Nakon propasti srpskog carstva poslednji srpski srednjovekovni pravoslavni vladari iz dinastije Crnojevića prenose sedište Zetske Episkopije, odnosno Mitropolije, na Cetinje gde 1484. godine podižu i manastir. Sve do 1766. godine i ukidanja Pećke patrijaršije od strane sultana Mustafe III cetinjski mitropoliti ili vladike se hirotonišu u Pećkoj patrijaršiji. Nakon 1776. godine pa sve do početka XX veka, Mitropolija ostaje jedini deo srpske Pećke patrijaršije koji nije priznao vlast Carigradske patrijaršije. Najjasniji dokaz za to je titula egzarha Pećkog trona koju nose cetinjski mitropoliti još od 1750. godine. Nakon 1922. godine i dobijanja tomosa od Carigradske patrijrašije, obnavlja se jedinstvena Pećka patrijaršija sa Mitropolijom kao sastavnim delom. Sa druge strane, moderna država Crna Gora nema međunarodnopravni kontinuitet sa srednjovekovnom Zetom Crnojevića niti sa državom koja je 1484. godine podigla sadašnje sedište Mitropolije crnogorsko-primorske – Cetinjski manastir. Pravna teorija nam, dakle, pokazuje da ne postoji međunarodnopravni kontinuitet između srednjovekovne države Crnojevića i moderne Crne Gore. Nakon pada Zete 1496. godine ne postoji nezavisni i međunarodno priznati subjekt na teritoriji današnje Crne Gore, sve do 1878. godine i Berlinskog kongresa. Zato su netačne tvrdnje aktuelnog crnogorskog rukovodstva kojima se pokušava opravdati donošenje nelegalnog i nelegitimnog Zakona o slobodi vjeroispovijesti iz 2019. godine, prema kojima, navodno, postoji 1.000 godina neprekidnog kontinuiteta državnosti. Na osnovu takvih konstrukcija se tvrdi da, navodno, postoji autokefalna CPC još od vremena Crnojevića. Članovi 62 i 63 Zakona o slobodi vjeroispovijesti su doneti upravo u tom kontekstu. Svrha ovih članova je da se na osnovu konstrukcije o navodnom državnom kontinuitetu na nelegitiman i nelegalan način preuzme imovina SPC u Crnoj Gori.
20
Surlic, Stefan, and Igor Novakovic. "PREOBLIKOVANJE ODREDBI AHTISARIJEVOG PLANA: KULTURNO I VERSKO NASLEĐE I POSTKONFLIKTNI SPORAZUM BEOGRADA I PRIŠTINE." Srpska politička misao 72, no. 2/2021 (September 27, 2021): 11–40. http://dx.doi.org/10.22182/spm.7222021.1.
Full textAbstract:
Rad identifikuje mehanizme zaštite srpskog verskog i kulturnog nasleđa na Kosovu definisane Ahtisarijevim planom i analizira njihovu dosadašnju primenu. Autori imaju za cilj da ukažu na to da status srpskog kulturnog nasleđa na Kosovu uključuje ali i nadilazi pitanja zaštite, očuvanja i neometane upotrebe u verskim obredima. Kulturno nasleđe ima duboko politički kontekst, koji je do sada bio zanemaren u srpsko-albanskim odnosima, sa uverenjem da će širi sporazum o statusu relativizovati pitanja kulture i identiteta. U prvom delu analiza daje sveobuhvatan pregled pravnih garancija i iskustva u njihovoj primeni, detaljno se bavi primerima zloupotrebe i nepoštovanja usvojenog normativnog okvira, kritikom „posebnog“ statusa za srpsko nasleđe i otvorenim sporovima između Srpske pravoslavne crkve (SPC) i vlasti u Prištini. Ključni nalaz analize je da sadašnje ustavne i zakonske garancije ne mogu biti trajne i efikasne u potpunoj zaštiti srpskog kulturnog nasleđa na Kosovu, kao i da postoji dugogodišnji jaz između propisanih normi i njihove primene u praksi. U drugom delu, tekst daje uporedni pregled posebnih statusa svetih mesta u Evropi. Budući da se eksteritorijalni status često pominje kao konačni model za srpsko versko i kulturno nasleđe, rad je pokušao da ponudi i nekoliko modela teritorijalnih rešenja za manje jedinice, u obliku enklava, eksteritorijalnosti i kondominijuma. Na kraju, autori vrše pregled dosadašnje literature posvećene kulturnom nasleđu u postkonfliktnom periodu i ukazuju na odsustvo univerzalnog normativnog okvira i mehanizama zaštite uprkos razvoju različitih međunarodnih instrumenata.
