Journal articles on the topic 'Yorug'- soya'

<em>Ushbu maqolada tasviriy san&rsquo;atda qalam tasvir texnikasi va qalam tasvirda ayol portret ishlashning qonun qoidasi portret ishlashning ussullari haqida, uning ketma</em><em>-</em><em>ketligi talabalarga akademik qalam tasvirda portret ishlashning texnikasi nima ekanini dars davomida tushuntirish keng yoritib beriladi.&nbsp; </em>

Maqolada tasviriy san&rsquo;at rangtasvir darslarida talabalarga ranglarni ko&lsquo;rish va his etishga va ulardagi nozik tovlanishlarning farqiga borishga o&lsquo;rgatishi bu esa kelajakda har qanday boshlagan ishiga estetik did bilan, butun borlig&lsquo;ini, mahoratini ishga solib bajarish kabi ko&lsquo;nikmalarni hosil qilishi hamda rangtasvir talabalarga go&lsquo;zallikni aniq ko&lsquo;rishga, xis etishga, balki uni mazmunan yorqinroq aks ettirishga o&lsquo;rgatishi qolaversa tasviriy san&rsquo;at ijodiy asarlar yaratishda badiiy vosita bo&lsquo;lib xizmat qilishi xaqida so&lsquo;z boradi

Маqolаdа rаngtаsvirdа аsrаrlаrini yаrаtishdа qаlаmtаsvirning аhаmiyаti аsos qilib ijodkorning rаng xususiyаtlаridаn foydаlаnib fаzoviy holаtlаrni аks ettirishgа bo&lsquo;lgаn tushunchаlаr bаyon qilingаn

Kur’ân’ı öğrenme ve anlama hususunda sahâbe Hz. Peygamber’e, tâbiînin ise sahâbeye talebelik yapmıştır. Özellikle ashâb ve tâbiînin birlikte yaşadığı zaman diliminin iyi kavranması, İslâm düşünce tarihinin ve temel İslâmî ilimlerin de doğru perspektifle anlaşılması için önem arz etmektedir. Çok sayıda tez ve makale gibi akademik çalışmada tâbiîn devri tefsir faaliyetleri konu edinilmiştir. Bunlarda dönemin incelenmesi ya genel hatlarıyla ya da bazı şehir yahut kişiler üzerinden yapılmıştır. Bir kısmında, dirâyet kapsamındaki başlık veya örneklere yer verilmiştir. Fakat tefsirin gelişiminin doğru anlaşılması ve diğer taraftan yanlış okumaların ortadan kalkması için söz konusu dönemde dirâyetin rolüne odaklanan, doğrudan dikkat çeken onlarca araştırma olması beklenir. Ancak bu kadar hayati önemdeki meseleyle ilgili elimizdeki çalışmaların sayısı çok azdır. Bu makalenin ana hedefi, tâbiîn devri dahil tefsirin, başlangıcından itibaren dirâyetle gerçekleşen bir faaliyet oluşuna dikkat çekmek ve farkındalık sağlamaktır. Bu bağlamda, tefsirde dirâyetin her dönemki gibi tâbiîn devrinde de yoğun olarak yer aldığını savunmaktır. Tâbiîn döneminde, tefsir faaliyetinde aklın, muhakemenin, tenkidin, tercihin, yeni yorum ve açıklamaların oldukça fazla yer tuttuğunu örnekleriyle ortaya koymaktır. Bilgi yetersizliği yanında oryantalist etki nedeniyle oluşan, tefsirin ilk asırlarda neredeyse tamamen rivâyete dayandığı, re’y ile tefsirden kahir ekseriyetle sakınıldığı şeklindeki yanlış okuma ve telakkilerin yanlışlığına işaret etmektir. Tâbiîn devri, İslâmî ilimlerin “kuruluş” veya “teşekkül” zamanı kabul edilmektedir. Bunun, dirâyet, içtihât, istinbât, re’y olmadan gerçekleşmesi beklenemez. Kur’ân’ın âyet âyet baştan sona tefsir edilmeye başlanması, farklı karakterlere sahip tefsir okullarının oluşması, ihtilafların ve tartışmaların çoğalması, söz konusu dönemde dirâyetin rolünün çok fazla olduğunu göstermektedir. Rivâyete verilen önem, Kur’ân’a, sünnete, sahâbeye bağlılık ve onlardan gelen bilgilere verilen benzersiz değerle ilgilidir. Fakat sadece rivâyet ile yetinilemeyeceğini çok iyi bilen tâbiîn müfessirleri, gaybî konular dışında re’yden asla kaçınmamıştır. Âyetler yorumlanırken, sahâbeden farklı izahlar yapılması, muhtelif görüşler arasında tercihlerde bulunulması, mecâzî anlamlara yönelinmesi, Arapçanın özellikleri, şiir, mantık, münasebât, siyâk gibi unsurların kullanımı, tâbiîn döneminde dirâyetin tefsirdeki belirgin yerini göstermektedir.

<strong>Annotatsiya. </strong>Ushbu maqolada mualliflar tomonidan qovundan marmelad tayyorlash hamda iste&rsquo;molga yaroqli bo&lsquo;lgan qovunlarni laborotoriya jarayonida tekshirish bo&lsquo;yicha amaliy ishlarning tahlili bayon etilgan. Mualliflar ishonadiki to&lsquo;plangan ma&rsquo;lumotlar soha muhlislari va mutahassislari uchun hizmat qiladi. <strong>Kalit so&lsquo;zlar: </strong>qovun tarkibi, plastinka yordamida tekshirish, xromatografiya natijalari, alfa, betta, gamma, DDE, DDT, DDD eritmalari, marmelad tajribalari. <strong>&nbsp;</strong> <strong>Abstract.</strong> In this article, the authors describe the analysis of practical work on the preparation of melon marmalade and laboratory testing of edible melons. The authors believe that the collected information will be useful for fans and experts of the field. <strong>Key words:</strong> melon composition, plate examination, chromatography results, alpha, beta, gamma, DDE, DDT, DDD solutions, marmalade experiments. &nbsp; <strong>Kirish.</strong> Bugun mamlakatimizda qishloq xo&lsquo;jalik sohasini modernizatsiya qilish hamda poliz mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash hamda eksport salohiyatini tubdan takomillashtirish bo&lsquo;yicha mamlakatimiz rahbari tomonidan turli farmon hamda qarorlar qabul qilinmoqda buning barchasi qishloq xo&lsquo;jaligi mahsulotlari shu o&lsquo;rinda poliz mahsulotlariga bo&lsquo;lgan talabni kundan-kunga yuqori pog&lsquo;onalarga chiqayotganidan dalolat beradi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 11-sentyabrdagi PF-158-son farmoniga muvofiq &ldquo;Oʻzbekiston -2030&rdquo; strategiyasi tasdiqlandi. Mazkur hujjat kelgusi 7-yilda Oʻzbekistonning asosiy rivojlanish yoʻnalishlarini belgilab beruvchi muhim hujjat hisoblangan, aynan ushbu strategiyada qishloq xo&lsquo;jalik mahsulotlarini yetishtirish hamda eksport salohiyatini kengaytirish bo&lsquo;yicha ham umumiy hulosalar haqida batafsil ma&rsquo;lumotlarni taqdim etgan [1]. Qovun issiqsevar, yorug&lsquo;sevar o&lsquo;simlik bo&lsquo;lib, qurg&lsquo;oqchilikka va tuproq sho&lsquo;rlanishiga juda chidamli. Urug&lsquo;i tuproq harorati 14-15 C^o ga yetganda una boshlaydi (13 dan past haroratda urug&lsquo;i chiriydi). Ekilgandan keyin 5-7 kunda maysa unib chiqadi. O&lsquo;suv davrida qator oralari 2-3 marta yumshatiladi. Tuproq sharoitiga qarab 5-6 marta sug&lsquo;oriladi. Har sug&lsquo;orishdan keyin ariq qirovi bosiladi. Hosildorligi 250-300 sentner/gektar hisoblanadi. Hozirgi kunda&nbsp;O&lsquo;zbekistonda qovunning&nbsp;56 navi yetishtiriladi. Bugungi kunda yurtimizda yetishtirilayotgan qovun mahsuloti Afg&lsquo;oniston, Belorus Respublikasi, Buyuk Britaniya, Germaniya, Gruziya, Qozog&lsquo;iston, Qirg&lsquo;iziston, Latviya, Litva, Lyuksemburg, Moldaviya, Niderlandiya, BAA, Pokiston, Polsha, Rossiya, Tojikiston,Ukraina, Chexiya, Shveysariya kabi mamlakatlarga eksport qilinmoqda [2]. Ushbu qovun mahsulotlarini yetishtirib xalq iste&rsquo;moli uchun yo&lsquo;naltirar ekanmiz. Avvalo uning inson iste&rsquo;moli uchun yaroqli yoki yaroqsiz holatini tajribaviy ishlarimiz orqali amaliyotda ko&lsquo;rib xulosalarimizni berishni taqdim etdik.

