Academic literature on the topic 'Zaburzenia artykulacji'

Sygmatyzm, czyli nieprawidłowa realizacja głosek dentalizowanych szeregu ciszącego (ś, ź, ć, dź) i/lub syczącego (s, z, c, dz) i/lub szumiącego (sz, ż, cz, dż), to jeden z najbardziej dotkliwych problemów logopedycznych występujących u dzieci dwujęzycznych uczęszczających do polskich szkół sobotnich. Seplenienie powodowane jest m.in. przez nieprawidłową budowę narządów artykulacyjnych bądź niską ich sprawność, ale także przez zaburzenia słuchu fonematycznego – niewłaściwą recepcję słuchową głosek. U dzieci dwujęzycznych posługujących się równolegle językiem polskim i angielskim często pojawia się dodatkowa trudność fonetyczna związana ze słabym różnicowaniem spółgłosek ś, ź, ć, dź w opozycji do sz, ż, cz, dż. Kształtowanie słuchu fonematycznego u małych dzieci jest jedną z metod pozwalających na zapobieżenie seplenieniu, u starszych – sposobem na jego eliminację. Rola nauczycieli szkół sobotnich jest w tym przypadku nieoceniona – ćwiczenia słuchu fonematycznego odgrywają niebagatelną rolę nie tylko w nauce poprawnej artykulacji, ale również w opanowaniu umiejętności czytania i pisania.

Sygmatyzm, czyli nieprawidłowa realizacja głosek dentalizowanych szeregu ciszącego (ś, ź, ć, dź) i/lub syczącego (s, z, c, dz) i/lub szumiącego (sz, ż, cz, dż), to jeden z najbardziej dotkliwych problemów logopedycznych występujących u dzieci dwujęzycznych uczęszczających do polskich szkół sobotnich. Seplenienie powodowane jest m.in. przez nieprawidłową budowę narządów artykulacyjnych bądź niską ich sprawność, ale także przez zaburzenia słuchu fonematycznego – niewłaściwą recepcję słuchową głosek. U dzieci dwujęzycznych posługujących się równolegle językiem polskim i angielskim często pojawia się dodatkowa trudność fonetyczna związana ze słabym różnicowaniem spółgłosek ś, ź, ć, dź w opozycji do sz, ż, cz, dż. Kształtowanie słuchu fonematycznego u małych dzieci jest jedną z metod pozwalających na zapobieżenie seplenieniu, u starszych – sposobem na jego eliminację. Rola nauczycieli szkół sobotnich jest w tym przypadku nieoceniona – ćwiczenia słuchu fonematycznego odgrywają niebagatelną rolę nie tylko w nauce poprawnej artykulacji, ale również w opanowaniu umiejętności czytania i pisania.

W tekście analizuje się możliwość zastosowania Testu Rozwoju Językowego TRJ w badaniu poziomu kompetencji językowej dzieci ze złożonymi zaburzeniami artykulacji na przykładzie dzieci z rozszczepem podniebienia. Ukazuje się trudności ujawniające się w trakcie przeprowadzania testu w tej grupie dzieci, które wynikają lub mogą wynikać z ich problemów artykulacyjnych. Przedstawia się wnioski z badań testem TRJ przedmiotowej grupy dzieci dla konstrukcji samego testu oraz dla prowadzącego badanie, wynikające z doświadczeń własnych. W konkluzji stwierdza się, że pomimo wskazanych w niniejszym artykule problemów związanych z zastosowaniem testu TRJ w badaniu dzieci ze złożonymi zaburzeniami artykulacji, warto sięgać po to narządzie w diagnozie dzieci z rozszczepem podniebienia nie tylko do celów praktyki logopedycznej, lecz także naukowo-badawczych.

Polska logopedia wykorzystuje technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK) w diagnozie i terapii od ponad trzydziestu lat. Początkowo logopedzi korzystali ze światowych aplikacji, by w latach dziewięćdziesiątych XX zacząć tworzyć własne programy komputerowe, dostosowane do specyfiki języka polskiego. Wraz z rozwojem internetu pojawiły się logopedyczne platformy e-learningowe. Jedną z nich autorka niniejszego artykułu wykorzystała w terapii logopedycznej dzieci z zaburzeniami mowy, by sprawdzić, czy nowe technologie mogą przyczyniać się do poprawy artykulacji. Przeprowadzony eksperyment pedagogiczny pokazał, że autorska koncepcja b-learningu może być skuteczna w terapii logopedycznej dzieci.

