Journal articles: 'Türkçeye çeviri'

1

EREN SOYSAL, Esin. "André Lefevere’nin Yeniden Yazma Kavramı Bağlamında Nizâmi Gencevî’nin Leyla ile Mecnun Adlı Mesnevisinin Çevirilerinin Değerlendirilmesi." Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, no. 48 (December 25, 2022): 1–20. http://dx.doi.org/10.21497/sefad.1218343.

Full text

Abstract:

Çeviri, sadece farklı milletlerden farklı insanların iletişiminde değil, aynı zamanda bir milletin siyasetinin, kültürünün ve toplumunun gelişmesinde de önemli bir rol oynamaktadır. Farsçadan Türkçeye birçok eser tercüme edilmiş, her iki dil ve kültür etkileşim içinde olmuştur. Bu çalışmada, İranlı şair Nizâmi Gencevî’nin hamselerinden biri olan Leyla ile Mecnun adlı mesnevisinin Ali Nihat Tarlan (1965), A. Naci Tokmak (2013) ve Samed Vurgun (2019) tarafından yapılan Türkçe çevirileri, Belçikalı bilim insanı André Lefevere tarafından öne sürülen “yeniden yazma” kavramına göre değerlendirilmektedir. Çalışmada ilk olarak “yeniden yazma” kavramı genel hatlarıyla ele alınarak çalışmanın genel çerçevesi belirlenmektedir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde André Lefevere’nin savunduğu çeviride yeniden yazma kavramı hakkında bilge verilmektedir. İkinci bölümde çalışmanın temellendirilmesi için kaynak metin ve yazarı hakkında kısaca bilgi verilmektedir. Üçüncü bölümde çeviri aracılığıyla yapıtların farklı kültürlere taşındığı savunulan yeniden yazma kavramı doğrultusunda kaynak ve erek metinlerden alınan örneklerle çevirmen yorumları, çeviri stratejileri tespit edilmektedir. Çalışma, kaynak metin aktarımının erek metinlerdeki görünümünü, çevirmenin ekleme ya da çıkarma yapıp yapmadığını ve çevirmenin yeniden yazma eylemini tespit etmeyi amaçlamaktadır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

2

İsmailoğlu Kacır, Tuğba. ""Hammer Tarihi"nin Türkçeye Çeviri Teşebbüsleri ve Çevirisi Üzerine." VAKANÜVİS - ULUSLARARASI TARİH ARAŞTIRMALARI DERGİSİ 1, no. 1 (2016): 262. http://dx.doi.org/10.24186/vakanuvis.233671.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

3

BENLİ, Ali. "Adanalı Hoca Hayret’in Abdullah Hasîb’in İmruü’l-Kays Muallaka’sı Tercüme ve Şerhine Dair Eleştirileri." Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi 6, no. 4 (2022): 1–5. http://dx.doi.org/10.34083/akaded.1202345.

Full text

Abstract:

Türk edebiyatında çeviri faaliyeti Tanzimat sonrasında ivme kazanmış, bu dönemde özellikle Batı edebiyatlarından pek çok eser Türkçeye çevrilmiştir. Bu durum söz konusu dönemde çeviri eleştirisi faaliyetinin de gelişmesini sağlamıştır. Çeviri eleştirisi alanında yazılar daha çok Batı dillerinden yapılan çeviri eserler üzerine olsa da Arap ve Fars edebiyatlarından yapılmış çeviriler hakkında da bazı eleştiri yazıları kaleme alındığı bilinmektedir. Bunlardan birisi Adanalı Hoca Hayret’in, Abdullah Hasîb Efendi tarafından yazılan İmruü’l-Kays Mualllakası Şerhi adlı tercüme ve şerhi üzerine yazdığı eleştiri makaleleridir. Bu çalışmamızın temel konusu da bu makalelerin incelenmesi oluşturmaktadır. Eleştirilerin temel odak noktaları bilgi yanlış ve eksiklikleri, gereksiz bilgilere yer verilmesi, anlatımda çelişkiye düşülmesi, terimlerin kullanımında özensiz davranılması, metindeki bağlantı kopuklukları ve anlatım bozukluklarıdır. Ana metinde yer almayan bağlam bilgilerin uzun uzadıya çeviriye yansıtılması da bir eleştiri olarak dile getirilmiştir. Söz konusu eleştiriler incelendiğinde bunların büyük oranda yerinde ve haklı olduğu söylenebilir. Ancak eleştiri yazılarında eserin olumlu yönlerine hiç değinilmemekte ve iğneleyici bir dil kullanılmaktadır. Bu durumda muhtemelen iki yazar arasındaki kişisel çatışmalar etkili olmuştur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

4

Subakan, Yağmur, and Mustafa Koç. "Giyilebilir Teknoloji Bedenleşme Ölçeğini Türkçeye Uyarlama ve Geçerlik Çalışması." Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi) 5, no. 2 (2021): 180–204. http://dx.doi.org/10.46328/bestdergi.59.

Full text

Abstract:

Giyilebilir teknolojiler konusunda ulusal alanyazındaki çalışmalar oldukça kısıtlı olmakla birlikte kullanılabilecek ölçme araçları henüz gelişmektedir. Bu çalışmada Nelson vd. (2019) tarafından geliştirilen Giyilebilir Teknoloji Bedenleşme Ölçeğini (GTBÖ) Türkçeye uyarlama ve geçerlik çalışması yapılarak ulusal alanyazına kazandırmak amaçlanmıştır. Bir diğer amaç ise çalışma grubunun giyilebilir teknoloji bedenleşme algı düzeylerini belirlemek ve demografik değişkenlerle ilişkisini ortaya çıkarmaktır. GTBÖ’nün dilsel eşdeğerliği için çeviri-geri çeviri süreci gerçekleştirilmiştir. Ardından orijinal ve Türkçe 27 kişiye uygulanmış ve korelasyon analizi yapılmıştır. Oluşturulan anket formu 558 kişiye uygulanmıştır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ve güvenirlik analizleri GTBÖ’nün Türk katılımcılar içinde geçerli ve güvenilir ölçümler sağlayacağını göstermiştir. Katılımcıların giyilebilir teknolojiye yönelik bedenleşme algısında kararsız oldukları görülmüştür. Ölçeğin zihinsel uzantı boyutunda eğitim durumuna göre ilköğretim mezunları lehine farklılık tespit edilmişken cinsiyete ve mesleğe göre bir farklılık bulunamamıştır. Bedenleşme algısı ile yaş arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Bedensel-özsel uzantı boyutunda giyilebilir teknoloji kullanım durumuna göre kullananların lehine anlamlı farklılık bulunmuştur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

5

Pak, Zekeriya, and Fatih Tiyek. "Kur’an’da ‘İhtilaf’ Kavramı ve Türkçeye Çeviri Sorunu." Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 22, no. 2 (2018): 1273–95. http://dx.doi.org/10.18505/cuid.465347.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

6

Akyavaş, Beynun. "Bir Çeviri Faciası." Belleten 75, no. 273 (2011): 579–608. http://dx.doi.org/10.37879/belleten.2011.579.

Full text

Abstract:

Edmondo De Amicis gibi dünyaca meşhur bir İtalyan edibinin fevkalâde renkli, canlı ve zekâ dolu üslûbuyla kaleme aldığı Costantinopoli, İstanbul 1874 adlı eserinin İstanbul ile alâkalı seyahatnameler arasında çok mühim bir yeri bulunmakta ve içinde on dokuzuncu asrın İstanbul'u ile Osmanlı tarihi üzerinde zengin bilgiler verilen bu kitap doğrudan doğruya bizi alâkadar etmektedir. Bununla beraber seyahatname aradan bir asırdan fazla bir zaman geçtiği halde Fransızca, İngilizce, Almanca gibi dillere birçok defa çevrilmiş olmasına rağmen Türkçeye çevrilmemişti. Sadece merhum Reşad Ekrem Koçu'nun 1936 yılında bir gazetede yayımlanan ve 1938'de kitap haline getirilen 20-25 sayfalık çok kısa bir tercümesi bulunmakta idi. Eserin tamamının tercümesi İtalyanca aslı ile J. Colomb'un Fransızca tercümesi satır satır, kelime kelime karşılaştırılarak Prof. Dr. Beynun Akyavaş tarafından yapılmıştır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

7

ESEN, Seher, and Menşure ALKIŞ KÜÇÜKAYDIN. "İlkokul Öğrencileri İçin Fen Maliyet Algısı Ölçeğinin Türkçeye Uyarlama Çalışması." Cukurova University Faculty of Education Journal 51, no. 2 (2022): 1233–51. http://dx.doi.org/10.14812/cuefd.1040499.