21
Đorđev, Ivana. "Osvrt na prvu knjigu o dva i po veka dugoj istoriji Crkve Uspenja Presvete Bogorodice u Vršcu - Turkan Zoran M.: Crkva Uspenja Presvete Bogorodice u Vršcu (Jerusalimski zavet kir Aleksija Nikolajević), Srpska pravoslavna crkvena opština svetouspenska u Vršcu, Vršac, Beograd, M&G marketing, 2020." Sinteze, no. 19 (2021): 49–54. http://dx.doi.org/10.5937/sinteze10-30831.
Full text
22
Škiljan, Filip. "Uzroci smrti u parohiji Vojakovac kod Križevaca u periodima od 1900. do 1914., od 1941. do 1945. i od 1949. do 2015. godine." Studia lexicographica 13, no. 25 (February 6, 2020): 11–34. http://dx.doi.org/10.33604/sl.13.25.1.
Full textAbstract:
Vojakovac je središte male parohije koja se nalazi sjeverno od Križevaca na južnim obroncima Kalnika. Pravoslavno stanovništvo je na tome području u većem broju doseljeno tijekom XVI. stoljeća. U radu se donosi pregled demografskoga razvoja parohije Vojakovac te se zaključuje da je broj Srba u parohiji Vojakovac tijekom XX. stoljeća opao zbog stradanja u Drugom svjetskom ratu, zbog iseljavanja u velike gradove, zbog asimilacije i zbog etnomimikrije. Rad donosi informacije o uzrocima umiranja na području parohije Vojakovac u različitim periodima tijekom XX. stoljeća. Podatci se donose na temelju matičnih knjiga umrlih parohije Vojakovac koje se nalaze u Arhivi Srpske pravoslavne crkve Mitropolije zagrebačko-ljubljanske u Zagrebu. Rad se također bavi i običajima prilikom umiranja u Kalničkom prigorju i u Podravini kod Srba i kod Hrvata.
23
Stankovic, Vladan. "IDENTITET NACIONALNIH CRNOGORACA I SRPSTVO." Politička revija 63, no. 1/2020 (May 25, 2020): 49–70. http://dx.doi.org/10.22182/pr.6312020.2.
Full textAbstract:
Tema ovoga naučnog rada je identitet nacionalnih Crnogoraca. Predmet istraživanja će posebnu pažnju posvetiti odnosu crnogorskog nacionalnog identiteta prema srpskom nacionalnom pitanju i njegovom identitetu. Istraživanje je skoncentrisano na Crnu Goru kao prostorni okvir u neograničenom vremenskom opsegu. Najnovija dešavanja oko imovine Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori pobudila su potrebu za preispitivanjem uzroka problemske situacije. I pored aktuelnosti razmatrane društvene i političke pojave, i njene prisutnosti u medijima, čini se, da ovoj temi, u stručnim i naučnim krugovima,nije posvećena dovoljna pažnja. Otuda se cilj, naučne potrebe i društveni značaj teme preklapaju: javlja se potreba da se srpski nacionalni identitet u Crnoj Gori sagledai iz ugla onih koji zagovaraju koncept izgradnje nacionalnog identiteta Crnogoraca, kako bi se stekao potpuni uvid u srpski nacionalni identitet kojem je posvećen projekat ovog časopisa.Šta je sadržina identiteta nacionalnih Crnogoraca i kakav je njegov odnos prema srpstvu? – osnovno je problemsko pitanje ovog istraživanja. Istraživanje polazi od Osnovne predpostavke da je identitet nacionalnih Crnogoraca nedovršen i da još uvek traje proces njegove izgradnje. Pri tomenameće se tendencijaka uobličavanjujedinstvenog identiteta jedne nove „crnogorske nacije“, koja bi obuhvatila ne samo deklarisane Crnogorce, već i „sve druge pravoslavne“ (i Srbe), ali i sve one koji žive u pravnom okviru savremene Crne Gore.Autor pokušava da pronikne u razvojne faze izgradnje nacional-crnogorskog identiteta, te se pored razvojnog pristupa u istraživanju koriste i drugimetodi, poput: poređenja, uporednog metoda, analitičkog pristupa, metoda posmatranja, statističkog metoda…
24
Škiljan, Filip. "Odnos prema pravoslavnim crkvama u Slavonskoj eparhiji u vrijeme socijalizma (1945.-1990.)." Zbornik Janković 4, no. 4 (August 20, 2020): 481–94. http://dx.doi.org/10.47325/zj.4.4.16.