<p>W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych wśród dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) w wieku 4–7 lat, w których zastosowano metody terapii tańcem/ruchem w celu promowania kreatywnego ruchu i komunikacji niewerbalnej. Badanie oparto na pracach różnych autorów, w tym odwołujących się do dynamiki rozwoju w dzieciństwie i terapii tańcem/ruchem w artykulacji metodami pedagogicznymi wprowadzonymi u uczniów z ASD. Obserwując i rejestrując sesje, można było zidentyfikować jakościową ewolucję niewerbalnej komunikacji i kreatywnego ruchu u uczestników. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że należy przeprowadzić dalsze badania z wykorzystaniem terapii tańcem/ruchem w celu zidentyfikowania i potwierdzenia ekspansji i spójności ewolucji ruchu twórczego.</p>

The aim of this study was to assess the quality of consonant phonemes implementations in children aged 3 to 9 with breathing and swallowing dysfunction. In the first chapter theoretical bases of research have been presented including the description of children’s development of articulation, methods and diagnostic tools used in speech therapy, typology of speech defects as well as the overview of breathing and swallowing dysfunction. In the methodological chapter the methodology of performed scientific analyses has been discussed in details. Moreover, the author presents theoretical and practical objectives of her research, main problems and research hypotheses along with the description of research assumptions. Research results of the quality of consonant phonemes in studied population have been presented in the third chapter. Based on the results, the distribution of the frequency of individual phonetic disorders in Polish language in terms of place and manner of articulation as well as the role of vocal ligaments and nasal resonator has been determined. In the fourth chapter the authors presents answers to the main and detailed research problems that were raised formerly. The conclusions of the conducted research and analyses are also presented. In the fifth chapter the paradigm of diagnosis and speech therapy for children with breathing and swallowing dysfunction has been presented.

Celem przeprowadzonych badań było określenie frekwencji oraz wyjaśnienie przyczyn modyfikowania cech fonetycznych sybilantów dziąsłowo-palatalnych przez studentów UW. Badania były trzyetapowe i obejmowały ocenę wpływu uwarunkowań: 1) socjolingwistycznych, 2) wewnątrzjęzykowych, 3) indywidualnych (biologicznych) na frekwencję występowania nieprawidłowości wymowy badanych spółgłosek. Pierwszy etap stanowiło przesiewowe badanie artykulacji 770 studentów UW, połączone z ankietą socjalną zawierającą pytania o płeć, wiek, region pochodzenia, wielkość ośrodka pochodzenia, kierunek studiów, znajomość języków obcych oraz wykształcenie rodziców. Podczas badania artykulacji oceniano wymowę 20 kolejnych spółgłosek dziąsłowo-palatalnych w swobodnej wypowiedzi oraz 20 wybranych spółgłosek w tekście czytanym. Następnie liczba zniekształconych sybilantów [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ] została zestawiona z danymi socjalnymi. W drugiej części badań wzięło udział 60 osób z tendencją do nienormatywnej wymowy spółgłosek [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ]. Badani odczytywali listę zdań z nagromadzeniem sybilantów dziąsłowo-palatalnych. Przeanalizowano wpływ rodzaju głoski, kontekstu fonetycznego oraz miejsca w wyrazie i frazie na prawidłowość realizacji badanych spółgłosek. Trzeci etap stanowiło szczegółowe badanie logopedyczne 30 studentów dobranych ze względu na nasilenie tendencji do zniekształcania spółgłosek [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ]. Zbadano wpływ czynników anatomicznych, sprawności aparatu artykulacyjnego, prawidłowości przebiegu czynności prymarnych, sprawności realizacji połączeń głosek, percepcji i samoświadomości wymowy oraz poprawności artykulacji pozostałych głosek języka polskiego na realizację sybilantów dziąsłowo-palatalnych. Badanie ujawniło duże rozpowszechnienie tendencji do zniekształcania sybilantów [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ] wśród studentów UW. W mowie spontanicznej 87% badanych odnotowano co najmniej jedną nieprawidłową realizację (na 20 wymówień). Nasilenie nieprawidłowości w wymowie poszczególnych studentów było jednak bardzo zróżnicowane, liczba zdeformowanych dźwięków wahała się od 1 do 18. Dużo mniej deformacji wystąpiło w tekście