Full text

Abstract:

Bu çalışmanın amacı Toma (2021) tarafından geliştirilen fen maliyet algısı ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışmasını yaparak psikometrik özelliklerini belirlemektir. Bu kapsamda çalışmada bir çeviri ekibi oluşturulmuş, çeviri - geri çeviri işlemleri yürütülmüş, ölçeğin son hâli verilerek geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. İlgili ölçek Konya ilinde öğrenim görmekte olan ilkokul 4.sınıf öğrencilerine uygulanmış ardından normallik testleri yapılmıştır. Ölçeğe ait model doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiş ve ölçeğin iki faktörlü bir yapıda olduğu görülmüştür. Modele ait değerlerin kabul edilebilir uyuma sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri Cronbach alfa, bileşik güvenirlik ve ortalama varyans değeri dikkate alınarak hesaplanmıştır. İnceleme sonucunda ölçeğin, ilkokul düzeyinde fen öğrenmeye yönelik maliyet algısını hesaplamak için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğuna karar verilmiştir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

8

ÇAPOĞLU, Nevzat. "Makine Çevirilerinde Sorun Oluşturaan Eş Yazımlı Sözcükleri Bulunduran İfadeler için Kural Matrisli Makine Çevirisi (KMMÇ) Modeli." Türkiye Bilişim Vakfı Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Dergisi 15, no. 2 (2022): 110–24. http://dx.doi.org/10.54525/tbbmd.1094213.

Full text

Abstract:

Doğal diller tam olarak matematiksel formüllerle ifade edilemediği ve sosyal kabullere dayanan sözcük veya ifadeler barındırdıkları için makine çevirilerinde bazı anlam belirsizliği durumlarıyla karşılaşılabilmektedir. Bu belirsizlik durumuna en uygun örnek eş yazımlı sözcük(ler) bulunduran ifadelerdir. Çalışmada bu ifadelerin kural tabanlı bir çeviri modeli ile doğru şekilde İngilizceden Türkçeye çevrilebilmesinin mümkün olup olmadığı sorusu ele alınmıştır. Bu maksatla, Kural Matrisli Makine Çevirisi (KMMÇ) olarak adlandırılan bir model geliştirilmiştir. Önerilen modelin başarı ölçümleri için Google, Bing Yandex ve KMMÇ çıktıları çevirmen değerlendirmesi yoluyla karşılaştırılmış; değerlendirmelerde KMMÇ'nin, eş yazımlı bulunduran ifadelerde dikkate değer başarı elde ettiği görülmüştür.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

9

GÖZÜM, Sebahat, Ayla KAYA, Emine KOL, et al. "Turkish Adaptation, Validity and Reliability of Caring for Self and Caring of Manager Versions of the Caring Factor Scale." Akdeniz Medical Journal 9, no. 1 (2023): 60–68. http://dx.doi.org/10.53394/akd.998300.

Full text

Abstract:

Amaç: Bu metodolojik çalışma, Bakım Faktörü Ölçeği’nin Öz Bakım (BFÖ-ÖB) ve Yöneticinin Bakımı (BFÖ-YB) sürümlerini, hemşire örnekleminde Türkçe’ye uyarlayarak, geçerlik ve güvenirliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Şubat-Nisan 2019 tarihleri arasında, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’nde görevli olan 400 hemşire, çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler, her biri 7’li likert tipinde, 10 maddelik BFÖ-ÖB ve BFÖ-YB kullanılarak, öz bildirim yöntemiyle toplanmıştır. Türkçeye uyarlanma sürecinde; çeviri, anlamsal inceleme, uzman paneli, geri çeviri, pilot uygulama, son sürüm ve dokümantasyon adımları izlenmiştir. Geçerlilik için Kapsam Geçerlilik İndeksi (KGİ) ve eğik dönüştürme ile Temel Eksen Faktör analizi kullanılmıştır. Güvenilirlik için Chronbach alfa ve test-tekrar test değerleri hesaplanmıştır. Bulgular: BFÖ-ÖB ve BFÖ-YB sürümlerinin KGİ değerleri sırasıyla 1.00 ve 0.99 bulunmuştur. BFÖ-ÖB 373 hemşire tarafından yanıtlanmış (%93), Kaiser Mayer Olkin (KMO) değeri 0.93, açıklanan varyans % 57 ve faktör yükleri .63-.84 arasındadır. BFÖ-YB, 389 hemşire yanıtlamış (% 97), geçerlilik analiz sonucu KMO değeri 0.96 olup, tek faktörlü yapı varyansın %78’ini açıklamış, maddelerin faktör yükleri .85-.93 arasında bulunmuştur. İki ölçeğin Cronbach alfa katsayısı sırasıyla 0.97 ve 0.92 olarak belirlenmiştir. Test-tekrar test korelasyonlarının BFÖ-ÖB için 0.77, BFÖ-YB için 0.79 olduğu belirlenmiştir. BFÖ-ÖB puan ortalaması 5.87±0.82, BFÖ-YB’nin puan ortalaması 5.81±1.10 bulunmuştur. Sonuç: BFÖ-ÖB ve BFÖ-YB sürümlerinin Türkçe uyarlaması, araştırmacılar ve yöneticilerin kullanımı için uygun, geçerli ve güvenilir araçlardır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

10

ERBEK, Murat. "Almancadan Türkçeye Kısa Öykü Çevirisinde Karşılaşılan Çeviri Sorunları." Journal of Turkish Studies 11, Volume 11 Issue 21 (2016): 681–96. http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.11282.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

11

DİVARCİOĞLU-, Davut. "Öğrenme Stratejisi Olarak Çeviri Ölçeğini Türkçeye Uyarlama Çalışması." Turkish Studies - Language and Literature Volume 15 Issue 4, Volume 15 Issue 4 (2020): 1773–84. http://dx.doi.org/10.47845/turkishstudies.46112.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

12

TUFANER, Çare. "Çeviri çocuk edebiyatı eserlerinde kültürel unsurlar." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, no. 30 (October 21, 2022): 1416–37. http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1192532.

Full text

Abstract:

Geçmişte insanlar göç, savaş, ticaret gibi yollarla kültürel etkileşim kurarken çeviri faaliyetleri ile bu etkileşim edebi eserler üzerinden de gerçekleşmeye başlamıştır. Başlangıcından günümüze dek kültürel etkileşime ve çok kültürlü toplum anlayışına katkı sunan çeviri eserler modern Türk çocuk edebiyatının da temel taşlarından birisidir. Bu noktadan yola çıkarak çeviri çocuk edebiyatı eserlerindeki kültürel unsurları tespit etmek amacıyla araştırma yürütülmüştür. Araştırma nitel bir çalışma olup tarama modeli kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 2010-2022 yılları arasında Hans Christian Andersen Ödülü’nü kazanan/ödüle aday olan yazarların Türkçeye çevrilmiş 9-12 yaşa uygun kitaplardan oluşmaktadır. Bu ölçütlere uygun olarak araştırmada beş farklı kültüre ait çeviri çocuk edebiyatı eseri üzerinde çalışma yürütülmüştür. Araştırmada incelenen eserlerde dil, günlük yaşam, çevresel alan, eğitim, eğlence, değerler ve inançlar gibi kodlarda birçok kültürel öge tespit edilmiştir. Bu ögeler, eserlerin ait olduğu kültürü yansıtması noktasında çocuklarda deneyim oluşturabilecek niteliktedir. Eserlerde yer alan milli kültüre ait ögelerin; özendirici, dikte edici, farklı bir kültürü rencide edici bir ifadeyle kullanılmadığı tespit edilmiştir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

13

NAROL, Süleyman. "Se'â Kelimesinin Anlam Analizi ve Meallerde Türkçeye Çeviri Sorunu." Journal of Turkish Studies 12, Volume 12 Issue 10 (2017): 225–48. http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.11566.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

14

DOKUZOĞLU, Gökhan, Ali ÇEVİK, Murat ÖZMADEN, Yasin YILDIZ, and Efecan TEZCAN. "The Youth Scale of Exercise Addiction (EMI): A Scale Adaptation Study." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11, no. 2 (2022): 644–53. http://dx.doi.org/10.37989/gumussagbil.1096398.