Full textAbstract:
Autor najvećim dijelom na temelju arhivskog gradiva iz Hrvatskog državnog arhiva iz fonda Komisija za odnose s vjerskim zajednicama NR/SR Hrvatske donosi podatke o zanemarivanju i neobnavljanju srpskih pravoslavnih crkava na području Slavonske eparhije (Donji Miholjac, Našice, Požega, Orahovica, Slatina, Virovitica, Pakrac, Slavonski Brod, Nova Gradiška, Novska, Đakovo) u vrijeme socijalizma. Na osnovu istraživanja autor zaključuje da su jedan dio crkava koje su teško oštećene u Drugom svjetskom ratu od strane ustaša i Nijemaca, komunističke vlasti i sami mještani nisu obnavljali nakon Drugog svjetskog rata. U poslijeratnom razdoblju bilo je također i mnogo slučajeva da su lokalne vlasti otežavale obnovu pojedinih objekata usprkos činjenici što je Slavonska eparhija uspijevala namaknuti sredstva za njihovu obnovu. Autor se u radu također bavi i odnosom lokalnih vlasti prema pravoslavnim svećenicima na području Slavonske eparhije.
25
Novaković, Dragan. "USPOSTAVLJANJE ORGANIZACIONOG JEDINSTVA SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE 1920. GODINE." Politička revija 37, no. 3 (2013): 111–28. http://dx.doi.org/10.22182/pr.3732013.6.
Full text
26
Stamenković, Viktor. "Političke poruke Srpske pravoslavne crkve u vreme poglavarstva Patrijarha srpskog gospodina Pavla i Patrijarha srpskog gospodina Irineja." Politički život : časopis za analizu politike 2022, no. 22 (2022): 25–35. http://dx.doi.org/10.18485/fpn_pz.2022.22.2.
Full text
27
Petrović, Danica. "Muzika u srpskoj pravoslavnoj crkvi u Trstu." Musicological Annual 25, no. 1 (December 1, 1989): 95–105. http://dx.doi.org/10.4312/mz.25.1.95-105.
Full text
28
Savković, Mirko. "Percepcija Srpske pravoslavne opšte gimnazije “Kantakuzina Katarina Branković” u medijima." Tragovi 5, no. 2 (November 30, 2022): 152–70. http://dx.doi.org/10.52328/t.5.2.6.
Full textAbstract:
Rad istražuje medijsko praćenje djelovanja Srpske pravoslavne opšte gimnazije “Kantakuzina Katarina Branković” u Zagrebu i načine na koji se različiti akteri u društvu odnose prema njoj. Autor brani tezu kako su u kontekstu ontološke nesigurnosti unutar poslijeratne srpske zajednice u Hrvatskoj, osnivači gimnazije kroz politiku otvorenosti za interakciju i istovremenog hotimičnog opreza u odnosu na potencijalno društveno osjetljiva pitanja nastojali mijenjati dominantne obrasce doživljaja srpske zajednice i Srpske pravoslavne crkve u Hrvatskoj. Istraživanje pokazuje kako je taj pristup ostvario značajan uspjeh što je vidljivo u načinu na koji politički subjekti s različitim društvenim pogledima i političkim ciljevima grade pozitivan odnos prema školi i nastoje je koristiti i za izmjenu dominantne slike o sebi. Autor ipak zaključuje kako zamor ili osjećaj postignutog maksimuma može dovesti i do novog oblika ontološkog rizika kroz iskustvo manjinskog stresa i sukoba imperativa osiguranja prepoznatljivosti stalne apolitičnosti škole i često jasnih političkih stavova Crkve. Glasnije i prepoznatljivije djelovanje škole u vezi sa različitim pitanjima o kojima ne postoji širi društveni konsenzus (što je nominalno svačija sloboda u pluralnom i demokratskom društvu) tada bi lako mogao ugroziti pozitivan odnos većinske zajednice i elita prema školi.
29
Seletković, Petar. "Stefan Štiljanović – od kaštelana do despota i sveca (drugi dio)." Scrinia Slavonica 23, no. 1 (December 11, 2023): 9–44. http://dx.doi.org/10.22586/ss.23.1.3.
