Contents
Academic literature on the topic 'Wojna partyzancka'
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the lists of relevant articles, books, theses, conference reports, and other scholarly sources on the topic 'Wojna partyzancka.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Journal articles on the topic "Wojna partyzancka"
1
Drabiński, Maciej. "Zapatystowska rewolucja polityczno-komunikacyjna (cz. II)." Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny, no. 102 (2018): 29–50. http://dx.doi.org/10.36551/20811152.2018.102.03.
Full textAbstract:
1 stycznia 1994 roku Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego (Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN) rozpoczęła powstanie w meksykańskim stanie Chiapas wymierzone w neoliberalne przemiany w Meksyku oraz politykę władz wobec rdzennych mieszkańców kraju. Armia zapatystowska jednak relatywnie szybko odeszła od konwencjonalnych działań zbrojnych na rzecz walki dyskursywnej/komunikacyjnej, określanej mianem „wojny sieciowej”. Poprzez to przesunięcie partyzanci zamierzali wpłynąć na kontekst polityczny oraz zmaksymalizować swoje szanse polityczne na osiągnięcie zakładanych celów. Głównym problemem niniejszego artykułu pozostaje „wojna sieciowa”; wpływ i znaczenie zapatystowskich dyskursów; rola Internetu w ich rozpowszechnianiu; a także wsparcie oraz zaangażowanie wielu aktorów zbiorowych z całego świata w analizowanym konflikcie.
2
Sabat, Katarzyna. "Las miejscem życia partyzantów oddziału „Ojca Jana”." Biografistyka Pedagogiczna 7, no. 2 (January 15, 2023): 189–202. http://dx.doi.org/10.36578/bp.2022.07.42.
Full textAbstract:
Działalność oddziału Franciszka Przysiężniaka ps. „Ojciec Jan” przypada na okres drugiej wojny światowej. Głównym miejscem stacjonowania konspiratorów były Lasy Janowskie położone w północnej części Kotliny Sandomierskiej. Celem artykułu jest przedstawienie znaczenie lasu jako miejsca egzystencji partyzantów „Ojca Jana” – w głuchych odstępach leśnych organizowano życie konspiracyjne, formowano postawy patriotyczne, zagrzewano do walki z wrogiem, a także rozmyślano o przyszłości po zakończeniu działań wojennych. Przyroda, którą byli otoczeni partyzanci wymagała przystosowania się do niej i jej dogłębnego poznania, co odzwierciedlają zachowane wspomnienia świadków tamtych czasów.
3
Kowalski, Michał W. "Antropolog na wojnie – dylemat etycznego zaangażowania nauk społecznych." Przegląd Socjologii Jakościowej 9, no. 3 (August 31, 2013): 124–41. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.9.3.07.
Full textAbstract:
Od 2006 roku Departament Obrony Stanów Zjednoczonych zatrudnia badaczy społecznych w oddziałach bojowych na terenie Iraku i Afganistanu. Armia amerykańska i CIA oficjalnie prowadzą rekrutację antropologów w ramach projektu Human Terrain System, którego celem jest walka z lokalną partyzantką. Decyzje te wywołały falę krytyki w środowisku antropologów.
Ożywiona dyskusja dotycząca przemiany antropologii w narzędzie prowadzenia wojny stała się pretekstem do publicznej debaty o etyce i współczesnej roli antropologii. Co więcej, przy okazji tej dyskusji ujawniona została nieznana historia antropologii i zaangażowania antropologów podczas minionych wojen.