Full text

Abstract:

Bu araştırmada, Lichtenstein ve ark. (2018) tarafından geliştirilen Gençlere Yönelik Egzersiz Bağımlılığı Ölçeğinin İngilizceden Türkçe ‘ye uyarlaması yapılmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde araştırma grubunu 253 aktif sporcu oluşturmuştur. Ölçeğin dil geçerliliğinin sağlanmasında, ölçek öncelikle ölçeğin orijinal diline ve Türkçe ’ye hâkim en az iki dil ve çeviri uzmanı tarafından Türkçeye çevrilmiştir. İkinci aşamada ölçekler arası karşılaştırma yapılmış olup en uygun çeviri ve ortak noktalar göz önüne alınmıştır. Üçüncü aşamada ise oluşan form ile ölçme aracının orijinal formu karşılaştırılmıştır. Yabancı dil alanında deneyim sahibi olan iki uzman görüşü alınmıştır. Son olarak dördüncü aşamada ise ölçeğin özgün Türkçe formu bir spor psikolojisi, psikolojik rehberlik alanında uzman öğretim elemanları tarafından değerlendirilmiş ve ölçeğin dil geçerliliğinin sağlandığına karar verilmiştir. Kapsam geçerliğinin sağlanmasında uzman görüşleri, yapı geçerliğinde ise hem açıklayıcı hem de doğrulayıcı faktör analizi aracılığıyla sağlanmıştır. Yapılan geçerlik çalışmaları neticesinde ölçeğin tek faktörlü toplam 5 maddeden oluştuğu ve açıklanan varyansın %61,048’ini açıkladığı tespit edilmiştir. Ölçeğin güvenirlik çalışmaları ölçeğin tamamı ve alt faktörleri için hesaplanan iç tutarlık katsayıları ile belirlenmiştir. Ölçeğe ait Cronbach alfa (α) değeri 0,71 olarak bulunmuştur. Bu sonuç ölçme aracının güvenilir olduğunu göstermektedir. Daha sonra ölçeğin zaman geçerliliğinin sağlanması amacıyla tekrar test yöntemi uygulanmış ve zaman geçerliliğinin sağlandığı görülmüştür (r= ,702 p

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

15

ESEN-, Esin. "Kokinşiu: Japoncadan Türkçeye İlk Kitap Çevirilerinden Biri -Çeviri Arkeolojisi Yaklaşımı İle." Turkish Studies - Language and Literature Volume 15 Issue 2, Volume 15 Issue 2 (2020): 695–712. http://dx.doi.org/10.29228/turkishstudies.41648.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

16

TSEKHLADZE, Nana. "TÜRKÇEYE ÖZGÜ BAZI DEYİMLERİN GÜRCÜCEYE ÇEVİRİ SORUNLARI (AYAKKABI İLE İLGİLİ DEYİMLER ÜZERİNE)." Social Sciences Studies Journal 7, no. 83 (2021): 2256–64. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.3199.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

17

DEMİRBAŞ, Servet. "The Meanings of the Preposition "Bel" in the Qur’ān and the Problem of Its Translation into Turkish." Eskiyeni, no. 47 (September 20, 2022): 765–88. http://dx.doi.org/10.37697/eskiyeni.1039336.

Full text

Abstract:

Öz Dil sürekli değişen ve gelişen bir yapıdır. Dilde varlığını sürdüren her lafzın taşıdığı bir mana ve değer vardır. Bu manalar, lafızların ilişki kurduğu diğer kavramlarla zenginleşir. Arap dilinin ve Kur’ân-ı Kerîm’in en önemli dil özelliklerinde biri de çok anlamlılıktır. Çok anlamlı lafızların ifade ettiği manalar siyak ve sibakın delaletiyle tespit edilmeye çalışılır. Dilin yapısı gereği çok anlamlı lafızlar birbirine yakın manalar ifade ettikleri gibi birbirine zıt anlamları da içermektedir. Bu anlamlardan hangisinin tercih edileceği karinelerle belirlenir. Kur’ân-ı Kerîm’in anlaşılmasında ve tercümeler yoluyla Arapça dışında başka dillere aktarılmasında çok anlamlı lafızların ifade ettikleri manaları bağlamına göre belirlemek büyük önem arz etmektedir. Bu özellik, kelime türlerinden isim ve fiilde olduğu gibi edatlarda da vardır. Edatlar, cümleyi oluşturan ana unsurlar ya da metni oluşturan cümleler arasında anlam ilişki kurarak metni inşa etmeyi kolaylaştırırlar. Arap dilinde ve Kur’ân-ı Kerîm’de kullanılan edatların kullanımı ve taşıdıkları anlam zenginliğiyle ilgili erken dönemlerden itibaren çok derinlikli çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalar gramer eserlerinde, tefsirlerde, fıkıh usûlü eserlerinde dağınık olarak yapıldığı gibi sadece edatları konu edinen eserlerin yanı sıra sadece bir edattan bahseden çalışmalar da yapılmıştır. Tercüme çalışmaları açısından bakıldığında kaynak dildeki lafızların cümledeki konumlarına göre taşıdıkları manaları doğru tespit ederek hedef dildeki doğru karşılığını bulmak, tercümenin sıhhati açısından kaçınılmazdır. Bu başarılamadığı zaman kaynak dildeki metnin anlamı hedef dile aktarılırken ya buharlaşacak ya da esas metnin sahibinin kastetmediği anlamlar hedef dile aktarılacaktır. Bu durum kaynak metnin yanlış anlaşılmasına sebep olacağı gibi hedef dilin okurları açısından da içinden çıkılması zor anlam kargaşasına sebep olacaktır. Bu çalışma, Arap dilinde ve Kur’ân’ı Kerîm’de çokça kullanılan ve Allah Teâlâ’nın muradının anlaşılmasında önemli roller üstlenen “Bel” edatının kullanımını ve ifade ettiği manaları inceledikten sonra, bu manaların Türkçeye çevirisindeki problemler seçilen bazı meâller üzerinden tetkik edilecektir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

18

KOÇER GÜLDAL, Betül, and Elena ANTONOVA ÜNLÜ. "İngilizceden Türkçeye Çevrilmiş TSE Standartlarının Çeviri Kalitesinin Değerlendirilmesi: Skopos Kuramı Işığı Altında Komisyonun Etkisinin İncelenmesi." Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, no. 26 (July 31, 2019): 16–36. http://dx.doi.org/10.37599/ceviri.519154.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

19

RENÇBERLER, Alize CAN. "THOMAS HARDY’NİN “ABSENT-MINDEDNESS IN A PARISH CHOIR” BAŞLIKLI KISA ÖYKÜSÜNDE SÖZ SANATLARI VE TÜRKÇEYE ÇEVİRİ STRATEJİLERİ." Journal of Academic Social Sciences 126, no. 126 (2022): 277–88. http://dx.doi.org/10.29228/asos.57799.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

20

ŞEN BARTAN, Özgür. "Çeviride Açık Sözcüksel Eşdizim Öğretimi." Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 11, no. 1 (2020): 148. http://dx.doi.org/10.33537/sobild.2020.11.1.14.

Full text

Abstract:

Bu çalışmanın amacı çeviri öğretimi bağlamında açık sözcüksel eşdizim öğretimi için tasarlanan ve Çeviri için Sözcüksel Eşdizim Öğretimi (ÇSEÖ) adı verilen öğretim programının etkilerini incelemektir. ÇSEÖ programı İngilizce Mütercim Tercümanlık anabilim dalındaki öğrencilerine 10 hafta uygulanmıştır. Bu programda öntest, sontest, Compleatlextutor (http://lextutor.ca/concordancers/) adlı çevirimiçi bağımlı dizin aracını kullanarak verilen İngilizce edebi metinden eylem+ad eşdizimleri bulma, Türkçeİngilizce çevirisi yapılmış bir romandan eylem+ad eşdizimleri eşleştirme ve çözümleme ve özellikle anadili Türkçe olan öğrenciler için zor bulunan eylem+adeşdizimleri içeren (Nişancı, 2014; Şen Bartan, 2019) tümcelerin Türkçeİngilizce çevirilerinin yapılması, Türkçe-İngilizce yazınsal çeviriler yapıp iki dilli eşdizim listeleri çıkarma uygulamaları yer almaktadır. Çalışmada tek grup kontrol grupsuz öntest sontest deseni benimsenmiştir. (Creswell, 2014). Çalışmanın sonuçları ÇSEÖ programının öğrencilerin sözcüksel eşdizim farkındalıklarını ve çeviri edimlerini arttırdığını göstermektedir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

21

OKYAYUZ, Ayşe Şirin. "Çok dillilik ve çeviri: Görsel-işitsel ürünlerin kültürlerarası çevirisi odağında bir araştırma." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, no. 30 (October 21, 2022): 1304–20. http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1192530.

Full text

Abstract:

Çok dillilik ve görsel-işitsel çeviri konularını bileştiren çalışmada iki temel amaç güdülmüştür. Birincisi çok dillilik olgusunun çeviride ve toplumlarda ve dolayısıyla da medya ürünlerinde artan yansıtımına dikkat çekmek. İkincisi, bu olgunun özellikle görsel-işitsel ürünlerde yansıtımının önemini ve zorluklarını vurgulamak. Çok dilliliğin ve çok kültürlülüğün özellikle de günümüz dünyasında ve iletişimde önemini vurgulayan giriş bölümünü takiben, çok dillilik, toplum ve görsel-işitsel çeviri bölümü altında kavramlar ve bu araştırmaya benzer çalışmaların neden gerekli olduğu anlatılmış ve farklı alan yazınlarına gönderme yaparak bir kuramsal çerçeve çizilmiştir. Bir sonraki bölümde makalenin analiz ve örnek bölümünde verilecek incelemeyi açıklamak ve bunun için artalan bilgisi oluşturmak için çok dilliliğin görsel-işitsel çeviri kapsamında tanımı, dublaj ve altyazı çevirisinde yansıtımı konuları işlenmiştir. Yöntem bölümünde analizde incelenecek örneklerin neden seçildiği anlatılmış ve bu da araştırmanın kapsamı ve amacı ile bağlantılandırılmıştır. Örnekler ve analiz bölümü altında çok dillilik ve görsel-işitsel çeviride çok dillilik dört farklı altbaşlık altında incelenmiştir. Her bir örneğin sonunda da çevirmen seçimleri, eserin çeviri yönteminin ürünün alıcılarının algısını nasıl etkileyebileceği, özgün ürünün yaratım amacına uygunluğu gibi hususlar üzerinde durulmuştur. Sonuç bölümünde, verilen kuramsal çerçeve, artalan bilgisi ve örnekler ve analizleri üzerinden giderek çok dilliliğin günümüzde görsel-işitsel ürünlerin yoğun bir unsuru haline geldiği ve bu amaçsal unsuru her zaman tam anlamıyla yansıtacak tatmin edici örneklerinin Türkçede henüz görülmemediğinin altı çizilmiştir ve olası nedenleri örneklenmiştir. Ancak, görsel-işitsel ürünlerde çok dillilik unsuru giderek arttığı ve görsel-işitsel çeviri sektörlerinde üzerinde ivedilikle üzerinde durulması gereken bir konu olduğuna vurgu yapılmıştır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