Full textAbstract:
Rad se bavi pitanjima kulta sv. Stefana Štiljanovića unutar Srpske pravoslavne crkve. Bit će riječi o početku kulta i izložit će se osnovne etape njegovog razvoja. U skladu s navedenim, rad će se, također, baviti i slojevitosću kulta kroz duga razdoblja njegovog razvoja.
30
Seletković, Petar. "Stefan Štiljanović – od kaštelana do despota i sveca (prvi dio)." Scrinia Slavonica 22, no. 1 (November 18, 2022): 9–41. http://dx.doi.org/10.22586/ss.22.1.1.
Full textAbstract:
U radu će se na primjeru Stefana Štiljanovića, pripadnika srpske elite i kaštelana ugarskog velikaša Ladislava Móréa na njegovim posjedima u današnjoj Slavoniji, kroz obavljanje različitih službi (prvenstveno vojnih, pograničnih i službi velikašima) nastojati prikazati perspektiva napredovanja pojedinaca unutar društvene hijerarhije Ugarskog Kraljevstva u pograničnom području s Osmanskim Carstvom na prijelazu iz srednjeg u novi vijek. Drugi dio rada bavit će se pitanjima kulta sv. Stefana Štiljanovića i njegova razvoja unutar Srpske pravoslavne crkve.
31
Perić, Miodrag. "Historical-legal relations between the Serbian Orthodox Church and the Macedonian Orthodox Church until today." Politička revija 76, no. 2 (2023): 115–34. http://dx.doi.org/10.5937/pr76-44060.
Full textAbstract:
In the first part of the paper, the author talks about the unilateral declaration of the Macedonian Orthodox Church as autocephalous at the third Macedonian Church-People's Assembly on July 18, 1967, and the church St. Kliment in Ohrid vand the denial of the autocephaly of the MPC by its mother, the Serbian Orthodox Church. In the second part of the paper, the author talks about the donation of autocephaly by the Holy Council of Bishops of the Serbian Orthodox Church to the Macedonian Orthodox Church - Ohrid Archdiocese. The decision on autocephaly of the MPC-OA was ceremoniously and administratively confirmed at the Holy Liturgy in the Cathedral Church in Belgrade on June 5, 2022, by the awarding of the Tomos on AutocephalyMacedonian Orthodox Church - Ohrid Archdiocese from the hands of His Holiness. Serbian Patriarch Porfirije (Perić) to the head of the MPC-OA Archbishop Stefan (Veljanovsko) of Ohrid and Macedonia. The author of the paper argues the point of view that the recognition of the autocephaly of the Macedonian Orthodox Church - Ohrid Archdiocese is historically and canonically valid and that it is significant both for Orthodoxy in the Balkans and beyond, as well as for the collective national Macedonian identity and the further affirmation of North Macedonia as a sovereign state with international legal subjectivity.
32
Janjić, Jovan. "Suffering of the Serbian Orthodox Church In the Independent State of Croatia." Napredak 3, no. 2 (2022): 115–32. http://dx.doi.org/10.5937/napredak3-39697.
Full textAbstract:
The church is a spiritual institution in which a believing man fulfills his spiritual needs and, accordingly to that, he builds his spiritual being. The church consists of the clergy and the believing people. Without a faithful people there is no Church. And therefore, everything that concerns the Church concerns the faithful people; and vice versa, all that concerns the faithful people, it concerns the Church. In the territory of the clero-fascist Independent State of Croatia (NDH), persecution, terror and killing were burned and the people and the Church. Serbs were killed not only because they were other nations, because of their national being, but also because they have different faiths, because of their spiritual being. They were killed both because they are Serbs and because they are Orthodox. The Ustasha program itself points to this, publicly declared through the words of the leader of the Ustasha state. Genocide Ustasha program in relation to the Serbs - to kill one third, to expel one third, and to one third converted to Catholicism - a clear reference to the planned activities to make Serbs both spiritually and physically kill. If a person's faith is attacked, if it is reckoned with the fact that a person will be induced or forced to renounces his faith in order to accept someone else's, then that is spiritual killing - killing a man as he is was until then. This was precisely the goal of the forced Catholicization of Orthodox Serbs in the NDH. It was done according to the declared Ustasha program. And for the sake of its greatest possible achievement, the Serbian Orthodox Church was particularly under attack.
33
Bošković, Otaš. "ODNOS NOVE VLASTI PREMA SRPSKOJ PRAVOSLAVNOJ CRKVI 1944-1958." Politička revija 45, no. 3 (2015): 77–99. http://dx.doi.org/10.22182/pr.4532015.4.