W artykule omawiam dyskusję dotyczącą zaangażowania antropologów w wojny toczone obecnie i w przeszłości. Zainteresowanie historią antropologii pozwala twierdzić, że podczas II wojny światowej ponad połowa amerykańskich antropologów wykorzystywała swoje umiejętności zawodowe na rzecz wysiłku wojennego. Przedstawiam przykłady takiego zaangażowania zaczerpnięte z obu wojen światowych, jak i z okresu zimnej wojny. Pokazuję, w jaki sposób antropolodzy byli wykorzystywani podczas operacji wojskowych i wywiadowczych. Rozważam, jak zaangażowanie podczas tych wojen zmieniło samą antropologię i jej zasady etyczne oraz wskazuję na konsekwencje etyczne i praktyczne takiego zaangażowania dla relacji w terenie. Mając na uwadze wszystkie historyczne przykłady zaangażowania badaczy społecznych podczas wojen, jednoznacznie wskazuję, że wszelkie zastosowania antropologii w działaniach wojennych mogą prowadzić do poważnego zagrożenia dla antropologów oraz całej dyscypliny.
4
Stankiewicz, Zbigniew. "Metody zwalczania powstania styczniowego (1863–1864)." Archiwariusz Zamojski 17 (December 31, 2019): 39–52. http://dx.doi.org/10.56583/az.839.
Full textAbstract:
Autor omawia metody podejmowane przez Rosjan celem zdławienia powstania styczniowego, ciągle ewoluujące, bo dostosowywane do możliwości bojowych oddziałów powstańczych i podejmowanych przez nie działań; one także zostały pokrótce scharakteryzowane. Zaczyna od roku 1861, gdy carat zaczął sobie zdawać sprawę, że nie ma w Królestwie Polskim wystarczających sił, by likwidować protesty ludności i zaczął w nim rozlokowywać wojsko. Po wybuchu powstania 1863 r. nakazano jego koncentrację w strategicznych miastach. Następnie garnizony rosyjskie utworzyły mobilne kolumny do działań w terenie o organizacji i taktyce wypracowanej, jak twierdzi autor, w czasie walk na Kaukazie, oraz grupy wypadowe (latające oddziały). Miały one zwalczać oddziały powstańcze prowadzące działalność de facto partyzancką. Omówiono działanie rosyjskiego wywiadu wojskowego i narastający terror wobec ludności cywilnej oraz kontrdziałania Żandarmerii Narodowej. Od końca 1863 r. Rosjanie zdawali sobie sprawę, że wojny nie można wygrać tylko środkami militarnymi, wzmocnili odciąganie ludności od popierania powstania (kontrybucje, adresy wiernopoddańcze). Carską politykę wobec chłopów autor określa jako „przekupywanie”, którego ostatecznym etapem był dekret o uwłaszczeniu. Do 1865 r. Rosjanie rozpracowali całą wojskową i cywilną strukturę organizacyjną powstania, łącznie z obsadą personalną, a wyniki ich studiów stały się wzorem m.in. do niemieckich działań przeciwpartyzanckich w czasie II wojny światowej.
5
Barańska, Anna. "Udział i rola kobiet w powstaniu styczniowym." Przegląd Nauk Historycznych 21, no. 1 (June 28, 2022): 125–71. http://dx.doi.org/10.18778/1644-857x.21.01.04.
Full textAbstract:
Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza prezentuje czynniki decydujące o roli kobiet w powstaniu styczniowym (kilkudziesięcioletnia tradycja, elementy strategii non-violence, struktura „państwa podziemnego”, partyzancki charakter wojny), organizacje kobiece oraz formy zaangażowania, jakimi były manifestacje, agitacja i propaganda, praca konspiracyjna, walka zbrojna, wywiad, łączność i aprowizacja oddziałów, służba zdrowia, opieka nad więźniami i rodzinami powstańców. Część druga przedstawia przekrój społeczny i działalność uczestniczek powstania w ujęciu statystycznym, na podstawie wykazu zesłańców z Królestwa Polskiego autorstwa Zofii Strzyżewskiej oraz kartoteki powstańców i zesłańców styczniowych gromadzonej w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Autorka analizuje dane kobiet represjonowanych za udział lub wspieranie powstania, 95 z Królestwa Polskiego i 2242 z ziem litewskich i białoruskich dawnej Rzeczypospolitej: wiek, pochodzenie społeczne i terytorialne, przyczyny oskarżenia, rodzaje działalności (na podstawie aktu oskarżenia), rodzaje kar, miejsca pobytu na zesłaniu. Do tekstu dołączono 11 zbiorczych tabel.