Maqolada bo&lsquo;lajak tasviriy san&rsquo;at o&lsquo;qituvchilarini kasbiy tayyorlashda qalamtasvirda rasm chizishga o&lsquo;rgatishda uning nazariyasidan foydalanish, yorug&rsquo;, soya, perspektiva qonun qoidalari va tasvirni metodik ketmaketlikda to&rsquo;g&rsquo;ri bajarish haqida bayon etilgan.

Maqolada bo&lsquo;lajak tasviriy san&rsquo;at o&lsquo;qituvchilarini kasbiy kompetentligini rivojlantirishda tasviriy san&rsquo;at nazariyasidan foydalanish, yorug&rsquo;, soya, perspektiva qonun qoidalari va tasvirni metodik ketma-ketlikda to&rsquo;g&rsquo;ri bajarish haqida bayon etilgan.

Maqolada ranglavhalar ishlash bo&lsquo;yicha asosiy amaliy tavsiyalar berilgan, mazkur yo&lsquo;nalishda qo&lsquo;llaniladigan individual metodlarning xususiyatlari tushuntirilgan. Bunda talabalar ranglavhalar ishlash orqali rang, tus, kompozitsiya, perspektiva qonunlari, yorug&lsquo; soya munosabatlarini, fazoviy rang ko&lsquo;rish qobiliyatlarini rivojlantiradilar. Ranglavhalarning rassom ijodiy jarayonidagi ahamiyati keltirib o&lsquo;tilgan.&nbsp;Maqola orqali kitobxon o&lsquo;z ilmiy ijodiy izlanishlari uchun kerakli bo&lsquo;lgan bilimlar bilan&nbsp;tanishadilar.

Ushbu ilmiy maqola &laquo;Tasviriy san&rsquo;at va muhandislik grafikasi&raquo; ta&rsquo;lim yo&lsquo;nalishi talabalari va o&lsquo;qituvchilari uchun mo&lsquo;ljallangan bo&lsquo;lib, unda grizayl&nbsp; uslubida portret ishlashning asosiy maqsadi, ularning ishlash bosqichlari, chet el va o&lsquo;zbek rassomlari ijodiy ishlari tahlili, psixologik portretni ishlashi batafsil yoritilgan, rangtasvir mashg&lsquo;ulotlarida grizayl uslubida ishlashning, o&lsquo;qitishning pedagogik mahorati kabi masalalar o&lsquo;z aksini topgan. Grizayl uslubida portret ishlashdan oldin tasviriy san&rsquo;at asarlarini tahlil orqali tus jihatdan naturani ko&lsquo;rish, his etish va ishlash texnikasini o&lsquo;rgatishdir. Grizayl uslubida portret ishlashning amaliy metodik jihatdan bajarishida talabani mukammal o&lsquo;zlashtirishiga yordam beradi.

Ushbu mazkur ilmiy maqolada tasviriy san&rsquo;at muhandislik grafikasi ta&rsquo;lim yo&lsquo;nalishida tahsil olayotgan talabalar va faoliyat yuritiyotgan o&lsquo;qituvchilar uchun mo&lsquo;ljalangan bo&lsquo;lib, unda bo&lsquo;lajak tasviriy san&rsquo;at o&lsquo;qituvchilarini O&lsquo;zbekiston&nbsp; tasviriy san&rsquo;ati orqali kasbiy kompetentsiyasini texnologiyalarining o&lsquo;ziga&nbsp; xususiyatlari mazmuni va moxiyati yoritilgan. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Shuningdek, bo&lsquo;lajak tasviriy san&rsquo;at o&lsquo;qituvchilarini san&rsquo;atshunoslik asosida kasbiy kompetentsiyasini rivojlantirishning pedagogik mexanizmlarini takomillashtirish, san&rsquo;atshunoslikka oid kompetentlikni shakllantirishning ijtimoiy-pedagogik texnologiyalarini takomillashtirish,&nbsp;badiiy-estetik tajribaning uyg&lsquo;unligini ta&rsquo;minlash, obrazli fikrlashning asosi sifatida badiiy ijodkorlikni rivojlantirishning pedagogik mexanizmlarini takomillashtirish bo&lsquo;yicha alohida e&rsquo;tibor qaratilgan. Maqolada bolalarning kitobning badiiy matnini idrok etishining o&lsquo;ziga xos xususiyatlari ko&lsquo;rib chiqiladi. Bolalarning kitobning badiiy matnini tushunishlariga illyustratsiyaning ta&rsquo;siri aniqlanadi.

