Academic literature on the topic 'Warunki laboratoryjne'

Głęboki otwór wiertniczy podczas uszczelniania kolumny rur okładzinowych wymaga użycia specjalnie opracowanego zaczynu cementowego przystosowanego do specyficznych warunków panujących na dnie, tj. temperatury często przekraczającej 100°C oraz ciśnienia złożowego powyżej 60 MPa. Tak trudne warunki otworowe niejednokrotnie przysparzały wielu problemów w czasie opracowywania odpowiednich składów zaczynów cementowych wykorzystywanych podczas uszczelniania kolumn rur okładzinowych. Firmy wiertnicze wykonują coraz głębsze i bardziej skomplikowane otwory, przekraczające coraz częściej 3500 m, które podczas zabiegów cementowania wymagają zastosowania specjalnie opracowanych receptur zaczynów uszczelniających. Jednym z podstawowych problemów podczas zabiegów cementacyjnych w otworach o znacznej głębokości jest zapewnienie długiego czasu przetłaczania zaczynu cementowego, który ponadto powinien charakteryzować się dobrymi właściwościami reologicznymi, niewielkim lub zerowym odstojem wody oraz jak najniższą filtracją. Należy zatem dobierać odpowiednie domieszki opóźniające, odporne na działanie wysokich temperatur, oraz dodatki zapewniające właściwe parametry technologiczne świeżego i stwardniałego zaczynu cementowego. Wraz ze wzrostem głębokości otworu wiertniczego rosną również parametry ciśnienia i temperatury. W głębokich otworach wierconych poniżej 3500 metrów problem stanowią nie tylko wysoka temperatura i ciśnienie, ale również wody złożowe o różnej mineralizacji, które w dużym stopniu oddziałują na stwardniały zaczyn cementowy. Zaczyny cementowe przeznaczone do dużych głębokości powinny zawierać w swoim składzie dodatki lub/i domieszki: podnoszące odporność termiczną, opóźniające wiązanie, obniżające filtrację oraz poprawiające odporność na korozję chemiczną wywołaną działaniem solanek złożowych. Celem badań laboratoryjnych było doskonalenie obecnych oraz opracowanie innowacyjnych receptur zaczynów cementowych do uszczelniania kolumn rur okładzinowych w otworach o temperaturze dennej 130°C – zarówno naftowych, jak i geotermalnych – w rejonie Karpat. Podczas realizacji tematu wykonywano badania laboratoryjne świeżych oraz stwardniałych zaczynów cementowych. Zaczyny cementowe zarabiano wodą wodociągową z dodatkiem chlorku potasu w ilości 3%, 6% i 10% bwow (w stosunku do ilości wody). Do wody zarobowej dodawano kolejno środki odpieniające, regulujące czas wiązania i gęstnienia, upłynniające i obniżające filtrację. Zaczyny cementowe sporządzono z dodatkiem lateksu w ilości 1–1,2% bwoc (w stosunku do masy suchego cementu). Dla poprawy parametrów mechanicznych zastosowano również dodatek nanorurek węglowych oraz grafenu. Pozostałe składniki – mikrosilikę, hematyt i cement – mieszano ze sobą i wprowadzano następnie do wody zarobowej. Wszystkie zaczyny cementowe sporządzano na bazie cementu wiertniczego G (PN-EN ISO 10426-2). Po połączeniu wszystkich składników zaczyn cementowy mieszano przez 30 minut, a następnie wykonywano pomiary laboratoryjne, takie jak: gęstość, rozlewność, odczyty z aparatu Fann, odstój wody, filtracja, czas gęstnienia. Z opracowanych zaczynów cementowych wybrano te o najlepszych parametrach reologicznych, następnie sporządzono z nich próbki kamieni cementowych. Zaczyny cementowe wiązały przez 48 h w środowisku wysokiej temperatury i ciśnienia (warunki otworopodobne). Otrzymane kamienie cementowe poddano badaniom: wytrzymałości na ściskanie, wytrzymałości na zginanie, przyczepności do rur stalowych, porowatości.