czytanym, co świadczy o zdolności większości badanych do częściowego kontrolowania realizacji. Analiza audytywna pozwoliła wyodrębnić trzy typy zaburzonej wymowy [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ] – spółgłoski percepcyjnie zbliżone do [sʲ], [zʲ], [t͡sʲ], [d͡zʲ], bliskie [ʃʲ], [ʒʲ], [t͡ʃʲ], [d͡ʒʲ] oraz realizacje odsłuchowo niemal tożsame z [s], [z], [t͡s], [d͡z]. Dystrybucja poszczególnych wariantów była istotnie związana z płcią badanego – u kobiet dominował typ [sʲ], [zʲ], [t͡sʲ], [d͡zʲ], u mężczyzn [ʃʲ], [ʒʲ], [t͡ʃʲ], [d͡ʒʲ]. Analiza uwarunkowań socjolingwistycznych ujawniła istotną statystycznie zależność liczby zniekształconych sybilantów od płci, wieku, wielkości ośrodka pochodzenia oraz poziomu znajomości języków obcych badanych studentów. Wśród wewnątrzjęzykowych uwarunkowań częstotliwości zniekształceń istotne statystycznie okazały się: dźwięczność głoski (sybilanty bezdźwięczne były deformowane częściej), pozycja w wyrazie (zaburzeniom ulegały wyraźnie łatwiej spółgłoski w wygłosie) oraz sąsiedztwo samogłoskowe (mniej zniekształconych sybilantów zanotowano przed samogłoskami wysokimi – [i], [u]). Badanie logopedyczne ujawniło silne oddziaływanie czynników biologicznych na prawidłowość wymowy [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ]. Osoby z większą liczbą nieprawidłowości w budowie anatomicznej narządów mowy oraz obniżoną sprawnością aparatu artykulacyjnego popełniały istotnie więcej zniekształceń w wymowie badanych sybilantów. Porównanie wyników trzech części przeprowadzonego badania wykazało, że modyfikowanie wymowy sybilantów dziąsłowo-palatalnych przez studentów UW ma wyraźne podłoże anatomiczno-funkcjonalne, jednak istotny wpływ na nasilenie tendencji do nienormatywnej realizacji [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ] mają również czynniki społeczno-kulturowe.
The research aimed at determining the frequency and explaining the reasons behind modifications of the phonetic features of alveolo-palatal sibilants by students of the University of Warsaw. The study included an assessment of the impact conditions: 1) sociolinguistic, 2) intra-linguistic and 3) individual (biological) have on the frequency incorrect pronunciation of the tested consonants occurred among the students. In the first stage, articulation screening was combined with a social survey among 770 students. The survey contained questions about gender, age, region of origin, size of the center of origin, field of study, knowledge of foreign languages and parents' education. Articulation screening assessed 20 subsequent alveolo-palatal sibilants in spontaneous speech and 20 selected consonants in reading. Afterwards, the number of incorrect realizations was collated with the social data. The second part of the study involved 60 people with a tendency to non-normative pronunciation of [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ]. Respondents read a list of sentences with an accumulation of alveolo-palatal sibilants. The next part consisted in an analysis of the influence the type of sound, the phonetic context and the place of the consonant in a word and phrase have on the correct realization of the studied consonants. The third stage of the study was a detailed speech therapy assessment of 30 students. The influence of anatomical factors, efficiency of the articulation apparatus, correctness of primary functions, speech efficiency, pronunciation perception and self-awareness as well as correct pronunciation of other sounds was examined in the context of the students' tendency to modify the consonants [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ]. The study revealed the tendency to deform the sibilants [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ] proves highly prevalent among students. In spontaneous speech, 87% of the respondents reported at last one incorrect realization (out of 20). However, the severity of abnormalities in the pronunciation presented by individual students varied widely, with the number of deformed sounds ranging from 1 to 18. Deformations occurred far less frequently in the read text, which proves the majority of respondents prove able to partially control sibilant realization. Auditory analysis allowed to distinguish three types of deformed [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ] pronunciation: perceptually close to [sʲ], [zʲ], [t͡sʲ], [d͡zʲ], to [ʃʲ], [ʒʲ], [t͡ʃʲ], [d͡ʒʲ] and almost identical to [s], [z], [t͡s], [d͡z]. Distribution