İşverenin daha vasıflı personel ihtiyacını karşılamak için işçilerini yurt içinde veya yurt dışında meslekî eğitime tabi tutması veya eğitim giderlerini karşılaması muhtemeldir. İşte, işçiye sağlanacak eğitimin gerektirdiği giderlerin işveren tarafından karşılanması halinde, işçinin belli bir süre çalışmayı taahhüt etmesi; bu taahhüde aykırı davranması halinde ise işverence yapılan eğitim giderlerinden sorumlu olacağına ilişkin anlaşmalar kural olarak geçerlidir. Eğitim giderlerinin işçiden talep edilebilmesi, eğitimin işçinin kariyer gelişimine katkı sağlayan nitelikli bir eğitim olmasına bağlıdır. Ayrıca, eğitim giderlerine ilişkin geri ödeme kayıtlarının işçiye karşı ileri sürülebilmesi, iş sözleşmesinin hangi sebeple sona erdiğinin de araştırılmasını gerektirmektedir. İş sözleşmesi işçinin kusurundan kaynaklanan bir nedenle bağlanma süresi içinde sona ermiş ise bu kayıtlar işçiye karşı ileri sürülebilecektir. Buna karşılık, işçinin iradesinin ön planda olmadığı bir durumda işçinin eğitim giderlerinden sorumlu olmadığı kabul edilmelidir. İş sözleşmesinin evlilik veya emeklilik nedeniyle feshedilmesi halinde işçinin iradesi ön planda olduğundan eğitim giderlerinden sorumlu tutulması mümkündür. Aynı sonuç, bedelli askerlik nedeniyle iş sözleşmesini fesheden işçi açısından da geçerlidir. Buna karşılık, zorunlu muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle iş sözleşmesini fesheden işçinin sözleşmenin sona ermesi noktasında bir müdahalesi söz konusu olmadığından, işçiyi eğitim giderlerinden sorumlu tutmak adil olmaz. Aynı yorum tarzı iş sözleşmesinin sağlık nedenleriyle veya zorlayıcı nedenlerle feshinde de geçerli olmalıdır. İşletmenin ekonomik riski işverene ait olduğundan, işçinin kusurunun bulunmadığı hallerden sorumlu tutulmaması gerekir. Aynı şekilde, iş sözleşmesi ikale yoluyla sona ermiş ise, ikale teklifinin kimden geldiği fark etmeksizin işçinin eğitim giderlerinden sorumlu tutulmaması gerekmektedir.

Tüsterî (ö. 283/896), Sülemî (ö. 412/1021) ve Kuşeyrî (ö. 465/1072) ilk dönem tasavvufî tefsir açısından önemli müfessirlerdir. Tüsterî ve Sülemî tefsirleri Kur’ân’ı baştan sona tefsir eden sistemli eserler değildir. Ancak yapılan yorumların çoğunlukla rivayet tefsiri niteliği taşımalarının yanında ilk dönem tasavvuf ehlinin görüşlerini esas almaları bu tefsirleri önemli kılmaktadır. Kuşeyrî tefsirinin ise Tüsterî ve Sülemî tefsirlerine göre daha sistemli olmasının yanında bazı âyetler dışında Kur’ân’ı baştan sona tefsir eden ilk tasavvufî tefsir olduğu söylenebilir. Bu çalışmada her üç müfessirin Allah korkusu ile ilgili âyetlere yapmış oldukları yorumlar karşılaştırmalı şekilde incelenerek Allah korkusuna bakış açıları ortaya konmaya çalışılmıştır. Konu başlıkları müfessirlerin Allah korkusu ile ilgili âyetlere yaptıkları yorumlar esas alınarak belirlenmiştir. Bu çalışma aynı dönemde yaşamış bu müfessirlerin konuya bakış açılarını ortaya koyması açısından önem taşımaktadır. Çalışmanın amacı ise bu müfessirlerin Allah korkusu ile ilgili ayetleri yorumlama şekilleri ve bu yorumlarda, kabul edilen sufî tefsir normlarına uyum hususunu ortaya koymaya çalışmaktır. Çalışma neticesinde müfessirlerin her birisi açısından Allah korkusunun son derece önemli olduğu, bazı âyetlerin yorumlarında birleştikleri, bazı âyetlere farklı izahlar getirdikleri, yorumlarında zahiri mananın öncelendiği, ele alınan âyetler bağlamında isrâiliyâta yer verilmediği, ilgili her âyet için her müfessirin yorum yapmadığı gibi birtakım sonuçlara ulaşılmıştır.

Yunan sinemasına ait olan Dogtooth (Köpekdişi, Yorgos Lanthimos, 2009) adlı film, 3 çocuğunu dış dünyaya kapalı yetiştiren diktatör bir babanın ve bu düzeni yadırgamıyor gibi duran adeta silik bir annenin dış gerçekliği türlü çabalarla manipüle etmelerini konu alan ödüllü bir filmdir. Türlü yorum ve eleştirilere konu olmuş bu film ‘dil’in insanın düşünce yapısını nasıl şekillendirdiği, korkunun otoriteyi sağlamada nasıl etkili olduğu, iktidar olmak/kalmak için sansürün ne kadar önemli olduğu gibi siyasal-sosyolojik açıdan bizlere pencere açtığı gibi Freud, Klein ve Lacan gibi psikanaliz kuramcılarının düşüncelerini destekleyecek, psikoloji dünyasına da adeta göz kırpan sahneleriyle de oldukça dikkat çekmektedir. Bu çalışmada filmi baştan sona anlatırken hem karakterlerin psikolojik analizleri hem de sahnelerdeki dikkat çeken detayları ünlü kuramcıların literatüre kattıkları bilgiler ışında değerlendirmek, film senaryosunun akışını da bozmadan genel bir çerçeve sunmak ve bunu sağlamaya çalışırken yer yer sahne diyaloglarından kesitlere de yer vererek zengin bir anlatım hedeflenmiştir. Söz konusu filmin Türkçe literatürde yer alan ve özellikle psikolojik/psikianalitik perspektiften analizi bulunmadığından, bu çalışmanın önemli ve özgün olduğu düşünülmektedir.

Çalışmanın konusu kıyamet beklentisi üzerine kurulan, köktenci ve lider eksenli bir grup olan Yehova Şahitleri ile hareketin günümüzde internet ortamında sürdürdüğü misyonerlik faaliyetlerinin değerlendirilmesidir. Şahitler Armageddon (kıyamet savaşı)’da kötülerin yenilip yok edilmesiyle dünyadaki yaşamın sona ereceğine ve sadece seçilenlerin yaşayacağına inanır. Bu nedenle onlar, Armageddon sonrasında hayatta kalacak olanların sayısını artırmak için vaazlarını yoğunlaştırma ve çeşitli araçları bu amaç doğrultusunda kullanma çabasındadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı bir yandan Yehova Şahitleri’nin karakteristik özellikleriyle ilgili bilgi sunmak diğer yandan başta web tabanlı dijital mecralarda olmak üzere kendileri tarafından üretilen ve akıllı cihazlara yüklenebilen aplikasyonlar aracılığıyla hareketin üye kazanma stratejilerini değerlendirmektir. Burada hedef, Yehova Şahitleri özelinde dinî grupların yoğun enformasyon ve teknoloji çağında misyonerlik faaliyetlerini yürütme şekilleri üzerine bir bakış açısı sunmaktır. Bu amaç ve hedefler çerçevesinde çalışmada karşılaştırma, betimleme, metin analizi ve yorum geliştirme gibi yöntem ve tekniklerden yararlanılmaktadır. Yehova Şahitleri bulundukları ülkelerde genellikle kan nakli ve organ bağışı almayı reddetmeleri, bayrağa selam vermemeleri veya herhangi bir ülkenin ordusunda hizmet etmemeleri gibi özellikleriyle tanınan, Mesih beklentisi içerisinde olan ve kendini onun gelişine hazırlayan bir gruptur. Özellikle son dönemlerde dijital ortamda yürüttükleri üye kazanma yöntemleri de bu özellikleri göz önünde bulundurularak gerçekleşmektedir.