22

KULELİ, Mesut. "ÇEVİRİ GÖSTERGEBİLİMİ YÖNTEMİYLE BİR ÖYKÜDEKİ ANLATI İZLENCELERİ VE TÜRKÇE ÇEVİR." Journal of Turkish Studies 13, no. 26 (2018): 861–77. http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.14317.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

23

ELBİR, Nüket Belgin. "“A Passionate Syntax for Passionate Subject Matter”: W. B. Yeats's “An Irish Airman Foresees His Death” and Its Turkish Translation." Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 59, no. 1 (2019): 1. http://dx.doi.org/10.33171/dtcfjournal.2019.59.1.1.

Full text

Abstract:

Bu makalede İrlandalı şair W.B. Yeats'ın “An Irish Airman Foresees His Death” başlıklı şiiri ile şair-çevirmen Can Yücel tarafından yapılan Türkçe çevirisi “İçine Doğmuş İrlandalı Tayyarecinin”, biçemsel özellikleri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmekte ve Yücel'in çevirisinin niteliği tartışılmaktadır. Amaç söz konusu çeviri eyleminin, kaynak şiiri, Yeats ile Yücel'in kendi ülke toprakları İrlanda ve Anadolu ile olan “tutkulu” bağlarını yansıtan ve buluşturan bir şiire dönüştürdüğünü göstermektir. Çalışmanın kuramsal çerçevesini James Holmes'un (1980) “şiir eylemi” ve “üstşiir” kavramları ile Lawrence Venuti'nin çevirmenin görünürlüğü konusundaki tartışmaları oluşturmakta; bu çerçevede kaynak şiir ile çevirisinin biçemsel unsurları karşılaştırmalı bir biçimde belirlenerek, Yücel'in çevirisinin, kaynak şiiri Yeats'ın ve kendişinin “şiir eylemini” görünür kılan bir “üstşiir” olarak yeniden yaratma süreci irdelenmektedir. Çalışmada inceleme yöntemi olarak ise Raymond Van den Broeck'un (1985) çeviri metinlerin çözümlenmesi ve eleştirisi için önerdiği modelden yararlanılmaktadır. Van den Broeck'in yöntemi, çeviri metni, kaynak metnin hedef dilde bir temsili olmanın yanısıra, aynı zamanda hedef dilde özgün bir metin olarak değerlendirdiği için bu çalışmanın amacına uygundur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

24

Şengüzel, Seda, and Elvan Yılmaz Akyüz. "Çocuk Besin Reddi Ölçeği’nin Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Journal of Nutrition and Dietetics 50, no. 1 (2022): 27–34. http://dx.doi.org/10.33076/2022.bdd.1545.

Full text

Abstract:

Amaç: Besin reddini 2-7 yaş arasında ölçmeye yarayan Çocuk Besin Reddi Ölçeği (ÇBRÖ)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yaparak Türkçeye uyarlaması amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Bu çalışma Mart-Mayıs 2021 tarihleri arasında çevrimiçi platform üzerinden 2-7 yaş arası çocuğu olan 195 birey ile gerçekleştirilmiştir. Ölçek çevir-geri çevir yöntemi ile Türkçeye uyarlanmıştır. Ölçeğin orjinali 2 alt boyuttan oluşan 11 madde içermektedir. Geçerlik analizleri için açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmış olup uyum indeksleri değerlendirilmiştir. Güvenirlik analizi için Cronbach alpha iç tutarlılık katsayısı kullanılmıştır. İstatistiksel analizler Statistical Package for Social Sicences (SPSS) versiyon 16.0 ve AMOS 24.0 kullanılarak yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Ölçekten ÇBRÖ-5 (P10) maddesi, iki ayrı boyut tarafından açıklandığı ve faktör yük değerleri arasındaki fark 0,10’dan düşük olduğu için çıkartılmıştır. On madde ve 2 alt boyutu kabul edilen nihai ölçek için, uyum indekslerinin kabul edilebilir seviyede olduğu, iç tutarlılığın seçicilik alt boyutu için oldukça güvenilir, neofobi alt boyutu ve ölçek toplamı için yüksek derecede güvenilir olduğu saptanmıştır. Çocukların besin reddine ilişkin ölçek puan ortalaması 30.45±6.41 olarak bulunmuştur. Sonuç: Çocuk Besin Reddi Ölçeği’nin Türkçe uyarlamasının besin reddini ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

25

BUDAK, Fatih. "FİRDEVSÎ ŞÂHNÂMESİNİN TÜRKÇE İLK ÇEVİRİ." International Language, Literature and Folklore Researchers Journal 1, no. 20 (2020): 75–86. http://dx.doi.org/10.12992/turuk903.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

26

PALALAR ALKAN, Deniz. "ÖRGÜTSEL İÇERME ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE FORMUNUN GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." Business & Management Studies: An International Journal 7, no. 2 (2019): 629–43. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v7i2.1017.

Full text

Abstract:

Bu çalışmanın amacı Örgütsel İçerme Ölçeğinin Türkçe literatüründe geçerlik ve güvenirlik araştırmasının yapılmasıdır. Örgütsel içerme; literatürde bireyin üyesi olduğu grubu/örgütün bireyde aidiyet duygusu ile diğerlerinden farklı olma gereksinimlerini optimal derecede dengeleme derecesi olarak ifade edilmektedir. Araştırmanın Türkçe alan yazında kullanıma uygunluğu çeviri-geri çeviri yöntemi ile yapılmıştır. İç tutarlılık güvenirliği α= 0.924 olarak belirlenen ölçekte keşfedici (açımlayıcı) faktör analizi sonucunda faktör yükleri %45,63 ile %27,79 arasında değişen ve ölçeğin orijinal yapısından faklı olan 2 faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Bununla birlikte, keşfedici (açımlayıcı) faktör analiz sonuçları doğrulayıcı faktör analizi ile de test edilmiş; test güvenirliği yüksek olan 2 faktörlü yapıya sahip Örgütsel İçerme ölçeğinin Türkçe alan yazında kullanıma uygun olduğu tespit edilmiştir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

27

GÜZELDEREN, Banu. "TARİHÎ TÜRK DİLİ METİNLERİNDE er->>i- CEVHERÎ FİİLİYLE KURULU KATMERLİ BİRLEŞİK YAPILI FİİLLER." Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi 10, no. 32 (2022): 68–81. http://dx.doi.org/10.33692/avrasyad.1174891.

Full text

Abstract:

Dilde birleşik yapılı fiiller, geçmiş, gelecek ve yaşanmakta olan ana ilişkin daha ayrıntılı ifade etme ihtiyacı ile ortaya çıkmıştır. er-&gt;&gt;i-, bol-&gt;ol-, tur-&gt;dur- gibi cevherî fiillerin zaman, görünüş ve kip ekleriyle genişletilmesiyle kurulan birleşik yapılı fiillerin zaman ve görünüş anlatımları bakımından daha da zengin biçimine geleneksel olarak katmerli birleşik yapılı fiil adı verilmektedir. Son yıllarda birleşik fiil yapısına ilişkin geleneksel adlandırmaların ve değerlendirmelerin yeniden gözden geçirildiği, geleneksel olanın sınırlı yönlerinin ortaya konup giderilmesi için çok çeşitli öneriler getirildiği görülmektedir. Bu çalışmada ilk önce bu tartışmalara ve önerilere yer verilmiştir. Daha sonra tarihî Türk dili metinlerinde birden çok er- &gt;&gt;i- cevherî fiiliyle kurulu katmerli birleşik yapıdaki fiillerin örnekleri dikkatlere sunulmuştur. Tespit edilen örnekler Eski Uygur Türkçesi, Karahanlı Türkçesi, Harezm, Altın Ordu ve Kıpçak sahası metinlerini de içermekle beraber ekseriyetle Eski Anadolu Türkçesi ve erken Osmanlı Türkçesi metinlerine aittir. Örnekleri kimi zaman üç ve kimi zamansa dört cevherî fiille kurulu yapılar oluşturmaktadır. Kıpçak, Eski Anadolu Türkçesi ve erken Osmanlı Türkçesi metinlerinde er-&gt;&gt;i- cevherî fiilinin kullanımdan düştüğü bazı örneklerde -mıssa, -misse, -mısa, -mise biçiminde eklerle kurulu birleşik yapılı fiil örnekleri görülebilmektedir. Çalışmada dikkati çeken bir diğer yön, katmerli birleşik yapıdaki fiillerin sıklıkla çeviri eserlerde tanıklanmasıdır. Bu durum, çeviri metinlerde dilsel yapılara bire bir karşılık bulma çabasının ancak böyle karmaşık bir yapıyla mümkün olabildiğini ve bu yolla anlamın korunduğunu gösteriyor olabilir. Ayrıca özellikle dinî çevirilerde katmerli birleşik yapıda fiil tercihi ile anlamın eksiksiz karşılanması için, dilin daha ayrıntılı ifade edebilme kapasitesinden yararlanıldığı da söylenebilir

