Academic literature on the topic 'Tarih ders kitabı'

Sosyal Bilgiler dersinin coğrafya, tarih ve vatandaşlık gibi birçok alanı bünyesinde barındırması ve istendik vatandaş yetiştirme sürecinde bir basamak olması bu dersin önemini ortaya koymaktadır. Bundan dolayıdır ki Sosyal Bilgiler ders içeriğinde birçok kavram yer almaktadır. Eğitim öğretim sürecinde yer alan en önemli konulardan biri de kuşkusuz kavramların öğretimi noktasında olmaktadır. Çünkü kavram insan zihninde anlamlanmakta ve sözcükle ifade edilmektedir. Sosyal Bilgiler dersi ise birçok kavramı bünyesinde barındıran bir disiplindir. Bundan dolayı Sosyal Bilgiler ders kitabının içerisinde yer alan kavramların tespit edilmesi ve üzerine çalışmaların yapılması önem arz etmektedir. Bu durumdan hareketle bu çalışmanın amacı 4. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında yer alan soyut kavramları belirlemektir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman incelemesi yöntemi şeklinde tasarlanmıştır. Veriler doküman analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın veri kaynağını Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilkokul 4. sınıflarda okutulmak üzere yayınlanmış olan İlkokul Sosyal Bilgiler 4. Sınıf Ders Kitabı oluşturmaktadır. Elde edilen verinin orijinalliği kontrol edildikten sonra kaynak kontörlü sağlanmış ve elde edilen veriler kontrol edilmiştir. Sonraki süreçte ise elde edilen veriler araştırmacılar tarafından kontrol edilmiş ve veriler kullanılarak tablolar haline getirilmiştir. Çalışma sonucunda İlkokul Sosyal Bilgiler 4. sınıf ders kitabında yer alan toplam soyut kavram sayısı 167 olarak tespit edilmiş, ünitelerin sahip olduğu toplam soyut kavram sayısı ise 228 olarak tespit edilmiştir. Ünitelerin ders alanlarına göre soyut kavramlarına bakıldığında en çok Vatandaşlık Bilgisi alanında soyut kavram tespit edilmişken bunu Tarih, Diğer Alanlar ve Coğrafya alanı takip etmektedir. Bu doğrultuda ilkokul 4. sınıf düzeyindeki öğrenciler somut dönemde olmasından dolayı öğrenmeyi zorlaştıracağı hatta kavram yanılgısına sebep olacağı düşüncesiyle soyut kavram sayısının azaltılması önerisinde bulunulmuştur.

Bu kitap incelemesi Adil Tol öğretmenin 1959-1960 eğitim öğretim yılında ders anlatımı sırasında tutulan notlarının “Adil Tol’un Osmanlı Tarih 1444-1922” başlıklı kitap incelemesidir. Kitapta tarih eğitimiyle ilgili yöntem ve tekniklerin yer aldığı görülmüştür. Ömrünü tarih eğitimine adamış bir öğretmen olan Adil Tol, Osmanlı tarihi derslerinde sınıfta ne anlatmışsa, bu kitapla tekrar dile gelmiş pek çok okurla dolayısıyla öğrenci ile buluşmuştur. Bu kitapla sınıfa ve tarihe hapsolmak kurtulan Osmanlı tarihi ders notları, geçmişte kullanılan sınıf ortamına ait ders yöntem ve tekniklerinden okuyucusunu haberdar ettiği gibi; okul dışı öğrenme ortamlarına da dikkat çekerek tarihi alan gezilerinin önemini tarih eğitimcilerine hatırlatıyor. Adil Tol öğretmenin ders notlarından çıkarılacak başka bir sonuç da tarihsel düşünme becerilerinin sınıf içinde aktif bir şekilde yer verilmesidir. Kitapta olaylar belli bir kronolojiyi takip ettiği için kronolojik düşünme becerisi; tarihsel bir olayı açıklarken belgeler, görseller, kaynak kişiler, kalıntılar ve buluntular, sanat eserleri ve edebi ürünler gibi geçmişi anlatan kaynaklarda sunulan veriler kullanıldığı için tarihsel kavrama; dersini geçmişte yaşamış insanların farklı bakış açıları olabileceğine kanıtlar göstererek anlattığı için tarihsel analiz ve yorum; farklı kaynaklardan tarihsel veri elde ederek dersi sunduğu için tarihsel sorgulamaya dayalı araştırma; geçmişteki konu ve sorunları tanımladığı için tarihsel sorun analizi ve karar verme; padişahlar kişilik özellikleriyle beraber anlatıldığı için empati yapma becerisi gibi tarihsel düşünme becerilerinin yer aldığı belirlenmiştir.

Bu çalışmanın amacı kar sporları derslerinin içeriğini detaylı olarak incelemektir. İlk aşamada ders programı ve içeriği ele alınmıştır. Bu bağlamda dersin amaçları, çıktıları, kazanımları, içeriği belirlenmiş, hangi konuların hangi sırayla işlendiği ve dersin nasıl planlandığı belirlenmiştir. İkinci aşamada öğretim materyallerini detaylı olarak incelenmiştir. Derste kullanılan kitap, sunum ve diğer kaynaklar değerlendirilerek bu materyallerin dersin teorik bilgilerini ne kadar desteklediği ve pratik uygulama için ne ölçüde yeterli olduğu tespit edilmiştir. Üçüncü aşamada öğretim yöntemleri ve değerlendirme süreçlerinin analizleri değerlendirilmiştir. Sınav değerlendirme süreçleri ile uygulama ve saha çalışmaları gibi öğrenme yöntemleri dikkate alınmış, bu süreçlerin öğrencilerin ders içeriğini anlama ve kazandıkları becerileri ne ölçüde etkilediği değerlendirilmiştir. Son olarak dördüncü adımda, kültürel ve tarihi bağlam dikkate alınarak derslerin öğrencilere kayak sporunun gelişimi, tarihi önemi ve kültürel etkisi hakkında sağladığı bilgiler analiz edilmiştir. Bu değerlendirme, dersin daha geniş bir spor perspektifinden anlaşılmasını sağlayarak, öğrencilere kültürel açıdan zengin bir deneyim sunmasını sağlamıştır. Bu analizler, kar sporları ders içeriğini kapsamlı bir şekilde değerlendirmek ve derslerin etkinliğini artırmak için kritik bilgiler sağlamaktadır. Gelecek araştırmaların derslerin daha da iyileştirilmesine ve öğrenci başarısının artırılmasına katkı sağlaması beklenmektedir.

Bu çalışmada, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında yayınlanan ilkokul ve lise tarih ders kitaplarında, Cumhuriyetin kuruluş sürecinin ve ilanının nasıl anlatıldığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden tarihsel araştırmanın kullanıldığı çalışmanın temel kaynağını, Harf İnkılabı öncesi (1924-1928) yayınlanan ilkokul ve lise tarih ders kitapları oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri, tarihsel araştırma yönteminde sıklıkla kullanılan doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. Ardından araştırmanın amacı doğrultusunda, o dönem ilkokul ve liselerde okutulan on farklı ders