Sendika, toplu iş sözleşmesi ve grev hakkı birbirini tamamlayan, demokratik haklardır. Bir toplu iş uyuşmazlığında, grev kararı alınmasından sonra Bakanlar Kurulu, grev kararını milli güvenlik gerekçesiyle ertelemiştir. Grevin ertelenmesinden sonra tüm işçiler, onbir süreyle günde 20-25 dakika iş yavaşlatma eylemi yapmışlar ve işveren, iş yavaşlatma eylemine katılan otuz işçinin iş sözleşmesini feshetmiştir. Anayasa Mahkemesi, işçinin iş sözleşmesinin feshine ilişkin kararından önce karara konu olan grevin ertelenmesini Anayasa’ya aykırı bulmuştur. Anayasa Mahkemesi, iş sözleşmesi feshedilen işçinin, Anayasa m.51 ile güvence altına alınan sendika hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir. Başvurucunun katıldığı eylemin, toplu iş sözleşmesine ilişkin uyuşmazlıkların dile getirilmesi amacına yönelik, kısa süreli ve barışçıl olması dikkate alınarak eylem sendika hakkı kapsamında değerlendirilmiştir. Toplu eylem hakkı, uluslararası literatürde barışçıl, ölçülü olması ve son çare olarak uygulanması durumunda grevi de içine alan bir üst kavram olarak kabul edilmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin iş sözleşmesi sona erdirilen işçinin sendika hakkının ihlaline ilişkin kararı, uluslararası belgelerin yorum değişikliği ve buna bağlı verilen yargı kararlarıyla uyumlu olup, Anayasa’dan doğan yükümlülüğü kapsamında isabetli bir karardır. Çalışmada, literatür taraması yöntemiyle grev ertelemesi döneminde işçilerin yaptıkları iş yavaşlatma eyleminin hukuki niteliğinin ortaya konulması amaçlanmaktadır.

Ushbu ilmiy maqola &laquo;Tasviriy san&rsquo;at va muhandislik grafikasi&raquo; ta&rsquo;lim yо&lsquo;nalishi talabalari&nbsp;va о&lsquo;qituvchilari uchun mо&lsquo;ljallangan bо&lsquo;lib, unda grizayl texnikasida ishlashning maqsad&nbsp;va vazifalari, ishlash bosqichlari, chet el va o&lsquo;zbek rassomlari ijodiy ishlari tahlili, uslublari, metodik bosqichma bosqich ishlash batafsil yoritilgan, tasviriy san&rsquo;at darslarida grizayl texnikasida ishlashning, о&lsquo;qitishning pedagogik mahorati kabi masalalar о&lsquo;z aksini topgan. Bundan asosiy maqsad tasviriy san&rsquo;at asarlarini ishlashdan oldin tus jihatdan naturani ko&lsquo;rish, his etish va ishlashni o&lsquo;rgatishdir. Bu esa talabani Tasviriy san&rsquo;at fanini mukammal o&lsquo;zlashtirishiga yordam beradi.

Eşle cinsel birliktelik yaşa(ya)mamanın evlilik ve boşanma süreçlerindeki hukukî yer ve niteliği belirlenmelidir. Debitum conjugale (evlilik borcu) çerçevesinde copula carnalis (eşler arası cinsel ilişki) konusunun borç olarak dayatılması Canonique hukuka dayanmaktadır. Evliliğin eşleri mütekabil yükümlülüklerle donattığı bakış açısı artık terk edilmelidir. Birlikte yaşama, sadakat, ortaklığın mutluluğunu gözetme gibi olumlu ve olumsuz davranışlar borçlar hukuku anlamında yükümlülük değil, aile hukuku kapsamında hukukî görev veya ödev şeklinde nitelenmelidir. Tabii ki eşler arası cinsel birliktelik kanunda düzenlenmez. Eşlerin görevleri hakkındaki mevcut hükümlerden yorum yoluyla da çıkarılamaz. Yargıtay, çekişmeli boşanma davalarında, eşleriyle cinsel birliktelik yaşa(ya)mayan davalılara çoğunlukla tam kusur atfetmektedir. Bir tarafın arzusuna aykırı vaziyette cinsel iletişimin hiç kurulamaması veya uzun soluklu kesilmesi elbette evlilik birliğinin temelinden sarsıldığına delalettir. Fakat bu tespit boşanmada cinsellik meselesinin direkt kusur dağılımına konu edilebileceği anlamına gelmez. Vajinismus ya da erektil disfonksiyon gibi rahatsızlıklardan psikolojik ve/veya fiziksel acı çeken eşlerin boşanmada tam kusurla kınanması hem kusur tanımını ihlâl etmekte hem de evliliği şehvet çıkarcılığına indirgemektedir. Diğer taraftan, eşlerden birinin diğerine karşı seksüel arzularının sona ermesi, kendi kişiliğine dâhil bizzat karar verme hakkını kullanmasıdır ve evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında kusur kavramını doldurmaz. Böylesine cinsel rahatsızlıklar ve/veya kaçınmalar söz konusu olduğunda evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle iki eşin de kusuru olmaksızın boşanma mümkün olmalıdır. Yalnız temelden sarsılma sebebine dayalı boşanma davalarında Yargıtay davalının az da olsa kusurlu addedilmesi kriterini araştırmaktadır. Yakın cinsel ilişkiler kuramamış ya da böylesine samimiyetleri sona ermiş eşlerin boşanmasında Yargıtay’ın bu kriteri sorun teşkil etmektedir. Kusur prensibi, Türk boşanma pratiğinde kanun koyucunun iradesi hilafına genişletilmemelidir. Eşlerin mahrem hayatlarının mahkemelerde yarıştırılması yekdiğerinin kişilik hakkına tecavüz teşkil edebildiği gibi toplumu evlilikten de soğutabilir. Kusur merkezli ve çok sebepli boşanma sistemi işlevsel değildir. Bunun için İsviçre ve Fransa’daki aile hukuku gelişmeleri örneksenerek Türk boşanma hukukunda reform yapılması önerilir.