of individual variants was significantly related to the sex. The type [sʲ], [zʲ], [t͡sʲ], [d͡zʲ] dominated among women whereas the type [ʃʲ], [ʒʲ], [t͡ʃʲ], [d͡ʒʲ] proved more frequent among men. The analysis of sociolinguistic determinants revealed a statistically significant correlation between the number of deformed sibilants and the sex, age, size of the center of origin and the level of knowledge of foreign languages among the surveyed students. Among intra-linguistic conditions of deformation frequency, the following proved to be significant: voicing (voiceless sibilants were deformed often), position in the word (consonants in the onset of the word were modified more easily) and adjacent vowel (less deformed sibilants were noted before high vowels). The speech therapy examination revealed biological factors proved to have a strong influence on the correctness of [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ]. People with a greater number of anomalies of their speech organ anatomy and reduced efficiency of the articulation apparatus made significantly more mistakes in the pronunciation of the examined sibilants. The comparison between the results of the three parts of the study showed that while the modified pronunciation of alveolo-palatal sibilants presented by students has a clear anatomical and functional background, socio-cultural factors also have a significant impact on the severity of the tendency to abnormal realization of [ɕ], [ʑ], [t͡ɕ], [d͡ʑ].

Rozprawa odnosi się przede wszystkim do zaburzeń artykulacji, które, podobnie jak wszystkie inne nieprawidłowości, ograniczają człowieka. Wady wymowy stanowią bowiem poważny problem już we wczesnych latach życia, gdy dziecko bywa wyśmiewane ze względu na swoje problemy, a także w okresach późniejszych, stanowiąc przeszkodę w pełnieniu obowiązków lektora, aktora, prawnika czy nauczyciela. Wadliwa artykulacja, wbrew powszechnej opinii, nie jest najprostszym zaburzeniem mowy, z jakim mierzy się logopeda. Doświadczenia praktyków pokazują jednoznacznie, że terapia wskazanych tu nieprawidłowości w niektórych przypadkach jest bardzo trudna i rozciągnięta w czasie, dlatego istnieje tak wielka potrzeba stworzenia nowego podręcznika na temat kształtowania i automatyzacji głosek języka polskiego, którego wyraźnie brakuje po opublikowanym w 1967 roku „Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy” D. Antos, G. Demel i I. Styczek. Pierwsze rozdziały rozprawy doktorskiej, stanowiące część teoretyczną, zawierają rozważania na temat systemu fonologicznego języka polskiego, normy wymawianiowej, zaburzeń artykulacji, właściwości mowy dziecięcej oraz metody i techniki pracy z dziećmi z dyslalią.W drugiej części pracy, w której zamieszczono opis badań własnych, omówione zostały zagadnienia metodologiczne przeprowadzonego eksperymentu, tj. cele i przedmiot badań, założenia terminologiczne oraz podstawy ujęcia statystycznego wyników. W kolejnych rozdziałach przedstawiono analizę wyników badań na temat dziecięcego poczucia poprawności językowej, wyniki badań eksperymentalnych, metodykę postępowania logopedycznego w poszczególnych grupach badawczych oraz propozycję artykulacyjnego minimum sprawnościowego. Głównym zagadnieniem poruszonym w pracy jest metodyka wywoływania i utrwalania głosek w terapii dzieci z dyslalią obwodową. Poddane eksperymentowi techniki terapeutyczne zostały podzielone na potrzeby przeprowadzonego badania na dwie grupy metod, nazywanych tu ingerującymi i nieingerującymi. Głównym kryterium takiego podziału była stymulacja dotykowa pacjenta lub jej brak. Celem teoretycznym przeprowadzonego eksperymentu było poznanie wpływu metod ingerujących (zakładających kontakt dotykowy logopedy z pacjentem) i nieingerujących (bez kontaktu dotykowego) na poprawę umiejętności artykulacyjnych dzieci w wieku przedszkolnym. Badania miały również odpowiedzieć na pytanie, czy dostarczenie większej ilości bodźców zmysłowych (dotykowych, czuciowych) wpływa na skuteczność prowadzonej terapii wad wymowy. Praktyczne wnioski płynące z badań wiążą się z dostarczeniem niezbędnej wiedzy na temat właściwego wykorzystywania określonych metod i technik terapeutycznych w procesie wywołania normatywnych głosek języka polskiego. Eksperyment miał zatem odpowiedzieć na pytanie, jakie działania powinien podjąć terapeuta, by proces poprawy artykulacji był szybszy i efektywniejszy. Przedstawione wyniki ogólne potwierdzają zasadność postawionej na początku pracy tezy o wyższej