Full text
34
Mirić, Filip. "Ecclesiastical crimes and penalties in the Constitution of the Serbian Ortodox Church." Kom : casopis za religijske nauke 10, no. 3 (2021): 61–77. http://dx.doi.org/10.5937/kom2201061m.
Full textAbstract:
In this paper, the author analyzes ecclesiastical penalties, according to the Constitution of the Serbian Orthodox Church (SPC) of 1947. This is the highest legal act of the SPC which contains, besides the provisions that regulate the rules of church life and the authority of certain bodies of the SPC, a number of provisions related to offenses (guilt) and sanctions for unlawful acts. In addition to the offenses and system of ecclesiastical criminal sanctions, the paper also points to the jurisdiction of church courts in pronouncing ecclesiastical sentences. Church impunity and punishment are presented, in accordance with the system of the Constitution of the SPC. The penalties vary depending on whether they can be given to priests or believers because the purpose of punishment is different from those of the two categories of Church members. Wherever necessary, the similarities and differences are pointed out between the criminal law provisions in Constitution of the Serbian Orthodox Church and the criminal law of the Republic of Serbia, as well as development of ecclestiastical crimes and penalties from first cannons, Dušan's Code to nowdays. The aim of this paper is to point out to both scholarly and expert public, and believers, who are most often lay people, this part of the church right, which, according to the author, is unjustly neglected in this kind of papers.
35
LOMPAR, Rastko. "Kontakti Nemačke evangelističke crkve i Srpske pravoslavne crkve u kontekstu nemačke spoljne politike prema Balkanu 1935–1941." Tokovi istorije 2/2020, no. 28 (August 18, 2020): 51–73. http://dx.doi.org/10.31212/tokovi.2020.2.lom.51-73.
Full text
36
Bećirović, Denis. "Državna politika „diferencijacije“ sveštenika Srpske pravoslavne crkve u Bosni i Hercegovini (1945-1963)." Historijski pogledi 3, no. 3 (May 28, 2020): 195–218. http://dx.doi.org/10.52259/historijskipogledi.2020.3.3.195.
Full textAbstract:
Addressing the issue of the state policy of separating the "loyal" from the "disloyal" priests of the Serbian Orthodox Church in Bosnia and Herzegovina from 1945 to 1963 is one of the most neglected issues in Bosnia and Herzegovina's historiography. In this paper, based on unpublished historical sources and available literature, the author contextualises the political circumstances of the state policy of differentiation of the "positive" from the "reactionary" priests of the Serbian Orthodox Church in Bosnia and Herzegovina, pointing to the motives and policy-makers of such a policy, and analyses its manifestation and effects. Furthermore, the author separately analyses the causes, motives and flow of the policy of granting state honours and decorations to individual priests in Bosnia and Herzegovina.
37
Horvat, Aleksandar. "Vladika bački Irinej i odnosi između Srpske pravoslavne crkve i države (1944–1955)." Tokovi istorije 32, no. 1 (April 30, 2024): 119–45. http://dx.doi.org/10.31212/tokovi.2024.1.hor.119-145.
Full textAbstract:
The aim of this paper is to examine the relationship between the Serbian Orthodox Church and the Yugoslav state in Vojvodina and Bačka in the context of the new communist regime’s treatment of the bishop of Bačka, Irinej Ćirić, from the time of the bishop’s liberation (1944) until his death (1955). Irinej was imprisoned under house arrest for 17 months shortly aft er the partisans captured Novi Sad due to his connections to the Hungarian occupation regime. Upon his release, he was attacked and beaten by a group of locals in Odžaci in 1946. This event, known as the ”Odžaci Affair”, was one of the contentious issues that burdened relations between the church and the state for a long time. The research also looks at how the Diocese of Bačka operated from 1944 to 1955, the attitudes of the clergy - who were closely monitored by the secret service and under pressure from the new authorities - and Irinej and his associates’ positions on certain political and ecclesiastical issues. It also examines at how these issues were resolved through mutual adaptation and a shift in the state’s attitude toward the church.
38
Todorovic, Vladica. "AUTORITARIZAM U CRNOJ GORI OD 1990. DO 2020. GODINE." Politička revija 73, no. 3/2022 (October 3, 2022): 237–60. http://dx.doi.org/10.22182/pr.7332022.11.