5510 sayılı Kanun ve Sağlık Uygulama Tebliği ilgili hükümlerince sağlık hizmet sunucuları tarafından kişilerin müracaatı aşamasında, acil hallerde ise acil halin sona ermesinden sonra; nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, evlenme cüzdanı, pasaport veya verilmiş ise Kurum sağlık kartı belgelerinden biri ile kimlik tespiti ve biyometrik yöntemlerle kimlik doğrulaması yapılması zorunludur. Kimlik tespiti yükümlülüğünü ihlal eden sağlık hizmet sunucuları hem idari mevzuat hem de idarenin özel hukuk sözleşmeleri kapsamında yaptırıma tabi tutulmuştur.&#x0D; Uygulamada sigortalı adına düzenlenen sahte reçete içerikleri sigortalıdan habersiz bir şekilde eczanelerden temin edilebilmektedir. Bu sürecin temel sebebi Medula sisteminin güvenlik açığıdır. Bunun yanında sahteciliğin faili ve/veya iştirakçisi olan kişinin sağlık hizmet sunucularında kimlik tespit/kontrolünün usule uygun yapılmaması da Kurum zararına yol açmaktadır.&#x0D; SGK, eczanelerle akdettiği İlaç Temin Sözleşmesi kapsamında sahte reçete bedellerini “yersiz ödeme” adı altında tahsil etmekle birlikte, sözleşmeden kaynaklanan cezai koşulu uygulamaktadır. SGK, uygulanan cezai koşulunun sebebini, eczacının kimlik tespit/kontrol yükümlülüğünü ihlal etmesi şeklinde gerekçelendirmektedir.&#x0D; SGK, tip sözleşme 5.3.2 maddesini kimlik tespit yükümlülüğünün ihlaline dayanak oluşturmaktadır. Doktrinde ve bazı Yüksek Yargı kararlarında bu durum “kimlik tespit yükümlülüğünden” ziyade “imza kontrol yükümlülüğü” olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu cezai koşul; eczane ticarethanesinin mahvına ve hatta sözleşmenin feshine sebep olacak niteliktedir. Madde lafzından çıkan bu yorum farkından dolayı taraflar arasında akdedilen tip sözleşmede genel işlem koşulları denetiminin uygulanıp uygulanamayacağı tartışma konusudur. &#x0D; Genel mevzuat hükümlerince yaptırıma tabi tutulan kimlik tespit/kontrol yükümlüğünün ihlalinin ayrıca yoruma dayalı olarak sözleşmesel ceza koşuluna tabi tutulması da tartışmalıdır. Mezkûr yükümlülüğün ihlalinin esasa müessir bir sonuç ortaya çıkarıp çıkarmayacağı, reçetenin şekli, hasta yakını kavramı ve kapsamı, kimlik tespiti ve kimlik kontrolü kavramlarının çelişkisi ve eczanede uygulanabilirliği en temel sorunların başında gelmektedir.

Te’vil, hemen bütün İslami ilimlerde ıstılâhî (terimsel) anlamlar kazanmış temel kavramlardan birisidir. Tefsir tarihinde te’vil lafzı ilahi kelamın yoru-mu bağlamında meşruiyet tartışmalarına konu olmuştur. Söz konusu tartış-malar bazı şartlara uyulmakla beraber te’vilin tefsirle eş anlamlı olarak kulla-nılması yönünde bir anlayışa evrilmiştir. Günümüze gelinceye kadar da mü-fessirler nezdinde kazandığı bu anlamı muhafaza etmiştir. Te’vil kelimesi etimolojik olarak bir şeyi derlemek, toplamak, düzeltmek gibi anlamlar yanın-da aslına çevirmek, döndürmek şeklinde anlamlara gelmektedir. Şu var ki “Lafzı muhtemel manalardan birine hamletmek” şeklinde yapılan tanım daha çok nüzul dönemi sonrasında şekillenmiştir. Te’vil, Kur’ân’da çeşitli yer ve bağlamalarda on yedi defa zikredilen bir kavramdır. Kelime bazen tek başına geçerken çoğu kere de isim tamlaması halinde gelmiştir. Tek başına geçtiğinde kavram “âkıbet, sonuç” anlamlarında kullanılmıştır. Bu şekilde kelimenin kök anlamını hemen hemen tamamıyla koruduğu anlaşılmaktadır. Kelime, izâfet terkibi halinde geçtiği yerlerden birinde “rüya te’vili” şeklinde gelmiştir. Rü-yaların te’vili Ya’kûb (a.s) ile Yûsuf’a (a.s) Allah tarafından verilen çok özel bir ikrâm hatta mucizedir. Zira kimi rüyalar açık seçikken kimisi karmaşık ve sembollerle örülü olabilmektedir. İkinci durumda “rüyanın te’vili” rüyayı hakikatte ve gerçek hayattaki karşılığına götürme anlamı taşımaktadır. Bu durumda söz konusu kapalılığı çözümleyecek, gerçekte ne ifade ettiğini tayin edecek işlem için en uygun ifade “te’vil” olabilir. Bu işlem aynı zamanda bir tür gaybtan haber verme anlamı da taşıdığından yorum değil de te’vil olabil-mesi için vahye ihtiyaç duyacaktır. Bu durum Yûsuf Sûresinde yer aldığı üzere gerek Yûsuf’un rüyası gerek mahkûmların rüyası ve gerekse kralın rüyası ör-neklerinde de açıkça kendini göstermektedir. Bir başka terkiple te’vil kelimesi Mûsâ-Hızır kıssasında geçmektedir. Bu kıssada kavram gemiyi delme, çocu-ğun katli ve ücretsiz duvar inşası gibi sıra dışı olayların hakîkati ve iç yüzü anlamında kullanılmıştır. Birbirinden ilginç her üç durumda da Mûsâ (a.s) Hızır’a (a.s) itiraz etmiş ve son olarak Hızır (a.s) Mûsâ’nın sabredemediği olayların aslını ve iç yüzünü kendisine söylemiş yani te’vilini haber vermiştir. Tefsir kitaplarında te’vil kelimesinin en çok tartışıldığı yer Âl-i İmrân Sûre-si’nin yedinci âyet-i kerimesidir. Söz konusu âyette geçen “muhkem” ve mü-teşâbih” kavramları birçok yoruma konu olmuştur. Ancak bu yorumların ço-ğu, âyetin iniş nedeninden bağımsız bir şekilde ileri sürüldüğü için tartışmaya açıktır. İlgili âyetin iniş nedenine göre Necrân Hıristiyanlarından kalabalık bir heyet Medîne’ye gelerek teslis inancını savunmuşlar ve ayrıca bazı Kur’ân âyetlerini de bu inançlarını desteklemek üzere kullanmışlardır. Buna göre Necrân Hıristiyanları Hz. İsa’yı “Allah’ın kelimesi” ve “O’ndan bir ruh” ola-rak niteleyen âyetleri istismar etmişler ve Kur’ân’ın da teslisi öngördüğünü iddia etmişlerdir. Halbuki Kur’ân putperest bir toplumu düzeltmek üzere gelmiş, baştan sona sürekli tevhit inancını konu edinirken şirkin her türlüsünü de şiddetle reddetmiştir. İşte bize göre Allah’ın birliğini son derece açık ve net bir şekilde ele alan bu âyetler “muhkem” olarak nitelenir ve Kur’ân’ın tartış-masız en temel ilkesini ortaya koymaktadır. Buna karşılık müteşâbih âyetler ise Allah’la ilgili olan ve Kur’ân’ın en temel savına aykırı yönlere çekilme ih-timali olabilen âyetlerdir. Bu âyetler anlamca olmasa da hakikat ve mahiyet itibarıyla bize kapalı, bilgi sınırlarımızı aşan âyetlerdir. Her şeye rağmen yüz-lerce muhkem âyet varken bazı âyetleri bozuk inançlara kanıt olarak sunmak doğru değildir. Şu halde anlamı bilinmeyen âyetlerden değil hakîkati bilinme-yen bazı müteşâbih âyetlerin varlığından bahsedilmelidir. Aksi halde Kur’ân’ın anlaşılmak için geldiğine dair ilahi açıklamaları anlamlandırmak mümkün olmayacaktır. Te’vil kavramı geçtiği bazı izâfet terkiplerinde ise dünyevî ve uhrevî cezalarla ilgili olarak kullanılmıştır. Söz konusu âyetlerde te’vilin bir gün geleceğinden bahsedilmiş yani kâfirlere önceden va’d edilen azabın gerçekleşmesi, bir anlamda uyarı aşamasından geçip gerçekliğe var-ması kastedilmiştir. Bütün bu tespitlerden sonra bize göre tevilin, tefsire göre daha iddialı ve daha güçlü bir kavram olduğu söylenebilir. Tevilin vahiyle ilişkisi ve kesinliği çok daha belirgindir. Hal böyleyken tefsir peygambere tevil ise müfessirlerin içtihadına hamledilmiştir. Dolayısıyla sürekli tevilin meşrui-yeti tartışılmıştır. Sonuç olarak te’vil kelimesinin Kur’ân’da lügat anlamıyla ilişkisini bir şekilde koruduğu ancak sonradan oluşan anlayışlar üzere “tefsir” anlamında kullanılmadığı görülmüştür. Te’ville ilgili sonradan oluşan kabul-ler kendi tarihsel konjonktürleri ile yakından alakalıdır.

<strong>Annotatsiya</strong>. Hozirgi davrda organik oziq-ovqat mahsulotlari butun dunyo bo&lsquo;ylab barcha odamlar uchun ajralib turmoqda. Organik &nbsp;peyso piyozlarga bo&lsquo;lgan katta mahalliy va global bozor talabi tufayli, pestitsidlar va xavfli kimyoviy moddalar sababli yuzaga keladigan sog&lsquo;liq muammolarining oldini olish maqsadida, so&lsquo;nggi o&lsquo;n yil ichida organik&nbsp; peyso piyoz yetishtirish tez sur&rsquo;atlar bilan o&lsquo;sdi. Organik dehqonchilik tuproqdagi organik uglerod miqdorini, tuproq namligini oshiradi, tuproq sog&lsquo;lig&lsquo;ini yaxshilaydi, hosildorlikni, mikroblar va chuvalchanglar populyatsiyasini, hamda &nbsp;peyso piyozli o&lsquo;simliklarda ferment faolligini ko&lsquo;paytiradi. Turli organik moddalarni kombinatsiyada va jamlanma tarzda qo&lsquo;llash &nbsp;peyso piyozli ekinlarning oziq moddalarga bo&lsquo;lgan talabini ta&rsquo;minlab, hosil va sifat barqarorligini oshirishi mumkin. Kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlar va pestitsidlarning haddan tashqari ko&lsquo;p qo&lsquo;llanilishi, ayniqsa, po&lsquo;sti tozalanmasdan yeyiladigan &nbsp;peyso piyozlar, masalan, &nbsp;peyso piyozlar kabi &nbsp;peyso piyozlarda inson salomatligiga zararli va bio-atmosfera hamda an&rsquo;anaviy ekin tizimining pasayishiga olib keladi, bu esa organik dehqonchilik orqali hal qilinishi mumkin. Bugungi kunda tuproqning yemirilishi, intensiv &nbsp;peyso piyoz ishlab chiqarishning salbiy ta&rsquo;siri va iqlim o&lsquo;zgarishining yomonlashayotgan ta&rsquo;sirini oldini olish uchun atrof-muhitni himoya qilish zaruriyati mavjud. <strong><em>Kalit so&lsquo;zlar.</em></strong> <em>&nbsp;peyso piyozlar, organik ishlab chiqarish, bio-o&lsquo;g&lsquo;itlar, hosil, sifat.</em> <strong>Kirish.</strong> Peyso piyozlar Yevroosiyo va Amerikada 50 turi maʼlum. &nbsp;peyso piyozlarning birinchi navlari 18-asrda Niderlandiyada paydo bo&lsquo;lgan. Amerika turi &ndash; virjiniya va chili &nbsp;peyso piyozlarlari Yevropaga olib kelingan. &nbsp;peyso piyozlar namtalab, yorug&lsquo;sevar (soya joyda hosil bermaydi), sovuqqa chidamsiz o&lsquo;simlik. Qorasovuqlar guli, g&lsquo;unchalari, &nbsp;peyso piyozlarini zararlaydi. O&lsquo;simlik tupi bir yerda 20 yil o&lsquo;sishi mumkin, lekin &nbsp;peyso piyozlarzorda 4-5 yil o&lsquo;stiriladi. 3 yilgacha yaxshi hosil beradi, keyin &nbsp;peyso piyozsi maydalashib, hosildorligi pasayadi. Ayni paytda mamlakatimizning deyarli barcha hududlarida &nbsp;peyso piyozlarning 10 ta navi yetishtiriladi. &nbsp;peyso piyozlar - yumshoq va mazali &nbsp;lar orasida muhim &nbsp;peyso piyozlardan biridir. Turli xil &nbsp;peyso piyozlar turlari dunyoning barcha joylarida yovvoyi holda o&lsquo;sadi, ammo ekilgan &nbsp;peyso piyozlar ikki Amerika turiga, Fragaria chiloensis va Fragaria verginiana ga asoslangan. Ushbu ikki turning o&lsquo;zaro gibridi zamonaviy &nbsp;peyso piyozlar navlarining ajdodi bo&lsquo;lgan [3]. &nbsp;peyso piyozlarning shirali ta&rsquo;mi agregat &nbsp;peyso piyoz sifatida tasniflanadi [4]. Ekilgan &nbsp;peyso piyozlar (Fragaria x ananassa Duch) mo&lsquo;tadil iqlim sharoitidagi &nbsp;peyso piyozlardan biridir. Biroq, uni tropik va subtropik iqlim sharoitlarida ham etishtirish mumkin. &nbsp;peyso piyozlar o&lsquo;tqazilgandan keyin olti oy ichida hosil bera boshlaydi. Dunyo bo&lsquo;ylab organik &nbsp;&nbsp;&nbsp;peyso piyozlar o&lsquo;simliklariga bo&lsquo;lgan talab so&lsquo;nggi o&lsquo;n yilliklarda ortgan, bu esa &nbsp;peyso piyozlar etishtirishni talabchan sohaga aylantirdi [2]. Uning &nbsp;peyso piyozsi S vitamini (40-120 mg/100g &nbsp;peyso piyoz), oqsil va kaliy, fosfor, kaltsiy va temir kabi minerallarga [4] shuningdek, foliy kislotasi va ellagik kislota kabi fotokimyoviy birikmalarga boy. Boshqa &nbsp;&nbsp;&nbsp;peyso piyozlar bilan solishtirganda, &nbsp;peyso piyozlar ko&lsquo;proq S vitamini, fenoliklar va flavonoidlarni o&lsquo;z ichiga oladi [5]. Organik o&lsquo;g&lsquo;itlar butun dunyo bo&lsquo;ylab tuproqni yemirilishidan va atrof-muhit ifloslanishidan himoya qilish uchun qo&lsquo;llaniladi. Hozirgi vaqtda bio-o&lsquo;g&lsquo;itlarga bo&lsquo;lgan talab 426,000 million tonna bo&lsquo;lib, umumiy ta&rsquo;minot 65,528 million tonna ni tashkil etadi. Organik o&lsquo;g&lsquo;itlar uchun umumiy talab 710 million tonna bo&lsquo;lib, ta&rsquo;minot 105 million tonnani tashkil etadi. Organik ozuqalar tuproq enzim faolligini, mavjud nitratlarni, umumiy organik uglerodga nisbatan uglerod miqdorini va metabolik kvotalarni oshirib, tuproq unumdorligini oshiradi [7]. Kompost qo&lsquo;shilishi mikrobial biomassa va tuproq nafas olish jarayonini ham oshirishi ma&rsquo;lum [10]. Tuproq mikrobial salomatligini tuproq enzim faolligi bilan bog&lsquo;lash mumkin, bu kompost fermentatsiyasi natijasida oshiriladi [7]. Organik o&lsquo;g&lsquo;itlar tuproq unumdorligini tuproq tarkibi, pH, biofizik sharoitlar va zarur ozuqaviy moddalarning mavjudligini o&lsquo;zgartirish orqali yaxshilaydi [7]. Organik o&lsquo;g&lsquo;itlarning &nbsp;peyso piyozlarning o&lsquo;sish xususiyatlariga ta&rsquo;siri O&lsquo;simlik