6
Kuzborska, Alina. "Literary incarnations of Herkus Monte." Masuro-Warmian Bulletin 300, no. 2 (July 4, 2018): 331–54. http://dx.doi.org/10.51974/kmw-134891.
Full textAbstract:
Herkus Monte, przywódca Prusów, jest postacią historyczną, lecz jednocześnie bohaterem utworów li�terackich. Monte wielokrotnie został wymieniony w łacińskiej Kronice Ziemi Pruskiej Piotra z Dusburga już na początku XIII wieku. Te zapiski kronikarza Zakonu Niemieckiego zapoczątkowały żywotne motywy literackie pruskiego bohatera w literaturze niemieckiej, polskiej i litewskiej, w szczególności w powieści historycznej i dra�macie historycznym XIX – pierwszej połowy XX w. W niniejszym artykule zostały omówione wybrane utwory literackie poświęcone postaci najsłynniejszego Prusa w historii: od powieści Franza Lubojatzkiego z 1840 roku po najnowszą powieść Claudiusa Crönerta z 2011 roku. Również dramat historyczny różnorako konstruował po�stać Montego, np. w dramacie Maxa Worgitzkiego z 1916 roku Monte jawi się jako heros wojny, którego odwaga i determinacja budzą obawy samych Prusów, a ich porażka jest traktowana jako nieuniknioność historii, gdzie słabszy ulega silniejszemu. Podobny wydźwięk miał dramat Rolfa Laucknera z 1937 roku. W dramacie litewskiego dramaturga Juozasa Grušasa Monte jest humanistą bez Boga i bogów, który walczy w imię wolności, co można odczytać jako nierówną walkę powojennej litewskiej partyzantki z władzą komunistyczną. Powieść Botho hrabie go von Keyserlingka z 1937 roku przedstawia Montego jako szlachetnego człowieka, ukształtowanego przez dwie antagonistyczne wobec siebie kultury. Jest postacią hybrydyczną, która przeżywa podobny dylemat jak bohater Germanów – Hermann vel Arminius lub Walter Alf vel Konrad Wallenrod w poemacie Adama Mickiewicza. Faktem jest, że fikcjonalny charakter opowieści o pruskim bohaterze często służył interesom literatur narodowych.
7
Radziwiłłowicz, Dariusz. "Ewakuacja Koleją Transsyberyjską 5. Dywizji Strzelców Polskich. Walki odwrotowe (1919–1920) i kapitulacja dywizji." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, no. 99 (December 30, 2017): 195–227. http://dx.doi.org/10.18778/0208-6050.99.11.
Full textAbstract:
W ostatnich miesiącach 1919 r. sytuacja wojsk „białej Rosji” dowodzonych przez adm. Aleksandra Kołczaka na Syberii ulegała stopniowemu pogorszeniu. Armie bolszewickie sukcesywnie zajmowały najważniejsze miasta i ośrodki przemysłowe usytuowane wzdłuż najważniejszych linii kolejowych, w tym Kolei Transsyberyjskiej. Wspierające „białe” armie wojska sprzymierzone składające się z różnych międzynarodowych kontyngentów dowodzone przez francuskiego gen. Maurice Janina postanowiono ewakuować na wschód w kierunku Władywostoku Koleją Transsyberyjską. Ewakuację rozpoczęto zdecydowanie za późno. W październiku 1919 r. podjęto decyzję o ewakuacji oddziałów 5. Dywizji Strzelców Polskich (5. DSP). Zrobiono to w sytuacji, gdy wojska Kołczaka po licznych klęskach uległy demoralizacji i w panice rozpoczęły odwrót po jedynej drodze, jaką była magistrala transsyberyjska. Polska dywizja, z rozkazu głównodowodzącego wojskami sprzymierzonych gen. Janina, otrzymała zadanie pełnienia straży tylnej tych wojsk. Z powodu dezorganizacji panującej na syberyjskiej kolei tabor kolejowy niezbędny do ewakuacji oddziały polskie zdobywały niejednokrotnie za pomocą siły. Dzięki staraniom dowódców i żołnierzy wagony przystosowano do warunków zimowych (tzw. ciepłuszki). Wraz z żołnierzami w eszelonach znalazły się ich rodziny oraz inne osoby cywilne, co ujemnie wpływało na wartość bojową polskich oddziałów. Ewakuacja odbywała się w warunkach surowej