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

28

TAŞ, Seda. "KADIN ÇEVİRMENLERİN ÇEVİRİ GRUPLARI VE KOLEKTİF ÇEVİRİ ÇALIŞMALARI ARACILIĞIYLA TÜRKÇEDE FEMİNİST KADIN YAZARLAR VE ESERLERİ." Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 8, no. 16 (2018): 108–24. http://dx.doi.org/10.33207/trkede.493533.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

29

İLTAR, Latif, and Mehmet Emre ÇELİK. "Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenlerin Çevrim İçi Öğrenme Sürecinde Öz Düzenleme Becerileri." Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 42, no. 3 (2022): 2265–304. http://dx.doi.org/10.17152/gefad.1171842.

Full text

Abstract:

Bu araştırmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin çevrim içi öğrenme sürecinde öz düzenleme becerilerinin çeşitli değişkenler bağlamında incelenmesi amaçlanmaktadır. Öğrenicilerin çevrim içi öz düzenleme becerisi düzeyleri ile cinsiyet, eğitim, yaş, kur düzeyi, akademik başarı puanı arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Dil Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezinde öğrenim gören ve çevrim içi anket formuna gönüllü olarak katılan lise, lisans ve lisansüstü öğrenim derecelerine sahip 42’si kadın 84’ü erkek toplam 126 öğrenici ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracında; kişisel bilgi soruları ve Öz-Düzenlemeli Çevrim içi Öğrenme Ölçeği yer almaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrenicilerin öz düzenlemeli çevrim içi öğrenme stratejilerini kullanma eğilimleri ortalaması genel olarak iyidir (X̄= 4,96). Araştırma sonucuna göre kadın öğrenicilerin çevrim içi öz düzenleme beceri eğilimleri erkeklere oranla yüksek bulunmuşsa da bu anlamlı bir farklılık değildir. Araştırmanın sonunda elde edilen araştırma bulgularından hareketle öğrenicilerin çevrim içi öz düzenleme becerilerinin geliştirilebilmesi için öğreticilere yardımcı olabileceği düşünülen birtakım önerilerde bulunulmuştur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

30

TOK, Ziya. "FRANSIZCADA “GÉRONDİF” KULLANIMI VE TÜRKÇEYE ÇEVİRİSİ." International Journal of Language Academy 38, no. 38 (2021): 24–32. http://dx.doi.org/10.29228/ijla.51994.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

31

Günan, Merve. "Cevrî Divanı'ndaki Farsça Rubailerin Türkçeye Çevirisi." Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 2, no. 23 (2019): 221–49. http://dx.doi.org/10.15247/dev.2697.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

32

Erkoç, Hayrettin İhsan. "Çin ve Tibet Kaynaklarına Göre Göktürk Mitleri." Belleten 82, no. 293 (2018): 51–82. http://dx.doi.org/10.37879/belleten.2018.51.

Full text

Abstract:

Göktürklerin mitolojisi daha önce bazı araştırmalarda incelenmiş ve bu mitolojiye ait anlatıların yer aldığı Çince metinlerin çevirilerinin çoğu yayımlanmıştır. Ancak bazı metinlerin Türkçeye yalnızca özetlenerek çevrildiği görülmüştür. Tibetçe bir belgede yer alan Göktürk mitleri ise bu bağlamda pek fazla incelenmemiştir. Bu çalışmada Göktürklere ait Çin ve Tibet kaynaklarında aktarılmış olan mitler incelenmiş, metinler arasında karşılaştırmalar yapılmış ve Türkçeye tam çevirisi yapılmamış bazı metinler üzerinde ayrıntılı bir şekilde çalışılmıştır. Göktürk mitlerini aktaran Çince ve Tibetçe metinler, çalışmanın sonunda ek olarak okuyuculara sunulmuştur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

33

TAŞ, Seda. "Çeviri İntihalini Açığa Çıkarmak: Türkçede Sultan II. Abdülhamid'in Hayatı Üzeri." Journal of Turkish Studies 14, Volume 14 Issue 1 (2019): 695–712. http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.14891.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

34

ÇİÇEK, Mehmet. "Fransızcada Ad-Sıfat İlişkisi ve Türkçeye Çevirisi." Journal of Turkish Studies 8, Volume 8 Issue 10 (2013): 221. http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.5405.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

35

Selim KARACA, Oktay. "Rusça İsim Cümleleri ve Bunların Türkçeye Çevirisi." Journal of Turkish Studies 12, Volume 12 Issue 7 (2017): 553–74. http://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.11459.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

36

DİVARCİOĞLU, Davut. "Çeviriye Bakış Açısı Ölçeğini Türkçeye Uyarlama Çalışması." Turkish Studies - Language and Literature Volume 16 Issue 2, Volume 16 Issue 2 (2021): 1121–34. http://dx.doi.org/10.47845/turkishstudies.46111.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

37

Demirkol, Denizhan. "Sistem Kullanılabilirlik Ölçeğinin Türkçeye Çevirisi: SUS-TR." Usak University Journal of Social Sciences 11, Eylül-2018 (2018): 238–53. http://dx.doi.org/10.29217/uujss.495.

Full text

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

38

GÜLMÜŞ SIRKINTI, Halise. "Öz Çevirinin Gücü: Insomnia Café Örneği." Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, June 9, 2022. http://dx.doi.org/10.37599/ceviri.1089128.

Full text

Abstract:

Bu makalenin amacı bir vaka çalışması üzerinden öz çeviri kavramını güç odağında ele almaktır. Çalışmanın bütüncesini Kutlukhan Perker'in yazıp çizdiği, 2004-2005 yılları arasında Türk çizgi roman dergisi L-Manyak'ta yayımlanan Uykusuz adlı çizgi roman serisi ve çevirileri oluşturmaktadır. 2009 yılında, Perker eserini İngilizceye çevirir ve eser Dark Horse Comics tarafından ABD'de Insomnia Café başlığıyla yayımlanır. Eser ilk olarak Türkçe yazılmış olmasına rağmen, 2017 yılında İngilizce öz çeviri versiyonu Emre Yavuz tarafından tekrar Türkçeye aktarılır. Çalışmada ilk olarak Perker'in Türkçe olarak kaleme aldığı özgün eser ile öz çevirisi karşılaştırılmakta, sonrasında ise özgün Türkçe eser ve İngilizce öz çeviriden Türkçeye geri çevrilen eser karşılaştırmalı olarak okunmaktadır. Karşılaştırmalı analizler Javier Franco Aixela’nın ‘değiştirme’ ve ‘koruma’ kavramları odağında gerçekleştirilmektedir. Bulgular, Perker'in öz çevirisinde Türk kültürüne özgü tüm öğeleri Amerikan okurun aşina olduğu kültürel öğelerle değiştirdiğini, dolayısıyla ‘bağımsız yaratım’ stratejisini uyguladığını ortaya koymaktadır. İdeolojik müdahaleye uğramış olan öz çeviri üzerinden gerçekleştirilen geri çeviride ise Emre Yavuz’un metni koruduğu ve en çok ‘yineleme’ stratejisini kullandığı görülmüştür. Özgün hali Türkçe olan bir metnin Türkçeye geri çevirisinin bir Amerikan eser gibi görünmesi, öz çevirinin ideolojik gücünü ve öz çevirmenin yetki alanının genişliğini gözler önüne sermekte, öz çeviriler üzerine daha fazla vaka çalışmasına duyulan ihtiyaç vurgulanmaktadır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

39

CELİK, Kubra. "Çeviri Göstergebilimi Işığında Bir İnceleme: Edgar Allan Poe’nun The Masque of the Red Death Başlıklı Öyküsü ve Türkçe Çevirileri." SÖYLEM Filoloji Dergisi, January 14, 2023. http://dx.doi.org/10.29110/soylemdergi.1184874.