o&lsquo;sishi. Organik &nbsp;peyso piyozlarga bo&lsquo;lgan talabning ortishi uni har bir birlik maydonida juda daromadli qiladi. Makro va mikroelementlar o&lsquo;simlikning barqaror o&lsquo;sishi va rivojlanishi uchun juda zarur hisoblanadi. Organik go&lsquo;ngni qo&lsquo;llash natijasida ko&lsquo;proq novdalar hosil qilishi va ularning shoxlanishi bevosita qo&lsquo;llangan go&lsquo;ng miqdori bilan bog&lsquo;liq bo&lsquo;lgan holda vegetativ o&lsquo;sish ortganini qayd etdi. Organik go&lsquo;ng &nbsp;peyso piyozlarda vegetativ o&lsquo;sishni oshirdi, kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlar esa uni kamaytiradi. Tovuq go&lsquo;ngi tarkibidagi azot miqdori deyarli ikki baravar ko&lsquo;p, mol go&lsquo;ngiga nisbatan fosfor va kaliy miqdori ham yuqori ekanligi qayd etilgan [6]. Yetarli miqdorda (80-85 tonna/ga) mol go&lsquo;ngi ekish oldidan tuproqni tayyorlashda tavsiya etilgan. Gullash. &nbsp;peyso piyozlarning turli gullash mavsumlari joy va yilga qarab turlicha bo&lsquo;lishi kuzatilgan. Fotoperiodik javoblarga asoslanib, &nbsp;peyso piyozlar navlari asosan iyun oyida gullaydigan, uzluksiz gullaydigan yoki kunduzgi neytral navlarga bo&lsquo;linadi. Iyun oyida gullaydigan navlar qisqa kunduz o&lsquo;simligi sifatida fakultativ hisoblanadi. Uzoq kunduz o&lsquo;simliklari gul kurtagi differensiatsiyasi uchun 16 &deg;C dan past haroratni talab qiladi, shuning uchun doimiy yashil o&lsquo;simliklar uzoq kunduz o&lsquo;simliklari sifatida tasniflanadi. Kunduzgi neytral &nbsp;peyso piyozlar navlari Durner va boshqalar tomonidan sinovdan o&lsquo;tkazilgan. Baquvvat o&lsquo;simliklarda qo&lsquo;shimcha qismlar odatiy bo&lsquo;lsa, noqulay sharoitlarda ba&rsquo;zi gullar bostirilishi mumkin. Sepal, gulbarg va epikalikslarning qanchalik ochilishi genetik va atrof-muhit omillari bilan bog&lsquo;liq. Arancon va boshqalar (2004) [5] oziq-ovqat va qog&lsquo;oz chiqindilari asosidagi vermikompostlarni qo&lsquo;llashdan keyin &nbsp;peyso piyozlarning o&lsquo;sishi, gullashi va hosildorligi sezilarli darajada oshganini aniqladi. Odongo va boshqalar (2008) [10] mol go&lsquo;ngidagi fosfor miqdori tufayli fotosintetik ishlab chiqarishning ortganini va bu gul kurtaklari uyqudan chiqib, gullash joylarini ko&lsquo;paytirishga yordam berganini xabar qildi. Vermikompostlar tarkibidagi N, P va K kabi oziq moddalar va gormonlar miqdori ildizlarda gibberellik kislotani oshirishda muhim rol o&lsquo;ynaydi, shuning uchun kurtaklar uyqudan chiqib, gullash kurtaklari va &nbsp;peyso piyoz joylarini ko&lsquo;paytiradi. Organik o&lsquo;g&lsquo;itlarni qo&lsquo;llash orqali erta reproduktiv bosqichning boshlanishi qayd etilgan [6]. &nbsp;peyso piyoz tugish. Makro va mikroelementlarga boy go&lsquo;nglar uglevodlar hosil bo&lsquo;lishi natijasida &nbsp;peyso piyoz bog&lsquo;lash, &nbsp;peyso piyoz kattaligi va og&lsquo;irligini oshiradi, bu esa anorganik uch marta fosfat o&lsquo;g&lsquo;itlariga nisbatan yaxshiroq [10]. &nbsp;peyso piyoz pishish jarayonida &nbsp;peyso piyozlar kaliy va azot uchun ombor vazifasini bajaradi va kompostlar ushbu muhim oziq moddalarni sezilarli miqdorda o&lsquo;z ichiga oladi. &nbsp;peyso piyoz va gullar sonining kamayishi gullash davrida azot va fosforning yetishmasligi bilan bog&lsquo;liq bo&lsquo;lishi mumkin, bu esa gul o&lsquo;lchamining kamayishiga va urg&lsquo;ochi gul qismlarining abortiga olib keladi (Tagliavini va boshqalar, 2005) [62]. Hosil. Albregts va Howard (1981) [1] birinchi yilda 18 mt/ga tovuq go&lsquo;ngi qo&lsquo;llanilishi natijasida hosilning 27,5 mt/ga ga oshganini qayd etdi va 36 mt/ga tovuq go&lsquo;ngi o&lsquo;simlikning shikastlanishi va &nbsp;peyso piyozning chirishi tufayli bozorbop hosilning kamayishiga olib kelganini xabar qildi. Knight va Wallace (1932) [8] mol go&lsquo;ngi bilan ishlov berilgan o&lsquo;simliklar kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlarga qaraganda kuchliroq bo&lsquo;lganini qayd etdi. 100 va 140 funt/ga azot qo&lsquo;llanilishi ortiqcha o&lsquo;simlik o&lsquo;sishini berdi [4]. Wallace (1936) &nbsp;peyso piyozlarda organik o&lsquo;g&lsquo;itlar bilan ko&lsquo;proq hosil olinganini kuzatgan. Kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlar asosan NPK dan iborat bo&lsquo;lib, ular tuproqning pastki qatlamiga yuvilib tushadi va shu bilan uni ifloslantiradi, organik go&lsquo;ng esa o&lsquo;simliklarga sekin ta&rsquo;sir qiladi va ekologik toza bo&lsquo;lib, hosildorlik va tuproq unumdorligini oshiradi [6]. Knight va Wallace (1932) [8] kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlarga nisbatan go&lsquo;ng hosildorlikni oshirishda juda samarali ekanini va eng yaxshi natijalar yillik 12-13 tonna/gektar go&lsquo;ng qo&lsquo;llanganda olinganini aniqladi. Qo&lsquo;llanilgan go&lsquo;ng 20 tonna mol go&lsquo;ngi bo&lsquo;lgan; tekshiruv &ndash; hech qanday o&lsquo;g&lsquo;it ishlatilmagan, N 40 kg, P₂O₅ 150 kg, K₂O 50 kg, ammo hosil 227,21 kg bo&lsquo;lganida mol go&lsquo;ngi o&lsquo;g&lsquo;itlar bilan birgalikda qo&lsquo;llangan. Tuproqda azot yoki fosfor kislotasi yetishmovchiligi yoki olmagan o&lsquo;simliklar turlicha hosil beradi (taxminan 2000 kvart/gektar), ammo P2O5 160 funt o&lsquo;z ichiga olgan o&lsquo;g&lsquo;it qo&lsquo;llanganda (4000 kvart yoki undan ko&lsquo;p) qoniqarli hosil olingan [9]. Go&lsquo;ng va kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlar o&lsquo;rtacha solishtirilganda hosil taxminan 12 foizga oshgan, go&lsquo;ng kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itga nisbatan taxminan 8 foizga katta o&lsquo;sishni ko&lsquo;rsatgan, shuningdek, &nbsp;peyso piyoz hajmi va sifati yaxshilangan. Har gektar uchun 30 tonna go&lsquo;ng qo&lsquo;llanilishi hosilni 12 tonnaga nisbatan oshirgan. <strong>Xulosa.