syberyjskiej zimy przy temperaturach dochodzących do minus 30 stopni Celsjusza. Od końca listopada 1919 r. do początku stycznia 1920 r. na przestrzeni blisko tysiąca kilometrów oddziały zgrupowane w 57 eszelonach posuwały się zdewastowaną transsyberyjską linią kolejową przez obszary ogarnięte wojną domową, wśród wrogo nastawionych mieszkańców Syberii w czasie szalejącej epidemii tyfusu. W zgrupowaniu znalazły się również improwizowane trzy pociągi pancerne „Warszawa”, „Kraków” i „Poznań”. W wagonach 5. DSP w momencie ewakuacji (na początku grudnia) znalazło się razem ponad 15 tysięcy osób. Kapitulacja 5. DSP pod stacją Klukwiennaja była niewątpliwie zaskoczeniem nie tylko dla dowódców. Zachowanie blokujących tory dowódców Korpusu Czechosłowackiego w sytuacji, gdy oddziały sowieckiej 5. Armii i bolszewickiej partyzantki napierały na rozciągnięte polskie eszelony, uznano za celowe działanie, mające doprowadzić do likwidacji polskiej dywizji.
8
Rogoś, Agata. "Dynamics of the particular and the common: Monuments and patriotic tourism in socialist Yugoslavia – a case study of Kosovo." Slavia Meridionalis 19 (December 21, 2019). http://dx.doi.org/10.11649/sm.1970.
Full textAbstract:
Dynamics of the particular and the common: Monuments and patriotic tourism in socialist Yugoslavia – a case study of KosovoThis paper reflects on two case studies of monuments in Socialist Yugoslavia in Kosovo, commemorating World War II partisans in Mitrovica (1973) and Landovica (1963) and their performative functions as a part of the phenomena of patriotic tourism. Both examples refer to inter-ethnic (Serbian and Albanian) relations bound by the slogan brotherhood and unity. Boro and Ramiz, two figures present in Yugoslav collective memory and represented through monuments and orality, have become a symbol of unity in Socialist Yugoslavia. War memorials and monuments have been raised all over the territory of socialist Yugoslavia and created an invisible network of remembrance and identity. The most important sites, as those analyzed in this paper, have become destinations of patriotic tourism: they were visited by millions every year and were associated with huge print runs of tourist propaganda production such as maps, guide-books and postcards (apart from commercial tourist attractions, almost every postcard produced in socialist Yugoslavia presented a nearby monument or memorial). Dynamika indywidualizmu i wspólnoty. Pomniki i turystyka patriotyczna w socjalistycznej Jugoslawii – przypadek KosowaNiniejszy artykuł prezentuje dwa studia przypadku dotyczące pomników socjalistycznej Jugosławii na terenie Kosowa, upamiętniających partyzantów z czasów II wojny światowej w Mitrowicy (1973) i Landovicy (1963) oraz ich funkcji performatywnych w ramach zjawiska turystyki patriotycznej. Oba przykłady odnoszą się do relacji międzyetnicznych (serbskich i albańskich) połączonych hasłem: braterstwo i jedność. Dwaj partyzanci obecni w zbiorowej pamięci dzięki pomnikom i historii mówionej – Boro i Ramiz – stali się symbolem jedności w socjalistycznej Jugosławii. Pomniki i miejsca pamięci upamiętniające walkę usłały całe terytorium socjalistycznej Jugosławii i stworzyły niewidzialną sieć pamięci i tożsamości. Najważniejsze miejsca, jak te analizowane w artykule, stały się celami turystyki patriotycznej i są odwiedzane przez miliony turystów każdego roku. Były one związane z prowadzoną na dużą skalę propagandą turystyczną: publikowanymi w dużych nakładach mapami, przewodnikami i pocztówkami, które oprócz komercyjnych atrakcji turystycznych prezentowały pobliskie miejsca pamięci i pomniki.