Full text

Abstract:

Bu çalışmanın amacı Edgar Allan Poe’nun The Masque of the Red Death (1842) başlıklı öyküsü ve Türkçe çevirilerini, çeviri göstergebiliminin sunduğu bakış açısıyla inceleyerek çeviri göstergebiliminin çevirmene ve çeviri sürecine sunabileceği katkıları ortaya koymaktır. Edgar Allan Poe’nun 1842 yılında yayımlanan The Masque of the Red Death adlı öyküsü ve bu öykünün Tomris Uyar (1991), Nebiha Şentürk (2016), Nazire Ersöz (2017) ve Hasan Fehmi Nemli (2018) tarafından Türkçeye yapılan çevirileri bu çalışmanın bütüncesini oluşturmaktadır. Özgün metnin göstergebilimsel çözümlenmesinde Öztürk Kasar’ın (2009) Paris Göstergebilim Okulu’nun sunduğu metin çözümleme adımlarını çeviri göstergebilimi kapsamında derlediği göstergebilimsel çözümleme modeli esas alınmıştır. Eserin Türkçede yayımlanan dört farklı çevirisi ise Öztürk Kasar’ın ortaya koyduğu Çeviride Anlam Evrilmesi Dizgeselliği (2021) odağında bir çeviri değerlendirmesine tabi tutulmuştur. “Öyküdeki sembollerin çevirisi”, “Alımlayan özneye yönelik hitapların çevirisi”, “Metinlerarası öğelerin çevirisi” ve “Anlam evirici eğilimlere farklı örnekler” başlıklarıyla ele alınan çeviri değerlendirmesinde, toplam on altı söylemde anlam evirici eğilim saptanmıştır. Yapılan çeviri değerlendirmesinde hata avcılığından kaçınılarak çevirmen kararları dizgeselliğin sunduğu veriler odağında betimleyici bir yaklaşımla ele alınmıştır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

40

OKYAYUZ, A. Şirin, and Cihan ALAN. "İkilik Dışı Cinsel Kimliklerin Görsel-İşitsel Çeviride Yansıtımına İlişkin Sorun Odaklı bir Yaklaşım." Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, December 26, 2022. http://dx.doi.org/10.37599/ceviri.1209263.

Full text

Abstract:

Bu çalışmanın amacı, görsel-işitsel çeviri özelinde kuir kimliklerin yansıtılmasında çevirmenin karşılaşabileceği yapısal ve söylemsel zorluklara dikkati çekmektir. Bu doğrultuda, İngilizcede var olan ikili cinsiyet belirten adılları iki yönlü sorunsallaştırılmıştır: (1) İkili cinsiyet rejiminin sunduğu kadın ve erkek kategorilerinin içinde kendini tanımlamayan kuirin dilsel yansıtımı, (2) cinsiyet ayırımı gözeten bir dilden (İngilizce she/her, he/him vb.) cinsiyet ayrımı gözetmeyen bir dil olan Türkçeye çeviride karşılaşılan sorunlar. Araştırmada ele alınan çeviri örnekleri düşünüldüğünde, ikili cinsiyet dışı adılların Türkçede bulunmaması, sözcüğü sözcüğüne çeviri yönteminin kullanıldığı birçok durumda özgün kuir belirtiselliğin ortadan kalkmasına veya anlam karmaşasına neden olabilmektedir. Yaratıcılık unsuru olarak kullanılan belli sözcüklerin ve adılların da Türkçe kuir söylemde bulunmayan ifadelerin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Soruna son yıllarda tanınır hale gelen kuir çeviri gözlüğüyle bakıldığında, söz konusu çevirmen tercihlerinin beraberinde kuir kimliklerin erek dilde yansıtılmamasına veya yetersiz yansıtılmasına sebep olmaktadır. Çalışmada ikili cinsiyet rejimi dışındaki cinsel kimlikleri belirtecek işlevsel çeviri örneklerine de yer verilmiştir. Çalışma boyunca yürütülen tartışmanın, kuir kimliklerin/ikilik dışı cinsel kimliklerin belirtiselliğinin görsel-işitsel çeviride sağlanması ve beraberinde çeviri eyleminin kuirleştirilmesi konusunda, gelecek çalışmalara bir örnek oluşturacağı düşünülmektedir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

41

TÜKEL KANRA, Yeşim. "STEFAN ZWEIG’IN OLAĞANÜSTÜ BİR GECE ADLI ESERİNİN YENİDEN ÇEVİRİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME." Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, April 12, 2022. http://dx.doi.org/10.33207/trkede.1070562.

Full text

Abstract:

Avusturyalı yazar Stefan Zweig Almanca edebiyatın en önemli temsilcilerindir ve Türkçeye en çok çevrilen yazarlardan biridir. Farklı yayınevleri tarafından kitaplarının defalarca yeniden çevirisi yayımlanmaktadır. Yayınevleri ve çevirmenler pek çok nedenle yeniden çeviriye yönelebilir. Yeniden çeviri kararının altında hangi nedenin yattığı elbette her metin, çeviri, yayınevi ve çevirmen bağlamında kendi içinde değerlendirilmelidir. Bununla birlikle her çeviri açık ya da örtük olarak ortaya konmuş bir iddia, bir gerçekleşme amacı içerir ve hangi neden söz konusu olursa olsun, bazı çeviriler diğerlerinden ayrışabilir, okura daha özel bir okuma deneyimi yaşatabilirler. Buradaki asıl belirleyici unsur, çevirmenin biçemi ve başvurduğu tekniklerle metinde inşa ettiği kendine özgü retoriktir. Eldeki çalışmada da, Zweig’ın öykü üslubunu en güzel yansıtan eserlerinden olan Olağanüstü Bir Gece’nin üç farklı çevirmen tarafından Almancadan Türkçeye yapılmış çeviri ve yeniden çevirileri incelenecektir. Çalışmanın amacı karşılaştırma yaparak çeviride doğrular ve yanlışları izini sürmek değil, alanında uzman ve deneyimli edebiyat çevirmenleri tarafından yapılmış çevirilerde çevirmenlerin metinle nasıl diyaloğa girdiğini gösteren izleri, başka bir deyişle çevirmen retoriğini anlamaya çalışmaktır. Çalışmada yöntem olarak Antoine Berman’ın çeviri eleştirisi için önerdiği yaklaşıma başvurulmuştur. Bunun sebebi, Berman’ın yaklaşımının sadece kaynak metin erek metin arasında bir çeviri karşılaştırmasından ibaret olmaması; farklı dinamikleri içinde barındıran gerçek bir çeviri işinde çevirmenlerin verdiği kararların metindeki izlerini takip etmeye uygun bir anlayışa dayanmasıdır. Ama Berman’ın yaklaşımı bir şablon olarak kullanılmamış, çevirmen retoriğinin izlerini takip etmeye uygun kısımlar incelemeye dâhil edilmiştir. Çalışmanın çeviri eleştirisinde çevirmen retoriğine odaklanan biçem araştırmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

42

SIĞIRCI, İlhami. "Uluslararası Sağlık Örgütlerinin Türkçeye Çevirisinin ve Kısaltmalarının İncelenmesi." Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, December 21, 2022. http://dx.doi.org/10.37599/ceviri.1197116.

Full text

Abstract:

Diğer alanlarda olduğu gibi Uluslararası örgüt adlarının da Türkçeleştirilmesi ve bunlara Türkçe kısaltmalar oluşturulması kuramsal ve uygulamalı çeviri çalışmaları açısından oldukça önemlidir. Uluslararası Örgütler Birliği’nin Yıllığına (Uluslararası Örgütler Yıllığı, 2021) göre uluslararası politikada temel alınan sınıflandırmaya dayanarak 21 farklı örgüt ve 17000’de faal örgüt vardır. Bu çalışma kapsamında bunların tamamını incelemek söz konusu olamayacağından, sadece küresel çaptaki sağlık örgüt adlarının Türkçeye çevirisini ve kısaltmalarını inceleyeceğiz. Bu çalışmada uluslararası sağlık örgütlerinin tamamının daha önce yapılmış olan çevirilerini ve kıslatmalarını inceleyerek, çevirisi yapılmamış olanları da ilk defa bu çalışma kapsamında Türkçeye aktararak ve kısaltma önerisinde bulunacağız. Bu örgüt adlarının çevirisinde güçlüklerin nelerden kaynaklandığını, sıklıkla kullanılan terimlerin neler olduğunu, ne tür çeviri stratejisi kullanmak gerektiğini ve bu örgütlerin etkinlik alanına da belirtmeye çalışacağız. Zira bu örgütlerin bazıları uluslararası olmasına rağmen Türkiyede yer alan uluslararası örgüt listelerinde hiç yer almamaktadır. Uluslararası ilişkiler ve sağlık alanında Türkiye’nin temsili için bu örgüt adlarının Türkçeye çevrilmesi ve kısaltmalarının oluşturulması zorunluluktur. Çalışmamız kapsamında uluslararası örgüt adlarının çevirisinde hedef kültür odaklı bir çeviri stratejisi uygulayacağız. Çeviri yöntemleri olarak özellikle sözcüğü sözcüğüne çeviri yöntemine ve ödünç alma stratejisine başvuracağız. Çevirilerde sağlık alanında kullanılan terimceyi yeğleyeceğiz, bu da tüm çeviri süreci boyunca tutarlılığa ve anlaşılırlığa önemli ölçüde katkı sağlayacaktır. Özellikle terimler arasında eşdeğerliliğin sağlanması ve erek kitle tarafından kolay anlaşılabilir olması temel amacımızı oluşturacaktır. Zira pek çok çalışmada ve uluslararası örgütler konusunda oluşturulan listeleme girişimlerinde aynı örgütün farklı çevirisi ile karşı karşıya kalmaktayız. Diğer yandan bir dilde örgütün adı çok uzun bir biçimde ifade edilirken, diğer dilde kısa bir biçimde adlandırılması da söz konusudur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

43

YAYLA, Yasin. "Lugat-ı Mütekaribe ve Müteşabihe ve Müteradife'deki Farsça Atasözlerine Türkçe Karşılıklar." Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, July 20, 2022. http://dx.doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1141864.