W latach 2011–2012 przeprowadzono eksperyment laboratoryjny, w którym oceniano wartość siewną nasion koniczyny białej odmiany Barda. Oceniane nasiona pochodziły ze ścisłego doświadczenia polowego realizowanego w latach 2009–2011, metodą split-split-plot w czterech powtórzeniach, na glebie kompleksu żytniego dobrego (klasa IVb). W badaniach laboratoryjnych określano energię kiełkowania, udział nasion normalnie i nienormalnie kiełkujących, twardych i porażonych patogenami grzybowymi oraz zdolność kiełkowania nasion w zależności od: przykaszania roślin (wariant przykaszany i nieprzykaszany), rozstawy rzędów (10, 20, 30 cm) i ilości wysiewu nasion (2, 4 i 6 kg∙ha-1). Największy wpływ na wartość siewną nasion miały warunki pogodowe podczas wegetacji koniczyny białej w latach badań. Warunki pogodowe różnicowały istotnie wszystkie badane cechy jakościowe oraz zdolność kiełkowania nasion. Najkorzystniejsze parametry jakościowe nasion uzyskano w roku 2010, charakteryzującym się sprzyjającym przebiegiem pogody w czasie rozwoju generatywnego koniczyny. Zgodnie z przepisami miały one wartość kwalifikowanego materiału siewnego. Poza pogodą istotny wpływ na udział nasion twardych miało przykaszanie roślin, rozstawa rzędów i ilości wysiewu, a na udział nasion porażonych patogenami grzybowymi – norma wysiewu nasion. Przykaszanie roślin, rozstawa rzędów co 30 cm oraz wysiew nasion w ilości 2 kg∙ha-1 zwiększały w materiale siewnym koniczyny białej udział nasion twardych, a wysiew w ilości 6 kg∙ha-1 zwiększał w nim udział nasion porażonych patogenami.

Celem badań prowadzonych na Płaskowyżu Kolbuszowskim (Kotlina Sandomierska) było rozpoznanie i charakterystyka zbiorowisk ziołoroślowych, jakie wykształciły się po zaprzestaniu użytkowania rolniczego łąk, w zależności od niektórych czynników ekologicznych. Na podstawie 100 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych w latach 2011–2013 wyróżniono zbiorowiska ze związku Calthion i Filipendulion. Warunki siedliskowe oceniano metodą laboratoryjną i fitoindykacyjną Ellenberga. Największą wartością wskaźnika różnorodności gatunkowej Shannona-Wienera wyróżniał się zespół Cirsietum rivularis, a najmniejszą Scirpetum sylvatici. Najmniej kwaśne i najbogatsze w P, K, Mg i Cu gleby zajmował zespół Cirsietum rivularis, a najbardziej kwaśne i najuboższe – zbiorowisko z Cirsium palustre. Analiza fitoindykacyjna wykazała, że najsuchsze i najlepiej nasłonecznione siedliska zajmował zespół Cirsietum rivularis – wariant suchszy, najbardziej zakwaszone Scirpetum sylvatici, a najuboższe w azot zbiorowisko Cirsium palustre i zespół Valeriano-Filipenduletum. Zbiorowiska ziołoroślowe Płaskowyżu Kolbuszowskiego w znacznym stopniu upiększają krajobraz otwarty dzięki dominacji ziół o okazałych i barwnych kwiatostanach. Do najmniej zaawansowanych w rozwoju sukcesyjnym roślinności na nieużytkowanych łąkach Płaskowyżu Kolbuszowskiego należały zespoły Cirsietum rivularis (wariant suchszy) i Scirpetum sylvatici ze względu na niewielki udział w ich runi gatunków ze związku Filipendulion. Na podstawie składu gatunkowego łąk ziołoroślowych na Płaskowyżu Kolbuszowskim można sądzić, że znajdują się one w różnych fazach sukcesji, na co miało wpływ zbiorowisko wyjściowe i czas, jaki upłynął od zaprzestania użytkowania.

CelNiniejsze badanie laboratoryjne było pierwszym mającym na celu ustalenie związków między czterema głównymi dyspozycyjnymi motywami autoewaluacyjnymi (motywami Ja) i akuratnością samowiedzy. MetodaW badaniu uczestniczyło 178 osób (89 diad znajomych), a średnia wieku wyniosła 24 lata. Zastosowano Skalę Motywów Ja (Gregg, Hepper, Sedikides) oraz osobowościowy Q-sort QOS (Miciuk). WynikiAkuratność samowiedzy korelowała najsilniej i dodatnio z motywem samopoznania, natomiast autowaloryzacja była negatywnym korelatem akuratności. Analizy powierzchni odpowiedzi (RSA) potwierdziły hipotezy na temat możliwości przewidywania poziomu akuratności samowiedzy na podstawie rozbieżności i zgodności wewnątrz par motywów Ja. Przede wszystkim, akuratność samowiedzy była wyższa u tych badanych, którzy uzyskali niższe wyniki w podskali autowaloryzacji, w porównaniu z wynikami w podskalach mierzących pozostałe trzy motywy Ja. Generalnie, motywy Ja i ich interakcje wyjaśniały łącznie 22% wariancji akuratności samowiedzy. KonkluzjeDyspozycyjny motyw autowaloryzacji jest negatywnie związany z akuratnością samowiedzy. Mimo tego, autowaloryzujący się ludzie wciąż mogą osiągać relatywnie wysokie poziomy akuratności, pod warunkiem że motyw autowaloryzacji nie jest u nich silniejszy niż pozostałe trzy motywy Ja. Ogólnie, motywy Ja są ważnymi predyktorami akuratności samowiedzy.