Books on the topic "Wojna partyzancka"
1
Barbara, Kopeć-Umiastowska, and Wielka Litera, eds. Partyzanci: Walka w imię sprawiedliwości, pieniedzy i boga. Warszawa: Wielka Litera, 2013.
Find full text
2
Niemen rzeka niezgody: Polsko-sowiecka wojna partyzancka na Nowogródczyźnie 1943-1944. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 1999.
Find full text
3
Sznajder, Jan Władysław. Wspomnienia partyzanta Armii Krajowej z Borów Tucholskich: (wojna--konspiracja--"wolność"--zesłanie) : 1939-1945. Toruń: Fundacja "Archiwum Pomorskie Armii Krajowej", 2001.
Find full text
4
Błażejewicz, Zygmunt. W walce z wrogami Rzeczypospolitej: Partyzanckie wspomnienia z Wileńszczyzny i Podlasia. Zwierzyniec: Obywatelskie Stowarzyszenie "Ostoja", 2003.
Find full text
5
Tajna wojna 1939-1945: Szpiedzy, szyfry i partyzanci. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2017.
Find full textBook chapters on the topic "Wojna partyzancka"
1
Wołkonowski, Jarosław. "Pierwszy partyzancki oddział Armii Krajowej „Kmicica” na Wileńszczyźnie." In Żołnierze Armii Krajowej na Kresach Wschodnich podczas II wojny światowej: Historia – polityka – pamięć, 183–212. Ksiegarnia Akademicka Publishing, 2021. http://dx.doi.org/10.12797/9788381384681.06.
Full text
2
Iwanow, Mikołaj. "Armia Krajowa na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej a partyzantka żydowska." In Żołnierze Armii Krajowej na Kresach Wschodnich podczas II wojny światowej: Historia – polityka – pamięć, 259–76. Ksiegarnia Akademicka Publishing, 2021. http://dx.doi.org/10.12797/9788381384681.09.
Full textAbstract:
THE HOME ARMY IN THE NORTH-EASTERN BORDERLANDS OF THE SECOND POLISH REPUBLIC AND JEWISH PARTISANS The main impetus for the participation of Jews in the Soviet partisan movement was the German terror aimed at the total destruction of the Jewish populace. For many Jews, joining Soviet partisan units was the only way of rescue. Several dozen Jewish partisan units fought in the forests of Belarus. At the beginning of 1944, in the Baranów district, Jews constituted 12% of the total number of 8,492 Soviet partisans. In the Lidzki region, where 4,892 partisans operated, 28% of them were Jews. In total, throughout the Belarus Socialist Soviet Republic, Jewish partisans constituted about 5.7% of Soviet units, according to official statistics. It is estimated that over 20,000 Jews fought in Soviet partisan units. However, the share of Jews in the leadership positions was much greater. According to incomplete data, 134 people of Jewish origin held the positions of commanders, commissars and chiefs of staff in partisan units and brigades. The participation of Jews was also significant in the propaganda apparatus of the Soviet partisan movement (they were editors of newspapers and other underground partisan publications). Jews in Soviet partisan units found themselves in the middle of a guerrilla war between the Home Army and the Soviet partisans in the forests of Belarus. It was an armed conflict caused mainly by the German Holocaust policy and the Soviet destruction of all signs of Polish national life in the borderlands. This war was based on the principle: “the enemy of my enemy is my ally”, and was full of mutual crimes. Both Jews and Poles fell victim to the deadly struggle between two powerful totalitarian regimes: the Soviet and the German ones. They were, however, victims of unequal status. For Jews, losing this fight meant extermination, for Poles – a military-political defeat and loss of sovereignty.