Full text

Abstract:

Farsçanın Türkçe ile olan münasebeti Eski Türkçe dönemine kadar uzanmaktadır. Bu münasebet neticesinde iki dil arasında birçok kelime alışverişi olmuştur. Bu alışveriş neticesinde Türkçeye Farsçadan birçok kelime geçtiği gibi Farsça aynı zamanda Arapça kelimelerin Türkçeye geçmesine de kaynaklık etmiştir. Farsça ve Türkçe arasındaki bu alışveriş atasözleri gibi yapılarda da görülmektedir. Bu çalışma, Farsça ve Türkçe atasözleri arasındaki bahse konu münasebeti ortaya koyabilecek bazı atasözlerini ele almaktadır. Söz konusu Farsça atasözleri, Millet Kütüphanesi Ali Emiri Koleksiyonuna 197 demirbaş numarası ile kayıtlı müellifi belli olmayan 10 varaktan müteşekkil Luġāt-ı Müteúāribe ve Müteşābihe ve Müterādife adlı risalenin “ba‘ż-ı ḍurūb-ı emåāl ve ta‘bīrāt-ı fārsiyye” başlıklı bölümünden alınmıştır. Bu bölümde toplam 86 adet atasözü bulunmaktadır. Bu çalışmada, müellifin kaydettiği Farsça atasözleri, Latin harfli çeviri yazıya aktarılmış ve söz konusu atasözleri çeşitli Farsça kaynaklardan tespit edilmiştir. Sonrasında Türkçeye tercüme edilen atasözlerinin ifade ettiği durumu Türkçede ifade eden atasözleri de kaynakları belirtilerek ayrıca gösterilmiştir. Çalışmaya konu 86 atasözünün 28’inin Türkçede kullanılan biçimi tespit edilememişken kalan 58’inin aynı veya farklı biçimlerde Türkçede müstamel olduğu anlaşılmaktadır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

44

SÜZEN, Ayşe Hümeyra. "Türkçeye yapılan Yedi Askı (Muallakât) çevirilerinin karşılaştırmalı incelemesi." RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, December 21, 2022. http://dx.doi.org/10.29000/rumelide.1222230.

Full text

Abstract:

Bu çalışmada, Klasik Arap şiirinin en gözde örnekleri olarak kabul edilen Yedi Askı’nın (Muallakât) Türkçeye yapılmış ve gerek tek tek gerekse toplu olarak yayınlanmış olan çeviri çalışmaları; biçimsel, içerik, anlamsal ve edebi (sanatsal/estetik) işlevlerin aktarımı açısından incelenmiştir ve karşılaştırılmıştır. Bu yönüyle çalışma, bir kaynak metnin birden çok hedef metinlerinin karşılaştırılması açısından ürün odaklı betimleyici bir çalışma olmasının yanı sıra bir çeviri eleştirisi niteliği de taşımaktadır. Bunun için Lebîd b. Rebîa muallakası için beş, geri kalan muallakalar için dört adet eser, çalışma kapsamına dâhil edilmiştir. Her çeviri eserden muallaka başına iki adet ardışık beytin çevirisi rastgele seçilerek betimsel olarak analiz edilmiş, karşılaştırmalı olarak ele alınmış ve bu çeviriler arasındaki farklılıklar örneklerle ortaya koyulmuştur. Sonuçta Arapçadan Türkçeye yapılan muallaka çevirilerinin bahsedilen yönlerden incelenmesi sonucunda biçimsel, içerik, anlamsal ve edebi (sanatsal/estetik) farklılıkları, yeterlikleri, eksiklikleri irdelenmiş ve temelde “düzyazı çevirisi” ve “poetik çeviri” olmak üzere iki temel çeviri biçimi ortaya çıkmıştır. Her iki biçimin de hedef okuyucu kitlesi, amaçları, okuyucuya sundukları, olumlu ve olumsuz yönleri değerlendirilerek çalışma sonuçlandırılmıştır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

45

KURT, Gülfem. "TURKISH LITERATURE IN THE ARAB WORLD: TRANSLATION OF ECE TEMELKURAN’S MUZ SESLERI FROM TURKISH TO ARABIC." Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, August 26, 2022. http://dx.doi.org/10.32321/cutad.1163045.

Full text

Abstract:

En genel anlamıyla, bir dilden başka bir dile yapılan aktarım işlemi olarak tanımlanabilecek çeviri, barındırdığı birçok anlam ve yüklendiği işlevsellikle çok yönlü bir süreçtir. Yazın çevirisi, genel tanımdan farklı olarak yaratıcı ve sanatsal tüm kullanımları da içerdiği için tanımlaması daha güç olsa da kaynak metnin anlamını ve mesajını çeviri metinde yansıtması hedefen bir konumu olan ve kaynak bir dildeki yazını, metnin anlamsal, sözdizimsel ve biçemsel özelliklerini belirli bir düzlemde koruyarak hedef yazına aktarma işlemi olan bir süreç şeklinde tanımlanabilir. Çevirinin dil ve kültür olmak üzere iki önemli boyutu vardır. Çeviribilimin araştırma alanı ise çevirinin bu iki boyutunu birden kapsar. Günümüz dünyasında hedef Türkiye’nin stratejik ve jeopolitik konumu hedef ekonomik sebepler hedefse yaşanan bazı toplumsal olaylar neticesinde Arap dünyası ile ilişkiler gittikçe hızlanmakta ve karşılıklı dil alışverişi dolayısıyla filmler, diziler, kitaplar ve bunun gibi pek çok kültür ögesi Türkçeden Arapçaya, Arapçadan da Türkçeye çevrilmeye hızla devam etmektedir. Türk edebiyatı da Arap dünyasında hızla tanınmaya ve okunmaya başlanmış, bu alanda en büyük katkıyı Suriye asıllı çevirmen Abdulkadir Abdelli sağlamıştır. Ahmet Hamdi Tanpınar, Orhan Veli, Yaşar Kemal, Fakir Baykurt, Aziz Nesin, Orhan Kemal ve daha nice yazarın pek çok kitabını Arapçaya çevirmiş, bu da edebi aktarımda büyük bir etkileşim yaratmıştır. Bu çalışmada da Abdelli’nin Arapçaya çevirdiği, Ece Temelkuran’ın Muz Sesleri adlı eserinin Arapça çevirisinde geçen kültürel öğeler ve bu öğelerin Arapçaya çevrilirken kullanılan çeviri stratejileri incelenecektir. Çalışmanın kuramsal çerçevesinde çeviribilimci Newmark’ın kültürel unsurlar sınıflandırması ile çeviribilim araştırmacısı Venuti’nin “yerlileştirme” ve “yabancılaştırma” çeviri stratejilerinden yararlanılacaktır. Çalışmada söz konusu roman ile hedef metin kültürel unsurların çevirisi için önerilen yöntemler aracılığıyla karşılaştırmalı olarak incelenecek, çeviri stratejilerine yönelik tespitlerde bulunulacaktır. Çalışmaya bütünce olarak seçilen roman, çevirmen Abdulkadir Abdelli tarafından Esvatu’l Mevz adıyla Arapçaya aktarılmıştır.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

46

AYDEMİR, Zeynep, and Ergun ÖZTÜRK. "Okuma Profili Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlaması." Milli Eğitim Dergisi, December 13, 2021. http://dx.doi.org/10.37669/milliegitim.940529.

Full text

Abstract:

Bu araştırmanın amacı, Marinak ve diğerleri tarafından geliştirilen “Okuma Profili Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanmasıdır. Uyarlama çalışmaları çerçevesinde öncelikle ölçek maddeleri araştırmacılar tarafından Türkçeye çevrilmiş, on uzmandan görüş alınmış ve çeviri, görüşler doğrultusunda değiştirilmiştir. Ölçek geçerlik-güvenilirlik çalışmaları için 421 öğrenciye uygulanmıştır. Orijinal kültürdeki ölçeğin yapı geçerliliğine ilişkin deneysel kanıtlar belirlendiğinden üç faktörlü yapıdaki ölçek üzerinde doğrudan doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Genel doğrulayıcı faktör analizleri sonucu olarak üç faktörlü yapı, kabul edilebilir uyum gösterecek değerlere sahip olarak nitelenebilir. Ölçeğin Türkçe formu için Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı 0.85 olarak bulunmuştur. Sonuçta ölçeğin Türkçe formunun bu araştırma grubu için geçerli ve güvenilir olduğu görülmüştür.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

47

YAMAN, Zeliha, Önder SÜNBÜL, Celil ÇAKICI, and Mualla YILMAZ. "Şizofreni hastaları için Sağlık Eylem Süreci Yaklaşımı temelli fiziksel aktivite envanterinin Türkçeye uyarlanması." Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, December 31, 2022, 407–25. http://dx.doi.org/10.26559/mersinsbd.1064921.