Drożdże Yarrowia lipolytica to modelowy gatunek mikroorganizmów olejogennych, zdolny do kumulacji lipidów wewnątrz komórki w ilości powyżej 20 % suchej masy. Oprócz prac nad zwiększaniem wydajności biosyntezy oleju mikrobiologicznego ważnym zagadnieniem jest także dobór warunków ekstrakcji tłuszczu z biomasy drożdży. Celem pracy była ocena wpływu wybranych parametrów (rodzaju rozpuszczalnika, sposobu przygotowania próbki oraz czasu trwania procesu) na wydajność ekstrakcji tłuszczu zawartego w komórkach dzikiego szczepu drożdży Y. lipolytica KKP 379, prowadzonej w aparacie Soxhleta oraz na skład kwasów tłuszczowych w uzyskanym oleju. Hodowle okresowe drożdży prowadzono w bioreaktorze laboratoryjnym w bogatym podłożu YPO oraz w podłożach mineralnych z limitowaną zawartością azotu, co umożliwiło otrzymanie biomasy komórkowej o zróżnicowanej zawartości oleju mikrobiologicznego. W badaniach zastosowano plany kwadratów łacińskich, co pozwoliło na odmaskowanie efektu wpływu sposobu przygotowania próbki na zmienną zależną, jaką była zawartość tłuszczu w biomasie drożdży. Najlepsze rezultaty osiągnięto po przygotowaniu biomasy metodą lityczną z wykorzystaniem komercyjnego preparatu Y-PER. Zastosowany czas ekstrakcji oraz rodzaj rozpuszczalnika (eter naftowy lub heksan) nie wpłynęły istotnie na wydajność procesu. Rodzaj rozpuszczalnika miał z kolei wpływ na zawartość trzech kwasów tłuszczowych spośród czternastu zidentyfikowanych w lipidach ekstrahowanych z biomasy drożdży, tj. kwasu palmitooleinowego, eikozapentaenowego i dokozatetraenowego. Większą zawartość wymienionych kwasów oznaczono w próbkach ekstrahowanych heksanem.

Niekontrolowany nadmierny dopływ wód złożowych do ropnych czy gazowych odwiertów eksploatacyjnych jest często występującym i trudnym do rozwiązania problemem mogącym stanowić źródło poważnych i daleko idących negatywnych skutków technologicznych, ekonomicznych czy środowiskowych. Dotyczy on w zdecydowanej większości przypadków złóż węglowodorów w okresie ich wieloletniej eksploatacji, chociaż niejednokrotnie pojawia się również już na początkowym etapie procesu wydobycia. W publikacji przedstawiono wyniki laboratoryjnej oceny skuteczności selektywnej modyfikacji właściwości filtracyjnych skał porowatych w aspekcie zabiegów ograniczania dopływu wód złożowych do gazowych odwiertów produkcyjnych z wykorzystaniem cieczy roboczej na bazie mikroemulsji. Badania przeprowadzono w dwóch wariantach – dla strefy gazowej i zawodnionej. W ramach realizacji prac, przy użyciu rozbudowanej aparatury pomiarowej umożliwiającej pomiar pośrednich spadków ciśnień płynów przepływających przez próbkę, podjęto próbę charakterystyki zmienności właściwości filtracyjnych oraz identyfikacji i wiarygodnej ewaluacji skuteczności i miejsca powstawania żelowych barier izolacyjnych ograniczających przepływ płynów złożowych. Pomiary wykonano na cylindrycznych próbkach skał porowatych, które w pierwszej kolejności scharakteryzowano pod względem podstawowych parametrów petrofizycznych (objętości porowej, porowatości i przepuszczalności absolutnej dla gazu). Wyznaczono również wartości gęstości i lepkości dynamicznej wykorzystanego w badaniach płynu złożowego. W toku prac określono zmienność właściwości filtracyjnych badanych próbek dla przepływu jednofazowego (solanki). Dla trzech z nich określono poziom nasycenia nieredukowalnego wodą złożową oraz wielkość i zasięg determinujących jego zmienność efektów kapilarnych. Końcowym elementem prac badawczych był ponowny pomiar właściwości filtracyjnych (po symulacji procesu zatłoczenia cieczy zabiegowej) z zachowaniem maksymalnie zbliżonych warunków (kierunku i ciśnienia przepływu zatłaczanych płynów) względem pomiarów początkowych. Na tej podstawie określono stopień zmian właściwości filtracyjnych w poszczególnych segmentach próbek oraz lokalizację stref o ograniczonych możliwościach przepływu płynów złożowych. Podjęto również próbę ilościowej oceny skuteczności zabiegu modyfikacji z wykorzystaniem wprowadzonego współczynnika RWP.