Full textAbstract:
U radu smo se bavili autoritarizmom u Crnoj Gori u periodu od 1990. do 2020. godine. Istraživanje smo počeli od uspostavljanja višestranačkog sistema u Crnoj Gori 1990. godine, kada vlast osvaja, odnosno zadržava, Savez komunista Crne Gore, koji ubrzo menja ime u Demokratska partija socijalista Crne Gore, koja vlada narednih 30 godina, sve do 2020. kada na parlamentarnim izborima 30. avgusta gubi vlast. DPS je u različitim periodima menjao politiku prema zajedničkoj državi sa Srbijom, srpskom identitetu, srpskom jeziku, Srpskoj pravoslavnoj crkvi, ali i pored promene politike, 30 godina nije izgubio vlast na parlamentarnom nivou, dok je njihov predsednički kandidat uvek pobeđivao na predsedničkim izborima, a i danas predsednik Crne Gore je iz DPS-a. Analizirali smo u kojim okolnostima su se javljali ali i intenzivirali periodi autoritarizma, što je u najvećem periodu karakterisalo vlast ove stranke. Pretpostavljamo da se autoritarizam javljao zbog procesa uspostavljanja nezavisne države Crne Gore i da je kasnije intenziviran zbog konsolidacije države Crne Gore i crnogorske nacije. U radu smo koristili komparativnu metodu i metodu analize sadržaja.
39
Ćirić, Vladimir. "The relationship between the Serbian Orthodox Church and the authorities in modern Serbia (1831-2010)." Kom : casopis za religijske nauke 1, no. 1 (2012): 129–53. http://dx.doi.org/10.5937/kom1201129q.
Full text
40
Radić, Radovan. "Nikita Sklavos, patrijarh carigradski (765-780)." Sabornost, no. 16 (2022): 89–100. http://dx.doi.org/10.5937/sabornost2216097r.
Full textAbstract:
Carigradski patrijarh Nikita I predstavlja nepoznanicu u savremenoj srpskoj nacionalnoj i crkvenoj istoriji. Period njegovog patrijarhovanja Carigradskom patrijaršijom pripada epohi teških ikonoboračkih sporova unutar Vizantije, koji rezultiraju progonima pravoslavnih vjernika i konfiskacijom crkvene imovine. Nikita I ikonoborac, pokazuje se kao vjerni sledbenik carske vjerske ideologije. Predmet ovog istraživanja, pored lika i dijela ovog carigradskog patrijarha, predstavlja i učešće naroda Sklavosa u životu Velike Crkve Carigradske čak devedeset godina prije propovijedi Svete Braće Kirila i Metodija.
41
Radić, Radmila. "Verski život u Jugoslaviji prema izveštajima episkopa Srpske pravoslavne crkve za 1953. i 1972. godinu." Tokovi istorije 22, no. 1/2014 (April 2014): 11–51. http://dx.doi.org/10.31212/tokovi.2014.1.rad.11-51.
Full text
42
Tomić, Marko. "Canon law issues of the Serbian Orthodox Church in Bosnia and Herzegovina under the administration of the Austro-Hungarian Empire." Zbornik radova Pravnog fakulteta Nis 58, no. 84 (2019): 331–47. http://dx.doi.org/10.5937/zrpfn0-23104.
Full text
43
Tomić, Marko. "The view on the legal position of the Serbian Orthodox Church in Bosnia and Herzegovina under the rule of the Austro-Hungarian empire." Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad 53, no. 4 (2019): 1445–65. http://dx.doi.org/10.5937/zrpfns53-19345.
Full text
44
Mitrovski, Vasilije. "Uticaj vizantijskog prava na krivično pravo u srednjovekovnoj Srbiji." Vesnik pravne istorije 1, no. 1/2020 (February 3, 2021): 66–99. http://dx.doi.org/10.51204/hlh_20103a.
Full textAbstract:
U radu se razmatra uticaj koji je napredno i razvijeno vizantijsko pravo vršilo na pravo srednjovekovne srpske države u periodu od početka XIII veka do raspada Dušanovog carstva, za vreme kojeg je taj uticaj dosegao svoj vrhunac. Specifične istorijske i društvene okolnosti, potreba za pooštravanjem sankcija i dominantan uticaj pravoslavne crkve doveli su do toga da se vizantijski uticaj u najvećoj meri ogleda na polju krivičnog prava, tačnije u sistemu kažnjavanja. Ovaj uticaj prodirao je među Srbe postepeno i to direktno iz Vizantije, najviše kroz prevođenje i preuzimanje značajnih vizantijskih pravnih zbornika, ali ima i primera koji pokazuju upliv rimsko-vizantijskog prava koji dolazi iz statuta primorskih gradova, koji su sadržali ovo pravo zahvaljujući obnovljenom pravu Justinijanovog zakonodavstva od strane glosatora. Autor prati ovaj uticaj i nakon smrti cara Dušana i raspada njegovog carstva, koji doseže sve do početka XIX veka.