Full text

Abstract:

Amaç: Bu çalışmada; Sürekli Eylem Süreci Yaklaşımı (SESY) modelinden geliştirilen Fiziksel Aktivite Envanterinin Türkçeye uyarlama çalışması yapılarak geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Fiziksel aktivite envanterinin Türkçeye uyarlanmasında Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği ölçeklerin adaptasyon ve çeviri süreci prosedürü izlendi. Bu prosedür çerçevesinde envanter çeviri-geri çeviri yöntemiyle Türkçeye çevrilmiştir. Envanterin Türkçeye uyarlanmasında yapı geçerliliğini incelemek için açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Güvenilirlik birleşik güvenirlik (CR) değeri ile belirlenmiş, ayrıca yakınsak ve ayırt edici geçerlik irdelenmiştir. Bulgular: Açımlayıcı faktör analizinde motivasyonel fazdaki “algılanan risk ölçeği” hariç özgün envanterde olduğu gibi tüm ölçeklerin tek boyutlu bir yapıda olduğu görülmüştür. Motivasyonel fazdaki “algılanan risk ölçeği” dışındaki tüm ölçeklerin CR değerleri oldukça yüksektir. Motivasyonel ve gönüllü fazı oluşturan ölçeklerin ayırt edici ve yakınsak geçerliğe sahip oldukları değerlendirilmiştir. Sonuç: Bu araştırmanın bulgularına göre fiziksel aktivite envanterinin geçerli ve güvenilir sonuçlara sahip olduğu belirlenmiştir. Türkiye’de şizofreni hastalarında bu model çerçevesinde fiziksel aktivite davranışının belirleyicilerini ortaya koymaya yönelik yapılacak çalışmalarda bu envanterin kullanılabileceği söylenebilir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

48

GÜNER KİBAROĞLU, Gamze, and Burcu TOSUN. "Sosyal Zayıflatma (Social Undermining) Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması." Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, December 30, 2022. http://dx.doi.org/10.33712/mana.1194642.

Full text

Abstract:

Bu araştırma, Sosyal karşılaştırma teorisine dayanan Sosyal Zayıflatma (Social Undermining) Ölçeği’nin Türkçeye çeviri ve uyarlamasını kapsamaktadır. Duffy, Ganster & Pagon, (2002) tarafından geliştirilen Sosyal Zayıflatma (Social Undermining) Ölçeği yöneticiler tarafından zayıflatma ve iş arkadaşları tarafından zayıflatma olmak üzere iki boyutla ölçülmektedir. Söz konusu ölçeğin her bir boyutunda 13 madde olup toplam 26 maddede oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi 650 çalışandan anket yöntemiyle toplanan verilerden oluşmaktadır. Ölçek varyans yapısı ve kovaryans ilişkileri dikkate alınarak yapı geçerliliği ve eş zaman geçerliliği ile test edilmiştir. Güvenilirlik için soruların iç tutarlılık testleri yapılmış ayrıca ölçeğin cinsiyet açısından farksızlığı hesaplanmıştır. Yapılan tüm analizler sonucunda ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğuna ilişkin yeterli kanıtlara ulaşılmıştır. Bu çerçevede özenle ve uluslararası çeviri aşamaları dikkate alınarak yapılmış bu çalışmanın Türkçe dilinde yapılan çalışmalar için kullanılması uygundur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

49

KÜÇÜKİBİŞ, Hüseyin Fatih, and Ersin ESKİLER. "İşbirliğine Dayalı Oyunla Öğrenme Stratejileri İçin Motivasyon Ölçeği; Türkçeye Uyarlama, Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması." e-International Journal of Educational Research, July 18, 2022. http://dx.doi.org/10.19160/e-ijer.1117273.

Full text

Abstract:

Bu araştırmada İşbirliğine Dayalı Oyunla Öğrenme Stratejileri İçin Motivasyon Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Araştırmada Manzano-León vd. (2021) tarafından geliştirilen ve Türkçeye “İşbirliğine Dayalı Oyunla Öğrenme Stratejiler İçin Motivasyon Ölçeği” olarak çevirilen ölçek kullanılmıştır. Ölçek “Görev Motivasyonu” , “Öğrenme” , “Takım Çalışması” ve “Akış” olmak üzere 4 alt boyuttan oluşmaktadır. Orijinal formu 16 madde 5’li likert tipinde hazırlanmış ölçek; İspanya’da uygulanmıştır. Ölçeğin diğer dil ve kültürlerde uyarlanması için gerekli çalışma ve kullanma izinleri alınmıştır. Ölçeğin orijinal anlamı ile Türkçe ifadelerinin aynı olmasını sağlamak için çeviri tekrar çeviri yöntemi kullanılmıştır. Türkiye’de gerçekleştirilen araştırmaya, 788 ortaokul ve lise (yaş ortalaması 14.04±2.26), 312 üniversite öğrencisi (yaş ortalaması 21.97±3.56 ) olmak üzere toplam 1100 gönüllü katılmıştır. Veriler iki grup (1.ortaokul-lise öğrencileri, 2.üniversite öğrencileri) için ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Analizler sonucunda 15 madde ve 4 alt boyuttan oluşan bir ölçme aracı elde edilmiştir. DFA sonucunda elde edilen uyum indeks değerlerine göre ölçeğin her iki grupta iyi derecede uyum sağlayan bir yapı ortaya koyduğu da gözlenmiştir. Ölçeğin Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları incelendiğinde ise tüm değerlerin 0.70’in üzerinde olduğu belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar ölçeğin Türkçe formunun her iki grupta geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

50

AKFIRAT, Osman Nejat, and Ahmet AKKAYA. "San Diego Bilgelik Ölçeği: Uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması." Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, November 9, 2022. http://dx.doi.org/10.33400/kuje.1131886.

Full text

Abstract:

Bu çalışmanın amacı San Diego Bilgelik Ölçeği’nin (SDBÖ) Türkçeye uyarlanmasıdır. SDBÖ, Thomas vd. tarafından 2019 yılında geliştirilmiştir. SDBÖ’nin Türkçeye uyarlanabilmesi için öncelikle yazardan izin alınmış, ardından ölçek Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanından üç öğretim üyesi tarafından İngilizceden Türkçeye çevrilmiştir. Üç uzman tarafından yapılan çevirilerden oluşturulan Türkçe form, alan uzmanı olan üç farklı öğretim üyesi tarafından tekrar İngilizceye çevrilmiştir. Çeviri sonrası form ile orijinal İngilizce form karşılaştırılarak çeviri uygunluğu kontrol edilmiştir. Daha sonra oluşturulan form 127 kişilik bir gruba uygulanmış ve ölçekteki ifadelerin dil ve anlaşılırlığı test edilmiş ve nihai form oluşturulmuştur. Bu çalışma, 16-56 yaşlarındaki 221 bireyin katılımıyla yürütülmüştür. Ölçeğin Türkçe formunun geçerliliği doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmiştir. DFA sonucu elde edilen uyum indeksleri (χ2(237) = 404.96, χ2/sd= 1.71, GFI=.87, CFI= .93, IFI=.93, NNFI=.92 SRMR=.071 ve RMSEA=.057), ölçeğin orijinal faktör yapısına ilişkin tanımlanan altı faktörlü (sosyal danışmanlık, kararlılık, olumlu sosyal davranış, duygusal düzenleme, farklı değerlere tolerans ve içgörü) modelin doğrulandığını göstermektedir. Ölçeğin güvenirlik düzeyini belirlemek için ise tüm ölçek ve alt boyutlara ilişkin Cronbach Alpha değerleri ile maddelere ilişkin madde toplam korelasyon değerleri hesaplanmış ve test tekrar test analizi yapılmıştır. Cronbach α güvenirlik katsayısı birleşik ölçek için .82, alt ölçekler için .47 ile .71 aralığında hesaplanmıştır. Ölçeğin alt boyutlarına ilişkin test-tekrar test güvenirlik korelasyon değerleri 0.71 ila 0.79 arasında değişmektedir. Elde edilen bulgularla bu ölçeğin Türkiye’de 16-56 yaş arası bireylerin bilgelik düzeylerinin belirlenmesinde kullanılabilecek, güvenirliği ve geçerliği yüksek ölçmeler yapan bir ölçme aracı olduğu ortaya konulmuştur.

APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

Journal articles on the topic 'Türkçeye çeviri'

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles