Academic literature on the topic 'Zasoby energetyczne'

W artykule podjęto próbę analizy znaczenia geotermii w przeciwdziałaniu ubóstwu energe�tycznemu społeczności lokalnych, gdzie zasoby geotermalne zostały potraktowane jako składowa systemu zarządzania niemilitarnymi zasobami obronnymi kraju. Zagadnienie to przedstawiono w trzech aspektach: • ubóstwo energetyczne a wrażliwość energetyczna – próba definicji zjawisk; • ubóstwo energetyczne w Polsce – uwarunkowania społeczne; • strategia obronna wobec ubóstwa energetycznego w zastosowaniu energii geotermalnej. Dla głębszego ukazania problemu posłużono się badawczą metodą analityczno-syntetyczną

Stabilna sytuacja energetyczna jest kluczowym celem każdego państwa. Republika Północnej Macedonii stoi przed wieloma wyzwaniami energetycznymi – kraj ten, o praktycznie zerowych zasobach surowcowych, zmonopolizowany dostawami rosyjskiego gazu i niewykorzystanym potencjałem jaki kryją elektrownie wodne chce dostosowywać swoją politykę do unijnych norm i dyrektyw sektorów energetycznych, tak, by w przyszłości bez większych przeszkód wkroczyć do Unii Europejskiej. W 2018 roku na nowo zdefiniował prawo energetyczne i opracował nową strategię na rzecz zapewnienia sobie bezpieczeństwa energetycznego w możliwie największym stopniu. Artykuł ma na celu analizę wybranych czynników związanych z sytuacją energetyczną w Republice Macedonii – zasobów surowcowych, wybranych zagadnień polityki energetycznej po ogłoszeniu nowego prawa energetycznego w 2018 roku oraz wybranych projektów energetyczne.

W artykule przedstawiono podstawowe przepisy regulujące politykę energetyczną w Unii Europejskiej oraz dochodzenie do aktualnego stanu certyfikacji energetycznej. Zwrócono również uwagę na aktualne akty prawne regulujące tę kwestię w Polsce. Przedstawiono także najbardziej charakterystyczne świadectwa energetyczne obowiązujące w wybranych krajach w Unii Europejskiej. Starano się określić główne zasady obowiązujące w danym kraju oraz politykę energetyczną, jaką poszczególne kraje preferują.

Regulacje klimatyczne Unii Europejskiej obciążają polską energetykę w sposób nieproporcjonalny do innych państw, głównie ze względu na dominację węgla w strukturze paliw zużywanych do produkcji energii w Polsce. Skutki globalnego kryzysu gospodarczego, wywołanego w 2007 roku w USA mogą zmienić kształt polityki klimatycznej w Europie, a tym samym przyczynić się do zmian kierunków rozwoju polskiego przemysłu energetycznego i zagospodarowania przestrzennego kraju. Niniejszy artykuł stanowi próbę projekcji konsekwencji prowadzenia polityki energetycznej przez Polskę na sytuację polskiego przemysłu energetycznego oraz stan zagospodarowania przestrzennego kraju. W artykule rozpatrzono trzy możliwe warianty dotyczące kształtu przyszłej polityki energetycznej dla Polski: 1) kontynuację aktualnej polityki, 2) jej złagodzenie, 3) jej zaostrzenie. Kontynuacja obecnej polityki klimatycznej w ciągu najbliższych lat sprawi, że udział węgla w strukturze paliwowej polskiej elektroenergetyki ulegnie zmniejszeniu. Nastąpi wzrost roli odnawialnych źródeł energii (OZE), a niemal połowa tego typu energii będzie wytwarzana przez energetykę wiatrową, głównie ze względu na relatywnie dogodne w tym względzie warunki geograficzne Polski. Dla zapewnienia efektywnego działania nowych instalacji istnieje potrzeba rozbudowy infrastruktury energetycznej, w szczególności sieci przesyłowych wewnątrz kraju oraz łączących go z państwami sąsiednimi: Niemcami, Słowacją, Litwą i Ukrainą. Powinna nastąpić także integracja ze skandynawskimi systemami energetycznymi. W sytuacji złagodzenia polityki klimatycznej Unii Europejskiej w obliczu kryzysu ekonomicznego kosztowne inwestycje redukujące emisję CO2 zostaną odroczone. Wówczas pewna jest dominacja węgla kamiennego i brunatnego w strukturze zużycia paliw w polskiej energetyce, z uwagi na jego względnie niski koszt oraz wysoką wydajność energetyczną. Elektrownie węglowe będą osiągać wysokie wyniki finansowe. Elektrownie gazowe będą stosowane głównie jako wsparcie w okresach szczytowych zużycia energii. Produkcja energii z OZE, biomasy oraz biogazu nie będzie wymuszana. Energetyka jądrowa nie będzie proponowana. W sytuacji zaostrzenia polityki klimatycznej polski sektor węglowy będzie wypierany przez inne źródła energii, w szczególności przez odnawialne. Do osiągnięcia tego efektu przyczynią się uregulowania prawne poprawiające atrakcyjność inwestowania w instalacje wykorzystujące OZE, przy jednoczesnym obniżeniu rentowności elektrowni konwencjonalnych poprzez rosnące ceny uprawnień do emisji CO2, np. zatwierdzenie planu Komisji Europejskiej w sprawie tzw. blackloadingu, wejście do polskiego porządku prawnego tzw. małego trójpaku energetycznego oraz projektu tzw. dużego trójpaku energetycznego. Polityka dekarbonizacji będzie sprzyjała rozwojowi energetyki jądrowej oraz produkcji energii z OZE. Zbyt restrykcyjna polityka klimatyczna w polskich realiach może doprowadzić do degradacji gospodarki, ponieważ wzrost cen energii wpłynie na wzrost kosztów działalności większości przedsiębiorstw. Z drugiej jednak strony, pod pewnymi warunkami stworzonymi przez odpowiednie prawa i instytucje, alokacja zasobów w sektorach technologii niskoemisyjnych może spowodować rozwój innowacji, wzrost gospodarczy i powstawanie nowych miejsc pracy, m.in. w sektorze produkcji urządzeń dla sektora energetycznego, w firmach budowlano-montażowych, w rolnictwie energetycznym, w obszarze pozyskiwania i przetwarzania biomasy i paliw. Dekarbonizacja może okazać się korzystna dopiero w dalekiej przyszłości. Nadchodząca roczna prezydencja Polski w międzynarodowej konwencji klimatycznej może stać się poważnym impulsem do wzmocnienia polskiego stanowiska oraz szansą na przeforsowanie regulacji korzystnych dla polskiego przemysłu energetycznego.

Streszczenie Polityka zrównoważonego rozwoju, wzrost świadomości społeczeństw oraz wynikające stąd ambitne cele w zakresie polityki energetycznej w Unii Europejskiej z jednej strony zmuszają, a z drugiej inspirują przed- siębiorstwa do poprawiania sprawności energetycznej stosowanych technologii. Przemysł koksowniczy w Polsce i całej Europie także poszukuje dróg optymalnego rozwoju technologicznego, pozwalającego na poprawę efek- tywności energetycznej, a przez to także zwiększenia rentowności przedsiębiorstwa. Koksownictwo krajowe poszukuje również technologii pozwalających w jeszcze większym stopniu na korzystanie z krajowych zasobów węgli, a przez to z renty geograficznej (Ozga-Blaschke 2012; Kasztelewicz 2012). Jednym z bardziej atrakcyjnych kierunków rozwoju dla polskich koksowni, spełniającym łącznie wszystkie te postulaty, jest wdrożenie operacji podsuszania wsadu. Skojarzenie tej technologii z instalacją suchego chłodzenia koksu sprawia, że obie te technologie stosowane łącznie znacznie podnoszą sprawność energetyczną procesu koksowania, a jednostkowe zużycie gazu koksowniczego może spaść o 12,6%. W artykule przeprowadzono analizę wyników w zakresie poprawy efektywności energetycznej procesu koksowania po wdrożeniu operacji podsuszania wsadu niezależnie oraz w skojarzeniu z instalacją suchego chłodzenia koksu. W pierwszym rozważanym przypadku możliwe jest ograniczenie zużycia ciepła koksowania o 2,8%. Natomiast skojarzenie tych dwóch technologii, poza innymi pozytywnymi efektami, znacząco zwiększa skalę oszczędności do 12,6%. Całkowite ciepło potrzebne dla skok- sowania wsadu wynoszące 2600 MJ/t wsadu wilgotnego, zmniejsza się do 2527,5 MJ/t wsadu wilgotnego w przypadku wdrożenia operacji podsuszania samoistnie, a w przypadku skojarzenia tej instalacji z technologią suchego chłodzenia koksu do 2273,6 MJ/t wsadu wilgotnego. Skojarzenie obu tych technologii zdaje się być szczególnie atrakcyjne w aspekcie energetycznym ponieważ pozwala wykorzystać entalpię fizyczną gorącego koksu z bardzo wysoką sprawnością. W końcowej części przedstawiono porównanie podstawowych parametrów energetycznych procesu koksowania dla różnych układów technologicznych, obejmujących podsuszanie wsadu i/lub suche chłodzenie koksu.

Gaz ziemny staje się coraz bardziej istotnym surowcem energetycznym na świecie, a rynki gazu należą do najszybciej zmieniających się segmentów globalnego handlu paliwami kopalnymi. Polska obecnie pozyskuje gaz ziemny z własnych złóż gazu oraz poprzez import. W pracy przedstawiono, jak wygląda bezpieczeństwo energetyczne Polski. Wykazano również, że konieczne jest zwiększenie technicznych możliwości pozyskania gazu (gazoport), a także jednoznaczne określenie wielkości niekonwencjonalnych zasobów gazu w Polsce.

W międzynarodowym podziale pracy szczególną rolę posiada transport, ponieważ od jego stanu zależy możliwość, skuteczność oraz terminy integracji w światową gospodarkę każdego państwa. Transport obsługuje praktycznie wszystkie rodzaje stosunków handlowych. Generalnie, operacje transportowe rozpoczynają i kończą proces realizacji wymiany handlowej, koszty transportu produkcji bezpośrednio wpływają na cenę towarów albo przejawiają się pobocznie. Kwestia rozwoju sieci transportowych, kierunki kształtowania się korytarzy tranzytowych oraz przyłączenie systemów transportowych do komunikacji międzynarodowych są obecnie nieodłączną częścią rozwoju gospodarczego każdego państwa. Potencjał transportowo-tranzytowy regionu Azji Środkowej jest ogromny, jednak obecnie nie jest on w pełni wykorzystany. W związku z tym aktualne jest bardziej szczegółowe przyjrzenie się regionowi środkowoazjatyckiemu z punktu widzenia jego zdolności transportowo-tranzytowych. Na rozwój potencjału transportowego Azji Środkowej duży wpływ mają czynniki geopolityczne, szczególnie w sferze rurociągów. Biorąc pod uwagę wzrost konkurencji na światowym rynku energetycznym, większość mocarstw dąży do dostępu do regionów-dostawców surowców węglowodorowych, z których jednym jest Azja Środkowa. Zapewnienie sobie tego dostępu jest możliwe za pośrednictwem budowy ropo- i gazociągów, zorientowanych na rynek jednego państwa czy grupy państw. To wszystko przyczynia się do aktualizacji aspektu geopolitycznego w strategiach transportowych państw Azji Środkowej. Region Azji Środkowej znajduje się w samym centrum kontynentu euroazjatyckiego. Jego położenie geograficzne gwarantuje dostęp do Azji Południowo-Wschodniej i Południowej, Środkowego i Bliskiego Wschodu, Kaukazu, Rosji, Unii Europejskiej. W transporcie towarów w kierunkach Wschód – Zachód i Północ – Południe region Azji Środkowej jest nie do ominięcia. Jest to mocną stroną regionu środkowoazjatyckiego, który wykorzystując położenie geograficzne i geopolityczne ma duże szanse na zwiększenie własnej roli i pozycji na arenie międzynarodowej. W związku z tym, państwa środkowoazjatyckie podejmują działania w celu modernizacji istniejącej infrastruktury oraz budowy nowych dróg samochodowych i kolejowych. Posiadanie rozwiniętych sieci transportowych przesądza o znaczeniu każdego państwa, uczestniczącego w stosunkach eksportowo-importowych oraz decyduje o jego dostępie do rynków światowych.
In the international labor partitionthe transport has a special role, because the opportunities, effectiveness and timing of integration in global economy of each countrydepends on its state. Transportation supports almost all types of commercial relations. Generally, transport operations begin and finish theprocess implementation of trade, the costs of production transportation directly affect the price of goods or appearby interaction. The issue of the development of transport networks, directions shaping the transit corridors and connecting transport systems for international communications are now an integral part of the economic development of each country. Transport and transit potential of the region of Central Asia is huge, but now it is not fully brought into requisition. Therefore, the review of the Central Asia region is reasonable form the point of view of its transit and transport capacity The development of transport potential of Central Asia is strongly influenced by geopolitical factors, particularly concerning the pipelines. In respect of increasing competition in the global energy market, most of the powers seeking to access regions - hydrocarbon raw material supplier, one of which is the Central Asia. Securing this access is possible via the construction of oil and gas pipelines, one country market-orientedor focused on group of countries. This all contributes to the renovation of geopolitical aspect intransportstrategies of Central Asian states. Central Asia region is located in the center of the Eurasian continent. Its geographic location provides access to the South-East Asia and South America, the Middle and Near East , the Caucasus, Russia and the European Union. The goods transportation in directions of East - West and North – South in Central Asia is unattainable. It is the strength of the Central Asian region, which has a great opportunity to increase its role and standing in the international arena, using its geographical and geopolitical position. In this regard, the Central Asia states take steps for modernization of existing infrastructure, building new highwaysand railways. Availability of theadvanced transport networks determines the importance of each country participating in the export-import relations and resolveits access to global markets.

Postępujące zmiany klimatu i globalna degradacja środowiska spowodowana działaniem współczesnego człowieka oraz ich następstwa, np. kataklizmy naturalne czy niestabilne zjawiska pogodowe, wpływają także na formę i funkcję dzisiejszej architektury. Ekologiczna odpowiedzialność architektów w kontekście postępujących zmian klimatycznych to temat badań, który należy zgłębić. W pracy podjęto się analizy założeń wypracowanych w dziedzinie architektury naturalnej, istotnych dla współczesnych wyzwań projektowych ze względu na niski ślad węglowy i energetyczny. W publikacji przedstawiono nowoczesne naturalne budownictwo jako przestrzeń architektonicznego potencjału do walki z następstwami kryzysu klimatycznego i osiągnięcia umiaru w eksploatacji zasobów naturalnych. Potwierdzono użyteczność założeń architektury naturalnej dla współczesnego wymagającego kontekstu projektowego i podkreślono zasadność świadomego praktykowania tych technologii w duchu gospodarki cyrkularnej.