skuteczności terapii wad wymowy dzięki wykorzystaniu metod i technik ingerujących. Zaprezentowane w pracy próby warg i języka stanowią podstawę artykulacyjnego minimum sprawnościowego, w obrębie którego znajdują się także ćwiczenia ukierunkowane tylko i wyłącznie na terapię określonej głoski lub grupy głosek. Za podstawę uzyskania dźwięku uznawano zatem pełen zasób prób warg i języka oraz określone ruchy dedykowane prowadzonej korekcji mowy.Badania miały za zadanie wykazać, że umiejętnie stosowane metody ingerujące są skutecznym sposobem na przyspieszenie i uatrakcyjnienie terapii. Dzięki powstającym ciągle pomocom logopedycznym, opartym na wnikliwej analizie ich skuteczności, możliwe jest stosowanie metod zgodnych z zasadami sensomotoryki człowieka, które dążą do celu ostatecznego – poprawy funkcjonowania pacjenta w społeczeństwie.
The work primarily refers to disorders of articulation, which, like all other abnormalities, restrain a human being. Speech defects constitute a serious problem already in the early years of life, when a child is sometimes ridiculed because of its problems, and also in later periods, obstructing the performance of duties of a reader, an actor, a lawyer or a teacher.Defective articulation, contrary to popular belief, is not the easiest speech disorder, faced by a speech therapist. Practitioners' experience clearly demonstrate that therapy of the abnormalities indicated here, in some cases, turns out to be very difficult and stretched in time, which is why there is so great a need for a new manual on shaping and automation of the sounds in the Polish language, which is clearly missing after "How to remove lisp and other speech defects" by D. Antos, G. Demel and I. Styczek, the published in 1967.The first chapters, constituting the theoretical part, contain considerations on the Polish phonological system, standards of pronunciation, articulation disorders, properties of children's speech, and methods of dealing with peripheral dyslalia. The next section discusses the methodological issues of the experiment conducted, i.e. the objectives and the target of the research, the terminology assumptions and the basics of statistical presentation of results. The third and fourth chapters present detailed findings of the research and the minimum articulation skill.A description of the results of the experiment was divided into three main parts: the detailed results, the aggregate results of all the research groups and the methodology of logopedic conduct during the therapy of individual speech defects. The above sequence of discussion is justified primarily by the fact that differences in the higher efficacy of interfering methods over the non-interfering ones grow in direct proportion to the increase in the level of generalization of results, i.e. the greater the data range, the higher the statistical significance confirming the thesis formulated in this dissertation.The main focus of the work is the methodology of developing and saving sounds in the treatment of children with peripheral dyslalia. The therapeutic techniques subjected to the experiment were divided for the purpose of the research conducted into two groups of methods, referred to as interfering and non-interfering here. The main criterion for such a division was the patient's tactile stimulation or its lack.The theoretical aim of the conducted experiment was the exploration of the impact of the interfering and non-interfering methods on the correction of articulation skills in preschool children. The research was also supposed to answer the question of whether providing more sensory stimuli (tactile, sensory) affects the effectiveness of the therapy of speech defects.The practical conclusions from the research are associated with delivering the necessary knowledge about the proper use of specific methods and therapeutic techniques in the process of calling normative Polish language sounds. The experiment was therefore to answer the question of what action should be taken by a therapist to make the process of articulation improvement more efficient and more effective.Exercises to lips and tongue presented in this work, form the basis of minimum articulation skills, within which there are also exercises targeted exclusively to the treatment of specific sound or group of sounds. A full resource of lips and tongue trials and specific movements dedicated to the conducted speech correction is therefore considered as the basis for obtaining a sound.