</strong> &nbsp;peyso piyozlarni organik usulda yetishtirish quyidagi afzalliklarga ega, pestitsid va kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlarsiz yetishtirish orqali iste&rsquo;molchilar uchun sog&lsquo;lom va xavfsiz mahsulot taqdim etiladi, tabiiy usullar yordamida tuproqning sifatini va unumdorligini yaxshilashga imkon beradi, bu esa tuproqni uzoq muddatda barqaror saqlashga yordam beradi. Organik mahsulotlar bozorida talab ortib borayotganligi sababli, &nbsp;peyso piyozlarning qo&lsquo;shimcha narxlarda sotilishi mumkin, bu esa moliyaviy jihatdan foydali bo&lsquo;lishi mumkin, atrof-muhitga zarar etkazmaydigan, ekologik barqaror texnologiyalarni qo&lsquo;llash orqali biologik xilma-xillikni saqlash va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish ta&rsquo;minlanadi, organik usul bilan yetishtirilgan &nbsp;peyso piyozlar yuqori sifatli, shirinroq va ta&rsquo;mi boyroq bo&lsquo;lishi mumkin. Ammo, organik dehqonchilikda hosilni saqlash va kasalliklardan himoya qilish kimyoviy vositalar o&lsquo;rniga tabiiy usullar bilan amalga oshirilishi sababli ko&lsquo;proq vaqt va mehnat talab qiladi. Kimyoviy o&lsquo;g&lsquo;itlar va pestitsidlardan foydalanilmasligi natijasida hosil hajmi pastroq bo&lsquo;lishi mumkin, bu esa mahsulot yetkazib berishda qiyinchiliklar tug&lsquo;dirishi mumkin. Iqlim sharoiti va tabiiy zararkunandalarga bog&lsquo;liq ravishda &nbsp;peyso piyozlar yetishtirishda risklar ortadi, bu esa organik usulda barqarorlikni ta&rsquo;minlashda murakkablik tug&lsquo;diradi. Organik dehqonchilik uchun talab qilinadigan sertifikatlash jarayonlari qimmat va vaqt talab qiluvchi bo&lsquo;lishi mumkin, bu esa yangi ishlab chiqaruvchilar uchun to&lsquo;siq bo&lsquo;lishi mumkin. Organik usul bilan yetishtiriladigan &nbsp;peyso piyozlarning bozorda joylashuvi va raqobatga kirishish jarayonlari ancha murakkab va yuqori sifat talablariga javob berishi kerak. <strong>FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR</strong> 1.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Albregts EE, Howard CM. NPK accumulation by strawberry plant organs from transplanting to fruit harvest. In: Proceeding of soil and crop science society of Florida. 1981; 40:30-33. 2.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Asad. Strawberry production and marketing potentials&rdquo;. Advisory leaflet of MFVDP, 1997; 30:1-2. 3.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Atiyeh RM, Edwards CA, Metzger JD, Lee S, Arancon NQ. The influence of humic acids derived from earthworm-processed organic wastes on plant growth. Biores. Technol. 2002; 84:7-14. 4.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Green A. Soft Fruits. In: Hulme, A.C (ed.). The bio chemistry of fruits and their products. Academic Press. New York. 1971; 2:375-410. 5.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Hakkinen SH, Torronen AR. Content of flavonols and selected phenolic acids in strawberries and Vaccinium species: Influence of cultivar, cultivation site and technique. Food Res. Int. 2000; 33:517-524. 6.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Herencia JF, Garcia-Galavisa PA, Doradoa JAR, Maqueda C. Comparison of nutritional quality of the crops grown in an organic and conventional fertilized soil. Sci. Hort. 2011; 129:882-888. 7.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Kaul EE. Eco-friendly bio fertilizers and bio pesticides. The Kashmir times, 1998; 23:7. 8.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Knight LOM, Wallace T. Effect of various manorial treatment on chemical compositiuon of strawbeeries. Journal of Pomology and Horticultureal Sciences. 1932; 10:147-80. 9.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Linberry RA, Bokhart L, Collins ER. Fertilizer requirement of strawberry on new land in northern Carolina, In: Proceeding of American Society for Horticulture Science for Horticultural Science. 1944; 45:283-92. 10.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Odongo T, Isutsa DK, Aguyoh JN. Effects of integrated nutrient sources on growth and yield of strawberry grown under tropical high altitude conditions. Afr. J Hort. Sci. 2008; 1:53-69. 11.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Tiwari DK, Hasan MA, Chattopodhaya PK. Studies on effect of inocultion with Azotobacter and Azospirillum on growth, yield and quyality of banana. Indian Agriculturist. 1998; 42(4):235-40. &nbsp;