45
Novaković, Dragan. "Rešavanje materijalnog položaja sveštenika Srpske pravoslavne crkve u Kraljevini SHS/Jugoslaviji do usvajanja crkvenog ustava 1931. godine." Istorija 20. veka 31, no. 2/2013 (August 1, 2013): 59–74. http://dx.doi.org/10.29362/ist20veka.2013.2.nov.59-74.
Full text
46
Mišina, Veljko, and Miloš Crnomarković. "About commissions for preservation and maintenance of religious facilities of the Serbian Ortodox Church between the two world wars." Kultura, no. 164 (2019): 247–59. http://dx.doi.org/10.5937/kultura1964247d.
Full text
47
Knezevic, Milos. "KOSOVSKA SANJIVOST SANU Kosovo (ni)je Srbija: prilog kritičkom tumačenju akademijske prakse samoodricanja." Politička revija 68, no. 2/2021 (August 16, 2021): 13–50. http://dx.doi.org/10.22182/pr.6822021.1.
Full textAbstract:
Autor u tekstu polazi od stava da je SANU jedna od nekoliko najuglednijih i najznačajnijih institucija srpskog naroda. Njeno delovanje u okrilju srpske nacije i države Srbije ima verodostojan istorijski i kulturni značaj, poput Srpske pravoslavne Crkve, Matice srpske, univerziteta, Vojske. Osim učešća u razvoju primenjenih nauka, književnosti i umetnosti, Akademija se stara u različitim oblicima identitetnog predstavljanja Srbije u balkanskom, evropskom i svetskom kontekstu. Ta uloga Akademiji omogućava jačanje identitetnih postignuća kojima se u raznim oblastima stvaralaštva doprinosi prepoznatljivosti srpske kulture i nauke. U tom smislu, od Akademije se očekuje znalačko i angažovano tumačenje i razumevanje najtežih problema koji opterećuju savremenu Srbiju. Kao potkrepu, autor je tekstu prezentovao glasove ustalasanog javnog mnjenja koje je reagovalo na uzgredno obrazložnu izjavu predsednika Akademije da Kosovo i Metohija više ne pripadaju Srbiji. Kostićeva izjava o potrebi odricanja od Kosova, koja je u javnosti većma primljena sa iznenađenjem i negodovanjem, izazvala je brojne nedoumice. One se roje oko toga da li ličnost koja ju je iskazala predstavlja isključivo njen lični stav kao građanina, ili je u naglašenom svojstvu predsednika SANU data u ime svih, ili pak, tek jednog broja članova Akademije koji ga tom stavu slede i podržavaju? Odatle je autor ocrtao ključnu razliku između privatnog stanovišta građanina Kostića, i izbraanog nosioca izborne javne funkcije, ovlašćenja i dužnosti – predsedika SANU Vladimira Kostića. Autor se takođe osvrnuo na stvarno poreklo ideje o podeli Srbije, prepuštanju KiM Albancima i Albaniji, koja svoj izvor ima u stanovištima Dobrice Ćosića. Na osnovu uvida o evoluciji ideje o amputaciji KiM od Srbije, pisac teksta je došao do zaključka da sadašnji predsednik SANU nije originalni autor te zamisli, nije prvi koji se zalaže za odustajanje Srbije od borbe za reintegraciju pokrajine KiM u svoj državni sastav. Njegove amputacione izjave su samo trenutno pojačani eho već izgovorenih preporuka pomenutog književnika i političara Dobrice Ćosića, Aleksandra Despića i, naravno, evroameričkih i evroalbanskih krugova. Pri svemu, u radu su navedene karakteritične kritike izjava Vladimira Kostića u atmosferi njegovog neodustajanja od kosovoizručiteljnih stanovišta. Osim krucijalane problematičnosti albanolikih stavova predsednika SANU, uskazano je i na neprestano mešanje fundamentalnih i proceduralnih dimenzija u delovanju SANU. Nažalost, takava praksa umanjuje ugled te tradcionalne identitetne institucije srpskog naroda. Pogoršanje u tom pogledu izaziva i višegodišnja negativna selekcija članova odeljenja kao i prodor ideološki i doktrinarno prononsiranih pripadika iz drugosrbijanskih i soroševskih krugova. Takva praksa, ne samo po mišljenju autora teksta, nego i mnogih drugih tumača zbivanja u Akademiji i povodom Akademije, može da dovede do poništavanja njenog naučnog, književnog, umetničkog i, povrh svega, njenog nacionalnog karaktera. Takvo urušavanje Akademije već je primetno tokom nekoliko skorijih izbornih ciklusa, i veliko je pitanjen do čega će najzad dovesti? Naposletku, autor je u kritičkom sagledavanju rada Akademije i izjava njenog predsednika, ipak optimista jer su već uočljivi brojni znakovi buđenja neslaganja i svesti da je reč o pojedinačnom i manjinskom mišljenju koje se vezuje za jednu kako se pokazalo nesmotrenu ličnost koja nastoji na produžetku vlastitog predsedničkog mandata.
48
Raguž, Mirko. "Početci pučkog školstva u Vojnoj krajini – Ustav iliričeske deputacije za iliričeske male škole iz 1776. godine." Senjski zbornik 49, no. 1 (December 12, 2022): 23–30. http://dx.doi.org/10.31953/sz.49.1.2.
Full textAbstract:
Sve do polovice 18. stoljeća malo se zna o školstvu u Hrvatskoj, posebice u Vojnoj krajini. Prije toga vremena postojeće škole bile su u rukama Crkve ili hrvatskoga plemstva. Mali je broj učenika pohađao takve škole, i to jedino ako su se pripremali za postati svećenicima ili za neka zanimanja od interesa vladajućih slojeva društva. Prijelomni trenutak u razvoju školstva uopće u Austrijskoj carevini, pa tako i u Hrvatskoj, bila je Felbigerova reforma (1774.) nakon koje su se počele graditi školske zgrade, otvarati škole, primjereno obrazovati učitelji, pisati novi školski udžbenici i stvarati povoljniji status učitelja. U sve te školske inovacije uključivao se, iako s neznatnim zaostatkom, i onaj dio Hrvatske koju povijesno zovemo Vojna krajina. U početku je bilo teškoća, nepoznavanja i neprihvaćanja bilo kakvih prijedloga o polascima djece u škole, ali su se, uz uključivanje istaknutih bolje obrazovanih pojedinaca pravoslavne vjeroispovijesti, postupno i u Vojnoj krajini mijenjale školske prilike. Donesen je i prvi pisani Zakon za male srpske škole koji je uz neznatne preinake i određena opiranja s vremenom donekle prihvaćen u svim dijelovima Vojne krajine.
49
Jovićević, Marina. "Satire or hate speech: An example of caricatures by Predrag Koraksić Corax dedicated to the Serbian Orthodox Church." Nacionalni interes 46, no. 3 (2023): 119–41. http://dx.doi.org/10.5937/nint46-46654.
Full textAbstract:
The aim of the work is to analyze a total of 96 caricatures by the author Predrag Koraksić Corax. All of them are dedicated to the Serbian Orthodox Church, in the context of the messages that the author would like to send and the reactions of the recipients. In the paper are analyzed the terms of satire and caricature, freedom of speech and expression and hate speech. The importance of the mass media and their role in spreading information is outlined as well. The purpose of caricature as a form of satire is to point out unacceptable forms of behavior and to act as a social corrector. The role of the satirical form in which such messages are transmitted is highlighted, and that is why it is very difficult to respond to it. Besides, we have taken into consideration the broad scope and continuity of dealing with the topic of the relation of Serbian Orthodox Church officials to various social phenomena in a critical and personal way of the author of caricatures. It is concluded that it is impossible to draw a clear conclusion as to whether the tiny border between freedom of speech and hate speech has been crossed. It is fluid and very difficult to determine. However, in certain cases, when the bishops of the Serbian Orthodox Church are depicted as devils or as persons of marked immorality, it can be concluded that the author goes beyond the scope of freedom of speech and enters into the scope of hate speech. This is offending not only for the clergy but it also hurts the religious feelings of the believers of the Serbian Orthodox Church.
50
Andrejić, Živojin. "Inscriptions, writings and symbols on frescoes, facades and books in the St. Trinity Church in Resava as sources for the history of the monastery and the history of Serbian Orthodox Church." Sabornost, no. 1 (2017): 119–42. http://dx.doi.org/10.5937/sabornost1701119a.
Full text